Wikselsponnenge
Uut ne Stäkdöise kumt ne Wikselsponnenge. Ju gungt nit ap moal fon Plus ätter Minus, man räägelmäitich (sjuch eerste Teekenge). Sun Ferloop hat "sinusfoarmich" un is ne Foulge fon ju Oarbaidswiese fon n Dynamo.
In ju twäide Teekenge is dät fereenfacht deerstoald mäd ne Spoule fon een Slinge, ju sik troalt in n Magnet. Ju Sponnenge V wäd unner ounuumen truch Sliepkontakte. Wan ju Spoule twäärs ap dät magnetiske Fäild stoant - as teekend - annert sik dät fon ju Spoule uumfoatede Paat fon dät magnetiske Fäild ap stäärkste un is ju Sponnenge in ju Spoule dät grootste. Wan do hoochstoundende Kaanten fon ju Spoule ap tichtste bie dän Magnet stounde, annert sik dät magnetiske Fäild man n bitsken un wikselt ju Annerenge fon Gjuchte: dan is ju Sponnenge littek un wikselt fon Polarität.
Wo oafte ju Polarität wikselt, honget ou fon wo gau die Dynamo troalt. Bie do groote Dynamos fon do elektriske Säntroalen is dät so räägeld, dät ju Sponnenge 50 x pro Sekunde wikselt. Man kwäd uk: Ju Frequenz is 50 Herz (Hz). Wie konnen uk kweede dät ju Wikselsponnenge 50 Perioden pro Sekunde häd. Ju Duur fon een sun Periode is dan 1/50 Sek. = 0,02 s = 20 Millisekunden (= 20 mS).
Die groote Nutsen fon Wikselsponnenge is unner uuren, dät ju eenfach ap un deel transformierd wäide kon. Bie dän Transport fon Elektrizität uur groote Oustande wäd ne Hoochsponnenge anwoand fon Duusende Volts, deeruum dät dan die Stroom fuul läiger is un do Träide nit so tjuk hougje tou weesen. Bie Ankumst in dät lokale Nät wäd dan eerste wier tou dän praktisken Wäid fon 230 Volt deel transformierd. Die 230 Volt is nit die grootste Wäid, man dän sonaamden Effektivwäid. Die Spitsenwäid (sjuch eerste Teekenge 325V) is moal so groot, afwäil 325 Volt. Dat is so fääststoald deeruum dät dan ju effektive Sponnenge x die effektive Stroom juust wier ju ferbruukte Laistenge aplääwert.
Fääre is die Nutsen fon Wikselsponnenge, dät ju eenfacher n Motor andrieuwe kon as ne Glieksponnenge, wült dät foar ju Beljuchtenge niks uutmoaket.