Jump to content

ၼႃႈႁူဝ်ႁႅၵ်ႈ

လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ ၼၼ်ႉမႃး

ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇဢေႃႈ။

ယၢမ်းၼႆႉ လိၵ်ႈႁွမ်တွမ် ၽႃႇသႃႇတႆး မီးၵႂႃႇ 13,747 ႁူဝ်ယဝ်ႉ။
Having problems reading this page? Fonts are available here or here.


လွင်ႈတၢင်း  •   လွင်ႈမူၼ်ႉမႄး  •   ၶေႃႈထၢမ်  •   တၢင်းၸွႆႈထႅမ်  •   Guestbook

လမ်းၼႂ်း  •   ၵျၢမ်းပိူင်ထၢၼ်ႈ  •   ပွင်ႈလိၵ်ႈတင်းသဵင်ႈ

လိၵ်ႈႁွမ်တွမ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း

ၸွမ်ပိဝ်ၸိုင်ႈတႆး

ဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး ဢမ်ႇၼၼ် ဝၼ်းမိူင်းတႆး ဢမ်ႇၼၼ် ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၼႆႉ တီႈတေႉမၼ်း ပဵၼ်ဝၼ်းမိူဝ်ႈတွင်းမၢႆလွင်ႈဝၼ်းထီႈၸဵတ်း၊ လိူၼ်ထူၼ်ႈသွင်(ၾႅပ်ႇပႂႃႇရီႇ) ပီႊ 1947 ၼီႈ တီႈဝဵင်းပၢင်လူင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း၊ ဢၼ်ၽူႈတၢင်တူဝ်ၸုမ်းတႆး၊ ၶၢင်၊ ၶျၢင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တႄးႁူတ်ႈသၼ်လွႆၶဝ် လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၽွမ်ႉၸႂ်ၵၼ် တႃႇႁူမ်ႈႁွမ်းဢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃႈတီႈၶုၼ်ဢိင်းၵလဵတ်ႈၶဝ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

တၢင်းလမ်ႇလွင်ႈဝၼ်းၶိူဝ်းတႆး

7. 2. 1947 ၼီႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလၢၵ်ႈလၢႆးလူင်ဝၼ်းၼိူင်ႈ ၼႂ်းပိုၼ်းတႆးပၢၼ်မႂ်ႇ။ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်တင်ႈလၵ်းထၢၼ်သၢၵ်ႈသေႇ ဢၼ်ၸႅင်ႈၼႄလႆႈဝႃႈ တႆးပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းလူင်ဢၼ်ၼိူင်ႈ ဢၼ်ႁူႉပွင်ႇလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ ပဵၼ်ဝၼ်းပိူင်းၼႄဝႃႈ တႆးမီးၸိူဝ်ႉမီးၶိူဝ်း၊ မီးမၢၼ်ႈမီးမိူင်း၊ ပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမေႃၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢၼ်တႄႇတင်ႈလႆႈၸိုင်ႈမိူင်း၊ မီးလူင်ပွင်ႊၸိုင်ႈ၊ မီးတုင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸွမ်ပိဝ်ၸိုင်ႈမိူင်း၊ မီးၽဵင်းၵႂၢမ်းၸွမ်ပိဝ်တုင်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶေႃၶေႃႈ ဢၼ်တူဝ်ႈတၼ်းၸႅင်ႈၼႄဝႃႈ ပဵၼ်ၶိူဝ်းလွတ်ႈလႅဝ်း ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶီႈၶႃႈတႂ်ႈမိုဝ်းၽႂ်။ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်တႅပ်းတတ်း သုၼ်ႇတၢင်းၽွၼ်းပၢင်ႈ လွင်ႈလီလွင်ႈၸႃႉ တႃႇပိုၼ်းတႆးမႃးဝၼ်းၼိူင်ႈ။ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇလီလူင်လီလိုမ်းပႅတ်ႈ၊ ပဵၼ်ဝၼ်းထုၵ်ႇလီဢဝ်ယိုင်ႈယႂ်ႇတႃႇထၢတ်ႈၸႂ် ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းယူႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉဝၼ်းၼိူင်ႈ။ ပဵၼ်ဝၼ်းၵၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၶိူဝ်းၵူၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆးတင်းလၢႆ ၵူႊလၢႆလၢႆၶိူဝ်း လႆႈၸႂ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ် ပဵၼ်ၼမ်ႉၼိူင်ႈၸႂ်လဵဝ်မႃးၼၼ်ႉဝၼ်းၼိူင်ႈ။ ပဵၼ်ဝၼ်း်ၸဝ်ႈၶႆႈၾႃႉၸိုင်ႈတႆးတင်းလၢႆ ႁူမ်ႈပႃးၵူၼ်းမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉတင်းသဵင်ႈ မေႃၽွမ်ႉႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်ၵၼ် တႃႇၵေႃႇတင်ႈပဵၼ်လုမ်းလူင်တႅၼ်းၽွင်းမိူင်းတႆးလႄႈလိူၵ်ႈဢဝ်လႆႈၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်တၢင်တူဝ်မိူင်းတႆး (လူင်ပွင်ႊၸိုင်ႈတႆးတူဝ်ႈတၼ်း)ဝႆႉထႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်မၵ်းမၼ်ႈလႆႈလွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ တႃႇၵေႃႇတင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၶိူဝ်းတႄးႁူတ်ႈသၼ်လွႆၼၼ်ႉၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ပဵၼ်ဝၼ်းတမ်းမၼ်ႈလႆႈၸႂ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ တႃႇၸင်ႈၸႂ်ဢဝ်လွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃႈ ပုၼ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵေႃႈၸႂ်ႈယဝ်ႉ။

(ထႅင်ႈ...)

ၶၢဝ်ႇ

ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ် သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢၢမ်းၼၢတ်ႈသိုၵ်း တီႈႁိမ်း လုမ်းတႅၼ်းၽွင်း ၸႄႈမိူင်းယၢင်း (2021 ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 9)
ဢွၼ်ၵၼ်ၼႄၵၢင်ၸႂ် သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢၢမ်းၼၢတ်ႈသိုၵ်း တီႈႁိမ်း လုမ်းတႅၼ်းၽွင်း ၸႄႈမိူင်းယၢင်း (2021 ၾႅပ်ႇဝႃႇရီႇ 9)

ၶႅပ်းႁၢင်ႈၶိုၵ်ႉတွၼ်း တႃႇမိူဝ်ႈၼႆႉ

ၼႂ်းႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉ သီႇပေႃႉ၊ ၸိုင်ႈတႆး

ၼႂ်းႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉ သီႇပေႃႉ၊ ၸိုင်ႈတႆး

Photo credit: Adam Jones

လွင်ႈဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး

ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ၼႆႉ ပဵၼ်ပပ်ႉသႅၼ်သမ်ႇ ဢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ႁူမ်ႈၵၼ် တႅမ်ႈထတ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸႂ်ႉတိုဝ်းဝႆႉ ဝႅပ်ႇယၢင်ႇ ဝႅပ်ႉသၢႆႉ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ဝီႇၶီႇ ၼၼ်ႉသေ သၢင်ႈႁႂ်ႈ တႃႇၵူၼ်းတင်းၼမ် ႁူမ်ႈၵၼ် တႅမ်ႈထတ်းလႆႈၼၼ်ႉ။ ၵူၼ်းတင်းၼမ် ဢွၼ်ၵၼ် တႅမ်ႈထတ်းမူၼ်ႉမႄးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး တိူဝ်းလီသေဢွၼ် တွၼ်းလိူဝ်သေၵဝ်ႇယူႇယဝ်ႉ။ တီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးတႆးၼႆႉ တေလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၾွၼ်ႉၸိူဝ်းဢၼ် သၢင်ႈၸွမ်း လၵ်းၸဵင်ယူႇၼီႇၶူတ်ႉ 5.2 သေ တႅမ်ႈလႆႈ ထတ်းလႆႈယူႇဢေႃႈ။

တၢင်းၸွႆႈထႅမ်

  • ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးၼႆႉ ၸႂ်ႉၾွၼ်ႉယူႇၼီႇၶူတ်ႉဢၼ်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၸၢင်ႈတႅမ်ႈၸၢင်ႈလူလႆႈယူႇ။
  • ၸိူဝ်းတွၼ်ႈတႃႇ ၽူႈပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇတႆးၶဝ်ၼၼ်ႉ လိူၵ်ႈ "Translation" တီႈ "လွင်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈ" ဢၼ်မီးတီႈၸဵင်ႇၼိူဝ် ၽၢႆႇၶႂႃ ၼၼ်ႉသေ ဢဝ်တင်းၸွႆႈထႅမ် Translation Tool သေၵေႃႈ ပိၼ်ႇၽႃႇသႃႇလႆႈယူႇၶႃႈ။
  • ၵပ်းၵၢႆႇလူၺ်ႈ လၢႆးလေႃးတူဝ်လိၵ်ႈဝေႃးႁၢၼ် တူဝ်လိၵ်ႈတႆး သေ ၸၢင်ႈၵႂႃႇတူၺ်းလႆႈတီႈဝေႃးႁၢၼ်တႆး ၼႆႉလႆႈယူႇ။
  • တွၼ်ႈတႃတူၺ်း ပိူင်ယၢင်ႇလႄႈ တွၼ်ႈတႃႇ ပွင်ၸႂ်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈၼၼ်ႉ လူတူၺ်း ႁူဝ်ႁႅၵ်ႈ ဢွၼ်တၢင်းလႄႈ။
  • ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးတႆးၼႆႉ မီး ပဝ်ႉမၢႆႁႃႈယိူင်ႈ ယဝ်ႉ။
  • ပေႃးမီးလွင်ႈလူဝ်ႇထၢမ် ထၢမ်တီႈ ၼႃႈလိၵ်ႈၼႆႉလႄႈ။
  • ပေႃးလူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ်ၼႆႉ ၵႂႃႇတီႈ ၼႃႈလိၵ်ႈဢၼ်ၼႆႉလႄႈ။
  • ပေႃးလူဝ်ႇမႄးထတ်း၊ လူဝ်ႇႁုပ်ႈပွတ်း ၼႆၸိုင် တူၺ်းတီႈ ႁူဝ်ႁုပ်လွင်ႈမႄးထတ်းလႄႈ။
  • ပေႃးၶႂ်ႈၸၢမ်းတူၺ်းၼႆႉ ၸႂ်ႉ ၼႃႈလိၵ်ႈဢၼ်ၼႆႉ သေ ၸၢင်ႈႁဵတ်းတူၺ်း လွင်ႈၸၢမ်းမႄးထတ်းၼႃႈလိၵ်ႈ လႆႈယူႇ။
  • ပေႃးၶႂ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း လွင်ႈမႄးထတ်း ၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင်ၼႆၸိုင် လူတူၺ်း ၼႃႈလိၵ်ႈၼႆႉလႄႈ။
  • ပေႃးၶႂ်ႈပၼ်တၢင်ႇႁၼ်ထိုင်တၢင်ႇၸိူဝ်း၊ တွၼ်ႈတႃႇ လွင်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၼႆ ၶဝ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းလႆႈတီႈ လၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးတႆး (ဢမ်ႇၼၼ်) ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉၶ် ဝီႇၶီႇတႆးလႆႈယူႇၶႃႈ။

တၢင်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး

  • ၵိူၼ်ႇတူ တူင်ႇဝူင်း – ဢွင်ႈတီႈသုၼ်ၵၢင် တႃႇၽူႈထတ်းလိၵ်ႈၶဝ် ဢၼ်မီး ၶူဝ်းတိုၼ်း၊ လိင်ႉၶ်၊ ၼႃႈၵၢၼ် လႄႈ ၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ။
  • လၢၼ်ႉၼမ်ႉၼဵင်ႈ – ၾူဝ်ႇရမ်ႇ တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး တူဝ်မၼ်း ဢိၵ်ႇပႃး ပိူင်ၵၢၼ် လႄႈ ပၼ်ႁႃႈ လွင်ႈပၢႆးၸၢင်ႈ။
  • ၶၢဝ်ႇဝႅပ်ႉသၢႆႉ – ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး လႄႈ လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်။
  • ၽိူၼ်ၼမ်ႉၼဵင်ႈ – ထၢမ်ၶေႃႈထၢမ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢမ်ႇၼၼ် လွင်ႈမႄးထတ်း ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး။
  • ၽိူၼ်ၸွႆႈထႅမ် – တွင်ႈထၢမ် လွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢမ်ႇၼၼ် လွင်ႈမႄးထတ်း ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး။
  • ၽိူၼ်ၽိုၼ်ဢိင် – ထၢမ်ၶေႃႈထၢမ်ၶူၼ်ႉၶႂႃႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းႁူဝ်ၶေႃႈ သႅၼ်သမ်ႇ။
  • ၵိူၼ်ႇတူ လမ်းၼႂ်း – လၢႆးတၢင်း ဢၼ်ဢမ်ႇမိူၼ်ပိူၼ်ႈ တႃႇတေ ၼႄတၢင်း ၼႂ်းပပ်ႉသႅၼ်သမ်ႇ။

ၶူင်းၵၢၼ်ပီႈၼွင်ႉ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး

ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃးၼႆႉ လုၵ်ႉတီႈ ဝီႇၶီႇမီႇတီႇယႃႇ ၾွင်ႇတေးသျိၼ်း ဢၼ်ပဵၼ် ၸုမ်းပရႁိတ ဢၼ်ဢမ်ႇဢဝ်ၼမ်ႉမျၢတ်ႈၼမ်ႉတွၼ်း ၼၼ်ႉ တၢင်ႇၶိုၼ်ႈဝႆႉသေ ဢၼ်ပဵၼ် ပရေႃးၵျႅတ်ႉ တၢင်ႇၸိူဝ်းၵေႃႈ တၢင်ႇၶိုၼ်ႈဝႆႉယူႇ။

ၽႃႇသႃႇ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး

ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်ၼႆႉ ဢဝ် ၽႃႇသႃႇတႆးသေ တႅမ်ႈဝႆႉဢေႃႈ။ တႄႇမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2008 (2008) ၼၼ်ႉသေ တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် လွင်ႈတၢင်းတင်းသဵင်ႈ မီးဝႆႉယူႇ 13,747 ဢၼ်ယဝ်ႉ။ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်ဢဝ်ၽႃႇသႃႇတၢင်ႇၸိူဝ်း တႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈတူၺ်းလႆႈယူႇၶႃႈ။ ဝီႇၶီႇၽီးတီးယႃး ဢၼ်ပွင်ႈလိၵ်ႈၼမ်သေပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ၼႄဝႆႉပၼ်ၽၢႆႇတႂ်ႈၼႆႉယူႇ။-