Prijeđi na sadržaj

Valletta

Izvor: Wikipedija
Valletta
Humillima Civitas Valletta
Pogled na grad
Pogled na grad
Pogled na grad
Koordinate: 35°53′N 14°30′E / 35.883°N 14.500°E / 35.883; 14.500
Država  Malta
Vlast
 - gradonačelnik Alexiei Dingli
Površina
 - Ukupna 0.8 km²
Visina 56
Stanovništvo (2007.)
 - Grad 6154 [1]
Službena stranica www.cityofvalletta
Karta
Valletta na mapi Malta
Valletta
Valletta
Valletta na karti Malte

Valletta (malteški: Il Belt = grad) ili kako je neki zovu La Valletta je glavni i najveći grad Malte od 6 154 stanovnika (uži centar), po procjeni iz 2007.[1]

Valletta je zbog svojih brojnih vrijednih historijskih građevina uvrštena 1980. na UNESCO-vu Listu mjesta svjetske baštine u Evropi kao rijedak primjer očuvane arhitektonske baštine, i kao primjer harmoničnog i organskog razvoja od baroka do današnjih dana.[2]

Geografske karakteristike

[uredi | uredi kod]

Valletta leži na sjeveroistočnoj obali najvećeg malteškog otoka Malta, na istoimenom poluotoku Valletta[1], koji razdvaja dvije odlične prirodne luke (zaljeva), Marsamxett i Veliku luku, koja je najveća luka na Malti, sa terminalom za putničke brodove koji je nedavno sagrađen, duž starih gradskih zidina.

Historija

[uredi | uredi kod]
Palača malteške vlade

Valletta je osnovana 1565. nakon velike Opsade Malte [1] koju je neuspješno vodio sultan Sulejman Veličanstveni. Nju su kao svoju utvrdu izgradili Malteški vitezovi želivši pomoću nje spriječiti daljnje osmanske prodore prema jugu Evrope. Nazvali su je Valletta u čast svog velikog meštra reda - Jean Parisot de la Valette.[1] Ona je 1570. proglašena prijestolnicom Malte.

Malteške vitezove protjerani su sa Malte Francuzi - 1798. za Francuske revolucije.[1]Britanci su vješto iskoristili revolt Maltežana protiv francuskog garnizona i zauzeli Valettu 1800.[1]Britanci su nakon 1814. pretvorili grad u svoju najsnažniju mediteransku pomorsku bazu.

Valletta je pretrpila teška razaranja od strane njemačke Luftwaffe za vrijeme Drugog svjetskog rata. U Valetti se 1943. predala talijanska mornarica (supermarina) Saveznicima.[1]

Znamenitosti

[uredi | uredi kod]
Grad Valletta
Svjetska baštinaUNESCO
 Malta
Registriran:1980. (4. zasjedanje)
Vrsta:Kulturno dobro
Mjerilo:i, vi
Ugroženost:no
Referenca:UNESCO

Valletta je grad prepun crkava i palača, ali i brojnih utvrđenja (bastiona, polubastiona, ravelina i zidina koji dosežu i do 100 metara visine) koja su Malteški vitezovi podigli da zaštite grad od napada.

Najveće atrakcije grada su;

  • druga gradska katedrala Svetog Ivana (Kon-Katidral ta’ San Ġwann), u kojoj se nalaze slike Caravaggia. Nju je između 1573. - 1578. podigao malteški arhitekt Gerolamo Cassar, kao samostansku crkvu Malteških vitezova.
  • Palača Auberge de Castille et Leon, bivši hospicij malteških vitezova (i to samo za one koji su dolazili iz Kastilje, Leona i Portugala), u kojoj se danas nalazi ured predsjednika malteške vlade. I nju je podigao Gerolamo Cassar 1574., a opsežno ju je restaurirao i modernizirao 1741. maltežanin Andrea Belli.
  • Palača Velikog meštra Malteškog reda (ili kako je maltežani zovu il-Palazz) izgrađena između 1571.-1574. (Gerolamo Cassar), u kojoj danas stoluje Malteški parlament i ured predsjednika Malte. To je barokna građevina jednostavnih fasada, sa dva impresivna atrija u kojima dominira skulptura Neptuna. U njoj je smještena kolekcija evropskog srednjovjekovnog i renesansnog oružja.
  • Palača Nacionalnog muzeja umjetnosti (osnovan 1974.), je barokna palača podignuta 1571. kao rezidencija Malteških vitezova[1], u kojoj je od 1789. stolovao komandant britanske sredozemne flote.
  • Teatar Manoel (Teatru Manwel) koji je izgrađen u rekordnom roku od deset mjeseci od 1731. do 1732.,[1] danas je jedan od najstarijih teatara koji još uvijek djeluje u istoj zgradi.
  • Hospital Sacra Infermeria iz 1574. bila jedna od najcjenjenijih bolnica svoga vremena koja je mogla primiti 914 pacijenata.
  • Barokna palača Nacionalne biblioteke podignuta krajem 18. vijeka.

Valletta ima univerzitet od 1592. koji je osnovan na inicijativu pape Klementa VIII..[1]

Privreda

[uredi | uredi kod]

Valletta nema nikakve industrije već se njezini stanovnici bave isključivo sa turizmom ili rade u državnoj administraciji.

Panorama Velike luke
Panorama Velike luke

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 Valletta (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 12. 11. 2012. 
  2. Valletta (engleski). UNESCO. Pristupljeno 12. 11. 2012. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]