جوہر دودائیف

جوہر دودائیف

جمن تھاں	{{{جمن تھاں}}}
جمن نی تاریخ	{{{جمن نی تاریخ}}}
دیس	چیچنیا
ناگرکتا	{{{ناگرکتا}}}
کم	فوجی جنرل تے سیاستدان
سال سرگرم	{{{سال سرگرم}}}
گن	صدر چیچن جمہوریہ اشکیریہ

جوہر موسائیوچ دودائیف(روسی چ) جوہر موسی کانت دودن(چیچن بولی چ) جوہر ولد موسی دودن(اردو ، پنجابی چ)(1944ء-21 اپریل1996ء) سویت ایئر جنرل تے چیچن لیڈر تے شمالی قفقاز (کوہ قاف) چ چیچن جمہوریہ اشکیریہ دا پہلا صدر سی

ابتدائی زندگی تے کیریئر

جوہر دودائیف چیچنیا چ اپنے آبائی پنڈ یالخوروئی" توں اپنے خاندان دی جبری بے دخلی دے دوران فروری 1944ء چ پیداہوئیا (ایہہ جبری بے دخلی جوزف سٹالن (ستالن)دے حکم تے سارے چیچن ،انگوش، بلکار، کلمیک تے کریمیائی تاتار آبادی دی سی)جوہر نے اپنی زندگی دے پہلے 13 سال قازق سوویت اشتراکی جمہوریہ چ اندرونی جلاوطنی چ گزارے ۔ سٹالن دے مرن تون بعد 1957ء چ چیچناں تے انگوشاں نوں اپنے علاقیاں چ واپس آن دی اجازت ملن توں بعد اوس نے چیچنیا چ اک شام دے سکول چ داخلہ لئیا تے الیکٹریشن دی تعلیم حاصل کیتی ۔ 1962ء چ ولادی قفقاز چ دو سال الیکٹرونکس پڑھن توں بعد اوہ تمبوف ہائیر ملٹری سکول چ پائیلٹ بنن واسطے داخل ہوئیا جتھوں اوہنے 1966ء چ گریجوئیشن کیتی ۔ جوھر 1968ء چ سویت کیمونسٹ پارٹی دا رکن بنیا 1971ء توں 1974ء تک گیگرین ایئرفورس اکیڈمی چ پڑھدا رہیا ۔ ایس نے اک روسی شاعرہ "آلا" نال ویاہ کیتا جس چوں اسدے تن بچے ہوئے ۔ جوہر دودائیف نے روسی ایئرفورس دے ہیوی بمبار یونٹ چ سائبیریا تے یوکرین چ خدمات دتیاں تے افغانستان چ سویت جنگ چ وی حصہ لئیا ۔ اوہ ایئرفورس چ چھیتی ای نمایاں ہوئیا جدوں اوہنے 1987ء چ میجر جنرل دے طور تے تارتو اسٹونیا چ سویت جنگی ایئرفورس دے ایئربیس دی کمانڈ سمبھالی ۔ دودائیف نے اسٹونی زبان سکھی تے اسٹونیا دی قوم پرستی واسطے بہت ذیادہ رواداری تے تحمل دکھائیا جدوں اسنے اسٹونیا دے ٹیلی ویژن تے پارلیمنٹ نوں بند کرن دے احکام نوں نظرانداز کردتا ۔ 1990ء اسدا ایئر ڈویژن اسٹونیا توں نکل آئیا تے اسنے سویت فوج چوں استیفی دے دتا ۔

چیچن سیاست

دودائیف 1990ء چ چیچن دارالحکومت گروزنی واپس آئیا تے اپنے آپ نوں مقامی سیاست واسطے وقف کر دتا ۔

چیچنی لوکراج اشکیریہ دا صدر

جوہر دودائیف 1991ء چ ہون والے ریفرینڈم چ چیچنیا دے صدر منتخب ہوئے تے اسنے یک طرفہ طور تے چیچنیا دی سویت یونین توں آزادی دا اعلان کردتا ۔ نومبر 1991ء چ روسی صدر بورس یلسن نے فوجی دستے گروزنی بھیجے پر اوہناں نوں واپس جانا پئیا جدوں جوہر دودائیف دیاں فوجاں نے اینہاں نوں ایئرپورٹ توں باہر نا جان دتا ۔ روس نے چيچنیا دی آزادی نوں منن توں انکار کردتا پر علیحدگی پسنداں دے خلاف فوجی کاروائی توں خائف رہیا ۔

پہلی چیچن جنگ

یکم دسمبر 1994ء چ روسی ایئر فورس نے گروزنی دے ہوائی اڈے تے بمباری شروع کردتی تے چیچن ایئرفورس نوں تباہ کردتا ، جواب چ چیچن جمہوریہ اشکیریہ نے روس دے خلاف اعلان جنگ کردتا تے اپنیاں فوجاں نوں متحرک کردتا تے روس دے خلاف اعلان جنگ کر دتا ۔ 11 دسمبر 1994ء چ ، اسدے صرف 5 دن مگروں روس نے چیچنیا چ اپنیاں فوجاں واڑ دتیاں ، جدوں دودائیف تے روسی وزیر دفاع پاول گراچیف نے اگاں توں طاقت دے استعمال نا کرن تے اتفاق کیتا سی ۔ جنگ دے شروع چ ای دودائیف دے 2 پتراں چوں اک مارئیا گئیا ۔

چیچین راجگھر گروزنی تے روسی قبضے توں پہلاں ای دودائیف نے صدارتی محل خالی کر دتا سی تے اپنیاں فوجاں ناں دکھن ول مسل سیلو چلا گئی جہرا کہ تریخی چیچن راجگھر ویدینو دے نیڑے اے تے 1995ء دے پورے سال جنگ دی آگوائی کردا رہئیا ۔

شہادت

جوہر دودائیف نوں 21 اپریل 1996ء نوں ، جدوں اوہ سیٹلائیٹ فون ورت رہئیا سی 2 لیزر گائیڈیڈ میزائلاں نال شہید کر دتا گئیا ، جدون اک جاسوسی آلے روسی ہوائی جہاز نے اسدی فون کال توں اسدی موجودگی دی تھاں نوں لبھ لیا ۔

جوہر ددائیف دے اعزاز چ تھانواں دے ناں

بوسنیا تے ہرزیگووینا - A street, Ulica Generala Džohara Dudajeva (General Dzhokhar Dudayev Street), in Goražde.^{[حوالہ درکار]}
چیچنیا - Chechnya's war-ravaged capital has been called Dzhokhar-Ghala (later Dzhokhar) by Chechens in 1997 during its de facto independence.^{[حوالہ درکار]} After the Second Chechen War Dzhokhar was called Grozny again. It is notable that Chechens in general refrain from using the name Groznyi (which is Russian for terrible or menacing), calling the city by its other Chechen name, "Соьлжа-ГӀала".^{[حوالہ درکار]}
اسٹونیا - A large room in the Barclay Hotel in Tartu, once used as Dudaev's office, is now called the Dudaev Suite. In the Nursipalu urban warfare training polygon of the Estonian Defence Forces, Johhar Dudaev Street crosses with Basayev Street^{[حوالہ درکار]}.
جارجیا - There is a street in Georgian capital Tbilisi named after Dzokhar Dudayev.^[۱]
لیٹویا - In 1996, a street in the Latvian capital Riga was named Džohara Dudajeva gatve (Dzhokhar Dudaev Avenue). In the light of the upcoming Parliamentary elections in Latvia, several initiatives have been undertaken to lobby for the renaming or preserving the name of the avenue by pro-Russian and anti-Russian political parties respectively.^[۲]^[۳]
لتھوانیا - Džocharo Dudajevo skveras (Dzhokhar Dudaev Square) in Žvėrynas district of capital city Vilnius.^[۴]
پولینڈ - On 17 March 2005, a roundabout in the Polish capital Warsaw was named Rondo Dżochara Dudajewa (Roundabout Dzhokhar Dudayev).^[۵]
ترکی - After Dudayev's death, various locations in Turkey were renamed after him, such as Şehit Cahar Dudaev Caddesi (Martyr Dzhokhar Dudaev Street) and Şehit Cahar Dudayev Parki (Martyr Dzhokhar Dudayev Park) in Istanbul/Ataşehir-Örnek, Cahar Dudayev Meydanı (Dzhokhar Dudayev Square) in Ankara, Şehit Cahar Dudaev Parkı (Martyr Dzhokhar Dudaev Park) in Adapazarı, Sakarya and Şehit Cevher Dudaev Parkı in Sivas.^[۶]
یوکرین - In 1996, a street in Lviv was named вулиця Джохара Дудаєва (Dzhokhar Dudayev Street), later followed by a street in Ivano-Frankivsk^[۷]^[۸] and a street in Khmelnytskyi.^[۹] In the War in Donbass, that started in the spring of 2014, a pro-Ukrainian volunteer battalion was named after Dudaev.^[۷]