Polska Rzeczpospolita Ludowa
Wygląd
(Przekierowano z PRL)
Polska Rzeczpospolita Ludowa – państwo polskie istniejące w okresie od 1944 do 1989 roku, przy czym sama nazwa Polska Rzeczpospolita Ludowa obowiązywała od 1952. Potocznie państwo to określano mianem Polski Ludowej lub PRL-em.
Hasła w PRL
[edytuj]- Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej.
- Opis: Hasło epoki gierkowskiej w PRL, używane na plakatach i defiladach (1970-1980).
- Źródło: Marcin Bukała „Aby Polska rosła w siłę, a ludzie żyli dostatniej.” IPN Rzeszów–Warszawa 2019
- Program partii – programem narodu.
- PZPR przewodnią siłą narodu!
- Razem budujemy drugą Polskę!
- Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się!
- Autor: Karol Marks, Fryderyk Engels, Manifest komunistyczny
- Niech żyje 1 Maja – dzień międzynarodowej solidarności ludzi pracy w walce o pokój, demokrację i postęp techniczny!
- Pozdrawiamy partie komunistyczne i robotnicze całego świata walczące o postęp, pokój i socjalizm!
- Niech żyje i umacnia się braterska przyjaźń i współpraca narodów Polski i ZSRR!
- Przyjaźń, sojusz i współpraca z ZSRR – gwarancją bezpieczeństwa i rozwoju Polski!
- Niech żyje KPZR – partia wielkiego Lenina!
- Niech żyje ZSRR – niezwyciężona ostoja pokoju i socjalizmu!
- Niech żyje jedność i współpraca państw socjalistycznych!
- Pozdrawiamy bratnie narody krajów socjalistycznych!
- Zacieśniajmy współpracę gospodarczą w ramach RWPG!
- Zacieśnianie współpracy gospodarczej państw – członków RWPG – w żywotnym interesie Polski!
- Niech żyje pokój i przyjaźń między narodami!
- Niech żyje i umacnia się jedność międzynarodowego ruchu komunistycznego!
- Niech żyje Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich – decydująca siła w rozgromieniu niemieckiego faszyzmu, ostoja pokoju w Europie!
- Pozdrawiamy partie komunistyczne – awangardę mas walczących o lepsze życie, postęp i demokrację, o pokój i socjalizm!
- Nasz program – budowa socjalizmu dla ludzi i przez ludzi!
- Realizujemy uniwersalne zasady budownictwa socjalistycznego w polskiej rzeczywistości!
- Budujemy Polskę silną, rządną, sprawiedliwą!
- PZPR – ZSL – SD – sojusz, partnerstwo, współpraca!
- Realizujemy program IX Zjazdu PZPR – linię porozumienia, walki i socjalistycznych reform!
- Jesteśmy wierni robotniczej tradycji!
- PZPR – partia klasy robotniczej, przewodnia siła narodu!
- Partia wśród robotników – robotnicy w partii!
- Klasa robotnicza główną siłą w socjalistycznym rozwoju Polski!
- Sojusz robotniczo-chłopski – fundamentem pomyślnego rozwoju socjalistycznej Polski.
- Związki zawodowe – rzecznikiem interesów ludzi pracy, partnerem administracji państwowej i gospodarczej!
- Zjednoczony ruch związkowy skutecznym obrońcą interesów ludzi pracy!
- Naszym celem: pokój i socjalizm!
- Czterdziestolecie zwycięstwa nad faszyzmem – to 40 lat życia w pokoju!
- Socjalizm gwarancją siły i pomyślnego rozwoju Ojczyzny!
- Siła i mądrość partii wynika z jej nierozerwalnej więzi z klasą robotniczą i całym narodem!
- Dobro człowieka – nadrzędnym celem działania partii!
- Perspektywiczny program partii – pomostem w XXI wiek!
- Niech żyje polska klasa robotnicza – przodująca siła narodu!
- 1 Maja dniem radości i dumy ludzi rzetelnej, twórczej pracy!
- Praworządność i ład społeczny – warunkiem socjalistycznej odnowy!
- Sejm PRL – władza ludu dla ludu!
- Umacniajmy nasze socjalistyczne państwo!
- Wszyscy jesteśmy za Polskę odpowiedzialni!
- W Polsce prowokacja polityczna nie przejdzie!
- Socjalistyczne państwo jest silne świadomością swych obywateli!
- Radni! Wyborcy Wam zaufali. Pamiętajcie o ich postulatach!
- Rozszerzajmy udział ludzi pracy w rządzeniu krajem!
- Nie ma demokracji bez świadomej aktywności mas pracujących!
- PRON – płaszczyzną porozumienia obywateli PRL.
- Pomyślność Ojczyzny sprawą ambicji i honoru każdego Polaka!
- Przyszłość naszej Ojczyzny tworzymy dzisiaj!
- Polska Ludowa naszym największym dobrem! Nie szczędźmy sił dla jej umacniania i jej rozwoju!
- Polska Ludowa – spadkobierczynią patriotycznych, postępowych i rewolucyjnych tradycji narodu polskiego!
- Niech umacnia się braterskie współdziałanie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej ze Zjednoczonym Stronnictwem Ludowym i Stronnictwem Demokratycznym!
- Dorobek czterdziestolecia Polski Ludowej – dzieło rąk i umysłów całego narodu!
- Dobre imię Polski w świecie – sprawą wszystkich Polaków! 40 lat PRL – to dwa pokolenia Polaków, żyjących w pokoju!
- Pozdrawiamy weteranów walki i pracy – budowniczych Polski Ludowej!
- Jesteśmy wierni ideałom bojowników rewolucji 1905–1907!
- Dla dobra Ojczyzny łączmy doświadczenie starszych pokoleń z energią i nowatorstwem młodzieży!
- Dorobek czterdziestolecia PRL powstał z pracowitości i ofiarności ludzi pracy. Szanujmy go i pomnażajmy!
- Patriotyzm najpierw wyraża się w czynach!
- Rzetelna praca każdego – warunkiem siły Polski i pomyślności Polaków!
- Lepsza przyszłość Polski zależy od nas – od pracy na każdym stanowisku!
- Wyższa jakość naszej pracy będzie gwarancją lepszych warunków życia narodu!
- Więcej umieć, lepiej pracować – dla socjalistycznej Polski!
- Reforma gospodarcza – szansą wyjścia z kryzysu. Musimy ją w pełni wykorzystać!
- Miarą patriotyzmu jest rzetelna praca!
- Ideowością, wiedzą, działaniem – pomnażamy dorobek socjalistycznej Ojczyzny!
- Inicjatywy, dyscyplina społeczna – to przesłanki rozwoju kraju!
- Zaangażowaniem i ofiarnością budujemy lepszą przyszłość Ojczyzny! Bierność i bezwład opóźniają nasz rozwój!
- Wydajność pracy, gospodarność, oszczędność – to klucz do dobrobytu narodu!
- Zwiększajmy produkcję rynkową, polepszajmy jakość usług i handlu, lepiej zaspokajajmy rosnące potrzeby społeczne!
- Oszczędniej gospodarujmy surowcami, materiałami, paliwami i energią!
- Wzrost wydajności pracy, większa gospodarność i oszczędność – warunkiem poprawy naszej gospodarki!
- Praca jedynym miernikiem oceny każdego człowieka!
- Chwała ludziom dobrej roboty!
- Rozwińmy ruch wynalazczości i racjonalizacji. Skracajmy drogę od pomysłu do produkcji!
- Rozwój gospodarki żywnościowej sprawą całego narodu!
- Zielone światło dla ludzi ofiarnych, pracowitych i zdolnych!
- Jedność praw i obowiązków – to wyznacznik postawy każdego Polaka!
- Młodzieży! Bądźcie godnymi kontynuatorami dzieła Waszych rodziców!
- Młodzi Polacy! Wasza wiedza, energia i ambicja cennym skarbem ludowej Ojczyzny!
- Młodzi! – w waszych sercach i umysłach przyszłość socjalistycznej Polski!
- Nasze młodzieżowe zawołanie – zrobić więcej niż nakazuje obowiązek!
- Młodzi Polacy razem z postępową młodzieżą świata aktywnie walczą przeciw imperializmowi i kolonialnemu wyzyskowi! 1985–Międzynarodowy Rok Młodzieży – Uczestnictwo – Rozwój – Pokój!
- Walczymy o antyimperialistyczną solidarność, pokój i przyjaźń młodzieży całego świata!
- Żołnierz polski współtwórcą i obrońcą Polski socjalistycznej!
- Służba narodowi chlubną tradycją i współczesną powinnością polskiego żołnierza!
- Ludowe Wojsko Polskie – niezawodnym ogniwem Układu Warszawskiego!
- XII Światowy Festiwal Młodzieży i Studentów wyrazem woli walki o pokój, przeciwko nuklearnemu zagrożeniu i wyścigowi zbrojeń!
- Żołnierze ludowego Wojska Polskiego – zawsze wierni narodowi i władzy ludowej!
- Ludowe Wojsko Polskie – obrońcą pokoju i socjalizmu!
- Układ Warszawski gwarancją pokojowego rozwoju socjalistycznej Polski!
- PRL – niezawodnym ogniwem Układu Warszawskiego!
- Pokój w Europie – to nasze bezpieczne granice!
- Znamy koszmar wojny – żądamy pokoju!
- Domagamy się rokowań rozbrojeniowych!
- Nie ma problemu granic w Europie – jest tylko problem pokoju!
- Rewizjonistom i odwetowcom w RFN nasze stanowcze nie!
- Nigdy więcej wojny i faszyzmu!
- Żądamy pokoju!
- Popieramy pokojową politykę ZSRR!
- Popieramy dążenia krajów rozwijających się o sprawiedliwy ład gospodarczy w świecie!
- Niech się święci 1 Maja!
- Niech żyje i zwycięża socjalizm!
- Od socjalistycznej odnowy nie ma odwrotu!
Inne cytaty dotyczące PRL
[edytuj]- Ciasnota normatywu projektowania i brak tolerancji powierzchniowych uniemożliwiały prawidłowe projektowanie mieszkań.
- Opis: Krytyka wyjątkowej ciasnoty nowych mieszkań w blokach mieszkalnych w PRL-owskiej prasie tuż przed zmianą normatywu na większy dokonaną w 1974 r.
- Źródło: Architektura 2/1972, Andrzej Czyżewski „Tyskie domy” s. 50.
- Czekał na korytarzu pod drzwiami prokuratora magistra J. Sikory. Siedział na ławce pod ścianą, krzywiąc się, jakby oddychanie sprawiało mu ból. Ciekawa sekretarka zagadnęła: – Co tak dziwnie się rusza? Pobity? Młody człowiek skinął głową. – Kto pobił? – Milicja. – I co: będziecie skarżyć milicję? Pobity ponownie skinął głową. Sekretarka roześmiała się: – Dziecko!
- Autor: Kazimierz Orłoś, Przechowalnia, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań 1990, s. 116.
- Zobacz też: Milicja Obywatelska, wymiar sprawiedliwości w Polsce
- 1. Czy jesteś za zniesieniem senatu?
2. Czy chcesz utrwalenia w przyszłej konstytucji ustroju gospodarczego wprowadzonego przez reformę rolną i unarodowienia podstawowych gałęzi gospodarki narodowej z zachowaniem ustawowych uprawnień inicjatywy prywatnej?
3. Czy chcesz utrwalenia zachodnich granic państwa polskiego na Bałtyku, Odrze i Nysie Łużyckiej?- Źródło: pytania znajdujące się na kartach referendum ludowego z 30 czerwca 1946
- Biurokratyczny socjalizm PRL jest ustrojem (…) obiektywnie uwarunkowanym przez poziom rozwoju gospodarczego i strukturę ekonomiczno-społeczną zarówno Rosji carskiej, jak i Polski międzywojennej oraz znakomitej większości krajów naszego obozu.
- Autor: Jacek Kuroń, List otwarty do partii (1964)
- Dlaczego Iwan Sierow (w czasie wojny oddelegowany do ustanawiania władzy ludowej w Polsce) tak życzliwie potraktował Piaseckiego? Dlaczego Stalin hołubił Wandę Wasilewską, córkę Leona Wasilewskiego, bliskiego przyjaciela Piłsudskiego? Bo oni wiedzieli, że komunizm w Polsce był naskórkowy, nie cieszył się poparciem społecznym, natomiast Wasilewska na lewicy i Piasecki na prawicy mieli wielu zwolenników.
- Autor: Adam Daniel Rotfeld
- Źródło: rozmowa Macieja Stasińskiego, Rotfeld: Nie powstaną Zjednoczone Stany Europy. Młode pokolenie potrzebuje radykalnych idei i tożsamości, wyborcza.pl, 12 maja 2018.
- Zobacz też: Bolesław Piasecki, Wanda Wasilewska
- Gdyby nie sztuka, życie w komunie byłoby naprawdę nie do zniesienia. Gdy chcę komuś opisać Polskę Ludową w jednym zdaniu, mówię, że był to kraj podróbek. Polskie spodnie udawały jeansy, syrenka udawała samochód, a w kuchni czarniak udawał łososia.
- Autor: Janusz Zaorski
- Źródło: Piotr Czerkawski, Drżące kadry. Rozmowy o życiu filmowym w PRL-u, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2019, ISBN 9788380499171, s. 235
- Gdyby PRL skończył się w 1960 r. a nie w 1989 r., to mielibyśmy o nim całkiem dobre zdanie, podobnie jak dzisiaj mówi się o autorytarnym sukcesie Singapuru, Tajwanu czy Korei Południowej.
- Autor: Marcin Piątkowski
- Źródło: rozmowa Sebastiana Stodolaka, Gdyby PRL skończył się w 1960 r., mielibyśmy o nim dobre zdanie, obserwatorfinansowy.pl, 7 marca 2019.
- Granice mojej ojczyzny nigdy nie objęły rządów Polski Ludowej. Tym razem zaborca nie sprawował ich bezpośrednio, lecz przez samych Polaków. Nie każdy z nich był agentem, ale wszyscy byli wykonawcami woli wrogiej potęgi, która zniewoliła mój kraj, narzuciła mu siłą wasalny rząd i ustrój, który doprowadził Polskę do ruiny. Zakres autonomii rządzących bywał mniejszy lub większy, ale nie zmienia to faktu, że ludzie, którzy rządzili w latach Polski Ludowej, byli w gruncie rzeczy namiestnikami Związku Sowieckiego, chociaż tak gorąco próbują temu przeczyć. To, że byli Polakami nie zmienia faktu, że sprawowali władzę z obcego mandatu, i że zostali osadzeni na swoich stołkach siłą przez wroga (…). Dlatego 45 lat Polski Ludowej było dla mnie taką samą przerwą w ciągłości suwerennej Rzeczypospolitej, jaką były 123 lata zaborów (…).
- Autor: Jan Nowak-Jeziorański
- Jakiś odwrót od patriotycznej celebry, od patosu, frazeologii nacjonalistycznej rzeczywiście po 1989 roku nastąpił. Ale na pewno nie dlatego, że pozbawiona korzeni i wyzbyta narodowych uczuć żydokomuna z „Gazety Wyborczej” postanowiła indoktrynować masy ludowe wedle antypolskiej linii. Ludzie mieli po prostu dość nachalnie „patriotycznej” czy wprost nacjonalistycznej ideologii, jaką wbijał im do głów PRL. (…) Jako uczennica podstawówki jeszcze w latach 80. pamiętam, że cała ta patriotyczna otoczka budziła w nas odruch wymiotny i reakcje raczej obrazoburcze.
- Autorka: Ludwika Włodek
- Źródło: rozmowa Michała Sutowskiego, Polak według PiS-u, czyli niby kto?, krytykapolityczna.pl, 18 lutego 2017.
- Zobacz też: nacjonalizm
- Jednak na to, by polskie podziemie przywróciło względny porządek na terenach okupowanych przez Niemców, było o wiele za późno. Realizacja „Burzy” spowodowała straty i w znacznym stopniu wręcz samounicestwienie struktur AK. Już za kilka-kilkaście dni to ci, którzy mieli być zwalczani, stali się fundamentem nowej władzy. Już jako milicjanci i funkcjonariusze UB, dzięki obecności dużych sił sowieckich, mogli rozpocząć ściganie żołnierzy AK. Bez pomocy Armii Czerwonej i NKWD „władza ludowa”, reprezentowana przez Stanisława Olczyka „Garbatego”, Bolesława Kowalskiego „Cienia”, Edwarda Gronczewskiego „Przepiórkę”, Mieczysława Moczara „Mietka”, Grzegorza Korczyńskiego „Grzegorza” czy Tadeusza Maja „Łokietka” nie ostałaby się ani jednego dnia.
- Autor: Piotr Gontarczyk, Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941–1945, wydawnictwo Fronda, Warszawa, ISBN 9788364095023, s. 357
- Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciwko władzy ludowej, niechaj będzie pewny, że mu tę rękę władza ludowa odrąbie, w interesie klasy robotniczej, w interesie chłopstwa pracującego i inteligencji, w interesie walki o podnoszenie stopy życiowej ludności, w interesie dalszej demokratyzacji naszego życia, w interesie naszej ojczyzny.
- Autor: Józef Cyrankiewicz, w przemówieniu radiowym po wydarzeniach w Poznaniu w 1956
- Kościół rzymskokatolicki stanowi bez wątpienia potężną siłę polityczną w Polsce, która ukształtowała się jeszcze w czasach PRL. Wbrew temu, co obecnie głosi propaganda, budowano w tamtych czasach bardzo wiele kościołów i obdarzono katolicki Kościół wieloma przywilejami. Wiadomo o tym, że Kościół miał wpływ na zapisy Konstytucji RP, która obecnie obowiązuje. (…) Najwyższy czas, by w XXI wieku Kościół zajął się wyłącznie sprawami natury religijnej, do czego mogliby doprowadzić mądrzy politycy. To oni odpowiadają za klerykalizację Polski – a nie Kościół.
- Autorka: Maria Szyszkowska, Polityka bez masek
- Źródło: Kościół a społeczeństwo, „Przegląd Socjalistyczny”
- Zobacz też: antyklerykalizm
- Lektura pism z Polski przerażająca. Już jest zupełnie jak w Sowietach, nic już polskiego nie ma – carskie czasy to była rozszalała wolność, gdy ją porównać z tym niewolniczym upodleniem, do którego doprowadzili bolszewicy Polaków. (…) Nie można się z takiego upodlenia podźwignąć, jak nie można się odrodzić po latach złodziejstwa.
- Autor: Jan Lechoń
- Opis: na emigracji w USA o PRL, 17 stycznia 1950.
- Źródło: Ewa Czumakow, Prorocy w domu, opoka.org.pl, 15 października 2008.
- Nie będzie chlubą naszej epoki, że naród, naród, który istnieje tysiąc lat, który na granicach cywilizacji zachodnioeuropejskiej stworzył życie i szerzył idee bezpośrednio z nią związane, który przez wieki bronił jej przed zagładą i który wydał wielkich ludzi we wszystkich dziedzinach – musi walczyć o najprymitywniejsze zasady bytu. Ale w tej ciemnej epoce jest podniosłą dumą każdego człowieka, że naród ten postawił swoje idee ponad wartością życia (…) Na ziemiach będących własnością Polaków zabrakło dziś miejsca dla spraw, w których gromadzi się, jak gdyby najintymniejsza, ale i najwyższa wolność narodu – wolność twórczości i wolność myśli. Żadna jednak przemoc nie odbierze duchowi polskiemu siły, by służyć tej wolności tam, gdzie służyć jej można.
- Autor: Kazimierz Wierzyński
- Opis: o rządach komunistów w PRL.
- Źródło: Ewa Czumakow, Prorocy w domu, opoka.org.pl, 15 października 2008.
- Nasze szkoły, studia, pierwsza praca – wszystko w PRL-u! Gdy musieliśmy egzystować w dwóch światach: tym stworzonym z gazetowych sloganów, przez fałszywe podręczniki, przez nieprawdę, przymus. I tym na co dzień, zwyczajnym: rozmów przy stole, zabaw z rówieśnikami, opinii rodziców, przyjaciół, krewnych. Zdawaliśmy sobie sprawę, że musimy żyć tu i tu. Mówić dwoma językami. Nie wychylać się, nie mówić zbyt często prawdy. Bez tego dwuistnienia nie byłoby życia. Czy to podwójne myślenie – mówienie co innego tu, co innego tam – nie ukształtowało mojego charakteru, mentalności? Ta mimikra? Czy nie kształtowała postawy wielu takich jak ja?
- Autor: Kazimierz Orłoś, Letnik z Mierzei, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2008 ISBN 9788308042762, s. 73–74.
- Niech więc nie dziwią się młodzi, złaknieni sprawiedliwości antykomuniści, którzy dziś chcą potępić cały PRL, że zbuntuje się przeciw nim ogromna rzesza ludzi, którzy przepracowali w PRL-u kilkadziesiąt lat, a nie dane jest im faryzejskie poczucie czystości czy choćby amnezja.
- Autor: Jacek Kuroń, „Gazeta Wyborcza”, 6 marca 1995
- Nie ma wolności bez „Solidarności”, to jest prawda, z którą przyszliśmy do „okrągłego stołu”.
W przemówieniu, które wygłosiłem na otwarciu obrad, mówiłem o tym, jak zrujnowany jest nasz kraj i ciężkie życie ludzi. Mówiłem, że to nie krasnoludki temu są winne, ale system, który nie my sami sobie wybraliśmy. Przy „okrągłym stole” spotkaliśmy się z ludźmi tego systemu i przekonaliśmy się, że są oni świadomi tego faktu. Rozpoczynając z nami rozmowy, dopuszczając nasze nie cenzurowane wypowiedzi do telewizji, dali dowód gotowości do radykalnej zmiany systemu. Przecież jego podstawą co po wielokroć powtarzałem – jest monopol. I już sam fakt rozmów monopol ten przełamuje.- Autor: Lech Wałęsa
- Opis: przemówienie podczas plenarnego posiedzenia Okrągłego Stołu w 1989.
- „Okrągły stół” przebiegał w atmosferze dwuznaczności i niejasności moralnej. Nie rozdzielono starych i nowych czasów, PRL i niepodległej Polski. Zabrakło elementu inauguracji. Nie zburzono Bastylii. „Okrągły stół” na pewno tym nie był, dzień 4 czerwca 1989 roku też nie. Zaciążyło to w istotny sposób na świadomości społecznej. Cały czas istnieje element kontynuacji. Nie wiadomo, gdzie się kończy PRL, a zaczyna wolna Rzeczpospolita. Nie powiedziano ludziom wyraźnie, czym było powojenne pięćdziesięciolecie: formą protektoratu, obcą okupacją czy ułomnym państwem polskim?
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Opis: w książce pt. Czas na zmiany. Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim wydanie II z 2014, wstęp, okładka – tył.
- Źródło: Michał Bichniewicz, Piotr M. Rudnicki, Czas na zmiany. Rozmowa z Jarosławem Kaczyńskim, wydawnictwo Editions Spotkania, 2014, ISBN 9788379650088.
- Zobacz też: obrady Okrągłego Stołu, III Rzeczpospolita, moralność
- Owo podległe państwo było wszelako państwem polskim i jako takie postrzegała je większość obywateli. Brak identyfikacji z reżimem nie był równoznaczny z odrzuceniem państwa. Partia i państwo, choć się przenikały, były postrzegane przez ludzi na różnych poziomach. Owe rozdwojenie i niejednoznaczność w postrzeganiu państwa suwerennego/zależnego, naszego/onych miały daleko idące konsekwencje, były jednym z elementów moralnych spustoszeń, które wchodzą w skład „masy spadkowej” PRL.
- Autorka: Krystyna Kersten
- Źródło: Andrzej Friszke, Kerstenowa odbierała PRL mit pięknego początku, wyborcza.pl, 17 lipca 2008
- Później przyszła niewola, pół wieku niewoli (…) niewoli, którą stworzyły dwa totalitaryzmy, totalitaryzm niemiecki ze swoimi monstrualnymi zbrodniami, a później komunizm. W pierwszej fazie okrutny, ludobójczy wręcz, później łagodniejszy, ale ciągle będący jednak niewolą.
- Autor: Jarosław Kaczyński
- Źródło: Prezes PiS Jarosław Kaczyński w Krakowie: musimy domagać się naszych praw, także tych wynikających z historii, polskieradio.pl, 11 listopada 2017.
- Zobacz też: niewola, III Rzesza, Niemcy, komunizm
- Pragnę złożyć dyrekcji podziękowanie za zmianę dawnego personelu z kierownictwem na czele w naszym sklepie. Personel obecny jest fachowy i miły. Odnoszę wrażenie, jakbym był obsługiwany przed wojną.
- Autor: inż. Stanisław Wiśniewski, kombatant – pochwała z 1988
- PRL w dużej mierze był spełnioną endecką utopią: państwo jednego narodu, gdzie mieszkają Polacy, a wszyscy inni powinni te ziemie opuścić. Takie działania władz PRL cieszyły się bardzo szerokim poparciem społecznym. Nie tylko powrót na Ziemie Odzyskane i wysiedlenie stamtąd Niemców, ale także akcja „Wisła” i represje wobec Ukraińców.
- Przesądziła Jałta i Poczdam, klamka zapadła. Można było tę klamkę szarpać, iść do lasu, ale było to skazane na klęskę, niepotrzebne ofiary. Z drugiej strony było poczucie, że powstała jakaś szansa, że Polska może być państwem, nawet ułomnym, nawet zależnym, ale państwem narodowym we wszystkich sferach jego działalności. Więc stabilności takiej Polski trzeba strzec, umacniać ją i stopniowo zmieniać.
- Autor: Wojciech Jaruzelski, rozmowa Zbigniewa Hołdysa, Tajemnica generała, „Wprost” nr 30, 25 lipca 2011.
- PZPR jest przewodnią i kierowniczą siłą polityczną Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, jest awangardą klasy robotniczej, która, w sojuszu z chłopstwem i inteligencją, przez dziesięciolecia toczyła walkę o wyzwolenie społeczne i narodowe.
- Źródło: statut Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (lipiec 1981)
- Realny socjalizm świetnie sobie radził przez pierwsze 15 lat istnienia. Do 1960 roku Polska rozwijała się równie szybko, jak na przykład Hiszpania. Dopiero później PRL wpadł w stagnację i skończył się gospodarczą katastrofą. (…) PRL miał jednak jedną wielką zaletę: otworzył na oścież polskie społeczeństwo, zlikwidował przywileje klasowe, wyedukował, uprzemysłowił i unowocześnił społeczeństwo. Dla przykładu, już w 1960 roku na uniwersytetach studiowało 7 proc. Polaków, prawie tyle samo, ile w kilkakrotnie bogatszej Francji. PRL również oderwał od archaicznego rolnictwa prawie 30 proc. społeczeństwa i przeniósł do przemysłu (…). Krótko mówiąc, PRL stworzył inkluzywne, otwarte, egalitarne społeczeństwo, które stało się fundamentem polskiego bezprecedensowego sukcesu po 1989 roku.
- Autor: Marcin Piątkowski
- Źródło: rozmowa Sebastiana Stodolaka, Gdyby PRL skończył się w 1960 r., mielibyśmy o nim dobre zdanie, obserwatorfinansowy.pl, 7 marca 2019.
- Zobacz też: wzrost gospodarczy
- Rozwój gospodarczy w Polsce sabotowały elity postszlacheckie. Strukturę społeczną wyrównał dopiero PRL. Gdyby nie PRL, nie byłoby polskiego kapitalizmu.
- Autor: Marcin Piątkowski
- Źródło: rozmowa Sebastiana Stodolaka, Gdyby PRL skończył się w 1960 r., mielibyśmy o nim dobre zdanie, obserwatorfinansowy.pl, 7 marca 2019.
- Zobacz też: kapitalizm, Polska
- Ten system niósł śmiertelną chorobę. Samowola ludzi z aparatu, nieodpowiedzialnych przed nikim. Dwa systemy prawne: jeden obowiązujący zwykłych obywateli, i drugi, a właściwie brak pierwszego – zupełna bezkarność prominentów. Fasadowość wszystkiego. Slogany i hasła, którymi ozdabiano płoty i mury w całym kraju („Dobro człowieka najwyższym celem partii!”). Słowa, w które nikt nie wierzył.
- Autor: Kazimierz Orłoś
- Opis: o sytuacji w Polsce w 1971 roku.
- Źródło: Historia „Cudownej meliny”, w: Kazimierz Orłoś, Historia „Cudownej meliny”. Cudowna melina, „Kanon literatury podziemnej”, Warszawa 2009, s. 24.
- Zobacz też: dyktatura
- Tysiące rąk, miliony rąk,
A serce bije jedno.
Wzniesiemy dom: Ludową Rzecz,
Słoneczną, niepodległą.- Autor: Edward Olejarczyk, Miliony rąk
- W XIX wieku, wojny (…) prowadzone były w interesie kapitału i kapitalistów, w XX wieku imperializm rozpętał potworne wojny, których celem był podbój wolnych narodów. Wojny te przybierały coraz to nowe formy, np. wojna gazowa, atomowa i, jak ostatnio stwierdzono, wojna bakteriologiczna. Zaborczym i niszczycielskim planom imperialistów przeciwstawia się jednak coraz silniej obóz pokoju; w obozie tym, obok Związku Radzieckiego – kraju socjalizmu – skupiają się kraje demokracji ludowej i wszyscy ludzie pracy, którzy zrozumieli, jaką groźbę stanowią wojny dla ludzkości. Rozumieją oni również, że świetne zdobycze nauki mogą i powinny być wyzyskane do innych, pokojowych celów – do utrwalenia pokoju i zbudowania ustroju sprawiedliwości społecznej.
- Źródło: fragment podręcznika chemii, pierwsza połowa lat 50.
- W czasach PRL doszło do zmiany struktury gospodarczej z kraju rolniczego przed II wojną światową do kraju uprzemysłowionego i zurbanizowanego pod koniec PRL-u. To stanowiło wraz z urbanizacją ogromną zmianę. Za PRL-u podniósł się znacznie poziom życia. Był on wprawdzie niższy niż na Zachodzie, ale należy też pamiętać, że historycznie Polska zawsze była krajem biednym i u nas zawsze żyło się wyraźnie gorzej niż na Zachodzie. (…) PRL wprowadził masy Polaków do miast. To był oczywiście pozytywny proces. Ci biedni chłopi na wsi produkowali tyle, żeby przeżyć, a i to z trudem. W fabrykach, nawet peerelowskich, mieli znacznie wyższą wydajność pracy i to się przekładało na poziom dochodu.
- Autor: Adam Leszczyński, rozmowa Marcina Jaworka, Leszczyński: PRL przyniósł awans cywilizacyjny, krytykapolityczna.pl, 10 października 2013
- W ciągu ubiegłych lat nagromadziło się w życiu Polski wiele zła, wiele nieprawości i bolesnych rozczarowań. Idee socjalizmu, przeniknięte duchem wolności człowieka i poszanowania praw obywatela, w praktyce ulegały głębokim wypaczeniom. Słowa nie znajdowały pokrycia w rzeczywistości. Ciężki trud klasy robotniczej i całego narodu nie dawał nam oczekiwanych owoców. Wierzę, towarzysze i obywatele głęboko, że te lata minęły bezpowrotnie w przeszłość.
- Autor: Władysław Gomułka
- Opis: przemówienie z 1956.
- W kraju, gdzie telefony funkcjonują, można żyć. Jeszcze lepiej żyje się w kraju bez telefonów. Trudno wytrzymać tylko tam, gdzie są telefony, ale nie funkcjonują.
- Autor: Hugo Steinhaus, Słownik racjonalny
- W tym bloku (sowieckim) byliśmy, można powiedzieć, na szczególnych prawach, byliśmy swego rodzaju heretycką wyspą. Polskę cechowało wiele odrębnych rozwiązań, szerszy niż w innych państwach bloku zakres różnych swobód, zwłaszcza w obszarze kultury i sztuki, (…). Bezprecedensowa pozycja Kościoła, dominująca indywidualna własność chłopska. Mimo nieustających zewnętrznych nacisków nie zeszliśmy z tej drogi.
- Autor: Wojciech Jaruzelski, rozmowa Zbigniewa Hołdysa, Tajemnica generała, „Wprost” nr 30, 25 lipca 2011.
- Właściwie starał się konserwować ten układ, w którym było mu dobrze. Układ autorytarnego państwa i przedstawiciela społeczeństwa, jakim był Kościół.
- Opis: o postawie Kościoła katolickiego w PRL.
- Autor: Władysław Frasyniuk
- Źródło:Władysław Frasyniuk: Kościół katolicki przestał być nośnikiem jakichkolwiek wartości, onet.pl, 17 września 2019.
- Zdrowo biją w Polsce Ludowej.
- Autor: Jerzy Lovell, Pałka, „Życie Literackie” nr 16, 21 kwietnia 1957, s. 1.