Przejdź do zawartości

Żydzi

Z Wikicytatów, wolnej kolekcji cytatów
Żydzi

Żydzi – naród semicki zamieszkujący w starożytności Palestynę (określany wtedy jako Hebrajczycy albo Izraelici).

  • Cała ta koncepcja „wybranego narodu” nie jest warta funta kłaków. Jesteśmy takimi samymi zwierzętami, jak wszyscy inni. Jest wśród nas równie wielu oszustów, szachrajów i szarlatanów.
  • Czyliżto żyd nie ma rąk, członków, organów, zmysłów, uczuć, namiętności? Nie żywiż się tymi samymi pokarmami, nie możeż być zraniony takiem samem narzędziem, nie ulegaż takim samym chorobom, nie leczyż się takimi środkami, nie czujeż tak samo zimna w zimie, a ciepła w lecie, jak chrześcijanin? Nie płynież z nas krew, jak nas zakłujecie? Nie śmiejemyż się, jak nas załaskoczecie? Nie umieramyż, jak nas otrujecie? a jak nas skrzywdzicie, nie mamyż się mścić za to?
    • Hath not a Jew eyes? hath not a Jew hands, organs, dimensions, senses, affections, passions? fed with the same food, hurt with the same weapons, subject to the same diseases, healed by the same means, warmed and cooled by the same winter and summer, as a Christian is? If you prick us, do we not bleed? if you tickle us, do we not laugh? if you poison us, do we not die? and if you wrong us, shall we not revenge? (ang.)
    • Postać: Szajlok (Shylock)
    • Autor: William Shakespeare, Kupiec wenecki, tłum. Józef Paszkowski, akt III, scena I.
  • Jak Żyd je kurę, to albo kura była chora, albo Żyd jest chory.
  • Kiedy obcy się biją, my padamy pierwsi.
    • Autor: Juda Halevi
    • Źródło: Hanna Zaremska, Trzy pierścienie Andaluzji, w: Historia Żydów. Trzy tysiące lat samotności, „Polityka”, wydanie specjalne 1/2008.
  • Kiedy wielokrotnie zastanawiałem się, skąd takie dramatyczne napięcie w relacjach polsko-żydowskich, to spostrzegam, że z taką pasją publicyści żydowscy nie mówią dziś o żadnym innym narodzie, tylko o Polakach. Ani o Niemcach, ani o Rosjanach, ani o Ukraińcach. Dlaczego? Skąd się to bierze? Sądzę, że to mechanizm odrzuconej miłości. Jeżeli prześledzimy świadectwa Żydów mieszkających w Polsce – listy, wspomnienia, dokumenty – to widać w nich miłość do polskiego etosu, do polskiej kultury, do polskiego systemu wartości. I ta miłość została odrzucona. Jeżeli wolno mi, zaryzykuję tezę: napięcie, dramat, cierpienie po żydowskiej stronie to jest właśnie rezultat mechanizmu odrzuconej miłości. Nikt nie nienawidzi mężczyzny tak, jak porzucona żona czy odtrącona kochanka. Wydaje mi się, że dlatego właśnie po polskiej stronie jest to temat tabu.
    • Autor: Adam Michnik, tekst wygłoszony w Krakowie w czerwcu 1995 na konferencji „Pamięć polska – pamięć żydowska”, „Tygodnik Powszechny” nr 29, 16 lipca 1995, cyt. za: dialog.org
  • Kraj nasz jest głównym siedliskiem najstarszego i najbardziej tajemniczego ze wszystkich narodów, narodu izraelskiego. Na ziemiach polskich przeznaczenie związało ściśle dwie narodowości, na pozór tak sobie obce.
    • Autor: Adam Mickiewicz
    • Źródło: Maria Janion, Niesamowita Słowiańszczyzna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, s. 33.
  • Krzyczą na Żyda, i ja sam się nim brzydzę; prawda, że nas ssał nieraz, ale zapominamy, że i w nim często odzywało się serce i przywiązanie do szlachty.
  • LUD WYBRANY, zwyczajowe określenie ludu izraelskiego, wskazujące, że lud ten pozostaje w szczególnych i wyjątkowych stosunkach z bóstwem panującym nad wszechświatem. Jest to myśl przewodnia w dziejach ideologii żydowskiej.
    • Źródło: Encyclopaedia Judaica, Jerozolima 1971, t. 5, szp. 498.
  • Mimo niewątpliwych utrudnień i szykan, jakich doznawali Żydzi ze strony skrajnie nacjonalistycznych kół polskich – stan ich posiadania w Polsce nie kurczył się w sposób dostrzegalny.
    • Autor: Zygmunt Zieliński, Polska dwudziestego wieku. Kościół – Naród – Mniejszości, Lublin 1998, s. 89.
  • Modlimy się za Polaków, męczonych bo byli z Polski,
    Za Żydów rozstrzeliwanych, bo mieli z nami ojczyznę.
    Za Ukraińców zesłanych, bośmy pospołu osiedli,
    Za wszystkich bliźnich po kraju, po ojcach ich i po matkach,
    Za owoc tej samej ziemi, ludzi tej samej przyrody
    I chleba tego samego, ognia, powietrza i wody,
    Za wszystkich z naszego domu

    Modlimy się za niewinnych. (…)
  • Nasze pretensje do tego, że jesteśmy najstarszym narodem na świecie, jesteśmy ważni w cywilizacji i kulturze, opierają się na tym, że stworzyliśmy księgę nad księgami, Biblię.
    • Autor: Daniel Polisar, prezes instytutu Merkaz Shalem
    • Źródło: „National Geographic Polska”, grudzień 2010
    • Zobacz też: Biblia
  • Nie zapijaj się, nie graj w karty, oszczędzaj i bądź pilnym w swoim zawodzie, a wtedy nie będziesz musiał oburzać się publicznie na Żydów, nie będziesz im szyb wybijać, a potem przez tylne drzwi do nich zachodzić i pieniądze pożyczać.
    • Autor: Tomáš Garrigue Masaryk
    • Źródło: Bardzo dawno temu, mniej więcej w zeszły piątek… Jan Tomasz Gross w rozmowie z Aleksandrą Pawlicką, Wydawnictwo WAB, Warszawa 2018, s.9.
    • Zobacz też: antysemityzm
  • Niebo dla szlachty, raj Żydów, czyściec mieszczan, piekło chłopów.
    • Opis: charakterystyka sytuacji Żydów w Polsce zawarta w wydanym w 1606 piśmie ulotnym zwolenników rokoszu Zebrzydowskiego
    • Źródło: Maciej Wilamowski, Konrad Wnęk, Lidia A. Zyblikiewicz, Leksykon polskich powiedzeń historycznych, Kraków 1998, s. 88.
    • Zobacz też: chłop, historia Żydów w Polsce, szlachta
  • Nikt nie ma takiej wprawy w poznaniu ludzi jak Żydzi: może dlatego, że zależą od wszystkich, że wszystkim kłaniać się muszą, że ze słabości ludzkich korzystają w wielu okolicznościach, może nareszcie wrodzonym jakimś instynktem, nikt tak trafnie nie zna i nie opisze ci każdego, jak Izraelita.
  • (…) oto weźmy inny naród, daleko od niemieckiego starszy, bo Żydów. Ci także stają się Niemcami, Francuzami, Polakami, Anglikami itd., itd. Oddają czasami wielkie usługi swym przybranym narodom, stają się chlubą ich literatury, muzyki, nauki. Ale nigdy nie zatracają uczuć do swego pranarodu. „Krew z waszej starej krwi, kość z waszej kruchej kości” – napisze przepięknie poeta.
  • Po Powstaniu Styczniowym złe imię Żydom w zaborze rosyjskim zrobili litwacy, Żydzi, którzy z głębi Rosji przesiedlili się do Królestwa Polskiego.
    • Autor: Zygmunt Zieliński, Polska dwudziestego wieku. Kościół – Naród – Mniejszości, Lublin 1998, s. 71.
  • Polscy Żydzi są jak wiolonczela i muzyka – ani jedna rzecz, ani dwie.
    • Autor: Jerzy Andrzej Masłowski, Pożegnania '68 (dramat sceniczny, 2012).
  • Różne paskudne rzeczy w historii zaczynały się od bicia Żydów.
    • Autor: Kornel Filipowicz
    • Źródło: Mój ojciec milczy w: Cienie, Wyd. Literackie, Kraków 2007, s. 100.
  • Socjologowie uważają, że moje książki zaostrzają antysemityzm w tym kraju, ja uważam odwrotnie. Wiedza o tym, co się wydarzyło między Polakami a Żydami w czasie wojny, pozwoli wreszcie mówić o Żydach normalnie. Do niedawna przecież „Żyd” to była inwektywa.
    • Autor: Jan Tomasz Gross, rozmowa Joanny Warszy i Artura Żmijewskiego, „Gazeta Wyborcza”, 18–19 czerwca 2011.
    • Zobacz też: antysemityzm
  • Ten mały naród, zamieszkujący tereny położone między wielkimi imperiami pogańskimi, które przewyższają go wspaniałością swojej kultury, wywodzi swój początek z faktu wybrania przez Boga. Bóg, Stwórca nieba i ziemi, zwołał ten lud i prowadzi go. Jego istnienie nie jest więc zwykłym faktem naturalnym czy kulturowym, pojmowanym w tym sensie, że przez kulturę człowiek rozwija zasoby swojej natury. Jest faktem nadprzyrodzonym. Ten lud trwa na przekór i wbrew wszystkiemu, dlatego że jest ludem Przymierza i że mimo niewierności człowiek Bóg pozostaje wierny swojemu Przymierzu. Ci, którzy uważają fakt, iż Jezus był Żydem i żył w środowisku żydowskim, za przypadkowy kontekst kulturowy, który można by zastąpić inną tradycją religijną i rozpatrywać postać Jezusa w oderwaniu od niego, nie pozbawiając Go tym samym tożsamości, nie tylko błędnie rozumieją sens historii zbawienia, ale – co więcej – podważają istotę prawdy o Wcieleniu i uniemożliwiają prawidłowe pojmowanie inkulturacji.
  • To naród pozbawiony charakterystycznych cech narodu. Bezcielesny duch… Odpowiadając na pytanie: Kim są Polacy? Kim są Francuzi? Kim są Szwajcarzy? – wskazujemy na kraj, jego instytucje, parlamenty. Każdy przechodzeń doskonale wie, o co chodzi. Ma paszport. Kiedy zapytamy Żyda, kim jest – udzieli nam długiej odpowiedzi, wyjaśniającej jego istnienie. Wiadomo, że każdy, kto musi tłumaczyć się ze swego życia, staje się podejrzany.
  • Wprawne oko Żyda dostrzegło jego myśli i chęci, bo Żyd w mgnieniu oka odgadnie Żyda, pod jakąkolwiek by się ukrywał sutanną.
  • W przeciwieństwie do nauki głoszonej od wieków przez kościoły – że Bóg „odrzucił swój naród izraelski” i zastąpił go nowym Izraelem – mówi on [Paul M. Van Buren, wykładowca teologii na Temple University w Filadelfii], iż kościoły twierdzą obecnie, jakoby „przymierze między Bogiem a narodem żydowskim było wieczne. Tak zdumiewająca zmiana poglądów następuje zarówno u protestantów, jak i katolików po obu stronach Atlantyku”.
    • Źródło: „Journal and Constitution”, Atlanta, 22 stycznia 1983, s. 5-B.
    • Zobacz też: Izrael
  • W zaborach pruskim i austriackim, zwłaszcza jednak w pruskim, germanizacja Żydów postępowała konsekwentnie. Bardzo często stawali się oni patriotami niemieckimi, co stawiało ich na przeciwległym społeczności polskiej biegunie.
    • Autor: Zygmunt Zieliński, Polska dwudziestego wieku. Kościół – Naród – Mniejszości, Lublin 1998, s. 71.
  • Wgłębiając się we własną tajemnicę, Kościół Chrystusowy odkrywa więź łączącą go z judaizmem. Religia żydowska nie jest dla naszej religii rzeczywistością zewnętrzną, lecz czymś wewnętrznym. Stosunek do niej jest inny aniżeli do jakiejkolwiek innej religii. Jesteście naszymi umiłowanymi braćmi i – można powiedzieć – naszymi starszymi braćmi.
    Nie można Żydom jako narodowi przypisywać żadnej dziedzicznej i zbiorowej winy za to, co popełniono podczas męki Jezusa. Nie można jej przypisać wszystkim bez różnicy Żydom wówczas żyjącym ani Żydom dzisiejszym. Nie ma więc żadnych podstaw do jakiejkolwiek rzekomo teologicznie usprawiedliwionej dyskryminacji czy – co gorsza – prześladowań Żydów.
  • Z ogromną większością Żydów trudno o stosunkach między naszymi narodami dyskutować, bo najwyraźniej są przekonani, że Wielka Zagłada wyłączyła ich raz na zawsze spod wszelkiej krytyki.
    • Autor: Bogusław Wolniewicz
    • Źródło: Tomasz Sommer, Wolniewicz – zdanie własne, 3S Media, Warszawa 2011, s. 191.
  • Znam tylko jeden naród, który jest tak potwornie przewrażliwiony na własnym punkcie jak naród polski. Są to właśnie Żydzi. Jesteśmy zdumiewająco bliźniaczymi narodami.
    • Autor: Zygmunt Miłoszewski
    • Źródło: Halina Retkowska, Umiarkowany megaloman, „Angora”, 15 września 2013.
  • Żydów mieszka w Polsce bardzo dużo, bo Polacy dali im gościnę kiedy cała Europa prześladowała ten naród. I Polska wolna jest od ksenofobii tak typowej u Niemców, zwanej antysemityzmem.
    • Autor: Georg Brandes
    • Opis: w 1885 roku.
    • Źródło: Waldemar Łysiak, Salon 2. Alfabet szulerów. Cz. 1, A – L, Wydawnictwo Nobilis, Warszawa 2006, s. 29.
  • Żydzi nie są u siebie w żadnym kraju, lecz w Księdze, w Torze, którą nosili ze sobą jak „przenośną ojczyznę”.
    • Autor: Heinrich Heine, cyt. za: Régis Debray, Dieu. Un intinéraire. Matériaux pour l’histoire de l’Éternel en Occident, Paryż 2003, s. 123.
  • Żydzi, osiadłszy w Polsce od tylu stuleci, wykonawszy w tym kraju tyle pracy rozmaitej, przecierpiawszy tyle cierpień, mając tu swe groby i kolebki od szeregu pokoleń, są w nim tak dobrze u siebie, jak i Polacy, i że mają prawo żądać od Polaków tych samych względów na swoje potrzeby i interesy, jakich Polacy mają prawo żądać od nich. Z punktu widzenia konserwatywnego lub szowinistycznego – czy żydowskiego, czy polskiego – interesy te będą oczywiście wrogie i sprzeczne; ale z punktu widzenia postępowego, a tym bardziej socjalno-rewolucyjnego, mogą być tylko najzupełniej zgodne.
  • Żydzi są w tem, szczęśliwszem od wielu narodów, położeniu, że u nich każdy człowiek, biedny czy bogaty, wyrobnik, czy też krociami obracający kupiec, musi umieć czytać. Tradycya, obyczaje, obowiązki religijne wreszcie, wymagają od nich umiejętności czytania, a w sferze konserwatywnej „uczoność” i „biegłość w piśmie” uważane są za najcenniejszy przymiot człowieka.
  • Żydzi wszędzie obudzają wstręt, którego największe usiłowania uhamować nie mogą. Powodem tego jest ich nieprawość, nieuczciwość, nieszlachetność w każdym kroku życia i łakomstwo do ostateczności posunięte. W Ziemi św. tylko spotkałem żydów, którzy tego wstrętu nie obudzają, żydów wyzutych z chciwości, Bogu tylko i czci swej ziemi, pamiątek narodowych, poświęconych. Żydzi w Jerozolimie w dzień szabatu, zachowując majestatyczną powagę i postać, i w Tyberyadzie, okazują nam, czem żydzi byli i czemby być mogli, gdyby to prawo, które w literze zachować umieli przez tyle wieków, zastosowali do życia swego.
    • Autor: Eustachy Iwanowski, Pielgrzymka do Ziemi Świętej odbyta w roku 1863, Kraków 1876, s. 143.

Zobacz też

[edytuj]
Źródło: „https://pl.wikiquote.org/w/index.php?title=Żydzi&oldid=587248”