Zespół klasztorny urszulanek w Krakowie

Zespół klasztorny urszulanek
	nr rej. A-681, A-235/M z 20 grudnia 1985
	; Budynek konwentu
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków; ul. Starowiślna 3–5,7,9
Kościół	Kościół katolicki
Właściciel	Urszulanki Unii Rzymskiej
Prowincja	Polska
Klauzura	nie
Typ zakonu	żeński
	Obiekty sakralne
Kaplica	Świętej Rodziny
Styl	historyzm
Materiał budowlany	kamień
Data budowy	1875, 1931
	Położenie na mapie Krakowa Zespół klasztorny urszulanek
	Położenie na mapie Polski Zespół klasztorny urszulanek
	Położenie na mapie województwa małopolskiego Zespół klasztorny urszulanek
	50°03′31″N 19°56′36″E/50,058556 19,943250
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zespół klasztorny urszulanek – zespół budynków sakralnych i użytkowych będący w posiadaniu sióstr urszulanek w Krakowie przy ul. Starowiślnej 3–5,7,9.

Historia

Siostry urszulanki pojawiły się w Krakowie w II połowie XIX w., dokąd przybyły z Poznania w związku z prowadzoną przez władze pruskie polityką Kulturkampfu. W 1875 r. powstał pierwszy budynek krakowskiego konwentu urszulanek – wzniesiona w trybie rotacyjnej pracy ochotniczej kamienica w stylu historyzmu z wewnętrzną kaplicą pod wezwaniem Świętej Rodziny. Nowy budynek wpasowano w zabudowę ulicy Starowiślnej. 1 września tego roku urszulanki otworzyły szkołę pensjonatową, przekształconą w 1910 r. w państwowe gimnazjum. Od 1905 r. przy szkole funkcjonowała bursa dla jej słuchaczek pochodzących spoza Krakowa.

Po zawiązaniu unii pomiędzy autonomicznymi klasztorami urszulanek, w 1919 r. krakowski konwent stał się siedzibą zarządu generalnego Unii Urszulanek Polskich. W okresie międzywojennym siostry prowadziły szkołę podstawową, gimnazjum i liceum. Celem pozyskania nowych pomieszczeń dla rozrastającego się zespołu szkolnego, w 1931 r. wybudowano nowy budynek z w pełni wyposażonymi pomieszczeniami dydaktycznymi, niewidoczny od strony ulicy Starowiślnej.

W okresie okupacji zlikwidowana została szkoła średnia, ale siostry urszulanki zachowały zwierzchnictwo nad szkołą podstawową i otworzyły przedszkole. W konwencie znalazło schronienie kilkadziesiąt polskich sierot wysiedlonych przez Niemców z terenów przyłączonych bezpośrednio do III Rzeszy. Siostry były aktywnie zaangażowane w prowadzenie tajnego nauczania, ryzykując wolnością i życiem. Mimo tych zasług, wkrótce po zakończeniu wojny władze komunistyczne przystąpiły do etapowej likwidacji szkół. W 1961 r. przedszkole zostało upaństwowione, a większość pomieszczeń konwentu przeznaczono na państwowy dom studencki lub pomieszczenia dydaktyczne dla Wyższej Szkoły Teatralnej i Muzycznej.

Po transformacji ustrojowej w Polsce siostry urszulanki stopniowo odzyskiwały utracony teren. W 1991 r. zwrócono im przedszkole, a w 1994 r. szkołę podstawową. Wkrótce potem na terenie konwentu znów otworzono bursę dla krakowskich studentek.