Wybory parlamentarne na Litwie w 1926 roku

Wybory parlamentarne na Litwie w 1926 roku odbyły się w dniach 8–10 maja 1926. Wybrano w nich Sejm Republiki Litewskiej III kadencji, ostatni demokratyczny parlament w dziejach przedwojennej Litwy.

Historia

Wybory zostały zarządzone przez prezydenta Aleksandra Stulginskisa na skutek upływu kadencji Sejmu II kadencji. Wyborcy mieli za zadanie wybrać 85 posłów do nowego Sejmu – zwiększenie ich liczby było spowodowane przyłączeniem do Litwy w 1923 Kraju Kłajpedy.

Najlepszy wynik wyborczy zanotował Blok Chrześcijańsko-Demokratyczny, jednak w porównaniu z wyborami z 1923 stracił 16% głosów, pozostając bez szans na samodzielne stworzenie rządu. Sukces odniosły partie centrolewicy: Związek Ludowy uzyskał 6 mandatów więcej niż w poprzednim Sejmie, a socjaldemokraci podwoili ich liczbę. Po raz pierwszy do parlamentu dostał się Związek Litewskich Narodowców, który startował w bloku wyborczym z Litewskim Ludowym Związkiem Chłopskim i Partią Rolników, której przedstawiciele również po raz pierwsi zasiedli w sejmowych ławach. W nowym parlamencie zabrakło przedstawiciela narodowości rosyjskiej, znaczne straty poniosła mniejszość żydowska, za to pojawili się Niemcy z Kłajpedy. Swój stan posiadania zachowali Polacy.

W wyniku wyborów wyłoniła się centrolewicowa koalicja ludowców z socjaldemokratami wsparta przez mniejszości narodowe, która przejęła władzę w czerwcu 1926, odsuwając od rządów chadecję.

Podział mandatów w Sejmie

partia	mandaty
Blok Chrześcijańsko-Demokratyczny	30
Litewski Ludowy Związek Chłopski	22
Litewska Partia Socjaldemokratyczna	15
Kłajpedzianie	5
Polacy	4
Żydzi	3
Związek Litewskich Narodowców	3
Litewska Partia Rolników	2
Niemcy	1
Razem	85

Bibliografia

• Piotr Łossowski, Kraje bałtyckie na drodze od demokracji parlamentarnej do dyktatury (1918-1934), Ossolineum 1972.
• Piotr Łossowski, Litwa, Wydawnictwo Trio, Warszawa 2001.