Spółka europejska

Spółka europejska (łac. societas europea, skrót: SE) – paneuropejska forma przedsiębiorstwa uregulowana Rozporządzeniem 2157/2001/WE i Dyrektywą 2001/86/WE. Na dzień 31 marca 2017 roku, w Europie zarejestrowanych było 2827 SE.

Tworzenie spółek europejskich

Spółka europejska może powstać tylko poprzez:

• transgraniczną fuzję spółek akcyjnych mających siedziby na obszarze UE, jeżeli co najmniej dwie z nich podlegają prawu różnych państw członkowskich;
• utworzenie spółki europejskiej jako spółki dominującej w strukturze holdingowej składającej się z krajowych spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością;
• utworzenie spółki zależnej przez co najmniej dwie spółki w rozumieniu art. 48 ust. 2 TWE;
• przekształcenie spółki akcyjnej podlegającej wyłącznie prawu krajowemu (szerzej na ten temat poniżej);
• utworzenie przez spółkę europejską innej jednoosobowej spółki w tej formie.

Kapitał zakładowy spółki musi wynosić minimum 120 000 euro.

Organy spółki europejskiej

Ponieważ w państwach członkowskich UE obowiązują różne sposoby administrowania spółkami akcyjnymi ustawodawca europejski uwzględnił to przewidując możliwość wyboru przez akcjonariuszy pomiędzy systemem monistycznym i dualistycznym. Organami spółki są: walne zgromadzenie oraz w przypadku przyjęcia systemu dualistycznego: organ nadzorujący (rada nadzorcza) i organ zarządzający (zarząd) albo wobec przyjęcia systemu monistycznego: organ administrujący stosownie do formy wybranej w statucie spółki (rada administrująca). Polski ustawodawca, z uwagi na to, że przepisy Kodeksu spółek handlowych o spółce akcyjnej oparte są na modelu dualistycznym, uregulował w ustawie szczegółowo model monistyczny. Należy podnieść, że ustawa wprowadza do polskiego prawa spółek nową kategorię funkcjonariusza spółki (właściwego wyłącznie dla spółki europejskiej, w której statucie przyjęto system monistyczny), zwanego dyrektorem wykonawczym, który nie będąc członkiem organu osoby prawnej, ani też kolegialnie nie tworząc takiego organu, pozostaje przedstawicielem spółki.

Zaangażowanie pracowników

Przepisy regulujące organizację spółki europejskiej gwarantują pracownikom udział w zarządzaniu spółką, co najmniej na takim poziomie zaangażowania jaki posiadali w spółkach uczestniczących w tworzeniu spółki europejskiej. Zasady standardowego zaangażowania polski ustawodawca uregulował w art. 84-111 ustawy.

Popularność

Według danych Europejskiego Instytutu Badawczego Związków Zawodowych, instytucji podległej ETUC, do marca 2011 w 22 krajach zarejestrowano 751 SE. Najwięcej rejestracji zanotowano w Czechach (384) i Niemczech (163).

Linki zewnętrzne

• Aneta Witwicka: Europejskie prawo spółek. UniaEuropejska.org, 2011-02-22. [dostęp 2012-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-12)]. (pol.).