Sojusznicze Dowództwo Operacji

Sojusznicze Dowództwo Operacji

Allied Command Operations

Historia
Organizacja	NATO
Sformowanie	2002
Tradycje
Rodowód	Naczelne Dowództwo Połączonych Sił Sojuszniczych NATO w Europie ACE
Organizacja
Dyslokacja	Mons
Strona internetowa

Sojusznicze Dowództwo Operacji, ACO (od ang. Allied Command Operations) – jedno z dwóch dowództw strategicznych Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, które zajmuje się kierowaniem wszystkich operacji wojskowych. Siedzibą ACO jest SHAPE w Mons w Belgii.

Historia

Dowództwo zostało powołane do życia w ramach reform strukturalnych NATO na mocy decyzji podjętych na zjeździe OTP w Pradze w 2002 roku. Nowa struktura ma na celu odejście od geograficznego podziału dowództw na rzecz struktur podzielonych według sprawowanych funkcji.

Struktura

Na czele ACO stoi naczelny dowódca sojuszniczy w Europie (Supreme Allied Commander Europe), któremu podlegają trzy dowództwa (Joint Force Commands, JFC), rozmieszczone w Brunssum w Holandii, Neapolu we Włoszech i Lizbonie w Portugalii. Każde z dowództw może samodzielnie lub we współdziałaniu z pozostałymi prowadzić operacje połączone. JFC w Portugalii skoncentrowane jest w znacznej mierze na operacjach morskich.

Struktura w 2014

• Sojusznicze Dowództwo Połączonych Sił w Neapolu
• Grupa Systemów Łączności i Informatyki w Mons
• Sojusznicze Dowództwo Połączonych Sił w Brunssum
• Sojusznicze Dowództwo Lądowe w Izmirze
• Sojusznicze Dowództwo Sił Powietrznych w Ramstein
• Sojusznicze Dowództwo Morskie w Northfood

Zadania dowództwa

Podstawowym zadaniem Sojuszniczego Dowództwa Operacji jest planowanie oraz prowadzenie działań wojskowych w celu zapewnienia bezpieczeństwa w obszarze odpowiedzialności NATO oraz poza tym obszarem. W przypadku wystąpienia kryzysu militarnego lub wojny Sojusznicze Dowództwo ds. Działań odpowiada za użycie środków wojskowych w celu zademonstrowania solidarności i gotowości do utrzymania integralności terytorium Sojuszu. Odpowiada za następujące obszary funkcjonowania:

• przygotowanie planów operacji, tworzenie sił i prowadzenie działań sojuszniczych
• opracowanie strategicznych koncepcji rozwoju sił zbrojnych, określanie priorytetów planowania obronnego i polityki wojskowej oraz opracowywanie koncepcji i dyrektyw w odniesieniu do pełnego zakresu zadań Sojuszu
• tworzenie połączonych struktur dowodzenia i sił.

Bibliografia

• Janusz Kręcikij, Jacek Lewandowski: Organizacja dowodzenia na poziomie strategicznym i operacyjnym. Kraków: Oficyna Wydawnicza Krakowskiej Akademii im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, 2015. ISBN 978-83-65208-29-3.
• Robert Kupiecki: Kierowanie i dowodzenie strategiczne NATO. Rola SACEUR. W: Tomasz Kośmider (red.): Naczelny dowódca sił zbrojnych w systemie obronnym państwa polskiego. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2014. ISBN 978-83-7523-329-2.
• Jarosław Wołejszo (red.): System dowodzenia. Warszawa: Akademia Obrony Narodowej, 2013. ISBN 978-83-7523-228-8.
• NATO – Structure. NATO. [dostęp 2023-04-25]. (ang.).