Sago
Sago – rodzaj mączki (skrobi) wyrabianej z wnętrza palmy sagowej Metroxylon sagu i niektórych sagowców[1]. Stanowi podstawę wyżywienia ludności Nowej Gwinei i Moluków. W niektórych innych krajach tropikalnych jest ważnym, lecz nie podstawowym produktem żywnościowym.
Pozyskiwanie
[edytuj | edytuj kod]Pień dorosłej rośliny ścina się, biały rdzeń rozdrabnia się i wypłukuje skrobię przy pomocy wody. Z jednej rośliny otrzymuje się od 200 do 400 kg rdzenia, z czego około 40% stanowi sago[2]. Papkę skrobiową przecedza się przez sito, krople skapują na gorącą blachę, tworząc okrągłe, twarde „ziarenka”, tzw. sago perłowe[3].
Wykorzystanie
[edytuj | edytuj kod]Sago jest używane albo do pieczenia (podpłomyki) albo mieszane razem z wodą, w wyniku czego powstaje gęsta zawiesina gotowa do spożycia. Sago może też być mielone i używane w taki sposób jak mąka ze zbóż. Stosuje się także jako dodatek do zup. Sago zaleca się osobom z problemami żołądkowymi, gdyż jest bardzo lekkostrawne[2]. Skrobia z sago zawiera prawie wyłącznie węglowodany oraz małe ilości białka, witamin i niektórych minerałów.
Substytuty sago
[edytuj | edytuj kod]Zamienniki sago bywają wyrabiane także z innych gatunków sagowców, głównie w rejonie Pacyfiku – przy czym jest to rzadziej spotykana forma, która ponadto różni się od sago wyrabianego z sagownicy zwyczajnej. Pozyskiwanie skrobi z sagowców może się wiązać z koniecznością specjalnej obróbki części roślin w celu usunięcia trucizn[4][5]. Główne gatunki:
- sagowiec podwinięty (Cycas cyrcinalis)
- dioon jadalny (Dioon edule)[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael G. Simpson: Plant Systematics. Amsterdam, Boston, London: Elsevier, 2010, s. 140-144. ISBN 978-0-12-374380-0. (ang.).
- ↑ a b Jarmila Mladá, František Procházka: Atlas cizokrajných rostlin. s. 272. (cz.).
- ↑ a b Jens Rohwer: Atlas roślin tropikalnych. s. 40.
- ↑ R. Antoszewski: Jak żywić się trucizną.. [dostęp 2012-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- ↑ G. L. Laqueur, M. Spatz: Toxicology of Cycasin. [w:] Cancer Res November 1968 28:2262-2267 [on-line]. Symposium on Carcinogenesis of Plant Origin. [dostęp 2012-03-05]. (ang.).
