Podejmowanie decyzji

Zasugerowano, aby zintegrować ten artykuł z artykułem Proces decyzyjny (dyskusja).

Uzasadnienie: To jest to samo pojęcie

Podejmowanie decyzji – proces decyzyjny obejmujący grupę logicznie powiązanych ze sobą operacji myślowych i/lub obliczeniowych, prowadzących do rozwiązania problemu decyzyjnego poprzez wybór jednego spośród wielu możliwych wariantów działania (decyzji)^[1]^[2].

Problematyką podejmowania decyzji zajmuje się dział nauki zwany teorią decyzji^[1].

Pojęcia związane z podejmowaniem decyzji

Decyzja (według A. K. Koźmińskiego) – świadomy, nielosowy wybór jednego z rozpoznawanych i uznanych za możliwe wariantów przyszłego działania.

Mechanizmy podejmowania decyzji w organizacji – zasady, procedury, i praktyka podejmowania decyzji, czyli dokonywania wyboru przyszłego działania

Decydent – osoba lub grupa osób, które uczestniczą w procesie podejmowania decyzji i w różny sposób są obarczone odpowiedzialnością za podejmowane decyzje.

Kategorie decyzji

według roli w procesie zarządzania

operacyjne
taktyczne
strategiczne

według stopnia ryzyka^[2]

decyzje podejmowane w warunkach pewności (możemy bezbłędnie przewidzieć efekty)
decyzje podejmowane w warunkach ryzyka (można określić zbiór konsekwencji i przyporządkować im pewne prawdopodobieństwo wystąpienia)
decyzje podejmowane w warunkach niepewności (nie możemy wyliczyć wszystkich konsekwencji ani też określić z jakim prawdopodobieństwem wystąpią)

według stopni innowacyjności:

rutynowe
adaptacyjne
innowacyjne
regresywne

według stopnia programowalności^[2]:

programowane
nieprogramowalne

Trzy modele podejmowania decyzji

formalny model racjonalny – poszukiwanie decyzji optymalnej
- racjonalność decyzji-racjonalność formalna, czyli podjęcie decyzji zgodnie z procedurą
  - decyzja podejmowana jest fazowo:problem → faza przygotowawcza → ustalenie kryterium decyzyjnego i uporządkowanie wariantów decyzyjnych według tego kryterium → faza podjęcia decyzji → faza realizacji i kontroli
model ograniczonej racjonalności – poszukiwanie pierwszej decyzji zadowalającej
- decyzja zadowalająca – gdy istnieje kryterium określające minimum warunków zadowalającego w sferach uznanych przez decydentów za ważne oraz gdy któryś z uznanych wariantów decyzji odpowiada przyjętemu kryterium lub jest od niego lepszy.

Ograniczenia racjonalności

subiektywne
obiektywne
- strukturalne
- poznawcze
- motywacyjne
- kompetencyjne
model kosza na śmieci

Sekwencyjność podejmowania decyzji odrzucona. Czasami dopasowujemy problem do znalezionego wcześniej rozwiązania.

W ocenie decyzji podjętej według tego modelu najważniejsza jest racjonalność rzeczowa działania.

Na elementy procesu decyzyjnego składają się:

warunki
decydent
cele
alternatywy
kryterium wyboru
relacje między alternatywami
wybór.

Syndrom grupowego myślenia

Syndrom grupowego myślenia w grupowym podejmowaniu decyzji jest to syndrom zniekształceń, które mogą wystąpić w sytuacji, kiedy grupa podejmująca decyzję przedkłada osiągnięcie konsensusu nad podjęcie jak najlepszej decyzji.

Przypisy

↑ ^a ^b Waldemar Rebizant: Metody Podejmowania Decyzji, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, ISBN 978-83-7493-688-0, s. 5.
↑ ^a ^b ^c MalwinaM. Łańcuchowska MalwinaM., Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013, DOI: 10.18778/7525-827-1.12, ISBN 978-83-7525-827-1 .

Bibliografia

Zarządzanie. Teoria i praktyka – A. K. Koźmiński, W. Piotrowski; PWN Warszawa 2002
Podstawy organizacji i zarządzania – M. Kostera; WSPiZ Warszawa 2001

[Rebizant-1] Waldemar Rebizant: Metody Podejmowania Decyzji, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, ISBN 978-83-7493-688-0, s. 5.

[Łańcuchowska-2] MalwinaM. Łańcuchowska MalwinaM., Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2013, DOI: 10.18778/7525-827-1.12, ISBN 978-83-7525-827-1 .

[1]

[2]