Plac Wilsona (stacja metra)
Peron stacji Plac Wilsona | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Dzielnica | |
Data otwarcia |
8 kwietnia 2005 |
Długość peronu |
120 m |
Szerokość peronu |
11 m |
Powierzchnia stacji |
4 758,70 m² |
Kubatura stacji |
44 389 m³ |
Głębokość stacji |
9 m |
M1 Kabaty – Młociny | |
Poprzednia stacja | |
Odległość do poprzedniej stacji |
1463 m |
Następna stacja | |
Odległość do następnej stacji |
896 m |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
Położenie na mapie Warszawy | |
52°16′08,5″N 20°59′04,8″E/52,269028 20,984667 |
Plac Wilsona (wymowa IPA /'plat͡s vil'sona/[1][2]) – stacja linii M1 metra w Warszawie zlokalizowana na Żoliborzu przy ul. Słowackiego i w północnej części placu Wilsona, przy ul. Krasińskiego. Stacja została oddana do użytku 8 kwietnia 2005[3].
Nazwa stacji
[edytuj | edytuj kod]Pierwsza nazwa stacji – plac Komuny Paryskiej – została nadana uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy 16 grudnia 1983[4]. Obecna nazwa stacji oraz placu pochodzi od nazwiska 28. prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrowa Wilsona.
Wraz ze zmianą nazwy placu w 1990 roku zwyczajowo i w dokumentach również stacja zaczęła być nazywana Placem Wilsona. Tę nazwę oficjalnie nadano we wrześniu 2013[5].
Rada Języka Polskiego zaleca nazwę placu, a więc również stacji, wymawiać tak, jak wymawiano ją od chwili nazwania placu w 1926 – w wersji z wymową spolszczoną (podobnie jak np. nazwę alei Waszyngtona), z głoską w’ (miękkie w) na początku: Ci, którzy sądzą, że należy mówić „plac Łilsona”, po prostu tej tradycji nie znają[6]. Tak też wymawia tę nazwę Ksawery Jasieński w komunikacie emitowanym w pociągach metra[7].
Opis stacji
[edytuj | edytuj kod]Dwukondygnacyjna stacja została zaprojektowana przez Andrzeja Chołdzyńskiego[8]. Peron wyspowy ma szerokość 11 m i długość 120 m. Na stacji po obu stronach peronu znajdują się schody ruchome i stałe, na powierzchnię prowadzą 4 windy. Stacja jest utrzymana w kolorach szarości i srebra. Na posadzce w okolicach schodów jest ciekawa, kamienna mozaika. Ściany koło torowisk stanowią ciekawą fakturę, wykonane są ze stali łatwordzewiejącej (cortenowskiej), wierzchnia warstwa rdzy zabezpiecza ją przed dalszym utlenianiem. We wnętrzu zestawiono ze sobą kamień, stal, szkło oraz polerowany, barwiony beton. Na terenie stacji znajdują się: punkty handlowe, bankomat oraz toalety. Jest też wyposażona w defibrylator.
Kopuła stacji
[edytuj | edytuj kod]Kopuła po stronie południowej stacji Pl. Wilsona jest elementem architektoniczno-konstrukcyjnym niespotykanym w warszawskim metrze. Wykonana w kształcie elipsy pełni funkcję lampionu, który rozświetla stację. Przyczynia się też do tłumienia hałasu jeżdżących składów metra. W zależności od pory dnia, kopuła świeci na czerwono, fioletowo, niebiesko lub zielono.
Wejścia
[edytuj | edytuj kod]Ciekawymi elementami należącymi do kompleksu stacji są też wejścia z ulicy. W środkowej części wejścia znajduje się szyb windy, po prawej stronie schody ruchome jadące na poziom ulicy, a po lewej schody stałe. Całość wejścia jest osłonięta szkłem z napisem Plac Wilsona.
Pociąg wahadłowy
[edytuj | edytuj kod]Po otwarciu kolejnej stacji metra - Marymont, kursował z częstotliwością 9-12 minut wahadłowy pociąg przewożący pasażerów między Placem Wilsona a stacją Marymont. Na stacji Plac Wilsona zatrzymywał się na tym samym torze, co pociągi w kierunku Kabat. Stacja Marymont była czasowo ostatnią stacją aż do otwarcia stacji Słodowiec. Obecnie do stacji Marymont dojeżdżają pociągi kursujące na całej linii.
Dane techniczne
[edytuj | edytuj kod]- Powierzchnia stacji – 4 758,70 m².
- Kubatura (podziemna) – 44 389 m³.
- Kubatura (nadziemna) – 1 485 m³.
- Długość stacji − 150 m.
- Szerokość − 21 m.
Tory odstawcze
[edytuj | edytuj kod]Tory odstawcze znajdują się zaraz za północną częścią stacji. Długość komory to 270 m. W okresie kiedy Pl. Wilsona była stacją końcową, tory odstawcze służyły jako hala manewrowa, umożliwiając zawracanie pociągów w kierunku Kabat. Tory manewrowo-postojowe mają długość 160 m, koło nich jest peron, umożliwiający przejście maszyniście z jednego końca pociągu na drugi. W przyszłości tory odstawcze mogą być wykorzystane w sytuacji, gdy na trasie zepsuje się jakiś skład, można go wtedy odholować na najbliższe tory odstawcze, na przykład za Pl. Wilsona. Na stacji Plac Wilsona obecnie nocują 2 z 4 pociągów, które zostają na noc w tunelach.
- Powierzchnia torów odstawczych – 9 847 m².
- Kubatura torów odstawczych – 61 275,60 m³ (część podziemna) i 245,0 m³ (część naziemna).
- Średnia zagłębienie stacji (mierzone od główki szyny do powierzchni) wynosi 9 m.
„Pustka technologiczna”
[edytuj | edytuj kod]To pusta komora techniczna znajdująca się między stropem stacji a powierzchnią. Tak zwana pustka technologiczna powstała wskutek budowy stacji i nie miała być w przyszłości wykorzystywana, w związku z tym nie ma do niej zaprojektowanego wejścia. Można się do niej dostać tylko przez komorę wentylacyjną, po wyłączeniu urządzeń. Wnętrze komory jest puste, znajduje się tam tylko instalacja elektryczna pozwalająca na włączenie światła. Docelowo po wybudowaniu stacji pustka technologiczna miała być zasypana, ale pozostawienie jej w takim stanie okazało się tańszym rozwiązaniem. W 2005 roku powstał pomysł aby dostosować i zagospodarować tę przestrzeń na miejsca parkingowe, ale ze względu na wysokie koszty adaptacji koncepcja nie jest realizowana[9].
Wykonawcy
[edytuj | edytuj kod]- Projektantem generalnym stacji było biuro architektoniczne AMC - Andrzej M. Chołdzyński Sp. z o.o.
- Projektant branż technicznych: Metroprojekt Sp. z o.o.
- Wykonawcą stacji była firma Hydrobudowa-6
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 7 kwietnia 2008 roku na konferencji „Metrorail” Plac Wilsona został uznany za najładniejszą stację metra na świecie, która powstała w ostatnich latach[10].
- W lutym 2014 stacja metra Plac Wilsona została uznana za jedną z 12 najbardziej imponujących stacji metra w Europie w rankingu telewizji CNN[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Pomimo faktu, że plac Wilsona nosi swą nazwę na cześć prezydenta Stanów Zjednoczonych Thomasa Woodrowa Wilsona, którego nazwisko wymawia się przez [w] ( odsłuchaj), w Warszawie nazwisko to zostało spolszczone i za poprawną wymowę uważa się tą przez [v] ( odsłuchaj), chociaż wymowa przez [w] jest spotykana, zwłaszcza u osób przyjezdnych i ludzi młodych.
- ↑ Rada Języka Polskiego - Plac Wilsona. Rada Języka Polskiego, 2004. [dostęp 2018-09-13]. (pol.).
- ↑ Kalendarz warszawski kwiecień–czerwiec 2005. „Kronika Warszawy”. 4 (127), s. 101, 2005.
- ↑ Uchwała nr 86 Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 16 grudnia 1983 roku w sprawie nadania nazw stacjom pierwszej linii metra. „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”. 4, s. 2, 12 marca 1984.
- ↑ Uchwała nr LXIV/1801/2013 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 12 września 2013 r.w sprawie zmiany nazwy stacji metra w Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy. „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego”. 9742, 19 września 2013.
- ↑ Rada Języka Polskiego: Plac Wilsona. [w:] Opinie językowe [on-line]. 2004. [dostęp 2010-06-18].
- ↑ Metro Warszawskie sp. z o.o.: Metro Warszawskie. Serwis dla pasażerów. Komunikaty dźwiękowe. Plac Wilsona. [dostęp 2010-11-23].
- ↑ Architekt Andrzej Chołdzyński o projektach. [w:] Gazeta Stołeczna [on-line]. gazeta.pl, 24 sierpnia 2004. [dostęp 2020-01-05].
- ↑ Andrzej Rejnson: Parking metro Plac Wilsona to mrzonka. tvnwarszawa.tvn24.pl, 2011-07-12. [dostęp 2014-11-29]. (pol.).
- ↑ Gazeta.pl
- ↑ Jessica Benavides Canepa: Europe's 12 most impressive metro stations. cnn.com, 4 lutego 2014. [dostęp 2014-02-11].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Strona Metra Warszawskiego o budowie stacji Plac Wilsona
- Schemat rozmieszczenia przystanków przy stacji Plac Wilsona. ztm.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-16)].