Pałac Biskupów Krakowskich w Warszawie

Pałac Biskupów Krakowskich
	nr rej. 298 z 1 lipca 1965
	; Pałac Biskupów Krakowskich
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Warszawa
Adres	ul. Miodowa 5
Typ budynku	pałac przyuliczny
Styl architektoniczny	późny barok
Ukończenie budowy	1642
Ważniejsze przebudowy	1761
Zniszczono	1939, 1944
Odbudowano	1948–1950
Pierwszy właściciel	Jakub Zadzik
Kolejni właściciele	Edward Piotrowski
	Położenie na mapie Polski Pałac Biskupów Krakowskich
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pałac Biskupów Krakowskich
	Położenie na mapie Warszawy Pałac Biskupów Krakowskich
	52°14′45″N 21°00′42″E/52,245833 21,011667
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac Biskupów Krakowskich – pałac znajdujący się przy ul. Miodowej 5 w Warszawie (róg ul. Senatorskiej).

Historia

Budowę pałacu rozpoczęto w 1622 roku dla biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika. Był oficjalną rezydencją miejską biskupów krakowskich, którzy jako senatorowie duchowni musieli brać udział w pracach senatu Rzeczypospolitej.

Po zniszczeniach w czasie potopu szwedzkiego^[1] został odbudowany w 1668 dla biskupa Andrzeja Trzebickiego. W połowie XVIII wieku pałac był już bardzo zniszczony.

W latach 1760–1762 został poddany gruntownej przebudowie z inicjatywy biskupa Kajetana Sołtyka najprawdopodobniej według projektu Jakuba Fontany^{[potrzebny przypis]}. Pałac przybrał szatę późnobarokową. Należy on do stosunkowo mało rozpowszechnionego w Warszawie typu pałacu przyulicznego – zbudowanego w linii zabudowy ulicy. Po przebudowie pałac był budowlą jednopiętrową. Pierwsze piętro bardzo wysokie – mieściło sale reprezentacyjne. W tym stanie pałac utrwalił Canaletto w obrazie przedstawiającym widok ulicy Miodowej namalowanym w 1777 roku.

Od końca XVIII wieku budowla mieściła liczne urzędy. Po III rozbiorze Polski w 1795 roku stał się siedzibą prezydenta Prus Południowych von Hoyma. Po roku 1828 został przebudowany na kamienicę czynszową dzieląc pomieszczenia frontowego budynku stropem. Po 1910 roku został częściowo wyburzony od strony pałacu Teppera w związku z budową nowej kamienicy.

Pałac był spalony we wrześniu 1939, a zburzony w powstaniu warszawskim. Odbudowany został po wojnie w latach 1948–1950 według projektu Ludwika Borawskiego i Wacława Podlewskiego na siedzibę Zjednoczenia Przemysłu Lotniczego i Silnikowego^[2]. Elewacji od strony ul. Miodowej przywrócono wygląd jaki otrzymała w latach 1760–1762 pozostawiając jednak podział pierwszego piętra na dwie kondygnacje. Przy rekonstrukcji posłużono się obrazem Canaletta.

W 1969 na bocznej ścianie pałacu (od strony trasy W-Z) odsłonięto tablicę upamiętniającą urodzonego tam Wacława Gąsiorowskiego^[3].

W 2010 pałac wrócił do spadkobierców Edwarda Piotrowskiego, jego ostatniego przedwojennego właściciela^[4].

Przypisy

↑ Jan Stanisław Bystroń: Warszawa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977, s. 65.
↑ Architektura Warszawy i jej projektanci – Ludwik Borawski [dostęp 2015-02-03] [zarchiwizowane 2022-11-28] .
↑ Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 178. ISBN 83-912463-4-5.
↑ PAP, pp, Warszawski pałac Biskupów Krakowskich zmieni właściciela, Wprost, 2010-07-29.

[1] Jan Stanisław Bystroń: Warszawa. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1977, s. 65.

[2] Architektura Warszawy i jej projektanci – Ludwik Borawski [dostęp 2015-02-03] [zarchiwizowane 2022-11-28] .

[3] Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 178. ISBN 83-912463-4-5.

[wprost-4] PAP, pp, Warszawski pałac Biskupów Krakowskich zmieni właściciela, Wprost, 2010-07-29.

[1]

[2]

[3]

[4]