Morris West
Morris Langlo West (ur. 26 kwietnia 1916, zm. 9 października 1999) – australijski powieściopisarz i dramaturg[1], znany z powieści Adwokat diabła (1959), Sandały rybaka (1963) oraz Klauni Boga (1981). Jego książki zostały opublikowane w 27 językach i sprzedały się w ponad 60 milionów egzemplarzy na całym świecie. Jego prace najczęściej koncentrowały się na polityce międzynarodowej i roli kościoła katolickiego w sprawach międzynarodowych. Jedno z jego najsłynniejszych dzieł, Sandały rybaka (1963), opisuje wybór i karierę słowiańskiego papieża, 15 lat przed historycznym wybraniem Karola Wojtyły na papieża Jana Pawła II.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Melbourne. Jego rodzicami byli Charles Langlo West i Florence Guilfoyle Hanlon[2][3]. Miał pięcioro rodzeństwa. Ukończył Christian Brothers (Kongregacja Braci w Chrystusie) College w St Kilda. Ukończył studia na Uniwersytecie w Melbourne w 1937 roku[4][5] i pracował jako nauczyciel w Nowej Południowej Walii i Tasmanii. Spędził 12 lat w klasztorze Kongregacji Braci w Chrystusie, składając roczne śluby, ale opuścił klasztor w 1941 roku, nie składając ślubów ostatecznych[6]. W tym samym roku ożenił się (to pierwsze małżeństwo nie przetrwało) i zaciągnął się do Royal Australian Air Force (RAAF)[6]. Na pewien czas został oddelegowany z RAAF do pracy dla Billy'ego Hughesa[7], byłego premiera Australii. Po uzyskaniu sławy jako twórca seriali radiowych[8], wyjechał z Australii w 1955 roku, aby pisać. Mieszkał w Austrii, 10 lat we Włoszech, w Anglii i Stanach Zjednoczonych, w końcu wrócił w 1980 roku do Australii. W tym okresie pracował jako korespondent z Watykanu dla Daily Mail. Jego syn, C. Chris O'Hanlon powiedział, że spędził swoje pierwsze 12 lat życia w 12 różnych krajach.
Z drugą żoną, poślubioną w 1952 Joyce Lawford, miał czworo dzieci, Christophera, Paula, Michael i córkę Melanie[3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Głównym tematem większości prac Westa było zagadnienie: jeśli tak wiele organizacji wykorzystuje skrajną przemoc w złych celach, kiedy i w jakich okolicznościach jest moralnie dopuszczalne aby ich przeciwnicy odpowiedzieli przemocą? Pisał niemal bez poprawek. Pierwsza wersja jego rękopisów zazwyczaj nie bardzo różniła się od ostatecznej wersji drukowanej. W 1993 roku ogłosił, że napisał swoją ostatnią książkę, jednak napisał potem kolejne trzy powieści i dwie książki non-fiction.
Morris West zmarł podczas pracy przy biurku przy ostatnich rozdziałach powieści Ostatnie wyznanie, o procesie i uwięzieniu Giordano Bruno, który został spalony na stosie za herezję w 1600 roku. Bruno był osobą, z którą West dawno sympatyzował, a nawet się identyfikował. W 1969 roku opublikował sztukę The Heretic na ten sam temat. Premiera sztuki odbyła się w Londynie w 1970 roku. West zmarł, gdy napisał około połowę tej ostatniej powieści. Ostatni napisany akapit brzmiał: „Nie potrafię napisać dzisiaj nic więcej... kto wie, jakie koszmary mogę obudzić”. Rodzina Westa zdecydowała się opublikować powieść w 2000 roku, w formie niekompletnej, bez edycji, pozostawiając czytelnikom swobodę wyobrażenia sobie, jak historia może się skończyć.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Fikcja
[edytuj | edytuj kod]- Moon in My Pocket (1945, pod pseudonimem "Julian Morris")
- Gallows on the Sand (1956)
- Kundu (1956)
- The Big Story. (1957; The Crooked Road)
- The Second Victory (1958; Backlash)
- McCreary Moves In (1958, pod pseudonimem "Michael East")
- The Devil's Advocate (powieść) (1959) polskie: Adwokat diabła
- The Naked Country (1960, także The Concubine, pod pseudonimem "Michael East")
- Daughter of Silence (1961)
- The Shoes of the Fisherman (1963) polski tytuł: Sandały rybaka
- The Ambassador (1965)
- The Tower of Babel (1968)
- Summer of the Red Wolf (1971)
- The Salamander (1973) polski tytuł: Salamandra
- Harlequin (1974)
- The Navigator (1976)
- Proteus (1979)
- The Clowns of God (1981)
- The World Is Made of Glass (1983)
- Cassidy (1986) polski tytuł: Zemsta (Cassidy)
- Masterclass (1988)
- Lazarus (1990)
- The Ringmaster (1991)
- The Lovers (1993)
- Vanishing Point (1996) polski tytuł: Znikający punkt
- Eminence (1998),
- The Last Confession (2000, wydanie pośmiertne)
Sztuki teatralne
[edytuj | edytuj kod]- The Mask of Marius Melville (1945; serial radiowy)
- Trumpets in the Dawn (serial radiowy)
- Genesis in Juddsville
- The Illusionists (1955)
- The Devil’s Advocate (1961)
- Daughter of Silence (1962)
- The Heretic (1969)[9]
- The World Is Made of Glass (1982)
Non-fiction
[edytuj | edytuj kod]- Children of the Sun: The Slum Dwellers of Naples (1957)[5] (tytuł amerykański: Children of the Shadows: The True Story of the Street Urchins of Naples)
- Scandal in the Assembly: A Bill of Complaints and a Proposal for Reform of the Matrimonial Laws and Tribunals of the Roman Catholic Church (1970, z Robertem Francis)
- View from the Ridge: The Testimony of a Twentieth-century Pilgrim (1996), Sydney: HarperCollins.
- Images & Inscriptions. Selected and arranged by Beryl Barraclough (1997), Sydney: HarperCollins.
Adaptacje filmowe
[edytuj | edytuj kod]- Trzewiki rybaka (1968) grali: Anthony Quinn[3], Laurence Olivier i John Gielgud[10]
- Des Teufels Advokat (1977) grali John Mills[3], Daniel Massey, Paola Pitagora i Stéphane Audran
- The Naked Country (1984)
- Drugie zwycięstwo (The Second Victory, 1986)
- Cassidy (1989)
Przekłady na język polski
[edytuj | edytuj kod]- Morris West: Żeglarz. Tłum. Adam Szymanowski. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1980. ISBN 83-211-0126-7.
- Morris West: Salamandra. Tłum. Adam Szymanowski. Warszawa: "Pax" : Agencja RTW-Colibri, 1992. ISBN 83-85493-17-4.
- Morris West: Adwokat diabła. Tłum. Maja Marcinkowska. Toruń: Crime and Thriller, 1992. ISBN 83-85318-23-2.
- Morris West: Córka milczenia. Tłum. Katarzyna Łukomska. Toruń: Crime & Thriller, 1993. ISBN 83-85318-30-5.
- Morris West: Zemsta. Tłum. Krzysztof Aleksander. Warszawa: Wydawnictwo Petra, 1994. ISBN 83-85526-19-6.
- Morris West: Adwokat diabła. Radom: Polwen - Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2006. ISBN 83-89862-60-3.
- Morris West: Sandały rybaka. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2009. ISBN 978-83-7505-478-1.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Morris West, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-06-15] (ang.).
- ↑ Morris L. West 1916 - 1999. themorriswestcollection.com. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
- ↑ a b c d Morris West, Popular Novelist Focusing on Faith, Dies at 83. nytimes.com. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
- ↑ Morris West. theguardian.com. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
- ↑ a b Jon Thurber: Morris L. West; Writer of 'Theological Thrillers'. articles.latimes.com. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
- ↑ Morris West (1916-1999). middlemiss.org. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
- ↑ Morris West. italian-mysteries.com. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
- ↑ Enrico Reggiani: The Risk of Writing. ewtn.com. [dostęp 2018-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-15)]. (ang.).
- ↑ The Shoes of the Fisherman (1968). decentfilms.com. [dostęp 2018-06-15]. (ang.).
- ISNI: 0000000108153026, 0000000122779754
- VIAF: 31590256
- LCCN: n79058870
- GND: 119504952
- NDL: 00460647
- BnF: 119290891
- SUDOC: 027195619
- SBN: CFIV018829
- NLA: 35256257, 58778715
- NKC: jn19990009083, jo2004232674, jo2004232675
- BNE: XX974169
- NTA: 068935889
- BIBSYS: 90106089
- CiNii: DA05023127
- Open Library: OL4326566A
- PLWABN: 9810538987605606
- NUKAT: n93110251
- J9U: 987007269729505171
- PTBNP: 28348
- CANTIC: a11431106
- LNB: 000100311
- NSK: 000054766
- CONOR: 9575523
- ΕΒΕ: 66075
- BLBNB: 000562807
- KRNLK: KAC199629725
- LIH: LNB:V*44073;=BE