Howard Fast

Howard Melvin Fast (ur. 11 listopada 1914 w Nowym Jorku, zm. 12 marca 2003 w Greenwich) – amerykański powieściopisarz i publicysta.

Życie i twórczość

Wychował się i dorastał w ubogiej proletariackiej rodzinie imigrantów europejskich, jako syn Idy Miller i ukraińskiego Żyda Barneya Fasta (właśc. Fastov lub Fastovsky). Pisarzem był również jego młodszy brat Julius.

Fast znany jest przede wszystkim jako autor ok. 50 powieści o problematyce społeczno-politycznej ukazywanej głównie z historycznego punktu widzenia. Pierwszą z nich – Dwie doliny, napisał jako 19-latek. Poddawał w nich krytyce kapitalizm i jego beneficjentów, jak również występował w obronie praw czarnej i tubylczej ludności Stanów Zjednoczonych. Do popularnych jego utworów należały powieści przedstawiające w ujęciu marksistowskim dzieje walki o wyzwolenie narodowe (Obywatel Tom Paine, Droga do wolności) i społeczne (Amerykanin, Sacco i Vanzetti). Protest wobec polityki traktowania Indian zawarł w powieści Ostatnia granica. W 1951 nakładem własnym (z braku wydawcy) opublikował zapoczątkowaną w więzieniu, znaną powieść historyczną Spartakus o powstaniu niewolników w starożytnym Rzymie, spopularyzowaną później w głośnej ekranizacji przez Stanleya Kubricka. Przeniesione na ekran zostały również cztery inne jego powieści (m.in. Jesień Czejenów i Przeprawa).

Do 1957 roku działał w Komunistycznej Partii USA, do której wstąpił w 1943 r.; jako publicysta pracował też dla partyjnego dziennika "Daily Worker". Sygnatariusz apelu sztokholmskiego w 1950 roku^[1]. 22 listopada 1950 w Warszawie na II Kongresie Obrońców Pokoju został wybrany w skład Światowej Rady Pokoju^[2]. W 1953 roku został laureatem tzw. leninowskiej nagrody pokojowej. Po ujawnieniu prawdy o epoce stalinowskiej całkowicie zerwał z dotychczasową działalnością^[3]; swe rozczarowania komunizmem wyraził w utworach autobiograficznych The Naked God (1957) i Being Red (1990).

W późnym okresie twórczości był także autorem sześcioczęściowego cyklu powieści o losach imigranckiej rodziny Lavette (1977-85). Ponadto wydał niewielki cykl powieści sensacyjnych pod pseudonimem E.V. Cunningham; używał również pseudonimu Walter Ericson.

Twórczość w przekładach polskich

Liczne utwory pisarza ukazały się w tłumaczeniu na polski (podano wraz z datą pierwszego wydania)^[4]:

Amerykanin 1948 (The American. A Middle Western Legend, 1946)
Obywatel Tom Paine 1948 (Citizen Tom Paine, 1943)
Bitwa pod Valley Forge / Poczęty w wolności 1949 (Conceived in Liberty, 1939)
Niezwyciężony 1949 (The Unvanquished, 1942)
Droga do wolności 1949 (Freedom Road, 1944)
Ostatnia granica 1950 (The Last Frontier, 1941)
Sprawa Parsonsa 1950 (fragment powieści Amerykanin)
Clarkton 1950 (Clarkton, 1947)
Odjazd 1951 (Departure and Other Stories, 1949)
Zamach na Robesona 1951 (Peekskill USA. A Personal Experience, 1951)
Dumni i wolni 1952 (The Proud and the Free, 1950)
Trzydzieści srebrników: sztuka w 3 aktach 1953 (Thirty Pieces of Silver)
Spartakus 1954 (Spartacus, 1951)
Tomek i zaczarowana furtka 1954 (Tony and the Wonderful Door, 1952)
Sacco i Vanzetti 1955 (The Passion of Sacco and Vanzetti. A New England Legend, 1953)
Silas Timberman 1957 (Silas Timberman, 1954)
Ostatnia wieczerza i inne opowiadania 1957 (Last Supper and Other Stories, 1955)
Król jest nagi 1958 (The Naked God. The Writer and the Communist Party, 1957)
Niezwykła kolacja 1993 (The Dinner Party, 1987)
Imigranci 1994 (The Immigrants, 1977)
Drugie pokolenie 1994 (Second Generation, 1978)
Elita 1995 (The Establishment, 1979)
Dziedzictwo 1995 (The Legacy, 1981)
Maks 1998 (Max, 1982)
Mojżesz 2002 (Moses, Prince of Egypt, 1958)

Przypisy

↑ Dziennik Polski, rok VI, nr 91 (1861), Kraków 1 kwietnia 1950 roku, s. 2.
↑ Trybuna Robotnicza z 1950, nr 324 str. 3 [dostęp z dnia: 2016-08-03]
↑ „Zerwał ze swoją postępową przeszłością, zaczął uprawiać literaturę polemiczną o wymowie antykomunistycznej, a także rozrywkową” (Mały słownik pisarzy świata, dz. cyt. w bibliografii, s. 125.).
↑ Według katalogów Biblioteki Narodowej.

Bibliografia

Pisarze świata. Słownik encyklopedyczny. Warszawa: PWN, 1999
Mały słownik pisarzy świata. Warszawa: Wiedza Powszechna 1968

[1] Dziennik Polski, rok VI, nr 91 (1861), Kraków 1 kwietnia 1950 roku, s. 2.

[2] Trybuna Robotnicza z 1950, nr 324 str. 3 [dostęp z dnia: 2016-08-03]

[3] „Zerwał ze swoją postępową przeszłością, zaczął uprawiać literaturę polemiczną o wymowie antykomunistycznej, a także rozrywkową” (Mały słownik pisarzy świata, dz. cyt. w bibliografii, s. 125.).

[4] Według katalogów Biblioteki Narodowej.

[1]

[2]

[3]

[4]