Ciernikowate
| Gasterosteidae[1] | |
 Przedstawiciel rodziny – Apeltes quadracus | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina |
ciernikowate |
Ciernikowate[2] (Gasterosteidae) – rodzina ryb z rzędu ciernikokształtnych (Gasterosteiformes). Obejmuje 5 rodzajów z około 14 gatunkami. Liczba gatunków nie jest pewna z powodu dużej różnorodności form, zwłaszcza w grupach gatunków (species complex) (Gasterosteus aculeatus) i (Pungitius pungitius). Ciernikowate występują w słodkich, słonych i słonawych wodach półkuli północnej. Nie mają znaczenia gospodarczego, są natomiast często wykorzystywane w badaniach naukowych – ewolucyjnych, genetycznych, etologicznych i fizjologicznych.
Ciało nagie albo pokryte kostnymi płytkami wrzecionowatego kształtu. Otwór gębowy mały. Przed płetwą grzbietową znajduje się od 3 do 16 ostrych, sterczących kolców. Długość ciała większości gatunków nie przekracza 8 cm, a jedynie pocierniec osiąga do 22 cm[3]. W czasie tarła samiec buduje misterne gniazdo z fragmentów roślin sklejonych wydzieliną z nerek[4], zapędza do niego jedną lub kilka samic, by te złożyły ikrę. Po zapłodnieniu ikry samiec zwykle wypędza samice i sam opiekuje się ikrą oraz, przez pewien czas, wylęgłym narybkiem.
Ze względu na kolce umieszczone na grzbiecie, ryby te nazywa się potocznie "koluszkami".
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Rodzaje zaliczane do tej rodziny[5]:
Apeltes — Culaea — Gasterosteus — Pungitius — Spinachia
Występowanie w polskich wodach
[edytuj | edytuj kod]Przedstawiciele rodziny ciernikowatych są reprezentowani w wodach Polski, m.in.: Gasterosteus aculeatus (ciernik), Pungitius pungitius (cierniczek), Spinachia spinachia (pocierniec).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gasterosteidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
- ↑ Spinachia spinachia. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. fishbase.org [dostęp 6 października 2009]
- ↑ Ryby : encyklopedia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 7 czerwca 2012 [dostęp 2012-08-04] (ang.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- Joseph S. Nelson: Fishes of the World. Wyd. 4. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7. (ang.).