Franciszek Bukaty

Franciszek Bukaty
Data urodzenia	1747
Data śmierci	1797
	minister pełnomocny Rzeczypospolitej w Królestwie Wielkiej Brytanii
Okres	od 1772; do 1785
Poprzednik	Tadeusz Burzyński
	Multimedia w Wikimedia Commons

Franciszek Bukaty
	; Pomian
Data urodzenia	sierpień 1747
Data śmierci	15 czerwca 1797
Ojciec	Benedykt Bukaty
Matka	Zofia Wolbekówna
Żona	Barbara Prozorówna
Dzieci	Zofia Bukata
	Odznaczenia

Franciszek Bukaty herbu Pomian (ur. w sierpniu 1747, zm. 15 czerwca 1797) – polski dyplomata czasów stanisławowskich, szambelan królewski, wolnomularz, w 1792 odznaczony Orderem Orła Białego^[1], chargé d’affaires Rzeczypospolitej w Królestwie Wielkiej Brytanii w latach 1775–1777 i 1788–1789, minister rezydent Rzeczypospolitej w Królestwie Wielkiej Brytanii w 1777 roku, minister pełnomocny Rzeczypospolitej w Królestwie Wielkiej Brytanii w 1787 roku i w latach 1793–1795^[2], poseł nadzwyczajny Rzeczypospolitej w Londynie w 1792 roku^[3]

Życiorys

Był siódmym i najmłodszym synem Benedykta Bukatego i Zofii Wolbekówny^[4]. Brat Tadeusza Józefa Bukatego, biskupa sufragana żmudzkiego.

Bukaty pełnił misję wpierw Chargé d’affaires, a potem posła i ambasadora Rzeczypospolitej Obojga Narodów w Londynie w latach 1772–1785. Był sąsiadem Tadeusza Burzyńskiego. Gdy Burzyński zmarł w 1773 roku w czasie podróży do Włoch (udał się tam w celach zdrowotnych), Bukaty automatycznie zastąpił zmarłego. W 1785 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława^[5].

Początkowo, mimo opanowania szyfru dyplomatycznego i języka angielskiego, nie mógł aktywnie uczestniczyć w rautach dyplomatów w brytyjskiej stolicy, z powodu zarówno niskiej (początkowo) rangi dyplomatycznej, jak i z powodu młodego wieku, niewielkiego doświadczenia i braku pieniędzy.

Początkowo rolę jego łącznika z dworem Jerzego III pełnił John Lind, angielski prawnik przyjazny Polsce. Przez jakiś czas król Stanisław August Poniatowski zamyślał uczynić z Anglika ambasadora, to jednak wywołało zdziwienie w Londynie, ponieważ Brytyjczykowi nie wolno było reprezentować innego państwa we własnym kraju.

W 1789 roku Bukaty został w końcu "ambasadorem nadzwyczajnym". Stanisław August zdecydował się ostatecznie na ten krok, ponieważ dowiedział się, że Brytyjczycy zastanawiali się nad sensem posiadania ambasady w Warszawie, skoro Polska nie utrzymywała go w stolicy Wielkiej Brytanii. W 1792 roku został zatwierdzony jako poseł nadzwyczajny i pełnomocnik konfederacji targowickiej w Londynie^[6].

Bukaty polepszył swą sytuację przez bogaty ożenek. Jego żoną została Barbara z Prozorów, córka wojewody witebskiego Józefa Prozora^[7]^[8]. Ze związku narodziła się córka Zofia.

Po śmierci Bukatego Barbara powtórnie wyszła za mąż za Ksawerego Lipskiego^[8] - syna Tadeusza Lipskiego (1725–1796), kasztelana łęczyckiego, generała-lejtnanta i komediopisarza.

Ostatnie lata życia Bukaty spędził w Sierhiejewiczach, dobrach które otrzymała jego żona Barbara w posagu od ojca, Józefa Prozora. Franciszek Bukaty został pochowany obok rodziny żony w kościele w Dudziczach, majątku należącym do Prozorów, a następnie siostry Barbary z Prozorów, Róży za Stanisławem Jelskim, marszałkiem powiatu ihumeńskiego^[9].

Przypisy

↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 264.
↑ Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938, Warszawa 1938, s. 146.
↑ Jerzy Łojek, Materiały cło historii polskiej służby zagranicznej w latach 1788–1795, w: Przegląd Historyczny, 53/2, 1962, s. 521.
↑ Zofia Libiszowska: Misja Polska w Londynie w latach 1769-1795. Łódź: 1975, s. 29.
↑ Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 191.
↑ Korwin [Kossakowski] S., Trzeci Maj i Targowica, Kraków 1890, s. 116.
↑ Prozor h. Prozor [w:] S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. 14, s. 365-6
↑ ^a ^b Józef Prozor [w:] Polski Słownik Biograficzny t. 28 s. 532
↑ Dudzicze [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II, s. 209-210

Bibliografia

Zofia Libiszowska: Życie polskie w Londynie w XVIII wieku. Warszawa: Instytut wydawniczy PAX, 1972.
Zofia Libiszowska: Misja polska w Londynie w latach 1769–1795. Łódź: 1966.
Bronisław Dembiński: Bukaty Franciszek. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 3: Brożek Jan – Chwalczewski Franciszek. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1937, s. 114–115. Reprint: Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich 1989, ISBN 83-04-03291-0

Linki zewnętrzne

Bukaty Franciszek (1747-1797) dyplomata (t. 3 s. 114) (drzewo)
Bukaty Franciszek, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2008-01-18] .

[1] Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 264.

[2] Rocznik Służby Zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej według stanu na 1 kwietnia 1938, Warszawa 1938, s. 146.

[3] Jerzy Łojek, Materiały cło historii polskiej służby zagranicznej w latach 1788–1795, w: Przegląd Historyczny, 53/2, 1962, s. 521.

[Libiszowska29-4] Zofia Libiszowska: Misja Polska w Londynie w latach 1769-1795. Łódź: 1975, s. 29.

[5] Zbigniew Dunin-Wilczyński, Order Św. Stanisława, Warszawa 2006 s. 191.

[6] Korwin [Kossakowski] S., Trzeci Maj i Targowica, Kraków 1890, s. 116.

[7] Prozor h. Prozor [w:] S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. 14, s. 365-6

[ReferenceA-8] Józef Prozor [w:] Polski Słownik Biograficzny t. 28 s. 532

[9] Dudzicze [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II, s. 209-210

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]