Chiranjeevi
_for_Tourism,_Dr._K._Chiranjeevi,_in_New_Delhi_on_February_12,_2013_(cropped).jpg)
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
aktor, polityk |
Chiranjeevi (ur. 22 sierpnia 1955[1]) – indyjski aktor i polityk.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w wiosce Mogalthur w dystrykcie West Godavari, we współczesnym stanie Andhra Pradesh. Rozpoznawalność zdobył pod przyjętym pseudonimem, na świat przyszedł jako Konidela Siva Sankara Vara Prasad[2]. Kształcił się w CSR Sharma Junior College w Ongole, następnie zaś w YN College w Naraspurze[3]. W 1976 przeniósł się do Ćennaj, gdzie podjął studia w Madraskim Instytucie Filmowym[4]. Występował w amatorskich przedstawieniach teatralnych. Jego pierwszy znaczący występ publiczny miał miejsce w pokazie tanecznym zorganizowanym w ramach parady z okazji Dnia Republiki z 1976[5]. Zadebiutował w kinie dzięki filmowi Punadhirallu (1979). Jego pierwszym obrazem, który doczekał się premiery, był jednak Pranam Khareedu (1978)[6]. W początkach kariery aktorskiej pojawił się w filmach w reżyserii Bapu (Mana Voori Pandavulu, 1978) i K. Balachandera (Idi Katha Kaadu, 1979, 47 Rojulu, 1981). Intlo Ramayya Veedhilo Krishnayya (1982), w którym obsadzono go w roli głównej odniósł spektakularny sukces[5]. Punktem zwrotnym w jego karierze stał się jednak dopiero Khaidi (1983). To po jego premierze zaczął być powszechnie uznawany za gwiazdę kina telugu[7].
Wizerunek sceniczny Chiranjeeviego opiera się na przesyconych przemocą thrillerach opowiadających o świecie przestępczym. Aktor wciela się w nich w role osób najczęściej albo mających problemy z prawem, albo przynajmniej znajdujących się na policyjnych listach osób skłonnych do użycia przemocy i z tego względu wymagających stałej obserwacji. Tego typu produkcje uczyniły go jedną z najlepiej opłacanych gwiazd indyjskiego kina lat 80. i 90. XX wieku[8]. Niektóre z przebojów kasowych z jego udziałem z tamtego okresu to Abhilasha (1983), Challenge (1984), Pasivadi Pranam (1987), Attaku Yamudu Ammayiki Mogudu (1989), Jagadeka Veerudu Athiloka Sundari (1990), Kodama Simham (1990), Gang Leader (1991), Rowdy Alludu (1991) i Gharana Mogudu (1992). Z okresu nieco późniejszego pochodzą z kolei takie filmy jak Master (1997), Bavagaru Bagunnara? (1998), Choodalani Vundi (1998), Sneham Kosam (1999) czy też Indra (2002)[9].
Ogromna popularność aktora skłoniła go do zaangażowania się w życie polityczne. Początkowo (2008) uczynił to w ramach własnej socjaldemokratycznej partii Praja Rajyam[10]. Później połączył ją z Indyjskim Kongresem Narodowym (INC). Zasiadał w Zgromadzeniu Ustawodawczym rodzinnego stanu, następnie zaś w izbie wyższej indyjskiego parlamentu federalnego. W latach 2012–2014 był ministrem w rządzie premiera Manmohana Singha. Odpowiadał za kwestie związane z kulturą i turystyką[11]. Za swoją działalność artystyczną był wielokrotnie nagradzany. Otrzymał przyznawane przez indyjski rząd federalny ordery, kolejno Padmę Bhushan (2006) i Padmę Vibhushan (2024)[12]. Jest również laureatem nagród Nandi oraz Filmfare dla najlepszego aktora[13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1631, ISBN 978-93-5083-651-4.
- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1631-1636, ISBN 978-93-5083-651-4.
- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1636, ISBN 978-93-5083-651-4.
- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1636-1641, ISBN 978-93-5083-651-4.
- ↑ a b Ashish Rajadhyaksha, Paul Willemen: Encyclopedia of Indian Cinema. New Delhi: Oxford University Press, 1998, s. 76. ISBN 019-563579-5.
- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1641, ISBN 978-93-5083-651-4.
- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1641-1644, ISBN 978-93-5083-651-4.
- ↑ Ashish Rajadhyaksha, Paul Willemen: Encyclopedia of Indian Cinema. New Delhi: Oxford University Press, 1998, s. 76-77. ISBN 019-563579-5.
- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1653, ISBN 978-93-5083-651-4.
- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1660, ISBN 978-93-5083-651-4.
- ↑ Chiranjeevi as Statesman. [w:] K. Chiranjeevi Website [on-line]. kchiranjeevi.com. [dostęp 2023-07-10]. (ang.).
- ↑ IANS: Actor-politician Vijayakant conferred Padma Bhushan. [w:] The News Minute [on-line]. thenewsminute.com, 2024-01-26. [dostęp 2024-01-29]. (ang.).
- ↑ 6. Regional Scenarios: Telugu, [w:] Renu Saran, History of Indian Cinema [e-book], New Delhi: Diamond Pocket Books Ltd., 2012, lokalizacja 1666-1675, ISBN 978-93-5083-651-4.