Centrum LIM
52°13′39″N 21°00′18″E/52,227500 21,005000 Centrum LIM w Warszawie (2024) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Aleje Jerozolimskie 65/79 |
| Styl architektoniczny |
późny modernizm |
| Architekt |
Jerzy Skrzypczak, Andrzej Bielobradek, Tadeusz Stefański |
| Inwestor |
LIM Joint Venture |
| Wysokość całkowita |
170 m |
| Wysokość do dachu |
140 m |
| Kondygnacje |
42 |
| Rozpoczęcie budowy |
1977 |
| Ukończenie budowy |
1989 |
| Właściciel |
LIM Center Sp. z o.o. |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
| 52°13′39″N 21°00′18″E/52,227500 21,005000
| |
| Strona internetowa | |
Centrum LIM – kompleks biurowo-hotelowy znajdujący się w śródmieściu Warszawy przy Alejach Jerozolimskich 65/79. W latach 1989–2024 siedziba hotelu Marriott, a od 2024 roku hotelu Warsaw Presidential Hotel.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Planowany kompleks PLL LOT był częścią projektu Ściany Zachodniej i miał mieścić Miejski Dworzec Lotniczy (w części niższej) oraz hotel i biura LOT (w wieżowcu)[1].
Budowa rozpoczęła się w 1977[2][1]. Realizowało ją przedsiębiorstwo pod nazwą Zjednoczenie Budownictwa Miejskiego Bydgoszcz (później Budopol), podporządkowane od 1976 Zjednoczeniu Budowy Obiektów Użyteczności Publicznej w Warszawie, wraz z brytyjską spółką Cementation International[3]. Budowa ciągnęła się z wielomiesięcznymi przerwami[4]. W 1982 brytyjska spółka zerwała kontrakt i wycofała się z budowy, a jej miejsce zajęła spółka Mostostal[3]. W 1987 PLL LOT, austriacka firma budowlana ILBAU GmbH oraz Marriott International utworzyły spółkę LIM Joint Venture[4], która dokończyła budowę[1]. W 1998 ILBAU zbył udziały na rzecz SGS GmbH.
Budynek został zaprojektowany przez Tadeusza Stefańskiego, Jerzego Skrzypczaka i Andrzeja Bielobradka[2]. Architektami byli Szmigielski Katten Associates we współpracy z Raglan Squire & Partners z Londynu[5][6]. Bez trzydziestometrowej anteny wieżowiec do dachu liczy 140 metrów, 42 kondygnacje naziemne i 2 podziemne. Budynek utrzymany jest w formach stylu międzynarodowego. Wieżowiec ma ciemnozieloną barwę i białe krawędzie (podświetlane nocą jasnym, białym światłem) i dwa ciemne pasy, jeden na środku, a drugi na szczycie, osłaniające kondygnacje techniczne.
Obiekt został ukończony w 1989 i szybko zyskał prestiż oraz popularność za sprawą osiągnięcia jako jeden z pierwszych w Polsce standardu pięciogwiazdkowych pokoi hotelowych. W budynku rozpoczęło działalność kasyno i sklep Pewexu[7].
Współcześnie na dwóch dolnych piętrach znajduje się Galeria LIM. Mają tam siedzibę ok. 40 sklepów, kawiarnie i restauracje oraz kasy LOT-u. Na kolejnych, wyższych piętrach znajdują się biura, a od połowy budynku zaczynają się piętra hotelowe. W budynku znajdują się także serwerownie PLIX.
W latach 1994–1996 na drugim poziomie podziemi znajdował się Maloka BBS.
W 1999 na budynek bez zabezpieczenia i pozwolenia wspiął się francuski wspinacz Alain Robert[8]. W tym samym roku tego samego wyczynu dokonał polski fotograf i wspinacz Dawid Kaszlikowski, natomiast 10 lat później, 22 kwietnia 2009, budynek został zdobyty przez Bartłomieja Opielę. W kwietniu 2002 pierwszy w Polsce skok BASE jump z dachu jego wykonał Felix Baumgartner[9]. 2 czerwca 2019 na budynek wspiął się Marcin BNT Banot[10].
Obiekt jest administrowany przez spółkę LIM Joint Venture. Budynek jest połączony przejściem podziemnym z dworcem PKP Warszawa Centralna.
Hotel Marriott (1989−2024)
[edytuj | edytuj kod]Hotel Marriott, pierwszy obiekt tej sieci w Europie Środkowo-Wschodniej[11], mieścił się od 20. piętra wzwyż. Hotel posiadał 523 pokoje i 16 sal konferencyjnych[12]. Na ostatnim piętrze hotelu mieści się apartament prezydencki. W każdym pokoju znajdowała się klimatyzacja i łącza satelitarne. Goście hotelu mieli do dyspozycji saunę, basen, sale konferencyjne, restauracje i 9 barów. Wejście główne do hotelu powstało od strony ul. Emilii Plater.
Na dwóch najwyższych kondygnacjach Centrum LIM urządzono bar koktajlowy Panorama Sky Bar z jednym z najwyższych publicznie dostępnych widoków na Warszawę.
Oficjalne otwarcie hotelu miało miejsce 2 października 1989. W okresie transformacji systemowej w Polsce hotel Marriott był uważany za ulubione miejsce pobytu zagranicznych doradców, ironicznie zwanych z tego powodu „brygadami Marriotta”[13]. W hotelu w czasie pobytu w Warszawie mieszkało kilku amerykańskich prezydentów (Bill Clinton, George Bush, Barack Obama, Donald Trump i Joe Biden), którzy zawsze zatrzymują się w amerykańskich hotelach[7]. Przez kilkanaście lat w Marriotcie mieszkał David Mitzner[8].
W 2010 zarządzająca hotelem spółka LIM Center i sieć Marriott International podpisały umowę o dalszej współpracy do 2044[8]. W 2013 hotel przyjął 155 tys. gości[12].
W 2023 spółka LIM Center złożyła doniesienie do warszawskiej prokuratury dotyczące należącej do grupy Marriott spółki Luxury Hotels International Management Company (LHIMC) w związku z fakturami za usługi świadczone rzekomo przez Rexa Nijhofa, nieuprawnionym przelaniem w latach 2015–2021 z rachunku bankowego LIM Center (spółka udzieliła różnym osobom związanym z grupą Marriott pełnomocnictw do dysponowania swoim rachunkiem bankowym) przez Roberta Gradera na rachunek LHIMC ponad 20 mln zł oraz wypłaceniem temu ostatniemu nienależnych premii w kwocie 933 tys. zł i 328 tys. dolarów[8]. Z uwagi na konieczność przesłuchania w charakterze świadków pracowników sieci Marriott, którzy przebywali za granicą, postępowanie wszczęte na wniosek polskiej spółki zostało zawieszone[8]. 6 sierpnia 2024 sieć Marriott International poinformowała, że odebrała LIM Center prawo do posługiwania się marką Marriott, bez okresu przejściowego[8]. Usunęła także warszawski hotel z systemu rezerwacyjnego sieci Marriott[8].
9 sierpnia 2024 spółka LIM Center poinformowała, że nowa nazwa hotelu to Warsaw Presidential Hotel[14]. Nawiązuje do jego prestiżowych gości, w tym prezydentów Stanów Zjednoczonych[15].
Emisja radiowa
[edytuj | edytuj kod]30 września 2013 roku maszt na dachu budynku zaczęło wykorzystywać Radio Złote Przeboje[16], a w lipcu 2017 dołączyło do niego Polskie Radio[17]. Aktualne parametry emisji[18]:
Emisja analogowa
[edytuj | edytuj kod]| LP | Program | Właściciel | Częstotliwość | Moc nadajnika | Polaryzacja |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Radio Pogoda | Grupa Radiowa Agory | 88,4 MHz | 0,2 kW | pionowa |
| 2 | Radio Maryja | Warszawska Prowincja Redemptorystów | 89,0 MHz | 5 kW | pionowa |
| 3 | Polskie Radio 24 | Polskie Radio | 92,0 MHz | 0,2 kW | pionowa |
| 4 | Polskie Radio Program I | Polskie Radio | 92,4 MHz | 0,3 kW | pionowa |
| 5 | Polskie Radio Program III | Polskie Radio | 99,1 MHz | 0,1 kW | pionowa |
| 6 | Radio Złote Przeboje | IM 40 Sp. z o.o.[19] | 100,1 MHz | 4 kW | pionowa |
| 7 | Polskie Radio Program II | Polskie Radio | 104,9 MHz | 2,5 kW | pionowa |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Krystyna Krzyżakowa: Warszawskie osiągnięcia, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 149. ISBN 83-03-01684-9.
- ↑ a b Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie 1965–1989. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 36. ISBN 83-908950-7-2.
- ↑ a b Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
- ↑ a b Krystyna Krzyżakowa: Życie codzienne Warszawy dzisiejszej, [w:] Kalendarz Warszawski'88. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1987, s. 200. ISBN 83-03-01684-9.
- ↑ Concrete, 1 maja 1980 [dostęp 2024-09-16] (ang.).
- ↑ The Financial Times, www.archive.org, 1 sierpnia 1977 [dostęp 2024-09-16] (ang.).
- ↑ a b Jakub Halcewicz, Cezary Kowanda. Hotel naszych snów. „Polityka”, s. 39, 21 sierpnia 2024.
- ↑ a b c d e f g Jakub Halcewicz, Cezary Kowanda. Hotel naszych snów. „Polityka”, s. 40, 21 sierpnia 2024.
- ↑ Felix Baumgartner BASE jump off the Marriott in Warsaw – film. youtube.com. [dostęp 2012-11-11].
- ↑ Arkadiusz Jastrzębski: Wiemy, kim jest człowiek-pająk z Marriotta. 170 m po pionowej ścianie. wawalove.wp.pl, 3 czerwca 2019. [dostęp 2019-06-10].
- ↑ Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 265. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b Michał Wojtczuk. Ćwierć wieku Marriotta. Spali tu Obama, Clinton... „Gazeta Stołeczna”, s. 5, 23 października 2014.
- ↑ Witold Kieżun: Patologia transformacji. Warszawa: Wydawnictwo Poltext, 2011, s. 162–164. ISBN 978-83-7561-150-2.
- ↑ Jest nowa nazwa dla warszawskiego Marriotta. Nawiązuje do najsłynniejszych gości. [w:] Rzeczpospolita [on-line]. rp.pl, 9 sierpnia 2024. [dostęp 2024-09-16].
- ↑ Nowa nazwa dotychczasowego Marriotta. e-hotelarz.pl, 11 sierpnia 2024. [dostęp 2024-09-24].
- ↑ Krzysztof Sagan: Warszawa: Złote Przeboje Pogoda z nowej lokalizacji. radiopolska.pl, 2013-10-01. [dostęp 2017-08-28]. (pol.).
- ↑ Krzysztof Sagan: Polska: Znamy parametry nowych emisji Polskiego Radia. radiopolska.pl, 2017-07-18. [dostęp 2017-08-28]. (pol.).
- ↑ Warszawa *Budynek Centrum LIM*. radiopolska.pl. [dostęp 2017-08-28]. (pol.).
- ↑ Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji: WYKAZ DECYZJI DLA (KONCESJI RADIOWEJ) 225/K/2013-R. Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. [dostęp 2017-08-28]. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Wieżowce Hotel Marriott na stronie Wieżowce Warszawy. wiezowce.waw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)].