Bunt Ciompich
Bunt Ciompich – rewolta w Europie, w okresie późnego średniowiecza.
Zainicjowany we Florencji w roku 1378 przez robotników znanych jako Ciompi (włoski wymowa: [tʃompi]), którzy domagali się uzyskania praw wyborczych. Ciompi to klasa robotników zatrudniona w przemyśle włókienniczym, która nie była reprezentowana przez jakikolwiek cech (gildię). Byli jednymi z najbardziej radykalnych grup klasy niższej.
Bunt Ciompich
[edytuj | edytuj kod]W 1378 r. Ciompi rozpoczęli tzw. Bunt Ciompich – krótko udane powstanie z pozbawionych praw klas niższych. „Popolo minuto”, które pozostały w pamięci traumatyczne dla członków głównych cechów, ale także przyczyniły się do wsparcia udzielonego Medyceuszom pokolenie później. Bunt krótko przyniósł do władzy w XIV-wiecznej Florencji bezprecedensowy poziom demokracji. Ciompi zostali jednak pokonani przez bardziej konserwatywne odłamy florenckiego społeczeństwa, kiedy to mniejsze i większe gildie zwarły szeregi w celu przywrócenia starego porządku. W opozycji do rewolucji Ciompich powstała kontrrewolucja, w której Salvestro de'Medici odgrywał znaczącą rolę.
W czerwcu 1378 niekierowane grupy pracowników tekstylnych chwyciły za broń i zaatakowały budynki rządowe. Już 21 lipca niższe klasy przejęły rząd, umieszczając gręplarza wełny Michele di Lando w Biurze Wykonawczym, a także pokazując swój sztandar na Piazza della Signoria (placu w centrum Florencji). Zmusili organ zarządzający do stworzenia nowych gildii w celu udzielenia rewolucjonistom dostępu do gabinetu politycznego. Także podczas kontroli Ciompi zażądali, by zniesiono kary cielesne, a także dokonano reformy systemu podatkowego. Konflikty między tradycyjnymi cechami a Ciompi stały się jeszcze bardziej dogłębne. Dnia 31 sierpnia duża grupa Ciompich, która zebrała się na placu Piazza della Signoria została zaatakowana przez mniejsze i większe cechy, na czele, których stali rzeźnicy, w wyniku czego stworzone nowe gildie Ciompich zostały zniesione, a w ciągu czterech lat wielkie cechy odzyskały swą dominującą pozycję. W 1382 roku wszystkie reformy wprowadzone przez Ciompich zostały wyeliminowane.
Wydarzenie to było traumatycznym epizodem dla klas wyższych. Jak można się spodziewać rzeźba Michele di Lando nie została umieszczona na fasadzie w Loggia del Mercato Nuov aż do końca XIX wieku, kiedy to ówcześni XIX wieczni historycy uznali di Lando za przywódcę narodu.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Hibbert, Christopher "The House of the Medici: Its Rise and Fall"
- King, Margaret "The Renaissance in Europe" str. 38-39
- Brucker, Gene A. "The Revolt of the Ciompi", in Florentine Studies (1968).
- Brucker, Gene A. Florence: The Golden Age, 1138–1737. New York: Abbeville Press, 1984 (hardcover, ISBN 0-89659-457-2); Berkeley: University of California Press, 1998 (paperback, ISBN 0-520-21522-2).
- Chronicles of the Tumult of the Ciompi (Monash publications in history; 7) by Rosemary Kantor and Louis Green (translators). Clayton, Vic.: Monash University, 1991 (paperback, ISBN 0-7326-0212-2).
- Cohn, Samuel Kline, Jr. The Laboring Classes in Renaissance Florence (Studies in social discontinuity). New York: Academic Press, 1980 (hardcover, ISBN 0-12-179180-7).
- Cohn, Samuel Kline, Jr. Lust for Liberty: The Politics of Social Revolt in Medieval Europe, 1200–1425. Cambridge, MA; London: Harvard University Press, 2008 (hardcover, ISBN 0-674-02162-2).
- Hibbert, Christopher "The House of the Medici: Its Rise and Fall". William Morrow Paperbacks, 1999 (ISBN 0-688-05339-4)
- King, Margaret L. "The Renaissance in Europe" (ISBN 0-07-283626-1)
- Leibovici, Martine. "From Fight to Debate: Machiavelli and the Revolt of the Ciompi", Philosophy & Social Criticism, 2002, Vol. 28, No. 6, str. 647–660.
- Marks, L.F. "Fourteenth-Century Democracy in Florence": [Review Article: Florentine Families and Florentine Diaries in the Fourteenth Century: Studies in Italian Medieval History Presented to Miss E.M. Jamison, P.J. Jones (ed.)], Past and Present, No. 25. (Jul., 1963), str. 77–85.