Przejdź do zawartości

Alexis Carrel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alexis Carrel
Ilustracja
Państwo działania

Francja, Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

28 czerwca 1873
Lyon

Data i miejsce śmierci

5 listopada 1944
Paryż

Specjalność: chirurgia, filozofia
Uczelnia

Uniwersytet Chicagowski, Instytute Rockefellera

podpis
Odznaczenia
Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Leopolda (Belgia) Oficer Orderu Leopolda (Belgia) Krzyż Orderu Izabeli Katolickiej (Hiszpania) Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja) Krzyż Komandorski Orderu Św. Michała i Św. Jerzego (Wielka Brytania)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny

Alexis Carrel (ur. 28 czerwca 1873 w Sainte-Foy-lès-Lyon, zm. 5 listopada 1944 w Paryżu) – francuski chirurg, filozof i moralista, laureat nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny w 1912[1].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się, kształcił i studiował w Lyonie, na południu Francji. Dyplom lekarza uzyskał w 1900 i podjął pracę jako chirurg[1]; początkowo w samym Lyonie, a potem także w Stanach Zjednoczonych, na Uniwersytecie Chicagowskim i w Instytucie Rockefellera. Wynalazł nowe metody i techniki szwów w chirurgii naczyniowej; był pionierem transplantologii i torakochirurgii[2]. Został przyjęty w poczet licznych prestiżowych towarzystw naukowych, otrzymał też tytuły doktora honoris causa licznych uniwersytetów, m.in.:Uniwersytetu Królowej w Belfaście, Uniwersytetu Princeton, Uniwersytetu Kalifornijskiego, Uniwersytetu Nowojorskiego, Uniwersytetu Browna i Uniwersytetu Columbia[3].

W czasie I wojny światowej Carrel służył w armii francuskiej. Wraz z chemikiem Henrym Dakinem opracował antyseptyk Carrel-Dakin na głębokie rany. Wracając po wojnie do Instytutu Rockefellera, Carrel zwrócił uwagę na metody utrzymywania tkanek i narządów przy życiu poza ciałem. Przez wiele lat utrzymywał tkankę serca zarodków kurzych na sztucznych roztworach odżywczych, a wraz z lotnikiem Charlesem Lindberghem opracował tak zwane sztuczne serce, które mogło pompować płyny fizjologiczne przez duże narządy, takie jak serce czy nerki[1][3].

Wkład Alexisa Carrela w rozwój medycyny i biologii polegał na pracach nad transplantacją narządów i hodowlami tkankowymi. Wypracowanie technik szwu chirurgicznego naczyń krwionośnych pozwoliło na postęp w przeszczepianiu narządów[2]. Opracował metody przechowywania pobranych tkanek, np. odcinków żył i tętnic, co umożliwiło szybszy rozwój angiochirurgii[4]. Badania Carrela nad kulturami tkankowymi wniosły także znaczący wkład w zrozumienie biologii wirusów i przyczyniły się do postępu w produkcji szczepionek.

Carrel był gorącym zwolennikiem eugeniki. W swojej książce L’Homme, cet inconnu, opublikowanej w 1935, nawoływał do rozpoczęcia programu udoskonalania społeczeństwa naukowo opracowanymi metodami. Cytat: „Komórka jest nieśmiertelna! To tylko płyn, w którego otoczeniu żyje, ją degeneruje! Odnawiając ten płyn systematycznie oraz dając komórce pożywienie, którego wymaga, może ona praktycznie żyć wiecznie!” Jednym z najważniejszych środków do tego celu miała być według niego eutanazja, szeroko rozumiana jako eliminacja osobników kryminalnych i szkodliwych dla społeczeństwa.

Carrel przez wiele lat był agnostykiem. Pod wpływem cudownych uzdrowień w Lourdes, których był świadkiem, w 1942 porzucił poglądy agnostyczne i ogłosił publicznie, że wierzy w Boga, w nieśmiertelność duszy i akceptuje nauczanie Kościoła katolickiego[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Carrel, Alexis, [w:] A Dictionary of Scientists, Oxford University Press, 2003, ISBN 978-0-19-172683-5 [dostęp 2022-05-14] (ang.).
  2. a b Tadeusz Nowak (red.), Oksfordzki słownik biograficzny, Warszawa: Bertelsmann Media, 1999, s. 86, ISBN 83-7227-109-7.
  3. a b Ugo Filippo Tesler - A History Of Cardiac Surgery. Cambridge Scholars Publishing, 2020, s. 7, ISBN 978-1-5275-4248-8
  4. Harold Ellis: A history of surgery. London, 2001, s. 232, |https://books.google.de/books?id=OsZWFyUYtDQC&dq=Charles+Dubost&pg=PA234&redir_esc=y#v=onepage&q=Charles%20Dubost&f=false ISBN 1-84110-181-8
  5. Jak lekarz, który zobaczył cud w Lourdes, dostał Nobla i… uwierzył w Boga. pl.aleteia.org, 2018-11-22. [dostęp 2018-12-02].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]