1799
Wygląd
Rządzący państwami w 1799
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 28 marca – Michał Franciszek Karpowicz został pierwszym biskupem diecezji wigierskiej.
- 23 kwietnia – pruski oficer Friedrich Georg Tilly został prezydentem Warszawy.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 18 stycznia – Francuz Nicholas-Louis Robert opatentował pierwszą maszynę papierniczą.
- 23 stycznia:
- wojska francuskie wkroczyły do Neapolu.
- na terenie południowych Włoch powstała Republika Partenopejska.
- 25 stycznia – Amerykanin Eliakim Spooner opatentował siewnik rolniczy.
- 1 lutego – wyprawa Napoleona do Egiptu: Francuzi odnieśli zwycięstwo w Egipcie. Rozbito ostatnie oddziały mameluków.
- 9 lutego – Quasi-wojna amerykańsko-francuska: fregata USS „Constellation” pokonała i zdobyła w walce francuską fregatę „L’Insurgente”, jako pierwszy w historii okręt wojenny zaprojektowany i zbudowany w USA.
- 10 lutego – Napoleon Bonaparte rozpoczął wyprawę wojenną do Syrii.
- 6 marca – IV wojna z Królestwem Majsur: zwycięstwo wojsk brytyjskich w bitwie pod Seedaseer.
- 7 marca – wyprawa Napoleona do Egiptu: wojska napoleońskie zdobyły miasto Jaffa w Palestynie.
- 12 marca – II koalicja antyfrancuska: Austria wypowiedziała wojnę Francji.
- 15 marca – wyprawa Napoleona do Egiptu: zwycięstwo wojsk francuskich nad Turkami w bitwie pod Nablusem.
- 21 marca – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk austriackich w bitwie pod Ostrach.
- 25 marca – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk austriackich nad francuską Armią Dunaju w bitwie pod Stockach.
- 26 marca – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk austriackich w bitwie pod Legnago.
- 5 kwietnia:
- IV wojna z Królestwem Majsur: wojska brytyjskie rozpoczęły oblężenie Seringapatam.
- II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk austriackich nad francuskimi w bitwie pod Magnano.
- 16 kwietnia – wyprawa Napoleona do Egiptu: wojska francuskie rozbiły przeważające siły tureckie w bitwie pod Górą Tabor.
- 26 kwietnia – II koalicja antyfrancuska: rozpoczęła się bitwa nad Addą.
- 27 kwietnia – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk austriacko-rosyjskich nad francuskimi w bitwie nad Addą.
- 4 maja – sułtan Tipu, władca królestwa Majsur w południowych Indiach, zginął podczas obrony swej stolicy Srirangapatna przed wojskami brytyjskimi.
- 21 maja – wyprawa Napoleona do Egiptu: zakończyło się nieudane francuskie oblężenie Akki.
- 4 czerwca – II koalicja antyfrancuska: rozpoczęła się I bitwa pod Zurychem.
- 7 czerwca – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk austriackich nad francuskimi w bitwie pod Zurychem.
- 17 czerwca – II koalicja antyfrancuska: rozpoczęła się bitwa nad Trebbią.
- 19 czerwca – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk rosyjsko-austriackich nad francuskimi w bitwie nad Trebbią.
- 15 lipca – Pierre-François Bouchard odkrył w egipskiej wiosce Rosetta (Rashid) starożytny kamień z Rosetty.
- 25 lipca – wyprawa Napoleona do Egiptu: zwycięstwo Francuzów nad Turkami w bitwie pod Abukirem.
- 15 sierpnia – II koalicja antyfrancuska: wojska francuskie poniosły klęskę w bitwie pod Novi.
- 23 sierpnia – Napoleon Bonaparte opuścił Egipt i rozpoczął powrót do Paryża.
- 19 września – II koalicja antyfrancuska: wojska francusko-holenderskie pokonały Rosjan i Brytyjczyków w bitwie pod Bergen aan Zee.
- 26 września – II bitwa pod Zurychem: zwycięstwo Francuzów nad koalicją antyfrancuską.
- 27 września – duński prokurator generalny Christian Colbjørnsen wydał dekret łagodzący cenzurę.
- 6 października – II koalicja antyfrancuska: zwycięstwo wojsk holendersko-francuskich nad brytyjsko-rosyjskimi w bitwie pod Castricum.
- 9 października – zatonął brytyjski żaglowiec HMS „Lutine” z 240 osobami na pokładzie, przewożący złoto wartości 1 200 000 funtów.
- 9-10 listopada – Napoleon Bonaparte dokonał zamachu stanu i przejął władzę we Francji (zamach stanu 18-19 Brumaire’a). Początek Konsulatu we Francji.
- 24 grudnia – Napoleon Bonaparte objął funkcję Pierwszego Konsula. We Francji uchwalono nową konstytucję.
- Powstanie drugiej koalicji antyfrancuskiej, złożonej z Wielkiej Brytanii, Austrii, Królestwa Neapolu, Rosji, Sardynii i Turcji.
- W Wielkiej Brytanii uchwalono ustawy zabraniające pod groźbą więzienia organizowania związków zawodowych.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia – Andrzej Towiański, polski reformator religijny (zm. 1878)
- 6 stycznia - Ignacy Marceli Kruszewski, polski i belgijski generał (zm. 1879)
- 11 lutego – Bazyli Antoni Maria Moreau, francuski zakonnik, założyciel Braci Świętego Krzyża, błogosławiony katolicki (zm. 1873)
- 15 lutego – Piotr Steinkeller, polski przedsiębiorca (zm. 1854)
- 18 lutego – Philipp Johann Ferdinand Schur, niemiecki botanik, farmaceuta, chemik i fabrykant (zm. 1878)
- 8 marca - Simon Cameron, amerykański polityk, senator ze stanu Pensylwania (zm. 1889)
- 10 marca - Stanisław Jabłonowski, polski pionier przemysłu naftowego, uczestnik powstania listopadowego (zm. 1878)
- 16 marca - Anna Atkins, brytyjska botanik, fotograf (zm. 1871)
- 18 marca - Józef Święcicki, polsko pułkownik, uczestnik powstania listopadowego, emigrant (zm. 1868)
- 27 marca – Alessandro La Marmora, włoski generał, twórca bersalierów (zm. 1855)
- 18 kwietnia - Tymon Zaborowski, polski poeta, dramaturg, tłumacz, krytyk literacki (zm. 1828)
- 19 kwietnia – Wojciech Jastrzębowski, m.in. twórca ergonomii (zm. 1882)
- 4 maja - Jan Nepomucen Rostworowski, polski ziemianin, etnograf, pisarz, kompozytor, polityk (zm. 1847)
- 10 maja – Franciszek Gagelin, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1833)
- 14 maja - Karol Tangermann, polski urzędnik pochodzenia niemieckiego, pierwszy prezydent Łodzi (zm. 1844)
- 20 maja – Honoré de Balzac, francuski powieściopisarz (zm. 1850)
- 6 czerwca – Aleksandr Puszkin, rosyjski poeta (zm. 1837)
- 18 czerwca – William Lassell, angielski astronom (zm. 1880)
- 28 czerwca - Amelia Wirtemberska, księżna Saksonii-Altenburga (zm. 1848)
- 22 lipca – Paulina Jaricot, francuska Czcigodna Służebnica Boża, żałożycielka Żywego Różańca, tercjarka dominikańska (zm. 1862)
- 3 sierpnia – Carl Leopold Lohmeyer, niemiecki farmaceuta, autor pierwszego drukowanego przewodnika po Tatrach wyd. w 1842 r. (zm. 1873)
- 19 sierpnia – Maria Luisa Prosperi, włoska benedyktynka, stygmatyczka, błogosławiona katolicka (zm. 1847)
- 16 września – Franciszek Jaccard, francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1838)
- 17 września - Maria Anna, księżniczka Wirtembergii, księżna Saksonii-Coburg-Gotha (zm. 1860)
- 18 września - Wacław Zaleski, polski poeta, folklorysta (zm. 1849)
- 4 października – Vincenz Priessnitz, śląski chłop, lekarz-samouk, w języku polskim od jego nazwiska wywodzi się słowo prysznic (zm. 1851)
- 11 października – Paula Montal, hiszpańska zakonnica, święta katolicka (zm. 1889)
- 17 października - Anna Zofia Sapieżanka, polska działaczka społeczna, filantropka (zm. 1864)
- 24 listopada - Heinrich Förster, niemiecki duchowny katolicki, biskup wrocławski (zm. 1881)
- data dzienna nieznana:
- Protazy Chŏng Kuk-bo, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1839)
- Wawrzyniec Han I-hyŏng, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1846)
- Piotr Hong Pyŏng-ju, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1840)
- Barbara Yi Chŏng-hŭi, koreańska męczennica, święta katolicka (zm. 1839)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 31 stycznia
- Ostatki: 5 lutego
- Popielec: 6 lutego
- Niedziela Palmowa: 17 marca
- Wielki Czwartek: 21 marca
- Wielki Piątek: 22 marca
- Wielka Sobota: 23 marca
- Wielkanoc: 24 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 25 marca
- Wniebowstąpienie Pańskie: 2 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 12 maja
- Boże Ciało: 23 maja