École normale supérieure

École normale supérieure – francuska szkoła wyższa, jedna z tzw. wielkich szkół (Grandes écoles).

Écoles normales supérieures

Obecnie istniejące

• École Normale Supérieure (ENS) w Paryżu, przy ulicy Ulm
• École normale supérieure w Lyonie
• École normale supérieure w Cachan

Nieistniejące

• École normale de l'an III – stworzona w trzecim roku istnienia Francji jako republiki (30 października 1794)
• École normale supérieure de jeunes filles w Sèvres, a od 1940 r. w Paryżu – szkoła dla dziewcząt (1881–1985)
• École normale supérieure w Fontenay-aux-Roses – szkoła dla dziewcząt (od 1880 do 1986)
• École normale supérieure w Saint-Cloud – szkoła dla chłopców (od 1882 do 1986)

W 1981 roku dwie ostatnie, wymienione powyżej, szkoły stały się koedukacyjne, a od 1986 zostały one połączone by stworzyć humanistyczną École normale supérieure – Lettres et Sciences Humaines (ENS-LSH). Nauki ścisłe przeniesione zostały do nowego ośrodka, nazwanego po prostu École normale supérieure de Lyon. W 2010 roku, obie szkoły zjednoczyły się i ich obecna nazwa to École normale supérieure de Lyon.

Absolwenci (wybór)

• Nauki ścisłe
  • Medycyna i biologia
    • Louis Pasteur (1843)
  • Nagroda Nobla
    • Claude Cohen-Tannoudji
    • Pierre-Gilles de Gennes
    • Gabriel Lippmann
    • Louis Néel
    • Jean Baptiste Perrin (1891, 1926)
    • Paul Sabatier
    • Alfred Kastler (1921, 1966)
  • Fizycy
    • Marcel Brillouin (1878)
    • Edouard Branly
    • Léon Brillouin
    • Thomas Fink
    • Paul Langevin (1894)
    • Hubert Curien
    • Yves Rocard
  • Matematycy
    • Antoine Augustin Cournot
    • Évariste Galois (1829)
    • Jean Gaston Darboux
    • Paul Emile Appell
    • Jacques Salomon Hadamard
    • Henri Lebesgue
    • Paul Painlevé
    • Édouard Lucas
    • Charles Emile Picard
    • Élie Cartan (1888)
    • Mihailo Petrović (1890)
    • Émile Borel
    • Maurice René Fréchet
    • Pierre Fatou (1898)
    • Henri Cartan (1923)
    • Jean Dieudonné (1924)
    • Jacques Herbrand
    • Szolem Mandelbrojt
    • Jean Leray
    • Claude Chevalley
    • Cahit Arf (1932)
    • André Weil
    • Roger Godement (1940)
    • Adrien Douady
    • Medal Fieldsa – wszyscy francuscy laureaci ukończyli ENS.
      • Laurent Schwartz (1950 MF)
      • Jean-Pierre Serre (1954 MF)
      • René Thom (1958 MF)
      • Alain Connes (1982 MF)
      • Pierre-Louis Lions (1994 MF)
      • Jean-Christophe Yoccoz (1994 MF)
      • Laurent Lafforgue (2002 MF)
      • Wendelin Werner (2006 MF)
• Humanistyka
  • Filozofowie
    • Louis Althusser
    • Viktor Chaim Blerot
    • Jean Hyppolite
    • Emile Auguste Chartier "Alain"
    • Henri Bergson (1878) (1927 Literacka Nagroda Nobla)
    • Hippolyte Taine (1848)
    • Eugène Véron (1846)
    • Raymond Aron (1924)
    • Georges Canguilhem (1924)
    • Jean-Paul Sartre (1924)
    • Maurice Merleau-Ponty (1926)
    • Michel Foucault (1946)
    • Jacques Derrida (1952)
    • André Comte-Sponville (1972)
    • Simone Weil
  • Socjologowie (studiowali filozofię na ENS)
    • Émile Durkheim (1879)
    • Pierre Bourdieu (1951)
  • Pisarze (niektórzy byli także filozofami)
    • Romain Rolland (1886) (1915 Literacka Nagroda Nobla)
    • Jules Romains
    • Paul Nizan (1924)
    • Robert Brasillach
    • Jean Giraudoux
    • Léopold Sédar Senghor
    • Charles Péguy (1894)
    • Paul Bénichou (1927)
    • Julien Gracq (1930)
    • Aimé Césaire
  • Inni
    • Georges Dumézil (1916)
    • Neil MacGregor
• Ekonomiści
  • Gérard Debreu (1941, 1983)
• Politycy
  • Jean Jaurès (1878)
  • Paul Painlevé
  • Léon Blum (1890) (usunięty z trzeciego roku)
  • Édouard Herriot (1891)
  • Georges Pompidou (1931)
  • Alain Juppé (1964)
  • Laurent Fabius (1966)

• Polacy w ENS
  • Marek Więckowski (2002-2004)