Wikipedia:Strona główna


Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii o Republice Tarnobrzeskiej:

…gdzie (na zdjęciu) miał miejsce wiec uznawany za początek istnienia Republiki Tarnobrzeskiej?
…jak chłopi rządzili w zbuntowanej Republice?
…co wpłynęło na powstanie Republiki Tarnobrzeskiej?
…w jaki sposób zakończyło się istnienie Republiki Tarnobrzeskiej?
…autorem czyjego hymnu jest poeta współtworzący Republikę Tarnobrzeską?
…który z organizatorów Republiki Tarnobrzeskiej jest patronem szkoły w Tarnobrzegu?
…czego dla chłopów żądało ugrupowanie Polski międzywojennej Chłopskie Stronnictwo Radykalne?

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem • antyrządowe protesty w Turcji • French Open 2025
- Lee Jae-myung wygrał wybory prezydenckie w Korei Południowej (3 czerwca)
- W drugiej turze wyborów prezydenckich w Polsce zwyciężył Karol Nawrocki (na zdjęciu) (1 czerwca)
- Reprezentant Austrii, JJ z utworem „Wasted Love” zwyciężył w finale 69. Konkursu Piosenki Eurowizji (17 maja)
- 267. papieżem został amerykański augustianin, kardynał Robert Prevost, który przyjął imię Leon XIV (8 maja)
Zmarli: Edgar Lungu • Loretta Swit • George E. Smith • Sałman Chasimikow • Walerij Lwow • Sebastião Salgado • Alfredo Palacio • Nino Benvenuti • Trần Đức Lương • Bogusław Nizieński • Peter Lax

6 czerwca: imieniny obchodzą m.in.: Artemiusz, Norbert i Paulina; dziś lub jutro w islamie początek święta Kurban Bajram
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1530 – urodził się polski poeta renesansowy Jan Kochanowski (na portrecie autorstwa Józefa Holewińskiego), sekretarz królewski na dworze Zygmunta Augusta, uznawany za twórcę polskiego języka literackiego, autor fraszek, trenów, pieśni, psalmów, tragedii Odprawa posłów greckich oraz Psałterza Dawidowego
- 1610 – Franciszek Salezy i Joanna de Chantal założyli Zakon Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny (sióstr wizytek)
- 1825 – urodził się niemiecki przemysłowiec Friedrich Bayer, współzałozyciel przedsiębiorstwa Bayer AG
- 1875 – urodził się niemiecki pisarz, nowelista, eseista Thomas Mann (na fotografii), autor powieści Buddenbrookowie, Czarodziejska góra, Doktor Faustus, nowel Śmierć w Wenecji, Tonio Kröger, laureat literackiej Nagrody Nobla za 1929
- 1945 – Oddział NSZ, dowodzony przez Mieczysława Pazderskiego ps. „Szary”, dokonał mordu na ukraińskich mieszkańcach Wierzchowiny
- 1945 – urodził się polski satyryk Jan Kaczmarek, współtwórca wrocławskiego kabaretu Elita, autor tekstów piosenek
- 1955 – urodził się polski polityk, samorządowiec Tadeusz Cymański, przez dwie kadencje burmistrz Malborka, poseł na Sejm w latach 1997–2009 i od 2015, w latach 2009-2014 deputowany do Parlamentu Europejskiego


Portret Madame X – obraz olejny namalowany przez amerykańskiego malarza Johna Singera Sargenta. Przedstawia Virginie Amélie Avegno Gautreau, amerykańską emigrantkę, mieszkającą we Francji. Obraz nie powstał na zamówienie, ale z inicjatywy malarza, który liczył na zainteresowanie portretem znanej wśród paryskiego towarzystwa modelki. Został wystawiony na Salonie Paryskim w 1884 roku, lecz zamiast podziwu wywołał istotny dla przebiegu kariery Sargenta skandal. Poza postaci została uznana za wyniosłą i seksualnie sugestywną, dekolt za nieprzyzwoity, karnacja za nienaturalną i dekadencką, właściwą rozkładającemu się ciału. Krytycy zarzucali Sargentowi nieposzanowanie konwencji malarskich i kanonów sztuki. Szczególną dezaprobatę wyrażano dla ozdobionego klejnotami ramiączka sukni. W oryginalnej wersji obrazu ramiączko prowokacyjnie opadało na prawe ramię modelki, sprawiając wrażenie, że cała suknia może się w każdej chwili zsunąć. Z powyższych względów i na życzenie samego malarza tożsamość modelki została przemilczana w tytule obrazu, który Sargent sprzedał Metropolitan Museum of Art, gdzie obecnie się znajduje. Czytaj więcej…


Tanpura – indyjski instrument strunowy z grupy lutni, bez progów, gabarytami i kształtem przypominający vinę. We wszystkich regionach Indii wykonuje się na nim burdonowy, pozbawiony melodii akompaniament do muzyki ludowej oraz klasycznej: śpiewu oraz ragi. Najstarsze źródła historyczne pozwalające umiejscowić tanpurę w 2. połowie pierwszego tysiąclecia n.e. pochodzą z płaskorzeźb pokrywających zewnętrzne ściany świątyni Borobudur. Nieco starsze są pochodzące z ok. 1260 roku reliefy na ścianach świątyni Candi Jago. Najlepsze jakościowo tanpury konstruowano w Tańdźawurze. Podczas gry tanpura trzymana jest pionowo, wsparta na ramieniu, lub poziomo. Instrumentalista zarywa struny opuszkami palców w jednostajnym rytmie, jedną po drugiej, zaczynając od najwyżej brzmiącej. Strun nie skraca się. Można je muskać spodnią stroną dłoni szarpiącej, główkami kości śródręcza palców wskazującego i środkowego, techniką podobną do flażoletowej, która wykorzystywana jest podczas gry na skrzypcach czy gitarze. Czytaj więcej…