Wikipedia:Strona główna

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:


…gdzie leży Park Narodowy Cofre de Perote? (na zdjęciu)
…co łączy kurkę wodną z olejem?
…przed czym chroni ukraińska Kolczuga? (na zdjęciu)
…że Chaim Rumkowski posiadał w getcie łódzkim własną gazetę?
…jaka była jedyna legalna gazeta przeznaczona dla Żydów Generalnego Gubernatorstwa?
…w dzień którego wydarzenia historycznego filozof Eugen Rosenstock-Huessy opuścił Niemcy?
…kiedy został wzniesiony gmach Górnośląskich Zjednoczonych Hut Królewska i Laura w Katowicach?

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem • antyrządowe protesty w Turcji • wybory prezydenckie w Polsce
- Reprezentant Austrii, JJ (na zdjęciu) z utworem „Wasted Love” zwyciężył w finale 69. Konkursu Piosenki Eurowizji (17 maja)
- 267. papieżem został amerykański augustianin, kardynał Robert Prevost, który przyjął imię Leon XIV (8 maja)
- W wyniku eskalacji konfliktu między Indiami a Pakistanem doszło do ataku Indii na Pakistan (7 maja)
- Nowym kanclerzem Niemiec został Friedrich Merz (6 maja)
Zmarli: Sałman Chasimikow • Walerij Lwow • Sebastião Salgado • Alfredo Palacio • Nino Benvenuti • Trần Đức Lương • Bogusław Nizieński • Peter Lax

29 maja: imieniny obchodzą m.in.: Maksymina, Rajmunda i Urszula; Wniebowstąpienie Pańskie w Kościołach wschodnich i zachodnich
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1500 – zmarł portugalski żeglarz Bartolomeu Dias, który w 1488 został europejskim odkrywcą Przylądka Dobrej Nadziei
- 1830 – urodziła się francuska działaczka anarchistyczna i rewolucjonistka Louise Michel (na fotografii), pionierka feminizmu we Francji
- 1860 – urodził się hiszpański kompozytor i pianista Isaac Albéniz (na fotografii)
- 1865 – urodził się polski inżynier, przemysłowiec i działacz społeczno-gospodarczy Piotr Drzewiecki, pierwszy prezydent Warszawy w II Rzeczypospolitej
- 1915 – urodził się polski przewodnik i ratownik tatrzański oraz aktor i muzyk w podhalańskich zespołach ludowych Tadeusz Gąsienica-Giewont, założyciel zakopiańskiego Zespołu Regionalnego im. Klimka Bachledy
- 1935 – francuski transatlantyk SS Normandie (na fotografii) wypłynął w swój dziewiczy rejs z Hawru do Nowego Jorku
- 1985 – w starciach między kibicami FC Liverpool i Juventusu Turyn przed finałowym meczem Pucharu Europy na stadionie Heysel w Brukseli śmierć poniosło 39 osób


Katowickie beboki – grupa niewielkich rzeźb plenerowych przedstawiających postaci z ludowych wierzeń – beboki, rozmieszczone w różnych miejscach na terenie Katowic. Powstały one z inicjatywy i według projektu katowickiego artysty Grzegorza Chudego, a pierwsze z nich stanęły w lipcu 2021 roku w Nikiszowcu. Sam autor w swoich pracach przedstawia beboki jako sympatyczne stworki, a pomysł na ich wygląd zaczerpnął z rysunku dla dziecka. Beboki są głównie projektowane na zamówienie, które jest składane przez przedsiębiorców, lokalne społeczności bądź instytucje. Figurki są przez pomysłodawców fundowane samodzielnie bądź też finansowane m.in. ze zbiórek internetowych, czy też ze sprzedaży „cegiełek”. Najpierw bebok powstaje na papierze jako szkic, następnie jako akwarela, po czym następuje odlew figurki i jej umieszczenie w określonym miejscu. Beboki są porównywane do wrocławskich krasnali czy zielonogórskich bachusików, a pierwsze tego typu figurki w przestrzeni miejskiej Katowic powstały w ramach Szlaku Ślonski Godki 7 września 2017 roku, lecz uległy one wkrótce kradzieży i dewastacji. Czytaj więcej…


Nanuqsaurus – wymarły rodzaj dinozaurów, nieptasich teropodów z rodziny tyranozaurów. Zwierzęta te żyły w kredzie późnej, w mastrychcie 70-68 mln lat temu na terenie dzisiejszej Alaski. Początkowo w oparciu o holotyp szacowano, że Nanuqsaurus miał ok. 5–6 m. W oparciu o proporcje budowy ciała pokrewnych taksonów oszacowano długość czaszki osobnika na ok. 60–70 cm. Szacowana masa analizowanego osobnika przy opisanych wcześniej rozmiarach wynosiłaby ok. 500–900 kg. Niewielkie rozmiary Nanuqsaurus były formą jego adaptacji do życia na wyższej szerokości geograficznej. Późniejsze badania wykazały jednak, że rozmiary Nanuqsaurus były zbliżone do tych osiąganych przez inne tyranozaurydy, takie jak albertozaur, a wcześniejsze hipotezy dotyczące małych rozmiarów wynikały z analizowania szczątków młodych osobników, które nie osiągnęły jeszcze maksymalnych rozmiarów. Czytaj więcej…