Virus

Modelizacion d'un rotavirus.

Un virús (var. virus) es un agent infecciós fòrça pichon que parasita lei cellulas de son òste per se replicar. Descubèrts a la fin dau sègle XIX, son constituïts d'un acid nucleïc (ADN ò ARN) generalament protegit per una capsida e una envolopa lipidica. Es inactiu en defòra d'una cellula car tèn pas de mejans de multiplicacion ò de produccion d'energia pròpris. Per aquò, dèu intrar dins una cellula e destornar sa maquinariá intèrna per produrre de particulas viralas novèlas.

Aqueu cicle de replicacion particular entraïna de questions importantas sus la plaça dei virús. Uei, son considerats coma una forma intermediària entre l'inèrt e lo vivent. Pasmens, aqueu debat es pas encara resòugut car de descubèrtas recentas semblan indicar que lei virús serián eissits d'una simplicacion d'organismes parasits vivents aguent perdut certanei foncions. Aquelei problemas se tòrnan trobar dins la classificacion dei virús qu'es uei laissada volontàriament imprecisa en causa de l'abséncia d'informacions seguras sus l'origina dei virús.

L'estudi dei virús es lo trabalh de la virologia. Es una disciplina relativament recenta qu'es fòrça liada a la biologia e a la medecina. D'efiech, certanei virús pòdon entraïnar de malautiás grèvas, çò que justifica de recèrcas importantas per desvolopar de vaccins e de medicaments antiviraus. Pasmens, en parallèl, d'autrei virús son estudiats en engenhariá genetica per garir de malautiás geneticas grèvas.

Etimologia

Lo mot « virús » vèn dau latin virus que designava lei poisons e lei substàncias toxicas. Sa mencion pus anciana coneguda a l'ora d'ara apareís dins un tèxte anglés en 1392. « Virulent », un autre tèrme pròche, apareguèt vèrs lo meteis periòde, probablament a l'entorn de 1400, a partir dau latin virulentus. La significacion modèrna « agent susceptible de provocar una malautiá » es pasmens pus recenta. Foguèt enregistrada per lo premier còp en 1728 e designèt lòngtemps tot agent patogèn (bactèris, virús, mosiduras...). Enfin, lo mot « virion » foguèt inventat en 1959 per designar una particula virala establa eissia d'una cellula e susceptibla de contaminar una autra cellula.

Istoric de la comprenença dau fenomèn

La descubèrta dei virús

La descubèrta dei virús data de la fin dau sègle XIX e aguèt luòc dins l'encastre dau periòde de progrès medicau entraïnat per lei trabalhs de Louis Pasteur (1822-1895) sus leis agents patogèns. Pasmens, foguèt complicada per la talha pichona dei particulas viralas. Per exemple, en 1892, lo botanista rus Dmitri Ivanovski (1864-1920) assaièt sensa succès de filtrar un liquid extrach de plantums de tabat per isolar l'agent a l'origina dau mosaïc dau tabat. Pasmens, son filtre, destinat ai bactèris, arrestèt ges de patogèn e Ivanovski emetèt l'ipotèsi d'una origina liada a la preséncia d'una toxina.

Reprenent aqueu subjècte d'estudi, lo Neerlandés Martinus Beijerinck (1851-1931) s'opausèt a aquela conclusion e suggeriguèt puslèu l'existéncia d'un agent patogèn pus pichon qu'un bactèri. Son idèa se turtèt au scepticisme de la màger part de la comunautat scientifica mai d'autrei cercaires obtenguèron rapidament de resultats similars. En particular, lei mètges alemands Friedrich Löffler (1852-1915) e Paul Frosch (1860-1928) demostrèron qu'èra possible de transmetre la fèbre aftosa amb una quantitat infima de filtrats de liquids eissits d'animaus tocats per la malautiá. Òr, una toxina pòu pas engendrar de contagions.

Aquelei trabalhs provèron donc l'existéncia de patogèns invisibles amb lei metòdes d'observacion de l'epòca. Foguèron dichs « virús infiltrables ». Aquela apelacion es liada a l'utilizacion dau mot « virús » que designava d'aqueu temps totei leis agents patogèns. Pasmens, pauc a pauc, son usatge se limitèt ai virús actuaus.

• 
  Retrach de Dmitri Ivanovski, precursor de la virologia amb sei recèrcas sus lo mosaïc dau tabat
• 
  Retrach de Martinus Beijerinck (Medalha Leeuwenhoek 1905) qu'emetèt la premiera ipotèsi regardant l'existéncia dei virús
• 
  Retrach de Friedrich Löffler que demostrèt l'existéncia dei virús amb Paul Frosch
• 
  Retrach de Paul Frosch que demostrèt l'existéncia dei virús amb Friedrich Löffler

Dei premiereis identificacions a la cristallizacion dei virús

La fondacion de la virologia

Entre 1898 a 1909, lo nombre de virús coneguts aumentèt rapidament amb la descubèrta de l'origina virala de la mixomatòsi (1898), de la fèbre jauna (1901), de la ràbia e de la poliomieliti (1909). Puei, durant leis ans 1900-1920, foguèron trobats de virús atacant de vegetaus ò de bactèris. Aquò permetèt la fondacion de la virologia, disciplina que s'interessèt a l'estudi dei virús e a la prevencion dei malautiás entraïnadas per aquelei patogèns.

Lei premiers virològs assaièron de definir d'un biais pus precís lo foncionament dei virús, pretzfach complicada per l'impossibilitat de lei veire amb un microscòpi optic. Dins aquò, leis observacions permetèron rapidament d'establir plusors fachs caracteristics. Lo premier foguèt l'abséncia de multiplicacion virala en fòra d'un organisme òste. Permetèt de sospichar una relacion de parasitisme. Lo segond foguèt l'abséncia de sinhaus mostrant la preséncia dau virús dins un malaut infectat. Aquò menèt a l'ipotèsi d'un desvolopament intracellular, idèa confiermada per d'experiéncias.

L'autra question majora de la virologia de la premiera partida dau sègle XX foguèt aquela de la talha dei virús. L'aspècte infiltrable dins lei filtres de collodion dau periòde indicava ja de dimensions fòrça reduchas. Foguèron precisats amb la concepcion de filtres calibrats permetent d'estimar lo diamètre dei particulas non retengudas. Gràcias a aqueu metòde, lo Francocanadenc Félix d'Hérelle (1873-1949) capitèt d'isolar un virús per lo premier còp en 1917. Puei, en 1923, Constantin Levaditi (1874-1954) poguèt utilizar de filtres pron precís per realizar una premiera evaluacion de talha.

• 
  Retrach de Félix d'Hérelle que descurbiguèt lo premier virús bacteriofag.
• 
  Retrach de Frederick Twort que descurbiguèt tanben de virús bacteriofag d'un biais independent.
• 
  Retrach de Constantin Levaditi, autor de trabalhs importants sus lo virús de la poliomieliti e de la premiera estimacion de la talha d'un virús.

La cristallizacion dei virús

En 1935, lo bioquimista Wendell Meredith Stanley (1904-1971) descurbiguèt un metòde per purificar lei virús e lei cristallizar sensa demenir son poder patogèn. Un pus tard, Norman Pirie (1907-1997) e Frederick Bawden (1908-1972) establiguèron d'aquelei cristaus son principalament formats d'una mescla d'acids nucleïcs e de proteïnas. De resultats similars foguèron obtenguts amb mai d'un virús. Entraïnèron l'emergéncia de l'ipotèsi dau classament dei virús dins una posicion intermediària entre lo vivent e la matèria inèrta.

En parallèl, lo periòde veguèt lo desvolopament dau microscòpi electronic que permetèt d'observar dirèctament lei virús a partir de 1940. D'autrei progrès aguèron luòc en matèria de culturas viralas autorizant desenant la constitucion de mòstras per de projèctes de durada lònga coma de cèrca de vaccins. Enfin, divèrsei descubèrtas permetèron d'alargar lo nombre de virús coneguts (gripa, aurelhons...) e d'estudis assaièron d'utilizar de virús bacteriofags coma antibiotics. Pasmens, aquela darriera idèa foguèt abandonada après la descubèrta de la penicillina per Alexander Fleming (1881-1955) en 1928.

• 
  Retrach de Wendell Meredith Stanley (Prèmi Nobel de Quimia 1946), autor de la descubèrta dau metòde de cristallizacion dei virús.
• 
  Retrach de Christopher Andrewes (1896-1988), descobreire dau virús de la gripa A.

L'estructuracion de la virologia

Gràcias ai progrès dei tecnicas d'observacion, la segonda mitat dau sègle XX foguèt marcada per la multiplicacion dei descubèrtas de virús amb au mens 2 000 espècias depintadas. Aquò permetèt de descubrir la preséncia d'ADN ò d'ARN dins lei virús e de trobar de tipes novèus. Entre lei pus importants, se pòdon citar lei retrovirús descubèrts en 1965 per Howard Temin (1934-1994). Aquelei virús se caracterizan per l'utilizacion de la transcriptasa invèrsa per permetre sa replicacion, enzim qu'es a l'origina d'un taus important de mutacions. Pasmens, d'autrei familhas viralas foguèron identificadas durant aqueu periòde.

Aquelei descubèrtas permetèron d'estructurar la disciplina. Dins lo corrent deis ans 1950 André Lwoff (1902-1994) prepausèt la premiera definicion modèrna d'un virús :

• un virús contèn un tipe unic d'acid nucleïc (ADN ò ARN).
• assegura sa reproduccion a partir de son acid nucleïc.
• es incapable de créisser ò de realizar de divisions binàrias.
• contèn ges d'informacion regardant d'enzims d'un metabolisme intermediari productor d'energia.
• se multiplica gràcias a l'utilizacion deis estructuras de la cellula infectada.

Puei, aquela definicion foguèt completada amb la nocion de virion, entitat inèrta dins lo mond exterior e viventa a l'interior d'una cellula infectada. Uei, lei virús son ansin plaçats entre l'inèrt e lo vivent mai aqueu classament es totjorn l'objècte de debats au sen de la comunautat scientifica. Pasmens, se tòrna trobar dins lei doas classificacions principalas que son utilizadas per descriure lei familhas de virús. La pus anciana es aquela imaginada per David Baltimore (nascut en 1938). Definís plusors familhas segon lo tipe d'acid nucleïc. Inspirèt la classificacion de l'International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV), mesa en plaça au començament deis ans 1990, qu'es l'organisme oficiau de classificacion actuau.

• 
  Retrach de Howard Temin (Prèmi Nobel de Medecina e de Fisiologia 1975), descubreire dau premier retrovirús e de la transcriptasa invèrsa.
• 
  Retrach d'André Lwoff (Prèmi Nobel de Medecina e de Fisiologia 1965), autor de la premiera definicion « classica » dau virús.
• 
  Retrach de David Baltimore (Prèmi Nobel de Medecina e de Fisiologia 1975), descubreire de la transcriptasa invèrsa e autor de la classificacion principala dei virús

La virologia dempuei la fin dau sègle XX

L'estudi dei virús a realizat de progrès importants dempuei la fin dau sègle XX amb la descubèrta de plusors fenomèns de remarca. La premiera es aquela dei virús gigants per una còla francesa dirigida per Didier Raoult (nascut en 1952). Presentan de particularitats encara mau conegudas pertocant son mòde d'intrada dins lei cellulas de l'òste (fagocitòsi e non endocitòsi) e son sistèma de replicacion (fabricacion de la sieuna estructura de replicacion e non utilizacion dei ribosòmas de sa buta). D'autra part, en causa de sa talha importanta (mai de 200 nm), pòdon èsser atacats per d'autrei virús (dichs virofags).

Una autra descubèrta importanta dau periòde foguèt aquela de l'omnipreséncia dei virús dins leis ecosistèmas terrèstres. Per exemple, de mesuras mostrèron de concentracions de particulas viralas anant de 10⁶ a 10⁸/cm³ dins l'aiga de mar. De valors pus importantas foguèron trobadas dins de sediments marins (10⁸-10⁹/cm³). Aquò entraïnèt l'emergéncia de la nocion de viròma qu'es la compausanta virala d'un microbiòma. Auriá un ròtle major dins la regulacion dei microorganismes.

Istòria evolutiva dei virús

Lei virús actuaus presentan una diversitat fòrça importanta que complica fòrtament lei temptativas d'explicacion de son origina. D'efiech, atacan totei lei tipes coneguts d'organismes vivents (bactèris, algas, bolets, animaus... etc.) e mai d'autrei virús. Aquò indica una adaptacion avançada e plaideja en favor d'una aparicion fòrça anciana. Dins aquò, existís de diferéncias fòrça importantas entre lei familhas principalas de virús. Ansin, es pas segur que totei lei virús partejan una meteissa origina.

En 2019, i avián tres ipotèsis principalas qu'assaiavan d'explicar l'origina e l'evolucion dei virús. La premiera suggerís una aparicion fòrça anciana que datariá de la « sopa primordiala » a l'origina de la vida terrèstra. Mentre que lei premiereis organismes vivents èran a venir pus complèxs (passatges de l'ARN a l'ADN, especializacion cellulara...), d'autrei formas replicativas aurián gardat sa simplicitat per formar lei particulas viralas.

La segonda idèa majora es basada sus de tròç d'acid nucleïc « escapats » de genòma cellula per venir independents. Aqueu fenomèn seriá susceptible de se debanar durant d'errors de replicacion dau materiau genetic. Dins aqueu cas, lei virús serián eissits de plasmids (moleculas d'ADN circularasà, de transposons (sequéncia d'ADN capablas de se desplaçar e de se multiplicar dins un genòma) e de viroïds.

Enfin, lei virús podrián èsser de derivats de cellulas aguent subit de simplicacions. Segon aquela ipotèsi, lei virús serián donc lei descendents de microorganismes predators ò parasits dependents de son òste. Aquelei relacions de parasitisme aurián causat la pèrda dei gèns codant lo metabolisme qu'èran venguts inutils en causa de l'utilizacion deis estructuras intèrnas dei cellulas atacadas. Puei, aqueleis organismes simplificats aurián coevoluït amb son òste per gardar sa capacitat d'infeccion e de replicacion.

Dempuei lo començament dau sègle XXI, la descubèrta dei virús gigants (entitats semblablas a certaneis organismes vivents) e dei bactèris dau genre Rickettsia (bactèris parasits fòrça pichons amb un genòma reduch vivent dins d'autrei bactèris) sembla avançar d'arguments en favor de la tresena ipotèsi. D'efiech, aquelei virús e bactèris podrián constituïr d'exemples d'etapas dau procès de simplificacion. Pasmens, a l'ora d'ara, aqueu ponch es encara mau segur.

• 
  Fotografia de bactèris dau genre Rickettsia dins una cellula.
• 
  Fotografia d'un virús gigant dau genre Mimivirus.
• 
  Comparason de talha entre lo bactèri Escherichia coli, lo VIU e plusors virús gigants.

Caracteristicas e classificacion

Natura

La natura dei virús es l'objècte de debats. Coma lei cellulas viventas, tènon un acid nucleïc e de proteïnas. Pasmens, an de mejans pròpris per produrre d'energia, créisser ò se multiplicar. Per aquò, son obligats d'utilizar la maquinariá cellulara de son òste. Ansin, dins la concepcion « classica » de la virologia, lei virús son unicament considerats coma d'associacions autoorganizadas de moleculas biologicas.

Pasmens, aquela concepcion es a evoluïr en causa de la descubèrta de plusors entitats que semblan intermediàrias entre lo vivent e lei virús tradicionaus. Laissan pensar, coma lo mimivirus, que son d'organismes vivents complèxs que seguisson un procès de simplificacion per venir de virús « normaus ». Dins aqueu cas, lei virús serián probablament de classar dins lo domeni dau vivent en causa de son origina. Dins aquò, la question es totjorn l'objècte de debats.

Estructura

Totei leis agents infecciós dau rèine dei virús son compausats au minimom d'un acid nucleïc (ARN ò ADN). Sa talha es generalament compresa entre 10 e 400 nm. Son dichas virús se còdan au mens una proteïna. Dins lo cas contrari, son dichs viroïds. Lei formas pus simplas son unicament constituïts d'aquel acid. Dins aquò, existís de virús pus complèxs tenent una estructura pus desvolopada amb una capsida ò una envolopa.

Article detalhat: Acid nucleïc.

L'acid nucleïc d'un virús es fach d'ARN ò d'ADN. Representant lo genòma virua, pòu èsser linear, circular, monocatenari ò bicaternari. Pasmens, d'un biais generau, lei virús d'ADN son sovent bicaternaris e lei virús d'ARN monocatenaris. Dins aqueu darrier cas, la polaritat dau tròç pòu èsser positiva (s'es dins lo meteis sens d'un ARN messatgier) ò negativa (dins lo cas contrari).

Article detalhat: Capsida.

La capsida es una còca que protegís l'acid nucleïc virau còntra divèrsei formas de destruccion (radiacions, pH, temperatura, enzims...) e que permet sa liberacion dins lo citòplasma. Dins lo cas dei virús non envolopats, participa tanben a l'interaccion permetent au virús d'intrar dins sa cellula atacada. Per aquò, la capsida es facha d'un assemblatge proteïc d'ensems dichs capsomèrs. La màger part dei capsidas conegudas son siá de simetria cubica siá de simetria elicoïdala. Pasmens, se pòdon observar de formas mixtas (generalament en lei virús bacteriofags) e d'autrei formas.

Article detalhat: Envolopa virala.

L'envolopa es una membrana lipidica complèxa formada de partidas de la membrana de la cellula infectada e de proteïnas viralas. Lei virús dotats d'una tala estructura son dichs « virús envolopats ». Lei « virús nus » fòrman lo rèsta dei virús. La preséncia d'una envolopa presenta d'avantatges importants per lo virús. D'efiech, es un mejan de proteccion eficaç còntra leis atacas exteriors, especialament aquelei en provenença dau sistèma immunitari de l'òste. D'autra part, permet la liberacion permanenta de particulas viralas novèlas a partir de la cellula atacada. Au contrari, lei virús nus son obligats d'esperar la lisi d'aquela cellula, çò que limita sa liberacion.

• 
  Modelizacion de la capsida cubica d'un adenovirus.
• 
  Modelizacion d'una capsida elicoïdala.
• 
  Modelizacion d'un bacteriofag amb sa capsida mixta.
• 
  Modelizacion de l'envolopa d'un alphavirus.
• 
  Fotografia de l'envolopa dobla dau virús de la variòla.
• 
  Fotografia d'un virús nus amb una capsida.

Replicacion

Article detalhat: Replicacion virala.

Lei virús pòdon unicament se replicar au sen de cellulas viventas que son parasitadas. Lo principi generau es lo seguent :

• adsorpcion dau virús au contacte de la membrana de la cellula atacada gràcias a de receptors especifics.
• intrada dau virús dins la cellulas.
• dins lo cas d'un virús tenent una capsida, liberacion de l'acid nucleïc.
• replicacion dau genòma virau.
• sintèsi de proteïnas viralas.
• assemblatge e formacion de particulas viralas novèlas.
• liberacion dei particulas viralas (virions).

Dos mecanismes principau existisson per completar aqueu procès. Lo premier es dich cicle litic. La maquinariá intèrna de la cellula i es totalament e activament destornada per la centrar unicament sus la produccion de virions. La sortida dei particulas es assegurada per exocitòsi ò per lisi de la cellula. Lo segond mecanisme es lo cicle lisogenic onte lo genòma virau es integrat au genòma de l'òste per formar un provirus. La cellula contunia de viure e de se multiplicar normalament mai transmet de virús a sei descendantas.

Dins certanei cas, lei virús pòdon metre en plaça d'estructuras pròprias dins la cellula. Lei viroplasmas son d'ensems pichons creats dins lo nuclèu cellular per assemblar lei virions. De son caire, lei virús gigants bastisson d'usinas de virions dirèctament dins lo citoplasma. Aqueleis estructuras semblan a un nuclèu cellular enviroutat de mitocondrias e son visiblas amb un microscòpi optic tradicionau.

Classificacion

Existís mai d'una classificacion dei virús. Pasmens, en causa dei questions regardant l'origina dei virús, aquelei sistèmas son basats sus de critèris biologics coma lo tipe de cellulas atacada, la durada dau cicle de replicacion virala ò l'estrategia de replicacion dau virús. Son donc relativament mau segurs car pòdon pas èsser basats sus de donadas filogeneticas. Lei dos pus importants son aqueu definit per David Baltimore e aqueu de l'International Committee on Taxonomy of Viruses (« comitat internacionau de taxonomia dei virús » en occitan). Lo premier es probablament lo pus conegut mai lo segond es considerat coma lo sistèma « oficiau » per la comunautat scientifica.

Classificacion Baltimore

Article detalhat: Classificacion Baltimore.

La classificacion Baltimore definís sèt grops principaus de virús a partir de son genòma, de son tipe d'acid nucleïc e de son mòde d'expression dins la sintèsi de l'ARN messatgier virau. Es donc principalament centrada sus lo mòde de replicacion dau virús :

• lo grop I contèn lei virús d'ADN bicatenari (Adenovirus, Herpesvirus, Poxvirus). La màger part d'aquelei virús dèvon intrar dins lo nuclèu cellular e esperar la preséncia d'ADN polimerasa per iniciar lo sieu cicle de replicacion. Per aquò, la cellula atacada dèu èsser dins una fasa de replicacion. Pasmens, certanei virús son capables d'entraïnar una division cellulara. Aquò favoriza sa replicacion mai pòu, en certanei cas, permetre l'aparicion de cancèrs.
• lo grop II contèn lei virús d'ADN monocatenari (Parvovirus). Son liats ai vertebrats mai son mau coneguts car entraïnan gaire d'infeccions grèvas en l'òme.
• lo grop III contèn lei virús d'ARN bicatenari (Reovirus). Son de virús mau coneguts que se replican dins lo citoplasma sensa utilizar lei polimerasas de son òste.
• lo grop IV contèn lei virús d'ARN monocatenari de polaritat positiva (Picornavirus, Togavirus, Coronavirus). Aquelei virús se multiplican dins lo citoplasma cellular. Relativament ben coneguts, son devesits en dos sosgrops segon lo tipe de mecanisme de transcripcion utilizat.
• lo grop V contèn lei virús d'ARN monocatenari de polaritat negativa (Orthomyxovirus, Rhabdovirus). Fòrça estudiats, aquelei virús necessitan premier una etapa de transcripcion de son genòma per de polimerasas viralas per produrre de formas de polaritat positiva lisibla per la maquinariá cellulara. Coma lei virús dau grop IV, son devesits en dos sosgrops.
• lo grop VI contèn lei retrovirús d'ARN monocatenari de polaritat positiva (Retrovirus). Grop dau VIU, son l'objècte d'estudis importants per assaiarde luchar còntra lo SIDA. Se caracterizan per l'utilizacion de la transcriptasa invèrsa per convertir son ARN en ADN.
• lo grop VII contèn lei pararetrovirús d'ADN bicatenari (Hepadnavirus). Aquelei virús se caracterizan egalament per l'utilizacion de la transcriptasa invèrsa.

Classificacion ICTV

Article detalhat: Classificacion dei virús.

Publicada dempuei 1991, la classificacion ICTV a coma objectiu de definir una classificacion filogenetica precisa. Per aquò, utiliza un formalisme similar a aqueu de la classificacion deis espècias viventas amb una declinason en òrdre, en familha, en sosfamilha, en genre e en espècia. Pasmens, en causa deis incertituds regardant l'origina dei virús, leis òrdres son mau segurs e un nombre important de familhas i son pas encara estacadas.

La classificacion ICTV presenta de similituds amb aquela de Baltimore. En particular, utiliza lei meteissei grops. Dins aquò, dempuei octòbre de 2018, lei progrès dei conoissenças sus lei còdis genetics dei virús an permés de definir d'embrancaments novèus e pus organizats au sen d'aquelei grops (especialament au sen dau grop V). De mesas a jorn periodicas permèton de melhorar aqueu sistèma.

Virús e malautiás

En octòbre de 2018, la classificacion ICTV conteniá 4 958 espècias de virús. Aqueu nombre aumenta rapidament car èra de 3 186 en 2014.

Cas dei vegetaus

Fuelha d'un plantum de tabat tocat per lo mosaïc dau tabat.

Lei virús fan partida deis agents patogèns pus virulents en lei vegetaus. L'infeccion a sovent luòc gràcias a una bleçadura que permet ai virús de contornejar lo paret vegetau exterior fòrça resistent. Puei, la propagacion de la contaminacion utiliza lei canaus citoplasmics que permèton ai cellulas vegetalas de comunicar entre elei. Entraïna generalament de deformacions que tòcan divèrsei partidas de la planta (raiç, camba, fuelhas, flors...), de necròsis ò d'anomalias de metabolisme. La garison es rara car lei vegetaus an pas un sistèma immunitari capable de luchar d'un biais eficaç còntra de virús.

Cas deis animaus

Totei leis animaus son susceptibles d'èsser infectats per de virús. Generalament, de relacions de parasitisme existisson entre un virús e seis òstes. Lei passatges entre espècias animalas son rars mai son possibles se de mutacions lei permèton. Per exemple, lei virús de la gripa, inicialament d'origina aviària, se son ben adaptats a un nombre important de mamifèrs. Totei leis infeccions son pas sistematicas grèvas car aquelei animaus dispausan sovent de mejans de defensa eficaç, especialament aquelei dotats d'un sistèma immunitari complèt. Ansin, un organisme animau assosta sovent un desenau d'infeccions viralas cronicas asimptomaticas.

Lei malautiás viralas animalas pus estudiadas son aquelei tocant leis animaus domestics car pòdon aver de consequéncias economicas grèvas. Pasmens, amb l'agravament dei transformacions environamentalas, d'estudis pus importants son en cors car l'èsser uman intra en contacte amb de viròmas animaus novèus que pòdon congrear l'aparicion de malautiás novèlas. L'exemple pus conegut es aqueu dau SIDA qu'èra a l'origina una malautiá tocant de moninas isolats dins la jungla.

Cas de l'òme

En 2018, 129 virús patogèns per l'èsser uman èran estats identificats. Una partida d'entre elei son a l'origina de patologias raras necessitant un contacte amb d'autreis espècias (mordedura...). Pasmens, una autra partida es ben adaptada a son òste e plusors malautiás umanas frequentas son viralas (gripa, raumàs, varicèla...). Certanei pòdon èsser fòrça grèva en causa de son aspècte cronic e de seis efiechs negatius sur l'organisme (SIDA, epatiti C, fèbra jauna...).

Divèrsei virús umans son donc l'objècte d'estudis per assaiar de trobar de mejans de proteccion eficaç còntra elei. Lo premier principi es aqueu de la vaccinacion qu'a permés d'eradicar la variòla e de demenir fòrtament d'infeccions coma lo senepion ò leis aurelhons. Una autra idèa es lo desvolopament de medicaments antiviraus que son destinats a trebolar lei mecanismes de la replicacion virala. Enfin, l'adopcion de règlas d'igiena simplas es sovent conselhada per limitar lo desvolopament d'una epidemia.

Virús e biotecnologias

Article detalhat: Engenhariá genetica.

Lei virús son estudiats en biotecnologia en causa de son materiau genetic simple e de sa capacitat d'intrar dins lei cellulas per ne'n modificar lo còdi genetic. Pòdon donc èsser utilizats per manipular de foncions cellularas afin d'observar lo foncion de mecanismes complèxs coma la replicacion de l'ADN, sa transcripcion, l'utilizacion de l'ARN, lo transpòrt dei proteïnas ò l'immunologia. Uei, d'aplicacions medicalas existisson ò son en cors de desvolopament per crear de tractaments de terapias genicas (per remplaçar un gèn defectuós entraïnant una malautiá grèva) ò per luchar còntra de cancèrs.

Liames intèrnes

• Capsida.
• Classificacion Baltimore.
• Classificacion dei virús.
• Envolopa.
• Malautiá.
• Replicacion virala.
• Sistèma immunitari.
• Virologia.
• Viròma.
• Virús d'ADN.
• Virús d'ARN.