Vejatz lo contengut

Panthera tigris

Modificar los ligams
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
(Redirigit dempuèi Tigre (mamifèr))
Wikipèdia:Bons articles Legissètz un «bon article».
Panthera tigris
Descripcion d'aqueste imatge, tanben comentat çaiaprèp

Tigre de Bengala (Panthera tigris tigris)

Classificacion
Règne Animalia
Embrancament Chordata
Sosembr. Vertebrata
Classa Mammalia
Sosclassa Theria
Infraclassa Eutheria
Òrdre Carnivora
Sosòrdre Feliformia
Familha Felidae
Sosfamilha Pantherinae
Genre Panthera

Estatut de conservacion UICN

( EN )
EN  : En dangièr

Estatut CITES

Sus l'annèxe I de la CITES Annèxe I , Rev. del 22/10/1987

Lo tigre (Panthera tigris) es un mamifèr carnivòr de la familha dels Felids (Felidae) del genre Panthera. De forradura fòrt caracteristica rossa raiada de negre, es lo mai grand felin salvatge del monde. L'espècia es dividida en nòu sosespècias amb de diferéncias menoras en tèrmes de talha o de comportament. Superpredator, caça subretot los cèrvis e los singlars, mas pòt tanben atacar de presas de talha pus importanta coma los bufles. Fins al sègle XIX, lo tigre aviá la reputacion de manjar los Òmes. Es una animal solitari; lo mascle possedís un territòri que conten los domenis de plusors femèlas e participa gaireben jamai a l'educacion dels pichons.

S'adapta a tot tipe d'abitat, s'encontra dins tota Asia, malgrat que son airal de reparticion aja demenit fòrça. L'espècia es considerada coma en dangièr per l'Union Internacionala per la Conservacion de la Natura e es aparada sus l'ensemble dels païses ont viu. Caçadas fins a la mitat del sègle XX, las populacions de tigres descreissián fòrça, passant d'un efectiu estimat a 100 000 subjèctes en 1900 a prèp de 3 500 tigres[1],[2], la majoritat vivent en Índia. La diminucion de son abitat e lo braconatge alimentant la medecina tradicionala chinesa son las menaças principalas pesant sus l'espècia.

« Rei dels animals » e signe del zodiac chinés, lo tigre es tanben fòrça present dins la mitologia indo, servent de montura a Durga. Figura emblematica representant la fòrça e la feror, aquel felin es pintat dins fòrça quadres de caça, e a figurat dins fòrça òbras musicalas e literàrias: Shere Khan del Libre de la Jungle de Rudyard Kipling.

Descripcion morfologica

[modificar | Modificar lo còdi]

Còrs

[modificar | Modificar lo còdi]
Se diferéncia l'esqueleta del tigre d'aquel del leon amb sos membres mai corts, e d'aquel del Leopard per sa talha superiora.

Lo tigre es lo mai grand felin salvatge, es tanben lo pus gròs predator sus la tèrra fèrma darrièr l'ors kodiak e l'ors polar. Aquel felin a un còrs pus long qu'aquel del leon; aquò lo fa paréisser fòrça mai massís. Las mesuras del tigre vàrian fòrça d'una sosespècia a l'autre: un tigre de Sumatra mascle pesa pas mai de 140 kg per 2,3 mètres de longor totala alara qu'un tigre de Siberia pòt aténher 300 kg per 3,3 mètres de long[3]. La nautor al garròt del tigre pòt atal variar de 0,85 a un mètre, sa longor totala amb la coa de 2 a 3,7 mètres e son pes de 65 a 300 kg[4]. Lo recòrd de pes es aquel d'un tigre de Siberia en 1950 amb 384 kg[5].

Las aurelhas del tigre son redondas, lor fàcia extèrna es negra amb una granda taca blanca al mitan. Las pupilhas son redondas, l'irís es de color daurada a verda, a vegada blava. Lo nas es ròse amb a vegadas de tacas negras, las vibrissas son nombrosas sus un morre cort. Lo front es bombut. Lo còl es cobèrt d'una forradura fòrça mai densa e espessa formant una colareta, subretot pel mascle. Las caninas del tigre son las mai longas de totes los felins actuals: pòdon aténher una longor de nòu centimètres. Coma totes los membres del genre Panthera, l’osoíd es en partida ossificada, aquò li permet de rugir[6].

Pelatges

[modificar | Modificar lo còdi]
Lo pelatge del tigre es un dissimulacion eficaça.

Lo tigre a una forradura jauna clar a iranjat escur raiada de negre. Lo pelatge es blanc crèma sus la fàcia intèrna dels membres, la peitrina, la gòrja, las gautas, la maissa inferiora e lo dessús dels uèlhs. Las raiaduras de color negra son mai o mens abondantas segon las sosespècias, a vegadas dobles suls costats. Son diferentas d'un subjècte a l'autre e d'un costat a l'autre permetent una identificacion segura[7]. Los tigres vivent dins las selvas son pus escurs e an mai de raias. En ivèrn, lo pel es pus clar e dense pel tigre de Siberia e lo tigre de la Caspiana[8],[9]. La coa es en primièr raiada puèi ven anelada a l'extremitat.

Lo tigre blanc, a vegadas presentat dins los zòos o los circs, es pas una sosespècia o una raça geografica del tigre. Qualques especimèns salvatges foguèron observats en Índia, mas es un subjècte capturat en 1951, Mohan, que venguèt l'aujòl de gaireben totes los tigres blancs captius[10]. Gaireben totes los tigres blancs an de raias negras a brun clar sus un pelatge blancàs; los uèlhs son blaus. Se considèra qu'es una mutacion genetica encontrada dins d'autres mamifèrs, coma lo cat e lo lapin[11]. Existís pas de cas d'albinisme reconegut.[12].

Lo tigre daurat, o en anglés golden tiger, a un pelatge blanc amb de traças rossas formant coma de raiaduras[13].

De tigres negres foguèron senhalats de temps en temps, mas la sola pròva de lor existéncia es una pèl confiscada per la polícia en octobre de 1992. Lo pelatge presenta una largor anormala de raiaduras que se jonhon totalament sus l'espatla e la tèsta, provocant l'illusion d'un tigre negre. [14].

  • Tigre blanc
    Tigre blanc
  • Tigre daurat
    Tigre daurat

Permanéncias fisicas

[modificar | Modificar lo còdi]

Un tigre fa de passes de 55 a 80 cm de long. La traça de pata mesura 10 a 14 cm de larg e 16 cm de long[15]. Es un plan bon nadaire. Travèrsa aisidament los rius larg de 6 a 8 km e lo recòrd es aquel d'un tigre de Sumatra que traversèt una partida de mar de 29 km de larg[16]. Lo tigre pòt córrer a la velocitat maximala de 50 km/h, mas sus de distàncias pichonas, d'una vintena de mètres[17].

Evolucion de l'espècia e sosespècias

[modificar | Modificar lo còdi]

Evolucion de l'espècia

[modificar | Modificar lo còdi]

La linhada de las pantèras, las Pantherinae, divergiguèt fa 10,8 milions d'ans de l'aujòl comun dels Felidae, puèi fa 6,4 milions d'ans, la linhada de las pantèras nebulosas Neofelis e aquelas de las Panthera[18]. Lo mai vièlh aujòl comun als Panthera que se possedís de fossils es Panthera palaeosinensis, que viviá de la fin del Pliocèn al començament del Pleïstocèn. Lo tigre apareguèt fòrça abans lo jaguar, lo leopard e la pantèra e es estrechament parentat a la pantèra de las nèus: tigre e pantèra de las nèus aurián divergit fa dos milions d'ans[19],[20]. Segon l'avís general, l'origina de l’espècia es localizada dins l'Èst e lo Nòrd-Èst d'Asia. Lo territòri del tigre se seriá aprèp espandit sus las illas de la Sonda puèi cap a Índia. De pròvas fossilas de sa preséncia al Japon e sus l'illa de Bornèo[21]. Fa 73 000 ans, lo tigre gaireben s'apaguèt a causa de las erupcions del volcan Toba a Sumatra; aquò pòt explicar la flaca diversitat genetica de l’espècia actuala[22].

Sosespècias

[modificar | Modificar lo còdi]

La primièra descripcion del tigre foguèt efectuada per Linné en 1758 dins son libre Systema Naturae. L'espècia Panthera tigris aviá tradicionalament uèit sosespècias diferentas; pasmens, en 2004, un estudi menat sus tres marcadors genetics diferents de 130 tigres a revelat una novèla sosespècia, lo tigre de Malàisia (Panthera tigris jacksoni)[23]. La classificacion de nòu sosespècias foguèt adoptada par l'UICN en 2008[24] puèi per de fondacions de proteccion del tigre coma Save the tiger fund o 21st Century Tiger[25]. E mai, se vei que l'UICN efectuèt un cambiament d'autor per l'espècia (de Linné a Mazák)[26]. La basa de donada NCBI reconeis solament las sièis sosespècias encara viventas[27] e aquela del SITI demorèt al modèl de uèit sosespècias[28]. Las recèrcas sus las sosespècias de tigres se contunhan per establir los plans de salvagarda mai adaptats possible[29],[30].

Las nòu sosespècias presentadas aicí son aquelas reconegudas per l'UICN, que tres atudadas:

  • lo tigre de Siberia (Panthera tigris altaica) es lo mai grand dels tigres. Son pelatge es clar amb de raiaduras pus brunas que negras. Los mascles an sovent un colar espés de pels blancs. Sas populacions s'espandisson sus Manchoria, lo Nòrd-Èst de China, Russia e benlèu la Corèa del Nòrd ;
  • lo tigre de China miègjornala (Panthera tigris amoyensis) es de talha plan compacta, sas raias son fòrça espaçadas, cortas e largas. Sosespècia en dangièr critic d'extincion; se tròba los darrièrs tigres chineses dins una resèrva del sud de China. Foguèt declarat « nosible » per Mao Zedong, çò que precipitèt son extincion. Lo govèrn chinés tempta uèi de salvar los darrièrs especimèns;
  • lo tigre de Bali (Panthera tigris balica) revèrta lo tigre de Sumatra, foguèt fòrça desconegut al moment de sa disparicion, al començament dels ans 1930. Se trapava solament sus l'illa de Bali ;
  • lo tigre d'Indochina (Panthera tigris corbetti) es relativament pichon, son pelatge es de color escura, amb de raias mai finas e mai nombrosas que lo tigre de Bengale. Las marcas blancas son pus prononciadas. Son airal de reparticion cobrís Tailàndia, la China del sud, Cambòtja, Birmania, Laos, Vietnam ;
  • lo tigre de Malàisia (Panthera tigris jacksoni) es una sosespècia descricha en 2004, revertant lo tigre d'Indochina e viu en Malàisia ;
  • lo tigre de Java (Panthera tigris sondaica) es una sosespècia atudada; lo darrièr tigre de Java foguèt apercebut en 1972 e despareguèt benlèu dins los ans 1980, consequéncia de la destruccion de son abitat ligada a l'espleitacion intensiva de la fusta de tèc[31]. Semblava lo tigre de Sumatra e s'encontrava solament sus l'illa de Java ;
  • lo tigre de Sumatra (Panthera tigris sumatrae) es la pus pichona sosespècia de tigres encara viventa[32]. Lo pelatge es fòrça escur, lo blanc del ventre es mendre, e las raias son doblas, finas e fòrça serradas. Los mascles an una forradura de còl espessa. Es present solament sus l'illa de Sumatra ;
  • lo tigre de Bengala (Panthera tigris tigris) a de raiaduras plan espaçadas sul fons brun iranjat. Se trapa subretot en Índia, mas tanben Bangladèsh, Botan, Nepal, a l'Oèst de Birmania e dins lo Sud de China. Es la sosespècia pus espandida;
  • lo tigre de la Caspiana (Panthera tigris virgata) es una sosespècia atudada dins los ans 1970. Aquel tigre èra de granda talha, amb un ventre blanc e sa tèsta aviá una longa colareta. Los territòris dels tigres de la Caspiana s'espandissián en Afganistan, Iran, Turquia, Mongolia, e lo centre de Russia.

Ibrides

[modificar | Modificar lo còdi]
Un parelh de ligres dins un pargue de Corèa del Sud.

De crosaments en captivitat se faguèron entre tigre e leon. Lo ligre es lo resultat del crosament entre un leon e una tigra, lo tiglon aquel d'un tigre e d'una leona. Lo ligre es en general mai grand que sos dos parents alara que lo tiglon es pus pichon. Possedís de caractèrs fisics entre aqueles de lor paire e aqueles de lor maire e son capables de rugir coma un tigre o un leon. Segon lo site Messybeast, la diferéncia de talha entre lo ligre e lo tiglon es deguda a un gèn que s'exprimís diferentament segon lo sèxe[33],. Los ligres e tiglons femèlas son a vegadas fertilas amb una de las espècias que ne son eissits. Aqueles crosaments se fan solament en captivitat perque los tigres e leons s'encontran rarament dins la natura[34]. Sovent eissits de crosaments forçats per obtenir un felin « fòra de nòrma », aqueles ibrides, sens utilitat per la conservacion de las espècias, sofrisson sovent de problèmas de santat fisica e mentala[35].

Lo dogla seriá lo crosament entre un leopard mascle e una tigra e lo tigard lo crosament entre un tigre e una leoparda[36].

Comportament

[modificar | Modificar lo còdi]

Territorialitat

[modificar | Modificar lo còdi]
Los tigres aiman l'aiga e se repausan sovent dins una sompa o un estanh als periòdes cauds de la jornada[37].

Solitari, lo tigre aima pas partejar son territòri, subretot entre mascles. Lo tigre mascle possedís un territòri que conten doas a tres domenis reservats a las femèlas; lo recòrd es de sèt femèlas sul territòri d'un mascle[38]. Los mascles percorron lor territòri regularament, aquò li pren qualques setmanas[39].

Totes los tigres, mascles o femèlas, marcan lor territòri amb lor urina o lors excrements. Per evitar los intruses, pòdon tanben senhalar lor preséncia en grafinhant los arbres. Fòra dels periòdes de reproduccion, o quand la femèla elèva los pichons, los encontres son evitats: Kailash Sankhala observèt qu'un parelh de tigres dins un meteis claus del zoo de Delhi anavan jamai suls meteis camins e avián de zonas separadas dins lor espaci[40].

Excepcions a la solitud dels tigres: son sovent los mascles que demòran prèp de las femèlas, e que a vegadas accèptan de partejar una presa. De joves tigres fraires se ligan a vegadas per atacar de presas pus grandas. Pasmens, aqueles comportaments son pas frequents, e los encontres entre tigres se redusisson sovent al periòde de reproduccion[41].

Lo tigre possedís sovent qualques tutas sus son territòri, e utiliza la mai adaptada pels besonhs del moment. Lo territòri d'un tigre vària fòrça segon la disponibilitat de las presas. Per exemple, dins qualques regions d'Índia o de Nepal, ont las presas son abondantas, lo territòri dels mascles cobrís entre 30 e 72 km2 e aquel de las femèlas pòt èsser inferior a 20 km2. Mas en Siberia, ont las presas son raras, cal de 800 a 1 000 km2 de territòri per un mascle e fins a 400 km2 per una femèla[42].

Vocalizacions

[modificar | Modificar lo còdi]

Lo tigre a un grand repertòri de vocalizacions, diferentas segon lor utilizacion: senhal de preséncia, apèl d'una femèla, crida d'ataca... Los rugiments se pòdon ausir a tres quilomètres de distància[43], Son generalament utilizats per senhalar lor preséncia a las femèlas e als tigres de passatge, mas pòdon a vegadas indicar que la caça a capitat[44].

Caça e alimentacion

[modificar | Modificar lo còdi]

Metòdes de caça

[modificar | Modificar lo còdi]

Lo tigre es un predator crepuscular: caça de preferéncia al levar e al tombar del jorn, mas pòt tanben caçar pendent la jornada[45]. Pista las presas a la vista e a l'ausida, e utiliza pauc son odorat per aquela activitat[46]. Los tigres preferisson atacar de subjèctes joves o vièlhs.

Lo tigre apròcha sa presa a l'afust e l'ataca pel costat o darrièr. Se sa presa es pichona, lo tigre la tua en li rompent las vertèbras cervicalas; s'es granda, preferisson de la mòrdre a la gòrja e atal l'estofar[47]. La mordida a la gòrja permet d'evitar las banas e las batas de sas presas e las empacha de tornar se levar[48]. Lo tigre es abituat a menar la presa dins los bartasses per la manjar al calme; pòt tanben la cobrir de fuèlhas o de tèrra per l'escondre[49]. Arriba que de tigres caçan ensemble mas es pauc frequent.

La probabilitat de capitar una caça vària segon los subjèctes e l'abitat : per exemple, dins lo Pargue Nacional de Ranthambore, solas 10 % de las caças capitan, alara que dins las selvas densas d'un Pargue Nacional de Kanha, la mejana es de 5 %[50].

Alimentacion

[modificar | Modificar lo còdi]

Una tigra de Bengala sola consoma sièis quilogramas de carn per jorn, çò que, segon la talha de las presas, representa 40 a 70 presas per an[51]. Un tigre en mejana deu caçar una granda presa cada sèt a dètz jorns[52]. Un tigre pòt manjar de 14 a 40 kg de carn en un còp.[53].

Lo tigre se noirís que de carn, es un animal carnivòr. Las principalas presas del tigre son de pes mejan (de cinquanta a dos cents quilogramas), caça subretot los singlars e los cèrvis[54]. Lo regim alimentari del tigre vària segon las sosespècias e segon son abitat; enclusís gaur, sambar, bufle, cèrvi axis, monin, etc. S'ataca a vegadas als animals espinoses pòrcs espics, mas tanben a de presas pus grandas coma los orses, de leopards, de pichons rinocèros e elefants[55] o de Crocodilias[56].

Predator oportunista, lo tigre se pòt atacar al bestial, o a una caraunhada[57]. Se necessari, pòt tanben manjar de pars[58].

Manjaire d'Òme ?

[modificar | Modificar lo còdi]

Lo tigre es lo felin amb una granda reputacion de manjaire d'Òmes, subretot en Índia. Aquò significa pas que l'èsser uman fa partida de son regim alimentari, mas pòt s'atacar a l'Òme.

La tigra escaissada « la manjaira d'Òme de Champawat » que foguèt tuada pel caçaire Jim Corbett en 1907 aviá tuat 438 personas[59] en uèi ans[60]. Dempuèi lo començament del sègle XX, las victimas son fòrça mens nombrosas, mas dins los ans 1950, se comptava prèp de 5 000 mòrts cada an[61].

Los principals accidents mortals se produson a l'ocasion de contacte imprevist entre l'òme e l'animal. La pèrda de caninas es un punt determinant: lo tigre, incapable de se noirir de grandas presas, se replega sus de presa pus flacas coma l'òme. Las tigras pòdon transmetre lo gost de la car umana a lors pichons e perpetuar atal una linhada de manjaires d'Òmes[62].

Cicle de vida

[modificar | Modificar lo còdi]
La tigra s'ocupa sola de sos pichons.

Lo periòde de reproduccion se pòt far a tot moment de l'an, mas i a un pic d'ocurréncia que vària segon la zona geografic[63]. Durant l'estrus que dura mai de nòu jorns[64], la femèla senhala sa preséncia per de gemiments e de rugiments repetits acompanhat d'un marcatge olfactiu pus frequent. Pendent la cort, los contactes son frequents: los tigres se mossegan lo morre, se fretan un contra l'autre. Quand la femèla es prèsta, pren la posicion tipica dels felins: s'assètan, las patas mai longas davant e aquelas de darrièr mièg plegadas, lo mascle la penètra e la sasís per la pèl del còl pendent l'ejaculacion. Per finir, la tigra s'escampa violentament e se vira sovent contra lo mascle, abans de començar un periòde de repaus[65]. L'acoblament es brèu mas se pòt repetir mai d'un còp per jorn[66].

La femèla fa nàisser dins un luòc isolat[67] dos o tres pichons en mejana (sèt al maximum) aprèp 93 a 114 jorns (o entre 3 e 4 meses) de portadura[68]. Los joves tigres demòran cècs fins a sièis a catorzen jorns; pesan a la naissença de 750 a 1 600 g. Es la tigra que fa l'educacion dels pichons; lo tigre participa. La tigra los desplaça sovent d'una tuta a l'autra per los aparar dels predators. Començan de jogar quand an un mes[69]; la tigra dona pas de carn abans quaranta jorns e lo desmamatge se fa a dos meses[70].

Los joves demòran amb la maire per aprendre la caça. Al contrari dels lions, los tigres joves manjan en primièr. La tigra es fòrça protectritz, eliminant o evitant lo dangièr (tigres mascles, lo paire comprés, Òmes, etc.) Vèrs un an, los joves pòdon caçar sols[71]. Los conflictes per las presas se multiplican vèrs dètz-e-uèit a vint-e-un meses e los mascles son los primièrs que daissan lo cercle familial[72].

Dins la natura, los tigres fan lor maduretat sexuala de tres a sièis ans pels mascles e a gaireben tres ans per la femèla[73]. Lo tigre se reprodusís pas mai a partir del catorzen an[74]. La maire torna en cicle eustral detz-e-uèit a vint meses aprèp la naissença[75]. Un estudi fach al Pargue Nacional del Chitwan, en Nepal, a mostrat una mortalitat infantila de 34 % per los joves de mens d'un an e de 29 % pel segond an. Pel primièr an, 73 % de las mòrts foguèron degudas a la pèrda de la portada entièra per causa d'inondacion, d'encendi o d'infanticidi.

Ecologia e reparticion

[modificar | Modificar lo còdi]

Abitat del tigre

[modificar | Modificar lo còdi]
La selva densa es lo principal abitat del tigre.

Se trapa dins las selvas umidas tropicalas fins a la Taiga de la Russia d'Orient Extrèm en passant per las mangròvas dels Sundarbans, lo tigre s'adapta plan, pasmens que preferís los terrens de granda vegetacion utils per ne far un bon terren de caça e un bon abric[76]. En 2008, al Botan, alara que se pensava que lo tigre anava fins a 3 000 mètres[77], de patadas e de fotografias lo mòstran anant entre 3 700 e 4 300 mètres[78].

Reparticion

[modificar | Modificar lo còdi]

L'airal de reparticion del tigre a fòrça demenit dempuèi lo sègle XIX. S'espandissent de l'Èst de Turquia a l'Orient Extrèm rus, sus las illas de Sumatra, de Java e de Bali: dins gaireben tota Asia, levat de la serrada d'Imalaia.

Uèi, los darrièrs tigres subrevivon solament dins catòrze païses: Índia, Nepal, Botan, Bangladèsh, Birmania, Laos, Tailàndia, Cambòtja, Malàisia, Indonesia (illa de Sumatra), China, Russia e benlèu la Corèa del Nòrd.

Dins lo Pargue Nacional de Kaziranga, las estimacions oficialas comptan 90 a 100 subjèctes, constituissent benlèu la concentracion pus densa al monde.

Conservacion del tigre

[modificar | Modificar lo còdi]

Menaças

[modificar | Modificar lo còdi]

Enemics naturals

[modificar | Modificar lo còdi]

Son pauc los enemics naturals. Pasmens, las ardadas de dholes pòdon atacar e tuar un tigre. Los orses tanben pòdon tuar de tigres mascles o joves[79].

Caça

[modificar | Modificar lo còdi]
Dos tigres cochats sus la linha de caça pendent una caça del rei George V sus l'espatla d’elefants en Índia en 1912.

La caça dels trofèus foguèt una causa importanta de regression del tigre al sègle XIX e al començament del sègle XX. La caça del tigre foguèt un espòrt dels colons e dels maharadjahs. [80].

Lo comèrci de la pèl accelerèt aquela caça. Al començament del sègle XX, una pèl costava 200 ropias, e un tapís amb la tèsta fins a 300. Las forraduras foguèron negociadas pels marchands locals puèi vendudas coma sovenir[81]. Pendent los ans 1950 a 1960, se comptava mai de tres mila tigres; foguèron tuats coma trofèus[82].

La caça del tigre es uèi enebida dins totes los païses ont viu lo felin. Le braconatge e la desparicion de son abitat e de sas presas son uèi ara las causas principalas de la baissa de populacions.

Destruccion de son abitat

[modificar | Modificar lo còdi]

Lo tigre sofrís de la destruccion de son abitat: desforestacion e pèrda dels abitats naturals, creissença demografica, disparicion de las presas, agrandiment de las zonas cultivadas e aumentacion de la pollucion. Los subjèctes mens e mens nombroses, e a vegadas mai e mai alunhats penan per s'encontrar e se reproduire.

Medecina tradicionala

[modificar | Modificar lo còdi]

En Asia, s'utiliza de partidas del còrs del tigre, coma los òsses, per fabricar de remèdis tradicionals[83],[84]. Lo trafec d'òsses a demenit en Índia e en Russia[85]. En China, es enebit dempuèi 1993 d'utilizar d'extraits de tigre dins la farmacopèa e l'òs de sailong a remplaçat l'òs de tigre. A Taiwan, 59% de las farmacias fornissián de preparacions amb d'òs de tigre dins los ans 90 e mens d'1% en 2009. Mas en Cambòtja, Indonesia, Laos, Birmania e Vietnam, la luta contra lo braconatge es fòrça flaca e los mercats demòran[86].

Proteccion

[modificar | Modificar lo còdi]

Istoric de las accions de proteccion

[modificar | Modificar lo còdi]

En 1969, lo director del zoo de Delhi declarèt que «Lo tigre es a mand de desaparéisser !»[87]. La caça del tigre foguèt enebida en 1970, en 1973 lo Projècte Tigre foguèt lançat per Indira Gandhi en Índia[88]: los pargues nacionals son transformats en resèrvas, qu'es enebit d'accedir al centre. Lo programa fonciona: dins los ans 1980, las autoritats indianas anóncian que las populacions de tigre an mai que doblat[89]. Pasmens, lo projècte relentiguèt a la mòrt d'Indira Gandhi en 1984. E mai los resultats del Projècte Tigre son criticats: lo comptatge èra pauc precís, e los administrators avián tendéncia a coflar lors resultats per justificar l'argent pagat per l'Estat[90].

A partir de 1986, se descobriguèt amb suspresa que los tigres « dispareissián »: se pren alara consciéncia del braconatge que provesís la farmacopèa tradicionala chinesa. La revelacion del braconatge provoquèt una crisi dins la comunautat dels conservators: totes los esfòrces semblavan vans, lo trafec d'òsses de tigre continuava en Indochina e en Siberia. Aprèp que los querelaires trobèron un acòrd[91], s'entreprenguèt d'accions internacionalas[92]:

  • En 1994, los representants de fòrça païses ont vivon los tigres se reüniguèron per lutar ensemble contra lo comèrci illegal del tigre ;
  • En 1995, la campanha Save the tiger fund, financiada per la societat Exxon e lo National Fish and Wildlife Foundation, a per objectiu d'enforçar l'accion de las resèrvas[93], per exemple en instaurant de corredors silvèstres per empachar l'isolament de las populacions de tigres, e arrestar lo comèrci illegal[94].
  • L'interdiccion del comèrci d'òsses de tigre en China foguèt lo resultat de fòrça pressions exercidas per la comunautat internacionala.

En 2010, tretze caps de govèrn que Vladimir Potine e Robert Zoellick (president de la Banca Mondiala) se reüniguèron per balhar 350 milions de dolars per la conservacion del tigre[95].

[modificar | Modificar lo còdi]

L'ensemble de las sosespècias de tigre es classat dins l'annèxe I de la CITES dempuèi 1975, levat lo tigre de Siberia qu'èra sus l'annèxe II de la CITES fins a 1987, aquò significa que son comèrci es enebit levat autorizacion excepcionala[96].

L'espècia es tanben considerada coma En dangièr (EN) per l'UICN dempuèi 1986[97]. Las sosespècias pòdon aver un estatut diferent: le tigre de Siberia foguèt considerat coma En dangièr critic d'extincion (CE) de 1996 a 2008 per tornar trobar l'estatut d'En dangièr, lo tigre de China e lo tigre de Sumatra son considerats coma En dangièr critic d'extincion dempuèi 1996 e lo tigres de la Caspiana, de Bali e de Java son considerats coma Atudats (EX).

Lo tigre es aparat per la legislacion nacionala dins de païses ont es present a l'estat salvatge[98].

Populacion

[modificar | Modificar lo còdi]

Preséncia in situ

[modificar | Modificar lo còdi]

En 1900, s'estimava que la populacion de tigra èra de 100 000 individús que 40 000 en Índia[99]. En 2008, lor populacion s'estimava per l'Union Internacionala per la Conservacion de la Natura entre 1 361 e 2 056 especimèns capables de se reproduire[100] que 1 411 subjèctes en Índia[101].

Estimacion de las populacions dels tigres salvatges per país segon l'UICN en 2008[102]
Bangladèsh Botan Cambòtja China[103] Corèa del Nòrd Índia Indonesia Laos Malàisia Birmania Nepal Russia Tailàndia Vietnam
200-419 67-81 11-50 37-50 Inconnu 1 165-1 657 441-679 7-23 300-493 150 350-370 331-393 250-720 100
Estimacion de las populacions dels tigres salvatges per sosespècia segon l'UICN en 2008[104]
Tigre de Siberia Tigre de China miègjornala Tigre de Bali Tigre d'Indochina Tigre de Malàisia Tigre de Java Tigre de Sumatra Tigre de Bengala Tigre de la Caspiana
331-393 Benlèu atudat[105] Atudat 2 500[106] 493-1 480 Atudat 441-679 1 782-2 527 Atudat

Uèi, i a en Índia vint-e-tres resèrvas naturalas especialament creadas per preservar lo tigre. En Nepal, tres resèrvas pòdon pretendre abrigar de tigres. Lo tigre es present dins dètz-e-nòu resèrvas en Tailàndia, catòrze airals aparats de Vietnam, cinc resèrvas a Sumatra[107], tres resèrvas en Russia e una en China[108].

Preséncia ex situ

[modificar | Modificar lo còdi]
Las rotlòtas son plan sovent estrechas per i abrigar de tigres.

L'elevatge conservatòri permet de mantenir una populacion de tigres viventa que qu'arribe a la populacion salvatja, mas tanben, mercé a l'afeccion del public per aquela espècia de sostenir los programas de proteccion in situ. Una autra accion dels zoos es de permetre las accions de recèrcas sul tigre per conéisser sa biologia. Pasmens, los ensags de reintroduccion de tigres nascuts en captivitat an pas capitat[109].

Lo tigre se reprodusís fòrça plan en captivitat e benlèu los tigres en captivitat son pus nombroses que los tigres salvatges. En 2004, lo studbook international (registre internacional) compta 660 tigres[110]. Lo 19 de març de 2009, un pauc mai de 1 400 tigres son inscriches sus la basa ISIS: que, mai de 400 tigres de Siberia, prèp de 300 tigres de Bengala, mai de 200 tigres de Sumatra e una cinquantena de tigres de Malàisia e de tigres d'Indochina e per finir, 390 tigres d'origina non especificada o eissits d'ibridacion[111].

Los tigres se tròban tanben dins los zoos privats, ont las condicions de detencion son a vegadas contràrias al dreches dels animals: sofrisson sovent de problèmas nutricionals o son l'objècte d'un elevatge intensiu. Dins los circs i a tanben fòrça tigres pels espectacles de domdatge: las condicions de detencion d'aqueles animals son tanben denonciadas (gàbias tròp estrechas e dreçatges violents[112]. Pasmens, de pargues per animals retirat del circ existisson, coma aquel del circ Pinder[113].

Tanben, existisson de centres d'elevatge en captivitat que lor sola preocupacion es de far créisser lo nombre d'aqueles felins pel profièch: per exemple, un tigre blanc se pòt vendre a 60 000 $[114].

Representacions artisticas del tigre

[modificar | Modificar lo còdi]

Nòtas e referéncias

[modificar | Modificar lo còdi]
  1. ↑ (en)World tiger population shrinking fast, WWF warns Associated Press [1]
  2. ↑ (fr)[url=https://web.archive.org/web/20100919202051/http://fr.news.yahoo.com/4/20100916/tts-asie-tigres-ca02f96.html%5DDem%C3%B2ramens de 3500 tigres salvatges en Asia, segon un estudi Reuters [2]
  3. ↑ "jackson105"(fr), Los felins, p.105
  4. ↑ larousse66(fr) Larousse dels félins, p.66
  5. ↑ id jackson95, opcit, p.95
  6. ↑ (en) {{Vratislav Mazak, Panthera tigris,in Mammalian species 8 de mai de 1981 n°152[3]
  7. ↑ "jackson97"op. cit., p. 97
  8. ↑ id "CSG3"
  9. ↑ id"larousse66"
  10. ↑ id "jackson105"
  11. ↑ (en) {{Roy Robinson, The white tigers of Rewa and gene homology in the felidae in Genetica 11 de decembre de 1968 ISSN=0016-6707 [4]
  12. ↑ (en) {{[url=http://www.lairweb.org.nz/tiger/albinos2.html] Albino Tigers, Maxine Annabell [5] ed: Tiger Territory
  13. ↑ (en)[url=http://www.lairweb.org.nz/tiger/tabby.html]Golden Tabbies, Maxine Annabell [6] ed: Tiger Territory
  14. ↑ id "CSG3"
  15. ↑ (fr) Le tigre : ses mœurs - son histoire - son avenir, Kailash Sankhala (trad. Florent Jouty) MLP Editions 1998 ISBN 2-7434-1070
  16. ↑ "CSG3" (en) [7] Tiger Panthera tigris (Linnaeus, 1758) : Description and Behavior Part Two, Cat Specialist group, 1996 [8]
  17. ↑ "NGM"
  18. ↑ PourLaScience (fr) L'évolution des chats| journal, Stephen O'Brien et Warren Johnson, Abril de 2008, ISSN 0 153-4092 basat sus (en) The late Miocene radiation of modern felidae : a genetic assessment, W. Johnson et al. in Science (2006) e (en) The near eastern origin of cat domestication, C. Driscoll e in al. Science (2007)
  19. ↑ "IUCNOnce">{{UICN 22732 Panthera uncia (Schreber, 1775)
  20. ↑ La posicion del clade a respièch dels autres Panthera es encara pas plan clara.
  21. ↑ (en) Riding the tiger: tiger conservation in human-dominated landscapes, John Seidensticker, Peter Jackson, Sarah Christie, ed :Cambridge University Press, 1999, iSBN 0521648351 ISBN 978-0-521-64835-6, en linha [9]
  22. ↑ id PourLaScience
  23. ↑ (fr) Un nouveau cousin pour les tigres, Cécile Dumas, in Nouvel observateur 7 de decembre de 2004
  24. ↑ id "UICNTigris"
  25. ↑ (en) Tiger factssus e (en) Tiger subspecies sus Save the tiger fund
  26. ↑ id "UICNTigris"
  27. ↑ NCBI 9694 Panthera tigris
  28. ↑ ITIS 183805 Panthera tigris (Linnaeus, 1758) }}
  29. ↑ id "Riding1" John Seidensticker, Peter Jackson, Sarah Christie, op. cit., p. 35-49
  30. ↑ Per exemple, se lo tigre de China del Sud (Panthera tigris amoyensis), en dangièr critic d'atudament, aparten a la meteissa sosespècia que lo tigre d'Indochina (Panthera tigris corbetti), se pòt alara temptar de reproduccions en captivitat amb aquel per renfortir lo còde genetic del tigre de China du Sud.
  31. ↑ John Seidensticker, Peter Jackson, Sarah Christie, op. cit., p. 18
  32. ↑ "jackson105"
  33. ↑ (en)[10] Why are ligers so much bigger than tigons, Sarah Hartwell Messy beast
  34. ↑ (en) [11] Hybridisation, Maxine Annabell [12] ed: Tiger territory
  35. ↑ (en)[13] Where do Ligers Come From?, Big Cat Rescue, [14]
  36. ↑ (en)[15] Other hybrid cats, Maxine Annabell [16] ed: Tiger territory
  37. ↑ id "jackson100"
  38. ↑ "Larousse68"
  39. ↑ "Larousse182" Rémy Marion, op. cit., p. 182
  40. ↑ "KS35" Kailash Sankhala, op. cit., p. 35
  41. ↑ "Larousse183" Rémy Marion, op. cit., p. 183
  42. ↑ "jackson100"
  43. ↑ jackson101 Jackson, op. cit., p.101
  44. ↑ id jackson101"
  45. ↑ id "Larousse68"
  46. ↑ id "jackson98" Jackson, op. cit., p. 98
  47. ↑ id "Larousse68"
  48. ↑ id"CSG4" (en) titre=Tiger Panthera tigris - Description and Behavior - Part ThreeCat Specialist Group [17]
  49. ↑ id "jackson100" Jackson, op. cit., p. 100
  50. ↑ id "Letigre32"
  51. ↑ id "Letigre32">(fr) The Year of the Tiger (Le tigre), Michael Nichols e Geoffrey C. Ward (trad Florence Illouz), National Geographic, ISBN 2-7441-2875-9
  52. ↑ id "jackson100"
  53. ↑ id "CSG4"
  54. ↑ id"Larousse68"
  55. ↑ id "Larousse68"
  56. ↑ id "Larousse182"
  57. ↑ id "Larousse183"
  58. ↑ id "Larousse183"
  59. ↑ id "NGM">(fr) National geographic magazine, À travers le livre de la jungle, « Lieux et personnages », hors-série n°2, janvier 2003
  60. ↑ id "jackson100"
  61. ↑ id "NGM"
  62. ↑ id "NGM"
  63. ↑ , entre la fin de novembre e lo començament d'abril en Índia, entre decembre e febrièr en Manchoria e entre febrièr e abril en Nepal.
  64. ↑ id"jackson105"
  65. ↑ id "KS36"
  66. ↑ Jackson, op. cit., p. 15
  67. ↑ Una balma, sos de ròcas o lo trauc d'un arbre
  68. ↑ id "jackson105"
  69. ↑ "jackson103">Jackson, op. cit., p. 103
  70. ↑ id"KS36"
  71. ↑ id "jackson103"
  72. ↑ id "KS36"
  73. ↑ id "jackson105" Jackson, op. cit., p. 105
  74. ↑ id "CSG5"
  75. ↑ id"KS36" Kailash Sankhala, op. cit., « Les relations familiales : La brave mère », p.34-49
  76. ↑ id "Larousse68"
  77. ↑ id "Larousse68"
  78. ↑ (fr) Au Bhoutan des tigres du Bengale ont été localisés à des altitudes inégalées jusque là, Guillaume Talbot, Bulletin électronique 6 de junh de 2008[18][19]
  79. ↑ Jackson, op. cit., p. 102
  80. ↑ (en) Born to Be Wild : Tiger persecution and advocacy, Katheryn Malcolm Norris, 9 de mai de 2005[20][21](en)
  81. ↑ id "KS79" Kailash Sankhala, op. cit., p. 79
  82. ↑ Kailash Sankhala, op. cit., « Biographie du tigre »,p. 15
  83. ↑ (fr) [22]Medecina tradicionala chinesa[23] ed: WWF Soïssa
  84. ↑ (fr) [24] La faune sauvage menacée par la médecine traditionnelle chinoise, Malini Shankar, lo 14 octobre de 2008 [25] ed: Inter Press Service, 21 agost de 2009}}
  85. ↑ id "PandaMag119p21" (fr) Tigres, entre les griffes des hommes, WWF-France, Panda magazine, decembre de 2009 ISBN 0248 8124, p. 21
  86. ↑ id "PandaMag119p21"
  87. ↑ id "PandaMag119p15" Panda magazine, op. cit., p. 15
  88. ↑ id "Letigre25"Michael Nichols et Geoffrey C. Ward, op. cit., p. 25
  89. ↑ id "Letigre25"
  90. ↑ id "Letigre25"
  91. ↑ Equipar un colar emetor per cada tigre, tracar los braconièrs dins tota Asia
  92. ↑ id"Letigre29" Michael Nichols et Geoffrey C. Ward, op. cit., p. 29
  93. ↑ (en) [26] Strengthening Landscape-level Tiger Conservation, Save The Tiger Fund [27]
  94. ↑ (en) [28]Stopping the Trade in Tiger Parts, Save The Tiger Fund [29]
  95. ↑ Le tigre sauvé par un sommet ? in Futura-sciences
  96. ↑ Per exemple, Ozbequistan obtenguèt en 2009 un quòta d'exportacion de tres especimèns salvatges vivents de tigre de Siberia
  97. ↑ id "UICNTigris" UICN 15955 Panthera tigris (Mazak, 1968)
  98. ↑ nid "jackson103" Jackson, op. cit., p. 103
  99. ↑ id "jackson103"
  100. ↑ id "UICNTigris"
  101. ↑ (en)[30] Status of tigers, co-predators and prey in India 2008 [31] ed: Project Tiger
  102. ↑ id "UICNTigris"
  103. ↑ Totas sosespècias confondudas.
  104. ↑ id "UICNTigris"
  105. ↑ Non apercebut par un scientific dempuèi los ans 1970. Qualques observacions non oficialas.
  106. ↑ Donadas extrapoladas.
  107. ↑ id "jackson103"
  108. ↑ id "jackson103"
  109. ↑ id "Larousse166"
  110. ↑ id "WAZA" (en) [url=https://web.archive.org/web/20081012205211/http://www.waza.org/virtualzoo/factsheet.php?id=112-007-002-005&view=Cats&main=virtualzoo] Virtual Zoo : Tiger, WAZA 2008 World Association of Zoos and Aquariums
  111. ↑ (en) ISIS, Panthera tigris sul site d'ISIS Species Holdings
  112. ↑ (fr) [url=https://web.archive.org/web/20090310044700/http://www.spa.asso.fr/174-contre-le-cirque.htm] Contra lo circ, SPA [32]
  113. ↑ (fr) [url=https://web.archive.org/web/20090319121432/http://cirquepinder.com/pinderland.html] Pinderland
  114. ↑ (en) [url=https://web.archive.org/web/20080905085921/http://www.bigcatrescue.org/cats/wild/snowtigers.htm] Snow Tigers, Bigcat Rescue

Annèxes

[modificar | Modificar lo còdi]

Bibliografia

[modificar | Modificar lo còdi]
  • (fr) The Year of the Tiger (Le tigre) in National Geographic, Michael Nichols e Geoffrey C. Ward (trad: Florence Illouz)2000 ISBN 2-7441-2875-9
  • (fr) Le tigre : ses mœurs - son histoire - son avenir, Kailash Sankhala, (trad: Florent Jouty) ISBN 2 7434 1070}}
  • (fr) Les tigres ouvrage, Pascal Picq e François Savigny, 2004 ed: Odile Jacob ISBN 2-7381-1342-7
  • (en) Riding the tiger: tiger conservation in human-dominated landscapes, John Seidensticker, Peter Jackson, Sarah Christie, 1999, ed: Cambridge University Press ISBN 0-521-64835-1 ISBN 978-0-521-64835-6 [33]
Recuperada de « https://oc.wikipedia.org/w/index.php?title=Panthera_tigris&oldid=2450694 »