lot

Nederlands

Uitspraak

• Geluid:  lot    (hulp, bestand)
• IPA: / lɔt / (1 lettergreep)

Woordafbreking

• lot

[1]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	lot	loten
verkleinwoord	lootje lotje	lootjes lotjes

Woordherkomst en -opbouw

• [A] Van het Oudnederlandse *loz. In de betekenis van ‘gemerkt voorwerp waarmee geloot wordt’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 1140
• [B] Van het Oudnederlandse *lōt, variant op loot

[2]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	lot	-
verkleinwoord	-	-

Zelfstandig naamwoord

het lot o

1. toevalskans of teken daarvan
   1. noodlot, datgene wat het toeval iemand toebedeelt

   • Zij lieten hem aan zijn lot over. 

   ▸ Tijdens het lopen beluisterde ik veel audioboeken en ik was erg geïnspireerd geraakt door het verhaal van Malala, het 13-jarige meisje uit Pakistan waarin ze het lot beschrijft van meisjes die van het Taliban-regime niet naar school mogen.

2. (spel) bewijs van deelname aan een loterij

   • Hij heeft een aantal loten in de staatsloterij gekocht. 

3. (handel) vastgelegde hoeveelheid van iets

   ▸ Via het nieuwe platform kunnen banken live alle stappen volgen die een lot diamanten doet als het verkocht wordt: de diamantair, de transporteur, de douanecontrole, ga zo maar door.

4. (dierkunde) verzameling exemplaren van een bep. diersoort

   • Een lot koeien. 

5. (Vlaams) kavel, perceel
6. (economie) belasting [1] die vooral vroeger werd geheven op woningen en boerderijen

Hyponiemen

• [1] kraslot, levenslot, noodlot, staatslot
• [3] sint-janslot

Afgeleide begrippen

   

geloot loteling lotenverkoper loterij lotgenoot lotgeval loting lotsbeschikking lotsbestel lotsbestemming lotsgemeenschap lotsverbetering lotsverbondenheid lotswisseling

Uitdrukkingen en gezegden

• [2] "noodlot"
• Zich in zijn lot schikken

Zich neerleggen bij een nadelig uitgevallen situatie

Vertalingen

    1. toevalskans of teken daarvan   

Duits: Los (de) o

    2. noodlot, wat het toeval iemand toebedenkt   

Duits: Schicksal (de) o Engels: destiny (en), fate (en)

Frans: sort (fr) m Spaans: destino (es) m, hado (es) m

[B]	enkelvoud	meervoud
naamwoord	lot	lotsen
verkleinwoord	lotje	lotjes

Zelfstandig naamwoord

[B] het lot o

1. (plantkunde) nieuw gegroeide tak aan een boom

   ▸ Door de sterke afname in energie zal de boom een zeer gedrongen groei vertonen. Deze afname in energie komt door het afsterven van wortels. De lengte van het nieuwe lot zal niet veel langer zijn dan de knop.

Synoniemen

• loot (meer gangbare uitspraakvariant)

Gangbaarheid

• Het woord lot staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "lot" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
99 %	van de Vlamingen.

Meer informatie

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

Engels

Uitspraak

• Geluid:  lot (VS)    (hulp, bestand)
• IPA:

vervoeging
onbepaalde wijs	to  lot
he/she/it	lots
verleden tijd	lotted
voltooid deelwoord	lotted
onvoltooid deelwoord	lotting
gebiedende wijs	lot

Werkwoord

lot

1. overgankelijk, (juridisch) verkavelen
2. loten

   ~ (up)on hopen, rekenen op

enkelvoud	meervoud
lot	lots

Zelfstandig naamwoord

lot

1. a ~ of grote hoeveelheid, groep
2. portie, aandeel [1]
3. (juridisch) kavel, perceel
4. (spel) lot [3], lootje
5. (handel) lot [4]
6. (economie), (juridisch) belasting [1]