Naar inhoud springen

Rebellenoffensief in Syrië (2024)

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Rebellenoffensief in het noordwesten van Syrië
Onderdeel van Syrische Burgeroorlog
Kaart van het offensief in noordwest Syrië
Kaart van het offensief in noordwest Syrië
Datum 27 november 2024 – heden
Locatie noordwesten van het gouvernement Aleppo, Syrië
Territoriale
veranderingen
HTS en geaffilieerde groepen veroveren meer dan 100 steden en dorpen waaronder, de stad Aleppo en omliggende regio.[1]
Strijdende partijen
Hayat Tahrir al-Sham Syrische strijdkrachten
Leiders en commandanten

Abu Mohammad al-Julani
Bashar al-Assad (gevlucht naar Moskou)
Verliezen

60 doden, volgens de Syrische overheid ca. 1000
Vlag van Syrië Syrië
220 doden
111 burgers omgekomen

Het rebellenoffensief in Syrië betreft een aanval van Syrische oppositiegroepen aangevoerd door Hayat Tahrir al-Sham (HTS), tegen de de pro-regeringstroepen van het Syrisch-Arabisch Leger (SAA). Het offensief begon op 27 november 2024 en maakt deel uit van een breder offensief. Het wordt door HTS aangeduid als 'Afschrikking van Agressie'.

Het initiatief werd genomen als vergelding voor de toegenomen beschietingen door het Syrische leger op het platteland van westelijk Aleppo.[2]

Dit markeerde de eerste grootschalige aanval van oppositietroepen sinds de inwerkingtreding van het staakt-het-vuren in Idlib in maart 2020.

Uiteindelijk leidde de aanval tot de val van Damascus op 8 december 2024, wat het einde van het regime van president Bashar al-Assad inluidde.

Sinds de wapenstilstandsovereenkomst in Idlib van maart 2020 hadden er geen grootschalige confrontaties tussen oppositie- en regeringsgezinde troepen in Noordwest-Syrië. Vanaf mei 2022 deden zich echter sporadisch kleinschalige infiltratie- en sluipschuttersaanvallen voor, voornamelijk uitgevoerd door groeperingen gelieerd aan Hay'at Tahrir al-Sham (HTS).

In oktober 2024 kwam een grootschalige mobilisatie van zowel HTS als regeringstroepen op gang op het platteland in het westen van het gouvernement Aleppo. Naar verluidt had HTS de voorbereidingen voor een grootschalig offensief tegen regeringstroepen in de stad Aleppo verder geïntensiveerd. Op 26 november 2024 volgde een aanval van regeringstroepen op de door de oppositie gecontroleerde stad Arihah, waarbij 16 mensen om het leven kwamen of gewond raakten.[2]

Op 27 november 2024 maakte Hay'at Tahrir al-Sham (HTS) bekend een offensief te hebben gelanceerd onder de naam 'Afschrikking van Agressie', gericht tegen pro-regeringstroepen in het westelijke gouvernement Aleppo.[3] Tijdens de eerste tien uur van de operatie wist HTS 17 steden en dorpen op de regeringstroepen te veroveren, waaronder Sheikh Aqil, Anjara, Bala, Hair Darkal, Qabtan al-Jabal, al-Saloum, Jam'iyat al-Ma'arri, al-Qasimiyah, Kafr Basin, Hawr en Ajil. Daarnaast omsingelde HTS de kazerne van het 46e regiment van de regeringstroepen, die enkele uren later eveneens werd ingenomen.[4]

Op 28 november veroverde HTS verschillende dorpen, evenals een deel van de stad Saraqib. Hierdoor kwamen de Syrische oppositiegroepen in de directe omgeving van de M5, een strategisch gelegen snelweg die sinds 2020 onder controle stond van groepen gelieerd aan de Syrische overheid. Een halve dag later meldde HTS dat het de dorpen Kafr Basin, Arrnaz en Al-Zarba had ingenomen. Hiermee kwam een deel van de M5 richting Aleppo in handen van de oppositiegroep, waardoor de toegang tot de stad via deze route voor pro-regeringstroepen werd afgesneden.[5]

Bronnen binnen de Turkse veiligheidsdienst zouden hebben verklaard dat Turkije de rebellen steunde in hun offensief, dat beschreven werd als een "operatie van beperkte omvang". Het doel van het offensief zou zijn om gebieden die in 2020 verloren waren gegaan te heroveren en een "de-escalatiezone" te creëren.[6]

Russische troepen in de regio gaven intussen aan zich terug te trekken uit hun bases bij Tel Rifaat, Aleppo en Menagh.[7]

Op 29 november bereikten Syrische oppositiegroepen de rand van de stad Aleppo en riepen zij burgers op de buurten aan de westrand van te stad te verlaten.[8] Later die dag berichtte de nieuwszender Al Arabiya op het platform X dat rebellengroepen de buitenwijken aan de westkant van de stad bezet zouden hebben.[9] Hierbij zouden volgens mediabronnen verschillende doden zijn gevallen.[10]

Hoewel Rusland eerder had aangekondigd zijn troepen terug te trekken, meldden Syrische oppositiegroepen dat een droneteam met Russische militairen was uitgeschakeld. Daarnaast zouden enkele teamleden gevangen zijn genomen in een gebied ten westen van Aleppo.[11]

Op 30 november maakte het Syrische regeringsleger bekend zich volledig uit de stad Aleppo terug te trekken om zich te hergroeperen.[12] In de nasleep van deze terugtrekking namen Koerdische troepen verschillende strategische locaties in, waaronder enkele wijken van Aleppo en het stadscentrum.[13] Ook bezetten ze het vliegveld van Aleppo en trokken ze steden en dorpen ten noorden van de stad binnen die inmiddels door regeringstroepen waren verlaten. Onder andere Tel Hafer, Tel Aaran en Tel Hasil zouden nu onder controle staan van groepen die gelieerd zijn aan de Koerdische SDF.[13] Later op de dag zouden delen van Aleppo in handen vallen van HTS.[14]

Op 1 december bevonden bijna alle delen van Aleppo, op enkele wijken na, zich onder controle van Syrische oppositiegroepen. Tegelijkertijd zetten zij hun offensief voort, waarbij ze naast de gebieden die eerder waren veroverd van de regeringstroepen, ook gebieden innamen die kort daarvoor nog in handen waren van Koerdische strijdkrachten, zoals Tel Rifaat en omliggende dorpen en steden.[15] Deze veroveringen veroorzaakten grote vluchtelingenstromen.[16] Op dezelfde dag begonnen onderhandelingen tussen HTS en de SDF over de wijk Sheikh Maqsoud in Aleppo, met als doel de evacuatie van Koerdische militairen en burgers naar de regio's Manbij en Raqqa.[17]

De volledige bezetting van Aleppo betekende echter niet dat de rust was teruggekeerd in de stad. De Russische luchtmacht voerde meerdere luchtaanvallen uit, waarbij mogelijk elf slachtoffers vielen.[18] Diezelfde dag slaagden de Syrische oppositiegroepen erin de luchthaven van Al-Nayrab te veroveren, waarbij ze tien vliegtuigen in hun bezit kregen.[19]

Op 2 december publiceerde de SOHR een nieuwe lijst van slachtoffers als gevolg van het offensief. Volgens hun rapport waren er 446 doden gevallen in de eerste vijf dagen van de operatie, waaronder 244 rebellen, 141 Syrische militairen en 61 burgers.[20]

Op 3 december kondigde de Syrische oppositie aan dat soldaten, politieagenten en andere veiligheidstroepen van de Syrische overheid binnen Aleppo om amnestie konden vragen.[21] Het zwaartepunt van het offensief van de Syrische oppositietroepen verplaatste zich nu naar het zuiden: naar Hama.

Syrische oppositiegroepen, onder leiding van de rebellenbeweging Hayat Tahrir al-Sham, veroverden Damascus. President Assad vloog met zijn gezin van Luchthaven Damascus naar de Russische vliegbasis Khmeimim met een privévliegtuig zonder transponder en van daar met een Russisch militair vliegtuig naar Moskou, waar hij politiek asiel kreeg van president Vladimir Poetin.[22][23]

De rebellen startten een overgangsregering op die tot 1 maart 2025 moet aanblijven. De nieuwe regeringsleider Mohammed al-Bachir krijgt de opdracht deze regering te vormen.

Rusland trok alle troepen terug, maar onderhandelt om de marinebasis Tartous en vliegbasis Khmeimim te blijven gebruiken.[24] Israël vernietigde met een luchtaanval alle marineschepen van de Syrische strijdkrachten in de haven van Latakia.[25] Tegelijk bombardeerde Turkije stellingen van Koerdische milities SDF en YPG en bombardeerden de Verenigde Staten vanuit Irak stellingen van Islamitische Staat in het binnenland.

  1. (ar) "المهاجمون يسيطرون على فوج عسكري وقرى وبلدات في ريف حلب.. مقتل 57 عنصرا من قوات النظام والفصائل المهاجمة في عملية “ردع العدوان” | المرصد السوري لحقوق الإنسان", The Syrian Observatory For Human Rights, 27 november 2024. Geraadpleegd op 27 november 2024.
  2. a b (ar) "جلهم من الأطفال.. استشهاد وإصابة 16 مواطنا بقصف لقوات النظام على مدنية أريحا | المرصد السوري لحقوق الإنسان", The Syrian Observatory For Human Rights, 26 november 2024. Geraadpleegd op 27 november 2024.
  3. (ar) "المعارضة السورية تطلق عملية "ردع العدوان" شمالي البلاد", Al Jazeera, 27 november 2024. Geraadpleegd op 27 november 2024.
  4. (ar) "بعد أسابيع من نشر المرصد السوري للاستعدادات.. “الهيئة” تهاجم ريف حلب في عملية “رد العدوان” | المرصد السوري لحقوق الإنسان", The Syrian Observatory For Human Rights, 27 november 2024. Geraadpleegd op 27 november 2024.
  5. (ar) "الهيئة" تقطع طريق "m5".. وحصيلة القتلى في عملية "ردع العدوان" ترتفع إلى 182 عنصر | المرصد السوري لحقوق الإنسان. The Syrian Observatory For Human Rights (28 november 2024). Geraadpleegd op 29 november 2024.
  6. (en) Turkey says Syrian rebel assault near Aleppo is a 'limited operation'. Middle East Eye. Geraadpleegd op 29 november 2024.
  7. (en) Following withdrawal of regime forces | Kurdish Forces expand in towns and suburbs of Aleppo and take control of checkpoints. The Syrian Observatory For Human Rights (30 november 2024). Geraadpleegd op 30 november 2024.
  8. (ar) @almo2tasem91, تعميم من إدارة العمليات العسكرية إلى جميع المدنيين المتواجدين في المناطق المشار إليها باللون الاحمر الإخلاء الفوري والابتعاد عنها حرصاً على سلامتكم . (29 november 2024) – via X.
  9. (ar) @AlarabyTV, #عاجل | فصائل المعارضة السورية: قواتنا سيطرت على حي الحمدانية وحي حلب الجديدة ومستمرة بالتقدم (29 november 2024) – via X.
  10. (en) Rebel groups launch attacks on Syria’s Aleppo city. Al Jazeera. Geraadpleegd op 30 november 2024.
  11. (en) @Qalaat Al Mudiq, yesterday Rebels announced they neutralized a FPV drone squad... (28 november 2024) – via X.
  12. Regeringsleger Syrië meldt terugtrekking uit Aleppo in opmaat naar 'tegenstoot'. NU.nl (30 november 2024). Geraadpleegd op 30 november 2024.
  13. a b (en) Following withdrawal of regime forces | Kurdish Forces expand in towns and suburbs of Aleppo and take control of checkpoints. The Syrian Observatory For Human Rights (30 november 2024). Geraadpleegd op 30 november 2024.
  14. Wie zijn de rebellen die Aleppo innamen en verder oprukken in Syrië?. NOS (2 december 2024). Geraadpleegd op 3 december 2024.
  15. Syrisch geweld laait ook op bij grens met Turkije, duizenden Koerden op de vlucht. nos.nl (3 december 2024). Geraadpleegd op 3 december 2024.
  16. ERROR. manage.rudaw.net. Geraadpleegd op 3 december 2024.
  17. (en) US-backed Kurdish militia withdraws from Aleppo in agreement with HTS. thecradle.co. Geraadpleegd op 3 december 2024.
  18. (en) Military escalation | Russian fighter jets escalate their attacks on Aleppo and Idlib cities. The Syrian Observatory For Human Rights (2 december 2024). Geraadpleegd op 3 december 2024.
  19. (en) 10 aircraft seized. Factions control Al-Nayrab military airport in Aleppo countryside Aleppo,Aleppo Governorate. Map of Syrian Civil War - Syria news and incidents today - syria.liveuamap.com. Geraadpleegd op 3 december 2024.
  20. (en) "Deterrence of Aggression" operation | 446 civilians and combatants killed in five days of fierce military battles. The Syrian Observatory For Human Rights (2 december 2024). Geraadpleegd op 3 december 2024.
  21. (en) @Ragıp Soylu, NEW: Syrian opposition announces a total amnesty for the Syrian army soldiers, police and members of the security in Aleppo (3 december 2024) – via X.
  22. Syrische president al assad is aangekomen in rusland en krijgt politiek asiel.html. www.nu.nl. Geraadpleegd op 11 december 2024.
  23. https://www.hln.be/buitenland/gevecht-met-rebellen-zul-je-verliezen-zeiden-russen-tegen-assad-toen-ze-zijn-ontsnapping-organiseerden~ab13bfff/
  24. https://www.hln.be/buitenland/poetin-dreigt-militaire-bases-in-syrie-te-verliezen-geopolitieke-gevolgen-zijn-niet-te-onderschatten~aeb9cd4a/
  25. Israël zegt Syrische militaire vloot te hebben vernietigd. NRC (10 december 2024). Geraadpleegd op 11 december 2024.