Korea Utara
Republik Rakyat Demokratik Korea
| |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Cogan kata:
| |||||
Lagu kebangsaan:
| |||||
Ibu negara dan bandar terbesar | Pyongyang | ||||
Bahasa rasmi | Korea | ||||
Tulisan rasmi | Chosŏn'gŭl | ||||
Demonim | Orang Korea Utara • Orang Korea | ||||
Kerajaan | Juche satu parti republik sosialis dibawah Dinasti Kim[2] | ||||
• Setiausaha Agung Parti dan Presiden Suruhanjaya Hal Ehwal Negara | Kim Jong-un | ||||
• Presiden Presidium Perhimpunan | Choe Ryong-hae | ||||
• Naib Presiden Pertama Suruhanjaya Hal Ehwal Negara | Choe Ryong-hae | ||||
• Naib Presiden Suruhanjaya Hal Ehwal Negara | Pak Pong-ju | ||||
• Premier | Kim Tok-Hun | ||||
• Pengerusi Perhimpunan | Pak Thae-song | ||||
Badan perundangan | Perhimpunan Agung Rakyat | ||||
Penubuhan | |||||
Keluasan | |||||
• Jumlah | 120,540 km2 (46,540 bt2) (ke-98) | ||||
4.87 | |||||
Populasi | |||||
• Perkiraan 2019 | 25,245,544[3] (48) | ||||
• Bancian Penduduk 2011 | 24,052,231[4] | ||||
198.3/km2 (513.6/sq mi) | |||||
KDNK (PPP) | 2019 | ||||
• Jumlah | $109.322 billion[5] (87) | ||||
$4,330[5] (121) | |||||
KDNK (nominal) | 2019 | ||||
• Jumlah | $48.6 bilion[6] (104) | ||||
$1,925[6] (124) | |||||
Gini (2019) | 31 sederhana | ||||
HDI (2019) | 0.707 tinggi | ||||
Mata wang | Won Korea Utara (₩) ( KPW ) | ||||
Zon waktu | UTC+9:00 (Waktu Pyongyang) | ||||
Format tarikh | |||||
Arah memandu | kanan | ||||
Kod panggilan | +850 | ||||
Kod ISO 3166 | KP | ||||
DPT internet | .kp |
Korea Utara atau nama rasminya Republik Rakyat Demokratik Korea[7] (RRDK, 조선민주주의인민공화국, 朝鮮民主主義人民共和國 Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk) merupakan sebuah negara yang terletak di bahagian utara Korea. Ibu negara dan bandar raya terbesarnya ialah Pyongyang. Negara ini bersempadan dengan Republik Rakyat China di utara dan barat laut,di sepanjang sungai Yalu (Amrok) dan sungai Tumen. Sebahagian kecil sungai Tumen turut menjadi sempadan negara ini dengan Persekutuan Rusia di timur laut.[8] Kawasan Zon Bebas Tentera Korea menandakan sempadan antara Korea Utara dengan Korea Selatan (Republik Korea). Kepengesahan sempadan ini tidak diterima oleh kedua-dua pihak kerana negara-negara tersebut mendakwa bahawa mereka ialah pemerintah yang sah bagi seluruh semenanjung.
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Pembahagian pentadbiran
[sunting | sunting sumber]Selepas pendudukan Jepun di Korea yang berakhir dengan kekalahan Jepun dalam Perang Dunia II pada tahun 1945, Korea dibahagikan di selarian ke-38 mengikut satu susunan Bangsa-Bangsa Amerika untuk menjadi yang ditadbir oleh Kesatuan Soviet di utara dan Amerika Syarikat di selatan.[Penjelasan diperlukan] Sejarah Korea Utara secara rasmi bermula dengan penubuhan Republik Rakyat Demokratik pada tahun 1948.
Pada Ogos 1945,Tentera Soviet telah menubuhkan Pihak Berkuasa Awam Soviet untuk memerintah bahagian utara Semenanjung Korea. Ini menjadi ditadbir oleh Jawatankuasa Rakyat Sementara bagi Korea Utara melalui 1948. Selepas angkatan Soviet pada tahun 1948, agenda utama dalam tahun-tahun berikut ialah penyatuan Korea sehingga penyatuan rejim Syngman Rhee di Selatan dengan sokongan tentera Amerika dan penindasan pemberontakan Oktober 1948 berakhir harapan bahawa negara ini boleh melalui revolusi Komunis di Selatan. Pada tahun 1949, campur tangan ketenteraan ke Korea Selatan dianggap oleh Kim Il-sung, telah gagal untuk menerima sokongan daripada Kesatuan Soviet.
Penarikan balik kebanyakan tentera Amerika Syarikat dari Korea Selatan pada bulan Jun telah melemahkan rejim Selatan dan menyebabkan Kim Il-sung untuk memikirkan semula pelan pencerobohan terhadap Selatan. Idea itu telah ditolak oleh Joseph Stalin tetapi dengan pembangunan senjata nuklear Soviet, kemenangan Mao Zedong di China dan petunjuk Cina bahawa ia akan menghantar tentera dan sokongan yang lain untuk Korea Utara, Stalin meluluskan serangan yang membawa kepada Perang Korea.
Perang Korea
[sunting | sunting sumber]Selepas Korea dibahagikan oleh PBB, kedua-dua kuasa Korea kedua-duanya cuba untuk mengawal seluruh Korea di bawah kerajaan masing-masing. Ini membawa kepada konflik sempadan yang semakin meningkat selari ke-38 dan percubaan untuk merundingkan pilihan raya bagi seluruh Korea. Percubaan berakhir apabila tentera Korea Utara menyerang Selatan pada 25 Jun, 1950, yang membawa kepada perang sivil yang besar-besaran. Dengan pengesahan daripada Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB), negara-negara yang bersekutu dengan Amerika Syarikat campur tangan bagi pihak Korea Selatan. Selepas kemajuan pesat dalam serangan balasan Korea Selatan, Utara-angkatan bersekutu Cina campur tangan bagi pihak Korea Utara, memindahkan baki perang. Pertempuran berakhir pada 27 Julai, 1953, dengan gencatan senjata yang memulihkan sempadan asal antara Korea Utara dan Korea Selatan. Lebih daripada 2 juta orang awam dan askar terbunuh dalam peperangan.
Walaupun ada yang merujuk kepada konflik sebagai perang saudara, faktor-faktor penting lain yang terlibat. Perang Korea juga konfrontasi bersenjata pertama Perang Dingin dan menetapkan standard untuk banyak konflik kemudian. Ia menciptakan idea perang proksi, di mana kedua-dua kuasa besar tidak akan turut berperang di negara lain, memaksa rakyat di negara yang mengalami kemusnahan dan kematian yang terlibat dalam peperangan di antara negara-negara sedemikian besar. Kuasa-kuasa besar mengelak turun ke dalam perang habis-habisan terhadap satu sama lain, serta penggunaan bersama senjata nuklear. Ia juga berkembang Perang Dingin, yang pada ketika itu kebanyakannya bimbang dengan Eropah. Zon yang dikawal ketat didemilitarisasi selari ke-38 masih membahagikan Semenanjung, dan sentimen Korea yang anti-Komunis dan anti-Utara kekal di Korea Selatan.
Sejak gencatan senjata pada tahun 1953, hubungan antara kerajaan Korea Utara dan Korea Selatan, Kesatuan Eropah, Kanada, Amerika Syarikat, dan Jepun kekal tegang dan insiden bermusuhan sering berlaku. Korea Utara dan Korea Selatan telah menandatangani Pengisytiharan Bersama Utara-Selatan pada 15 Jun tahun 2000, di mana mereka berjanji untuk mendapatkan penyatuan semula secara aman. Pada 4 Oktober 2007, pemimpin-pemimpin Korea Utara dan Korea Selatan berjanji untuk mengadakan sidang kemuncak secara rasmi mengisytiharkan perang ke atas dan mengesahkan prinsip bersama bukan agresif.
Geografi
[sunting | sunting sumber]Korea Utara menduduki bahagian utara Semenanjung Korea, terletak di antara garis lintang 37° dan 43°U, dan longitud 124°T dan 131 °T. Ia meliputi kawasan seluas 120,540 kilometer persegi (46541 batu persegi). Korea Utara berkongsi sempadan darat dengan Republik Rakyat China dan Rusia di utara, dan sempadan Korea Selatan sepanjang Zon Bebas Tentera Korea. Laut Kuning dan Pantai Korea terletak di sebelah barat, di sebelah timur ialah Jepun di seberang Laut Jepun (Laut Timur Korea). Titik tertinggi di Korea Utara ialah (Gunung) Paektu-san pada 2744 meter (9003 kaki). Sungai terpanjang Sungai Amnok yang mengalir sejauh 790 kilometer (491 batu) Kota terbesar Pyongyang; bandar-bandar utama yang lain termasuk Kaesong di selatan, Sinuiju di barat laut, Wonsan dan Hamhung di timur dan Chongjin di timur laut.
Topografi
[sunting | sunting sumber]Pelawat Eropah yang awal ke Korea mengatakan bahawa negara ini menyerupai "laut dalam angin ribut" kerana banyak banjaran gunung yang berturut-turut bahawa menyilang Semenanjung. Kira-kira 80% daripada Korea Utara adalah terdiri daripada gunung dan tanah tinggi, dipisahkan dengan mendalam dan lembah yang sempit, dengan semua gunung semenanjung dengan ketinggian 2,000 meter (6600 kaki) atau lebih terletak di Korea Utara. Dataran-dataran pantai yang luas di barat dan tak selanjar di timur. Sebahagian besar penduduk yang tinggal di dataran dan kawasan tanah rendah.
Titik tertinggi di Korea Utara Gunung Baekdu yang merupakan gunung berapi berhampiran sempadan China dengan dataran tinggi lava basalt dengan ketinggian antara 1400 dan 2,000 meter (4600 dan 6600 kaki) atas paras laut. Banjaran Korea Utara, yang terletak di bahagian timur laut semenanjung, puncak yang tinggi termasuk Gwanmosan pada kira-kira 1756 m (5761 kaki).
Lain-lain banjaran utama termasuk Banjaran Rangrim, yang terletak di bahagian utara Korea Utara dan berjalan ke arah utara-selatan, membuat komunikasi antara bahagian timur dan barat negara ini agak sukar; dan Range Kangnam, yang menjalankan di sepanjang sempadan Korea Utara-China. Geumgangsan, sering ditulis Gunung Kumgang, atau Diamond Mountain, (kira-kira 1638 meter atau 5374 kaki) di Banjaran Taebaek, yang menjangkau ke Korea Selatan, terkenal dengan pemandangan indah.
Bagi sebahagian besar, dataran kecil. Yang paling banyak ialah dataran Pyongyang dan Chaeryong, masing-masing yang meliputi kira-kira 500 kilometer persegi (190 batu persegi). Kerana gunung ganang di drop pantai timur tiba-tiba ke laut, dataran yang lebih kecil di sana berbanding di pantai barat. Tidak seperti Jepun jiran atau utara China, Korea Utara mengalami beberapa gempa bumi yang teruk.
Iklim
[sunting | sunting sumber]Korea Utara mempunyai iklim benua dengan empat musim yang jelas. Musim sejuk yang panjang membawa cuaca sejuk pahit dan jelas yang diselang-seli dengan ribut salji sebagai hasil utara dan barat laut angin yang bertiup dari Siberia. Salji purata 37 hari semasa musim sejuk.
Musim panas cenderung menjadi pendek, panas, lembab, dan hujan kerana angin monsun selatan dan tenggara yang membawa udara lembab dari Lautan Pasifik. Taufan memberi kesan semenanjung pada purata sekurang-kurangnya sekali setiap musim panas. Musim luruh ialah musim peralihan yang ditandai dengan suhu sederhana dan angin berubah-ubah dan membawa cuaca yang paling menyenangkan. Bencana alam termasuk kemarau musim bunga lewat yang selalunya diikuti oleh banjir yang teruk. Terdapat taufan sekali-sekala semasa kejatuhan awal.
Iklim Korea Utara temperat. Kebanyakan negara diklasifikasikan sebagai jenis Dwa dalam skim klasifikasi iklim Köppen, dengan musim panas yang kering dan musim sejuk yang sejuk. Pada musim panas yang pendek dipanggil changma. Pada 7 Ogos, 2007, banjir yang paling teruk dalam 40 tahun menyebabkan kerajaan Korea Utara meminta bantuan antarabangsa. NGO seperti Palang Merah, meminta orang ramai untuk mengumpul dana kerana mereka bimbang malapetaka kemanusiaan akan berlaku.
Seni dan budaya
[sunting | sunting sumber]Korea Utara berkongsi budaya tradisional dengan Korea Selatan, tetapi kedua - duanya telah membangunkan bentuk kontemporari yang berbeza budaya sejak Semenanjung telah dibahagikan pada tahun 1945. Dari segi sejarah pula, budaya Korea telah dipengaruhi oleh China, ia berjaya membangunkan identiti budaya yang unik dan berbeza daripada jiran mereka yang lebih besar.
Sastera dan seni di Korea Utara dikawal oleh kerajaan, kebanyakannya melalui Jabatan Kebudayaan dan Kesenian Pusat.
Budaya Korea datang semasa pemerintahan Jepun dari 1910 hingga 1945. Jepun menguatkuasakan dasar asimilasi budaya. Semasa pemerintahan Jepun, Korea digalakkan untuk belajar dan bercakap Jepun, menerima pakai sistem nama keluarga Jepun dan agama Shinto, dan dilarang untuk menulis atau bercakap bahasa Korea di sekolah-sekolah, tempat perniagaan, atau tempat-tempat awam. Di samping itu, Jepun mengubah dan memusnahkan pelbagai tugu-tugu Korea termasuk Gyeongbok Palace dan dokumen-dokumen yang digambarkan Jepun sebagai negatif telah disemak.
Pada bulan Julai 2004, Kompleks Makam Goguryeo menjadi tapak pertama di negara ini untuk dimasukkan ke dalam senarai Tapak Warisan Dunia UNESCO.
Pada Februari 2008, The New York Philharmonic Orchestra menjadi orkestra Amerika Syarikat yang pertama membuat persembahan di Korea Utara, walaupun untuk handpicked "dijemput penonton." konsert itu disiarkan oleh televisyen nasional. Kugiran U.S Kristian sebelum ini dijemput untuk membuat persembahan di Festival Seni Persahabatan Spring pada bulan April 2007, yang diadakan di Pyongyang.
Acara popular di Korea Utara Sukan Massa. Sukan Massa yang paling terkini dan terbesar dipanggil "Arirang". Ia dilakukan enam malam seminggu selama dua bulan, dan melibatkan lebih 100,000 penghibur. Hadirin untuk acara ini pada tahun-tahun kebelakangan ini melaporkan bahawa sentimen anti-Barat telah turun berbanding dengan persembahan sebelumnya. Permainan besar-besaran ini melibatkan persembahan tarian, gimnastik, dan rutin berhubung dgn perancangan tarian yang meraikan sejarah dan Revolusi Parti Pekerja Korea Utara. Permainan besar-besaran yang diadakan di Pyongyang di pelbagai tempat-tempat (yang berbeza-beza mengikut skala Sukan pada tahun tertentu) termasuk Rungrado May Day Stadium, iaitu stadium terbesar di dunia dengan kapasiti 150,000 orang.
Korea Utara menggunakan artis untuk menghasilkan seni untuk eksport di Studio Seni Mansudae di Pyongyang. Lebih 1,000 artis bekerja. Produk termasuk warna air, lukisan dakwat, poster, mosaik dan sulaman. Realisme sosialis ialah gaya yang diluluskan dengan Korea Utara yang digambarkan sebagai makmur dan progresif dan rakyat gembira dan bersemangat. Reka bentuk dan tema tradisional Korea hadir paling kerap dalam sulaman. Kualiti seni dan teknikal kerja-kerja yang dihasilkan adalah sangat tinggi.
Politik
[sunting | sunting sumber]Korea Utara diterangkan Juche sendiri (berdikari) yang digambarkan oleh sesetengah pemerhati sebagai monarki mutlak atau "pemerintahan diktator keturunan" dengan kultus ketara personaliti yang dianjurkan di sekitar Kim Il-sung (pengasas Korea Utara dan presiden-satunya negara) dan anaknya dan waris, Kim Jong-il. Berikutan kematian Kim Il-sung pada tahun 1994, beliau tidak diganti tetapi sebaliknya menerima jawatan "Presiden Abadi", dan dikebumikan di Palace Memorial Kumsusan yang luas di tengah-tengah Pyongyang.
Walaupun jawatan Presiden diadakan oleh Kim Il-sung, ketua de facto negara sehingga meninggal dunia pada bulan Disember 2011 ialah Kim Jong-il, yang merupakan Ketua Setiausaha Parti Pekerja Korea dan Pengerusi Suruhanjaya Pertahanan Kebangsaan Korea Utara. Badan perundangan Korea Utara Perhimpunan Rakyat Agung, yang kini dipimpin oleh Pengerusi Kim Yong-nam. Pemimpin kanan kerajaan yang lain ialah Premier Choe Yong-rim.
Struktur kerajaan telah disebut dalam Perlembagaan Korea Utara, dalam versi terbaru pada 2009 secara rasmi menolak ideologi pengasas Korea Utara menganut amalan komunisme. Parti yang mentadbir oleh undang-undang ialah, sebuah gabungan Parti Pekerja Korea dan dua parti yang lebih kecil iaitu, Parti Demokratik Sosial Korea dan Parti Chondoist Chongu. Pihak-pihak ini mencalonkan semua calon-calon untuk memegang jawatan dan memegang semua tempat di dalam Dewan Rakyat Agung.
Pada bulan Jun 2009, Media Korea Selatan melaporkan bahawa risikan menunjukkan bahawa pemimpin akan datang di negara ini ialah Kim Jong-un, anak bongsu Kim Jong-il. Ini telah disahkan pada 19 Disember 2011, apabila Kim Jong -il meninggal dunia.
Hubungan luar
[sunting | sunting sumber]Korea Utara telah lama mengekalkan hubungan rapat dengan Republik Rakyat China dan Rusia. Kejatuhan komunisme di Eropah Timur pada tahun 1989, dan kehancuran Kesatuan Soviet pada tahun 1991, mengakibatkan kejatuhan teruk dalam bantuan kepada Korea Utara dari Rusia, walaupun China terus memberikan bantuan yang besar. Korea Utara terus mempunyai hubungan yang kukuh dengan sekutu sosialis tenggara Asia di Vietnam dan Laos, serta dengan Kemboja. Korea Utara telah mula memasang satu wayar pagar konkrit dan berduri di sempadan utara itu, sebagai respons kepada hasrat untuk membendung pelarian China yang melarikan diri dari Korea Utara. Sebelum ini, sempadan di antara China dan Korea Utara hanya mempunyai ringan patrolled.
Berikutan program senjata nuklear Korea Utara, rundingan enam pihak telah diadakan untuk mencari satu penyelesaian damai kepada ketegangan yang semakin meningkat antara kedua-dua kerajaan Korea, Persekutuan Rusia, Republik Rakyat China, Jepun, dan Amerika Syarikat.
Pada 17 Julai, 2007, Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu mengesahkan penutupan lima kemudahan nuklear Korea Utara, mengikut perjanjian Februari 2007.
Pada 4 Oktober 2007, Presiden Korea Selatan Roh Moo-Hyun dan pemimpin Korea Utara Kim Jong-il telah menandatangani satu perjanjian damai 8-mata, mengenai isu-isu keamanan, perbincangan peringkat tinggi, kerjasama ekonomi, pembaharuan kereta api, lebuh raya dan perjalanan udara, dan skuad Olimpik bersama.
Amerika Syarikat dan Korea Selatan sebelum ini menetapkan Korea Utara sebagai penaja keganasan. Pengeboman pada 1983 yang mengorbankan anggota kerajaan Korea Selatan dan kemusnahan sebuah pesawat Korea Selatan telah dirancang oleh Korea Utara. Korea Utara juga mengaku menculik 13 warga Jepun dalam tahun 1970-an dan 1980-an, lima daripada mereka telah kembali ke Jepun pada tahun 2002. Pada 11 Oktober, 2008, Amerika Syarikat mengeluarkan Korea Utara daripada senarai negeri-negeri yang menaja keganasan.
Pada tahun 2009, hubungan antara Korea Utara dan Selatan menjadi semakin tegang, Korea Utara telah dilaporkan mempunyai peluru berpandu yang dikerahkan, yang berakhir bekas perjanjian dengan Korea Selatan, dan mengancam Korea Selatan dan Amerika Syarikat tidak mengganggu pelancaran satelit itu telah dirancang. Korea Utara dan Korea Selatan yang masih berperang ( tidak pernah menandatangani perjanjian damai selepas Perang Korea). Untuk terus merumitkan dan mempergiatkan terikan antara kedua-dua negara, yang tenggelam itu kapal perang Korea Selatan Cheonan Mac 2010, membunuh 46 pelaut, Mei 20, 2010 dituntut oleh satu pasukan penyelidikan multi-nasional telah disebabkan oleh torpedo Korea Utara, manakala Korea Utara menafikannya. Korea Selatan telah bersetuju dengan penemuan kumpulan penyelidikan dan Presiden Lee Myung-bak yang diisytiharkan pada bulan Mei 2010 bahawa Seoul akan mengurangkan semua perdagangan dengan Korea Utara sebagai sebahagian daripada langkah utama yang bertujuan untuk menarik kembali di Korea Utara secara diplomatik dan kewangan. Kesannya, Korea Utara terputus segala hubungan, yang benar-benar dibatalkan pakatan sebelumnya pencerobohan bukan dan mengusir semua Korea Selatan dari zon perindustrian bersama di Kaesong. Pada 23 November 2010, Korea Utara menyerang Pulau Yeonpyeong, hubungan diplomatik bertambah buruk dengan negara-negara Selatan.
Kebanyakan kedutaan-kedutaan asing yang mempunyai hubungan diplomatik dengan Korea Utara terletak di Beijing dan bukannya Pyongyang.
Ketenteraan
[sunting | sunting sumber]Tentera Rakyat Korea (KPA) ialah nama kakitangan kolektif tentera Korea Utara. Ia mempunyai lima cawangan Tentera Darat, Tentera Laut, Tentera Udara, Pasukan Gerakan Khas, dan Pasukan Roket. Menurut Jabatan Negara AS, Korea Utara mempunyai tentera keempat terbesar di dunia, pada 1 kakitangan 1,21 juta bersenjata, dengan kira-kira 20% lelaki yang berumur 17-54 dalam angkatan tetap tentera. Korea Utara mempunyai peratusan tertinggi anggota tentera per kapita mana-mana negara di dunia, kira-kira satu askar yang didaftarkan bagi setiap 25 warganegara. Koksan, salah satu keping meriam berat utama Korea Utara. Contoh ini telah dijumpai di Iraq.
Strategi ketenteraan direka untuk kemasukan agen-agen dan sabotaj di belakang garis musuh dalam peperangan, dengan banyak kuasa-kuasa yang KPA dikerahkan di sepanjang Zon banyak diperkaya Korea didemilitarisasi. Tentera Korea Utara beroperasi satu jumlah yang sangat besar peralatan, termasuk 4060 kereta kebal, 2.500 kereta perisai, 17.900 kepingan meriam, 11.000 udara pertahanan senjata api dan kira-kira 10,000 MANPADS dan anti-kereta kebal peluru berpandu berpandu dalam berkuat kuasa Ground itu; sekurang-kurangnya 915 kapal-kapal di Tentera Laut dan 1748 pesawat dalam Tentera Udara, yang 478 pejuang dan 180 pengebom. serta armada kapal selam terbesar. Peralatan ialah campuran kenderaan dan senjata kecil Perang Dunia II vintage, secara meluas radio teknologi Perang Dingin, dan senjata yang lebih moden Soviet atau keluaran tempatan. Selaras dengan strategi peperangan tidak simetri, Korea Utara juga telah membangunkan pelbagai teknik dan peralatan yang tidak konvensional, seperti jammers GPS, bersembunyi cat, leco kapal selam dan torpedo manusia, jujukan besar bahan kimia dan senjata biologi, dan laser anti-anggota. Menurut media rasmi Korea Utara, perbelanjaan ketenteraan bagi tahun 2010 berjumlah 15.8% daripada bajet negeri.
Korea Utara telah mengaktifkan program nuklear dan peluru berpandu balistik senjata dan telah tertakluk kepada Majlis Keselamatan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) resolusi 1695 Julai 2006, 1718 Oktober 2006, dan 1874 Jun 2009, untuk menjalankan kedua-dua peluru berpandu dan ujian nuklear. Korea Utara mungkin mempunyai bahan fisil sehingga sembilan senjata nuklear, dan mempunyai keupayaan untuk menggunakan kepala peledak nuklear pada peluru berpandu balistik jarak pertengahan.
Ekonomi
[sunting | sunting sumber]Ekonomi Korea Utara
[sunting | sunting sumber]Korea Utara merupakan negara perindustrian yang ekonmi dikawal ketat. Daripada lima negara Komunis di dunia, Korea Utara ialah satu daripada hanya dua (bersama-sama dengan Cuba) dengan hampir keseluruhannya terhad pada perancangan kerajaan, ekonomi milik negara. Jawatankuasa Perancangan Pusat menyedia, menyelia dan melaksanakan rancangan ekonomi, manakala Biro Am Industri Provinsi di setiap rantau bertanggungjawab bagi pengurusan kemudahan pembuatan tempatan, pengeluaran, peruntukan sumber dan jualan.
Dasar pengasingan Korea Utara bermakna bahawa perdagangan antarabangsa yang sangat terbatas. Korea Utara telah meluluskan undang-undang pada tahun 1984 yang membenarkan pelaburan asing melalui usaha sama, tetapi gagal untuk menarik mana-mana pelaburan yang besar. Pada tahun 1991, ia telah menubuhkan Zon Ekonomi Khas Rason, dalam usaha untuk menarik pelaburan asing dari China dan Rusia. Syarikat-syarikat China dan Rusia telah membeli hak untuk menggunakan pelabuhan di Rason. Pelabur China mengubah suai jalan dari Rason ke China, dan pekerja-pekerja kereta api Rusia mengubah suai kereta api dari Rason ke Rusia, dari mana ia terus ke Kereta Api Trans-Siberia.
Sehingga 1998, Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) menerbitkan HDI dan KDNK per kapita untuk Korea Utara, yang berdiri pada tahap yang sederhana pembangunan manusia pada 0.766 tempat ke 75 dan satu KDNK per kapita sebanyak AS $ 4.058. Gaji purata ialah kira-kira AS $ 47 per bulan pada tahun 2004. Gaji purata rasmi pada tahun 2011 adalah bersamaan dengan AS $ 2 sebulan manakala pendapatan bulanan sebenar seolah-olah berada sekitar AS $ 15 kerana kebanyakan Korea Utara mendapatkan wang dalam perniagaan yang menyalahi undang-undang kecil: perdagangan, pertanian sara hidup, dan kraftangan. Ekonomi yang menyalahi undang-undang dikuasai oleh wanita kerana lelaki telah menghadiri tempat kerja rasmi mereka walaupun kebanyakan kilang-kilang tidak berfungsi. Dianggarkan bahawa pada awal 2000, purata keluarga Korea Utara menarik lebih kurang 80% daripada pendapatan daripada perniagaan kecil yang undang-undang dalam ekonomi pasaran tetapi menyalahi undang-undang di Korea Utara.
Walaupun masalah ekonomi yang besar, kualiti hidup telah diperbaiki dan upah semakin meningkat pada tahun 2007. Pelaburan pasaran swasta, dikenali sebagai janmadang, wujud di seluruh negara dan menyediakan penduduk dengan makanan dan komoditi yang diimport antara daripada kosmetik untuk motosikal pertukaran untuk wang. Pada tahun 2009, kerajaan menjalankan redenomination mata wang dengan tujuan untuk membendung aktiviti pasaran bebas di seluruh negara, tetapi usaha yang gagal, menyebabkan kadar inflasi untuk skyrocket, dan akhirnya membawa kepada mengangkat pengharaman ke atas perdagangan pasaran bebas.
Catuan makanan, perumahan, penjagaan kesihatan, dan pendidikan yang ditawarkan negara ini secara percuma, dan pembayaran cukai telah dimansuhkan sejak 1 April, 1974. Dalam usaha untuk meningkatkan produktiviti pertanian dan industri, sejak tahun 1960-an kerajaan Korea Utara telah memperkenalkan sistem pengurusan sepertisistem kerja Taean. Abad ke-21, menyaksikan pertumbuhan KDNK Korea Utara telah perlahan tetapi mantap, walaupun dalam tahun-tahun kebelakangan ini, pertumbuhan telah meningkat kepada 3.7% pada tahun 2008, kadar terpantas dalam hampir satu dekad, sebahagian besarnya disebabkan oleh pertumbuhan yang ketara sebanyak 8.2% dalam sektor pertanian.
Pelaburan swasta
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 1991, Korea Utara mula bereksperimen dengan kapitalisme swasta di Zon Ekonomi Khas Rajin-Sonbong, dan pada tahun 2002 juga telah menubuhkan Wilayah Perindustrian Kaesong. sebilangan kecil kawasan-kawasan lain telah ditetapkan sebagai Kawasan Pentadbiran Khas. China dan Korea Selatan ialah rakan kongsi perdagangan terbesar Korea Utara, dengan perdagangan dengan China meningkat 15% kepada AS $ 1.6 bilion pada tahun 2005, dan perdagangan dengan Korea Selatan meningkat 50% lebih daripada 1 bilion buat kali pertama pada tahun 2005. China rakan kongsi ekonomi yang paling dekat Korea Utara, dengan 73% daripada perdagangan asing Korea Utara sedang dijalankan dengan negara ini.
Pada tahun 2000, Pusat Pengajian Sistem Kapitalis telah ditubuhkan. Semakin asing melabur usaha sama telah ditubuhkan sejak tahun 2002. Sekolah Perniagaan Pyongyang telah ditubuhkan oleh kerajaan Switzerland untuk membantu mengajar pelajar-pelajar pengurusan perniagaan.
Sebilangan kecil daripada unsur-unsur kapitalis secara beransur-ansur merebak dari kawasan perbicaraan, termasuk beberapa papan iklan pengiklanan di sepanjang lebuh raya tertentu. Pelawat baru-baru ini telah melaporkan bahawa bilangan pasaran terbuka petani telah meningkat di Kaesong dan Pyongyang, serta di sepanjang sempadan China-Korea Utara, tanpa sistem catuan makanan. Selain bantuan makanan, China dilaporkan menyediakan kira-kira 80 hingga 90 peratus daripada import minyak Korea Utara pada harga yang mesra yang mendadak lebih rendah daripada harga pasaran dunia. Korea Utara juga mempunyai industri animasi, sub-kontrak kerja dari studio animasi Korea Selatan.
Pelancongan
[sunting | sunting sumber]Pelancongan di Korea Utara diuruskan oleh Syarikat Pelancongan Antarabangsa Korea. Semua pelancong/pelawat sentiasa diiringi oleh satu atau dua "panduan", yang biasanya bertutur dalam bahasa asal pelancong. Walaupun aktiviti pelancongan telah meningkat sejak beberapa tahun kebelakangan ini, pelancong dari negara-negara Barat kekal kurang.
Kebanyakan pengunjung datang dari China, Rusia, dan Jepun. Rakyat Rusia dari bahagian Asia Rusia memilih Korea Utara sebagai destinasi pelancongan kerana harga yang agak rendah, kurang pencemaran, dan iklim yang lebih panas. Bagi rakyat Korea Selatan, hampir mustahil untuk mendapatkan visa untuk Korea Utara, mereka boleh mendapat "permit masuk" kawasan pelancongan khas yang ditetapkan untuk Korea Selatan, seperti Kaesong. Amerika Syarikat warganegara juga yang tertakluk kepada sekatan visa, dibenarkan untuk melawat hanya semasa Festival Arirang tahunan sekatan telah ditarik balik pada bulan Januari 2010. Kurang daripada 2,500 warga Amerika Syarikat telah melawat Korea Utara sejak 1953.
Dalam kawasan pergunungan Kŭmgangsan, Hyundai syarikat yang ditubuhkan dan beroperasi di kawasan pelancongan khas. Perjalanan ke kawasan ini boleh didapati untuk pelancong Korea Selatan dan Amerika Syarikat, tetapi hanya dalam kumpulan yang dianjurkan dari Korea Selatan. Kawasan pentadbiran khas, Wilayah Pelancongan Kŭmgangsan, wujud untuk tujuan ini. Perjalanan ke wilayah ini telah digantung selepas seorang wanita Korea Selatan yang mengembara ke dalam zon yang dikawal tentera telah ditembak mati oleh pengawal sempadan pada penghujung 2008. Apabila pelancongan tidak disambung semula pada Mei 2010, Korea Utara mengumumkan bahawa ia akan merampas Korea Selatan yang sebenar aset di rantau ini.
Masalah kebuluran
[sunting | sunting sumber]Pada tahun 1990-an Korea Utara menghadapi gangguan ekonomi yang ketara, termasuk beberapa siri bencana alam, salah urus ekonomi dan kekurangan sumber yang serius selepas kejatuhan blok Timur. Ini mengakibatkan kekurangan keluaran bijirin ruji lebih daripada 1 juta tan daripada apa yang negara perlu memenuhi diterima di peringkat antarabangsa keperluan minimum diet. Kebuluran Korea Utara yang dikenali sebagai "Tragedi Mac" mengakibatkan kematian antara 300,000 dan 800,000 rakyat Korea Utara per tahun, selama tiga tahun kebuluran, memuncak pada tahun 1997. kematian kemungkinan besar disebabkan oleh kebuluran-penyakit seperti radang paru-paru, batuk kering, dan cirit-birit dan bukannya kebuluran.
Pada tahun 2006, Amnesty International melaporkan bahawa kaji selidik pemakanan kebangsaan yang dijalankan oleh kerajaan Korea Utara, Program Makanan Sedunia, dan UNICEF mendapati bahawa 7% daripada kanak-kanak yang kekurangan gizi buruk;% 37 kronik kekurangan gizi; 23.4% kurang berat badan; dan satu dalam tiga ibu mengandung yang kekurangan gizi dan anemia akibat kesan kebuluran. Inflasi yang disebabkan oleh beberapa 2002 reformasi ekonomi, termasuk Songun atau dasar "Tentera-pertama", telah dipetik untuk mewujudkan peningkatan harga makanan asas.
Sejarah bantuan Jepun ke Korea Utara telah ditandakan dengan cabaran daripada masyarakat Korea pro-Pyongyang yang besar di Jepun kepada masyarakat umum ke atas pelancaran 1998 peluru berpandu Utara ayat-ayat dan Korea mengenai penculikan warga Jepun Pada bulan Jun 1995 persetujuan dicapai bahawa kedua-dua negara akan bertindak bersama-sama. Korea Selatan akan menyediakan 150,000 tan metrik bijian dalam beg tidak bertanda, dan Jepun akan menyediakan 150,000 percuma MT dan satu lagi MT 150000 terma-terma konsesi. Pada bulan Oktober 1995 dan Januari 1996, Korea Utara sekali lagi menghampiri Jepun untuk mendapatkan bantuan.
Bermula pada tahun 1997, Amerika Syarikat memulakan penghantaran bantuan makanan kepada Korea Utara melalui Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) Program Makanan Sedunia (WFP) untuk memerangi kebuluran. Penghantaran yang memuncak pada tahun 1999 di hampir 700,000 tan menjadikan AS penderma bantuan asing terbesar kepada negara pada masa itu. Di bawah pentadbiran Bush, bantuan secara drastik dikurangkan tahun demi tahun daripada 350,000 tan pada tahun 2001 kepada 40000 pada tahun 2004. Pentadbiran Bush mengambil kritikan untuk menggunakan "makanan sebagai senjata satu" semasa rundingan ke atas program senjata nuklear di Korea Utara, tetapi menegaskan Agensi Pembangunan Antarabangsa (USAID) kriteria Amerika Syarikat adalah sama bagi semua negara dan keadaan di Korea Utara telah meningkat dengan ketara sejak runtuh pada pertengahan tahun 1990-an. Pengeluaran pertanian telah meningkat daripada kira-kira 2.7 juta tan metrik pada 1997 kepada 4.2 juta tan metrik pada tahun 2004.
Media dan telekomunikasi
[sunting | sunting sumber]Media
[sunting | sunting sumber]Media Korea Utara adalah di bawah kawalan kerajaan. Perlembagaan Korea Utara memperuntukkan kebebasan bersuara dan akhbar, tetapi kerajaan telah melarang kebebasan yang diperuntukkan. Dalam laporan 2010, Wartawan tanpa Sempadan kedudukan kebebasan akhbar di Korea Utara sebagai 177 daripada 178, di atas itu sahaja Eritrea. Hanya berita yang memberi keuntungan kepada rejim dibenarkan, sementara berita yang meliputi masalah-masalah ekonomi dan politik di negara, dan kritikan asing kerajaan, adalah tidak dibenarkan. Media mengekalkan personaliti Kim Jong-il, kerap melaporkan aktiviti harian beliau. Pembekal berita utama kepada media di Korea Utara ialah Agensi Berita Pusat Korea.
Korea Utara mempunyai 12 akhbar-akhbar utama dan 20 berkala utama, semuanya berbeza-beza jangka masa dan semua yang disiarkan dalam Pyongyang. Surat khabar termasuk Rodong Simun, Joson Inmingun, Minju Choson, dan Rodongja Sinmum. Tiada media swasta wujud.
Telefon dan internet
[sunting | sunting sumber]Korea Utara mempunyai sistem telefon yang mencukupi, dengan 1,18 juta talian tetap yang disediakan pada tahun 2008. Walau bagaimanapun, kebanyakan telefon hanya dipasang untuk pegawai-pegawai kanan kerajaan. Seseorang yang mahukan telefon yang dipasang perlu mengisi borang yang menunjukkan kedudukan mereka, mengapa dia mahu telefon, dan bagaimana dia akan membayar untuk itu. Nombor telefon mudah alih di Pyongyang meningkat daripada 3,000 pada tahun 2002 kepada kira-kira 20,000 pada tahun 2004. Pada bulan Jun 2004, penggunaan telefon bimbit dilarang lagi. Larangan itu bertahan sehingga 2008, rangkaian 3G, Koryolink, dibina melalui usahasama dengan Orascom Telecom Holding, Mesir. Pada bulan Mei 2010, lebih daripada 120,000 Korea Utara memiliki telefon bimbit. Pada September 2010, bilangan pelanggan mencecah 301,000. Pada Ogos 2011, bilangan pelanggan telefon mudah alih telah meningkat kepada 660,000 pengguna. Menjelang bulan Disember 2011, bilangan pelanggan telah dilaporkan sebagai 900000.
Kafe Internet yang pertama di Korea Utara yang dibuka pada tahun 2002 sebagai satu usahasama dengan syarikat Internet Korea Selatan, Hoonnet. Korea Utara tidak mempunyai akses kepada rangkaian Internet global, tetapi disediakan di seluruh negara, Internet awam perkhidmatan yang dipanggil Kwangmyong, yang mempunyai berita domestik, perkhidmatan e-mel, dan menapis maklumat daripada laman web asing.
Pengangkutan
[sunting | sunting sumber]Dua cara sahaja untuk memasuki Korea Utara adalah atas Jambatan Persahabatan China-Korea atau melalui Panmunjeom, menyeberangi Sungai Amnok dan yang kedua, merentasi Zon Bebas Tentera Korea.
Pada 13 Oktober, 2011, sebuah kereta api dari bandar sempadan Rusia, Khasan membuat jangka sulung rajin di Korea Utara. Ia menjalankan 54 kilometer di sepanjang link yang baru dibaiki pembinaan semula semua kereta api Trans-Korea untuk integrasi selanjutnya ke dalam kereta api Trans-Siberia.
Kereta persendirian di Korea Utara ialah pemandangan yang jarang berlaku, tetapi pada 2008 kira-kira 70% daripada isi rumah yang menggunakan basikal, juga memainkan peranan yang semakin penting dalam perdagangan swasta kecil-kecilan. Amat sedikit kereta dan trak ringan dibuat secara bersama sama antara Pyeonghwa Motors Korea Selatan dan Ryonbong General Corp Korea Utara iaitu di Nampo Korea Utara. Satu lagi pengeluar tempatan kenderaan Sungri Motor Plant, yang mengeluarkan kenderaan awam dan lori berat.
Terdapat campuran trolleybuses dibina tempatan dan yang diimport dan trem di pusat-pusat bandar di Korea Utara. Armada Terdahulu diperolehi di Eropah dan China, tetapi sekatan perdagangan telah memaksa Korea Utara untuk membina kenderaan mereka sendiri.
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ {{Petik web |title=Administrative Population and Divisions Figures (#26)|work=DPRK: The Land of the Morning Calm |publisher=Permanent Committee on Geographical Names for British Official Use |date=April 2003 |url=https://web.archive.org/web/*/http://www.pcgn.org.uk/North%20Korea-%20Land%20of%20the%20Morning%20Calm-%202003.pdf |format=PDF
- ^ "North Korea enshrines hereditary rule". UPI. 14 August 2013. Dicapai pada 5 September 2013.
- ^ (Korea) UNFPA (1 October 2009). "한반도 인구 7천400만명 시대 임박". Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. Dicapai pada 21 November 2012. Cite journal requires
|journal=
(bantuan) - ^ "DPR Korea 2008 Population Census National Report" (PDF). Pyongyang: Biro Perangkaan Pusat DPRK. 2009. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2010-03-31. Dicapai pada 19 Februari 2011.
- ^ a b North Korea Diarkibkan 2015-08-12 di Wayback Machine, Buku Fakta Dunia CIA, Dicapai pada 31 Mac 2013.
- ^ a b National Accounts Main Aggregate Database, Bahagian Perangkaan Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, Disember 2012.
- ^ "Carian: Republik Rakyat Demokratik Korea". Pusat Rujukan Persuratan Melayu. Dicapai pada 1 April 2014.
- ^ Frank Jacobs (21 Februari 2012). "Manchurian Trivia" (blog by expert). The New York Times. Dicapai pada 27 August 2012.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]Ketahui lebih lanjut tentang North Korea di Wikipedia: | |
Takrifan dari Wikikamus | |
Imej dan media dari Commons | |
Sumber pembelajaran dari Wikiversity | |
Berita dari Wikiberita | |
Petikan dari Wikipetikan | |
Teks sumber dari Wikisumber | |
Buku teks dari Wikibuku |
- Laman sesawang rasmi Korea Utara
- Laman sesawang rasmi Korea Utara di Switzerland Diarkibkan 2008-10-26 di Wayback Machine
- North Korea Terbongkar Diarkibkan 2008-12-22 di Wayback Machine, (Google Earth North Korea) Pemetaan komprehensif infrastruktur politik dan ekonomi DPRK di Google Earth, termasuk kereta api, hotel, kilang, kemudahan tentera, destinasi pelancongan, kemudahan kebudayaan, pelabuhan, komunikasi dan grid elektrik.
- KCNA Agensi berita rasmi Korea Utara
- Naenara ("My country") Portal sesawang rasmi[pautan mati kekal] - dikendali oleh "Korea Computer Company"
- Korea Utara di Curlie