Lihat sumber bagi Tony Fernandes

{{Infobox officeholder
| image = Tony_Fernandes.jpg
| image_size = 300px
| name = Tony Fernandes
| caption = Fernandes di acara Air Asia
| office4 = Ahli [[Majlis Pemulihan Negara]]
| term_start4 = 21 Julai 2021
| term_end4 = 
| 1blankname4 = Pengerusi
| 1namedata4 = [[Tan Sri Muhyiddin Yassin]]
|birth_name= Anthony Francis Fernandes
| birth_date = {{Birth date and age|1964|4|30}}
| birth_place = [[Kuala Lumpur]], [[Malaysia]]
| party = {{PH PKR}}
| occupation = Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan<br />Pengarah [[AirAsia]] Berhad dan Pengasas Tune Group Sdn Bhd<br />Pengerusi [[Queens Park Rangers F.C.|Queens Park Rangers]]
| spouse = Deborah Lee Bergstrom (berpisah)<br />Puan Sri Chloe Kim
| module2                   = {{Infobox person
| embed                     = yes
| networth = {{Decrease}} AS$335 Juta (2020)
}}
| alma_mater = [[London School of Economics]]
| education = Kolej Epsom dan Sekolah Alice Smith
| residence = Kuala Lumpur, Malaysia<ref>{{cite news| author = Sharanjit Leyl| title =Tony Fernandes: The man behind AirAsia's revival| quote =In 2007, I interviewed Mr Fernandes again, this time in his home in a posh Kuala Lumpur neighbourhood. The interview focused on expansion plans, but what I was struck by was how ordinary and middle class his home seemed. His children were in the background watching TV.| newspaper =[[BBC News]]| date = 28 December 2014| url =http://www.bbc.com/news/business-30615450| accessdate =28 December 2014}}</ref>
|honorific-prefix=[[Tan Sri]] [[Datuk|Dato' Sri]] [[Doktor|Dr.]]|honorific-suffix={{small|[[PSM]]; SSAP (Pahang); SPMP (Perak); DSAP (Pahang); DPTJ (Negeri Sembilan); CBE (UK)}}}}

'''[[Gelaran|Tan Sri]] [[Ijazah kehormat|Dr.]] Anthony Francis Fernandes [[Order of the British Empire|CBE]]''' (lahir 30 April 1964) ialah seorang usahawan Malaysia dan Ketua Pegawai Eksekutif Kumpulan [[AirAsia]], yang memperkenalkan [[Syarikat penerbangan tambang murah|penerbangan tambang murah]] kepada penduduk Malaysia dengan [[slogan]]nya, "kini sesiapapun boleh terbang". Fernandes mencapai kemasyhuran sewaktu beliau memulihkan [[Air Asia|AirAsia]] daripada sebuah syarikat penerbangan yang sakit kepada sebuah syarikat awam yang cemerlang. Fernandes juga dikenali untuk peranannya dalam pencapaian Persetujuan-persetujuan Langit Terbuka dengan negara Thailand, Indonesia dan Singapura, apabila dia meminta bekas [[Perdana Menteri Malaysia]], [[Mahathir Mohamad]] berbuat demikian pada pertengahan tahun 2003. Atas permintaan tersebut, negara-negara tersebut telah bersetuju memberi hak pendaratan kepada AirAsia dan syarikat-syarikat penerbangan tambang rendah yang lain.

==Latar belakang==
Fernandes ialah seorang usahawan Malaysia berbangsa India yang berketurunan [[Malayalee|Malayalam]] dan Goa<ref name=":0">{{cite news|url=http://www.thenutgraph.com/we-were-malaysians-first/|title="We were Malaysians first"|last=Ding Jo-Ann|first=|date=19 November 2009|work=The Nut Graph|access-date=2 May 2017|archive-url=|archive-date=|dead-url=|quote=My father was an Indian citizen, a doctor. He was from Goa... [...] My mother was a Malaysian from Malacca — Ena Fernandez. They both had the same surname — one with “z”, one with “s”.}}</ref> dengan darah kacukan [[Portugis Melaka]] yang dilahirkan di [[Kuala Lumpur]] pada 30 April 1964. Ibu bapanya ialah Dr. Stephen Edward Fernandes (meninggal), dan Ena Dorothy Fernandes (meninggal).<ref>{{cite news|url=http://www.business-standard.com/article/opinion/tea-with-bs-tony-fernandes-110051800033_1.html|title=Tea with Tony Fernandes|last=Kanika Datta|first=|date=18 May 2010|work=Business Standard|access-date=2 May 2017|archive-url=|archive-date=|dead-url=|quote='My mother was a Fernandez as well, with a ‘z’, and her ancestors were Malyalee', he says.}}</ref> Pada masa muda lagi, dia sentiasa mengikut ibunya, seorang peniaga, ke himpunan penebar dan konvensi [[Tupperware]].

Beliau berpendidikan di Sekolah Alice Smith di Kuala Lumpur. Bermula pada usia 12 tahun, dari 1977 hingga 1983, beliau belajar di Kolej Epsom di England.<ref>{{cite news| author =Brian Mertens| title =Flying On A Budget| quote = Funded by his mother’s Tupperware sales, Fernandes flew to England at the age of 12 for boarding school at Surrey’s Epsom College, where he spent more time on sports than study.| newspaper =[[Forbes]]| date =3 December 2010| url =http://www.forbes.com/global/2010/1220/features-airasia-tony-fernandes-flying-on-budget.html| accessdate =28 December 2014}}</ref> Beliau belajar [[matrikulasi]] di [[London School of Economics|Sekolah Ekonomi London]] dan menamatkan pelajaran dalam bidang [[perakaunan]].<ref>{{cite news|url=http://www.economist.com/node/13325379|title=Cheap, but not nasty|first=|date=19 March 2009|archive-url=|archive-date=|dead-url=|department=Business|author=|newspaper=[[The Economist]]|accessdate=28 December 2014}}</ref>

==Kerjaya==
Selepas mendapat ijazah universiti daripada [[London School of Economics]] pada tahun 1987, beliau bekerja sebentar dengan [[Virgin Atlantic]] sebagai juruaudit, dan seterusnya dari tahun 1987 sehingga tahun 1989, dia menjadi pengawal kewangan kepada Virgin Communications, sebuah syarikat [[Richard Branson]] di [[London]]. <ref>AirAsia 2006 Corporate Annual Report</ref>

Sewaktu kembali ke Malaysia pada umur 27, dia menjadi pengarah urusan yang termuda di [[Warner Music (Malaysia) Sdn. Bhd.|Warner Music (Malaysia) Sdn Bhd.]]<ref>{{cite news| author =Elahe Izadi| title =The man behind AirAsia: Flamboyant chief executive Tony Fernandes| newspaper =The Washington Post| date = 28 December 2014| url =http://www.washingtonpost.com/news/world/wp/2014/12/28/the-man-behind-airasia-flamboyant-chief-executive-tony-fernandes/| accessdate =28 December 2014}}</ref> Selanjutnya dari tahun 1992 sehingga 2001, dia menjadi naib presiden [[Asia Tenggara|Wilayah Asia Tenggara Selatan]] bagi Kumpulan Warner Music. Pada masa [[Time Warner|Time Warner Inc.]] bergabung dengan America Online, Fernandes meninggalkan syarikatnya bagi mengejarkan impiannya untuk menubuhkan sebuah syarikat penerbangan tambang rendah. Malangnya, permohonan lesennya ditolak oleh kerajaan Malaysia.<ref>{{cite news| author = Sharanjit Leyl| title =Tony Fernandes: The man behind AirAsia's revival| quote =AirAsia's brand image is closely tied with its chief executive, Malaysian entrepreneur Tony Fernandes, who took over operations in 2001. Almost always in jeans and an Air Asia cap when interviewed, Mr Fernandes was seen as Malaysia's answer to Richard Branson.| newspaper =[[BBC News]]| date = 28 December 2014| url =http://www.bbc.com/news/business-30615450| accessdate =28 December 2014}}</ref><ref>{{cite news| author =| title = How Air Asia founder Tony Fernandes' dream came true| quote =Mr Fernandes bought Air Asia from a Malaysian government-owned company in September 2001 for a mere 25 pence.| newspaper =[[BBC News]]| date =1 November 2010| url =http://www.bbc.com/news/business-11647205| accessdate =28 December 2014}}</ref>

===AirAsia===
Melalui Datuk [[Pahamin Rajab|Pahamin A. Rajab]], bekas Ketua Setiausaha [[Kementerian Perdagangan Dalam Negeri Dan Hal Ehwal Pengguna]], Fernandes mendapat peluang bertemu dengan bekas Perdana Menteri Dr. [[Mahathir Mohamad]] pada Oktober, 2001. Semasa itu, AirAsia, sebuah [[anak syarikat]] yang ditubuhkan oleh [[DRB-HICOM]], sebuah [[Konglomerat (syarikat)|konglomerat]] kerajaan Malaysia, telah mengalami kesulitan disebabkan tanggungan hutang yang terlalu tinggi. Kerajaan telah mencuba menjualnya kepada pelabur-pelabur tanpa apa-apa kejayaan. Oleh sebab itu, Dr. Mahathir telah menasihati Fernandes supaya membeli syarikat penerbangannya yang sedia ada, baik daripada menubuhkannya sendiri. Seterusnya, Fernandes memajak rumah dan menggunakan keseluruhan wang simpanannya untuk membeli syarikat tersebut dengan harga seringgit. Syarikat AirAsia pada masa itu mempunyai dua buah [[kapal terbang]] [[Boeing]] yang berumur, dan hutang sebanyak RM40 juta.<ref name="bt-3dec">{{cite news|title=Battle-hardened Fernandes|url=https://my.news.yahoo.com/battle-hardened-fernandes-170618306.html|accessdate=29 December 2014|work=Business Times (Malaysia)|publisher=Yahoo! News|date=3 December 2014}}</ref>

Peristiwa pembelian itu pada masa selepas [[serangan 11 September 2001]], suatu tempoh masa yang paling teruk dalam sejarah [[Penerbangan|perindustrian penerbangan]] perdagangan, menyebabkan orang ramai berpendapat bahawa Fernandes telah menjadi "gila" kerana tiada ramai orang pada masa itu yang berani lagi menaiki kapal terbang. Mereka juga meramalkan bahawa syarikat AirAsia akan menjadi [[muflis]]. Walaubagaimanapun, selepas setahun, AirAsia mampu menjelaskan keseluruhan hutangnya, dan tidak lagi mengalami kerugian.<ref name="businessweek">{{cite news|title=Tony Fernandes|url=http://www.businessweek.com/stories/2004-07-11/tony-fernandes|accessdate=29 December 2014|work=Bloomberg Businessweek|date=11 July 2004}}</ref> Penyusunan semula [[organisasi]] AirAsia dengan imej dan [[konsep]] yang baru membawa perubahan yang besar dan memperoleh keuntungan dalam tempoh masa yang pendek. Tawaran sahamnya (IPO) pada November 2004 menerima kelebihan permintaan sebanyak 130 peratus.<ref>{{cite news|last1=Stevens|first1=Andrew|title=Interview with Tony Fernandes|url=http://edition.cnn.com/2007/WORLD/asiapcf/09/20/talkasia.fernandes/index.html?iref=newssearch|accessdate=29 December 2014|date=24 October 2007}}</ref>

Fernandes berasa bahawa masa yang dipilihnya untuk membeli syarikat AirAsia adalah tepat. Semenjak 11hb September, 2001, sewa kapal terbang telah menurun 40 peratus. Tambahan lagi, ramai pekerja yang berpengalaman boleh didapati pada masa itu, disebabkan pemberhentian pekerja di perindustrian penerbangan. Fernandes juga percaya bahawa penumpang Malaysia akan menyambut tambang penerbangan rendah supaya mengurangkan masa dan kos, terutamanya, dalam keadaan [[ekonomi]] yang ketat. Oleh sebab itu, dia meniru sistem [[Ryanair]] (Ryanair yang juga meniru sistemnya itu daripada [[Southwest Airlines]] di [[Amerika Syarikat]]), sebuah syarikat penerbangan [[Ireland]] yang paling berjaya di dunia. Ferdandes membilang bahawa 50 peratus daripada pelanggan kapal terbang tambang rendah adalah penumpang kapal terbang kali pertama. Sebelum AirAsia bermula tambang penerbangan rendah, Ferdandes mengira bahawa cuma 6 peratus daripada penduduk Malaysia yang pernah menaikki kapal terbang.

===Cabang lain===
Pada tahun 2007, Fernandes memulakan rantaian hotel, [[Tune Hotels]], berdasarkan konsep tanpa perkhidmatan. Ia mempunyai harta di [[Britain]], [[Australia]] dan [[Timur Jauh]].<ref>{{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/travel/picturegalleries/10009598/The-richest-people-in-travel.html?frame=2542670 |title=The Richest People in Travel |publisher=The Telegraph |accessdate=12 February 2014}}</ref>

Pada Mac 2012, beliau berkhidmat di Lembaga Penasihat Antarabangsa Global March ke [[Baitulmaqdis]], yang bertujuan untuk "menggerakkan komuniti antarabangsa dalam perpaduan dengan rakyat Palestin dan untuk melindungi Baitulmaqdis."<ref>http://gm2j.com/main/concept-and-objectives/</ref> Pernyataan Bersama dikeluarkan, ditandatangani oleh pelbagai ahli Lembaga, termasuk Fernandes.<ref>http://gm2j.com/main/wp-content/uploads/2012/03/GMJ-IAB-press-release.pdf</ref>

Pada tahun 2013, beliau menjadi pengacara ''The Apprentice Asia'', tayangan Asia rancangan realiti ''The Apprentice'' di mana sekumpulan ahli perniagaan dan wanita muda yang bersaing bersaing untuk peluang bekerja dengan Fernandes.<ref>{{cite news|last1=Wells|first1=Jennifer S.|title=Tony Fernandes Is Trump's Asian Apprentice|url=http://www.forbes.com/sites/forbesasia/2013/02/27/tony-fernandes-is-trumps-asian-apprentice/|accessdate=29 December 2014|work=Forbes Asia|issue=4 March 2013|date=27 February 2013}}</ref>

====Kumpulan Caterham====
Fernandes merupakan pengasas pasukan [[Caterham F1]] [[Formula One]], yang memulakan perlumbaan pada {{F1|2010}} sebagai [[Team Lotus (2010–11)|Lotus Racing]] dan berlumba di {{F1|2011}} sebagai [[Team Lotus (2010–11)|Team Lotus]].  Pada 2 Julai 2014, Caterham F1 telah dijual kepada konsortium Switzerland dan Timur Tengah.<ref>{{cite web|url=http://bleacherreport.com/tb/ddABq|title=BBC Sport - F1: Caterham face legal action from more than 40 former staff|author=Andrew Benson|work=BBC Sport}}</ref>

Pada 16 Disember 2009, Fernandes menerima "cabaran" daripada [[Richard Branson]], rakan bos penerbangan da pemilik Lotus' F1 [[Virgin Racing]]. Bos pasukan yang kalah akan bekerja dengan syarikat penerbangan pemenang untuk sehari berpakaian sebagai pramugari. Fernandes berseloroh "Senangnya lebih baik. Penumpang kami akan senang disampaikan oleh Knight of the Realm, tetapi mengenalk Richard, cabaran sebenar adalah untuk menghalangnya meminta kopi tamu, teh atau saya?" Itu yang menakutkan."<ref>{{cite web|url=http://en.espnf1.com/lotus/motorsport/story/5174.html |title=Lotus boss accepts Branson's bet &#124; Lotus &#124; Formula 1 news, live F1 &#124; ESPN F1 |publisher=En.espnf1.com |date=16 December 2009 |accessdate=29 April 2010}}</ref> Di samping itu, pasukan itu menghasilkan poster yang menggambarkan Branson dalam pakaian seragam Air Asia. Walau bagaimanapun, tarikh penerbangan itu ditangguhkan beberapa kali: pertama kerana Branson memecahkan kakinya, maka kerana perkahwinan diraja, akhirnya kerana kebakaran di Pulau Necker. Pada 19 Disember 2012, Fernandes mengumumkan bahawa Branson akan menghargai pertaruhannya pada Mei 2013. Branson akhirnya menghormati pertaruhan pada 13 Mei 2013<ref>{{cite web|url=http://www.virgin.com/richard-branson/lady-in-red|title=Lady in Red|publisher=Virgin|date=16 December 2009|accessdate=25 May 2013}}</ref>

Caterham Racing, juga dicipta oleh Fernandes, bertanding di [[GP2 Series]].

Pada 27 April 2011, Fernandes mengumumkan syarikatnya telah membeli Caterham Cars.

====Bola sepak====
Fernandes merupakan peminat kelab Inggeris [[West Ham United F.C.|West Ham United]] dan terlibat dalam perbincangan berhubung kemungkinan pengambilalihan kelab itu pada Mei 2011, di mana ia kelihatan seolah-olah beliau akan memperoleh 51 peratus kepentingan dalam kelab itu. Bekas pengerusi West Ham Andrew Bernhardt juga terbang ke Kuala Lumpur untuk mencuba dan menyelesaikan perjanjian itu, tetapi kedua-dua pihak gagal bersetuju dengan harga.<ref>{{cite news|url=http://www.telegraph.co.uk/sport/football/teams/west-ham/6617779/West-Ham-showing-signs-they-are-on-road-to-recovery-after-troubled-past.html|title=West Ham showing signs they are on road to recovery after troubled past|work=The Telegraph|author=Jason Burt|date=20 November 2009|accessdate=18 July 2013}}</ref> Ia hanya sebulan kemudian apabila Fernandes membuat tawaran lain untuk membeli 51 peratus daripada kelab itu, walaupun pemilik bersama David Sullivan dan David Gold menolak tawarannya. Sullivan memberitahu ''London Evening Standard'': "Beliau mahukan 51% daripada kelab untuk dua bob." Komen Sullivan memulakan perang kata di [[Twitter]]. "Ia adalah tawaran yang bagus dengan wang yang baik dan membawa orang yang baik," kata Fernandes. "Gold dan Sullivan boleh mengatakan apa sahaja yang mereka mahu, saya telah menjadi peminat seumur hidup dan akan membawa duit yang baik, idea yang baik, orang baru dan kepercayaan baru. Sekiranya kita tidak sepatutnya berada di [[Eropah]], sekarang kita telah diturunkan, dua pengurus yang dipecat. Semua pemain yang baik akan dijual. Tidak ada latihan baru yang merupakan ramuan yang paling penting yang saya rasakan. Dan lebih banyak pelabura ke akademi. "<ref>{{cite news|title=Tony Fernandes hits back at West Ham owner Sullivan|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/13620939.stm|work=BBC Sport|accessdate=2 June 2011|date=3 June 2011}}</ref>

[[File:Tony Fernandes' Seat at Loftus Road.jpg|thumbnail|250px|right|Tempat duduk Tony Fernandes di Loftus Road]]

Pada 18 Ogos 2011, hanya tiga bulan selepas promosi [[Queens Park Rangers F.C.|Queens Park Rangers]] kembali ke [[Liga Perdana Inggeris|Liga Premier]] berikutan ketiadaan selama 15 tahun, Fernandes diumumkan sebagai pemegang saham majoriti mereka, setelah membeli saham 66% Bernie Ecclestone. Beliau juga dinamakan sebagai pengerusi QPR Holdings Ltd.<ref name=QPR>{{cite news|title=Lotus boss Tony Fernandes completes QPR takeover|url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/football/14566122.stm|accessdate=18 August 2011 | work=BBC News|date=18 August 2011}}</ref>

{{Quote box| quote =Semua orang tahu saya telah mengikuti West Ham sepanjang hidup saya tetapi saya sentiasa mempunyai tempat yang lembut untuk QPR. Rangers adalah salah satu pasukan pertama yang saya saksikan semasa kecil Loftus Road. Saya selalu mahu terlibat dalam bola sepak dan rayuan sebuah kelab London, seperti QPR, adalah peluang yang terlalu baik untuk ditolak.|quoted=yes|align=right|width=30%|source=Tony Fernandes, Ogos 2011.<ref name="QPR"/>}}

Sementara Neil Warnock kekal sebagai pengurus kelab untuk kembali ke landasan utama, lapan perlawanan Liga Perdana tanpa kemenangan akhirnya membawa kepada pemecatannya.<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/16462913|title=Neil Warnock sacked as manager of Queens Park Rangers|work=BBC Sport|date=8 January 2012|accessdate=29 July 2013}}</ref> [[Mark Hughes]] segera dinamakan sebagai penggantinya, menandatangani perjanjian dua setengah tahun dalam proses.<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/16465289|title=Mark Hughes confirmed as new Queens Park Rangers manager|work=BBC Sport|date=10 January 2012|accessdate=29 July 2013}}</ref> Walaupun pengurus baru mereka, bentuk buruk QPR masih diteruskan, yang menyebabkan mereka bertempur untuk kelangsungan hidup Liga Perdana pada hari terakhir [[Liga Perdana Inggeris 2011-12|musim 2011-2012]]. Saingan penyingkiran [[Bolton Wanderers F.C.|Bolton Wanderers]] memerlukan kemenangan untuk memiliki peluang untuk terus bertahan, tetapi hanya dapat mengumpulkan seri dengan [[Stoke City F.C.|Stoke City]],<ref>{{cite news|title=Stoke 2-2 Bolton|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/17973085|work=BBC Sport|accessdate=30 July 2013|date=13 May 2012}}</ref> yang bermaksud QPR selamat, meskipun kalah 3-2 ke [[Manchester City F.C.|Manchester City]] setelah pemenang waktu cedera [[Sergio Agüero]] - gol Yang mencuri gelaran Liga Perdana Inggeris dari [[Manchester United F.C.|Manchester United]] dalam perbezaan gol.<ref>{{cite news|title=Manchester City 3-2 QPR|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/17973148|work=BBC Sport|accessdate=30 July 2013|date=13 May 2012}}</ref>

Mark Hughes mengetuai kelab itu pada musim 2012-2013, tetapi selepas hanya empat mata dari 12 perlawanan dan tanpa kemenangan tunggal - salah satu daripada yang paling buruk dalam sejarah Liga Perdana - Fernandes memberi Hughes pesanan perarakannya.<ref>{{cite news|title=Mark Hughes sacked as Queens Park Rangers manager|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/20386628|work=BBC Sport|accessdate=30 July 2013|date=23 November 2012}}</ref><ref>{{cite news|title=Mark Hughes: QPR's patience finally runs out with manager|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/20461960|work=BBC Sport|accessdate=30 July 2013|date=23 November 2012}}</ref> Fernandes mengupah bekas pengurus [[Tottenham Hotspur F.C.|Tottenham Hotspur]], [[Harry Redknapp]] pada 24 November 2012,<ref>{{cite news|title=QPR: Harry Redknapp takes over as manager|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/20466488|work=BBC Sport|accessdate=30 July 2013|date=24 November 2012}}</ref><ref>{{cite news|title=Harry Redknapp returns to rescue Queens Park Rangers|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/20468407|work=BBC Sport|accessdate=30 July 2013|date=24 November 2012}}</ref> tetapi beliau juga tidak dapat menyelesaikan masalah QPR. Berikutan seri tanpa jaringan dengan saingan penyingkiran Reading pada 28 April 2013, kedua-dua pasukan telah diturunkan ke [[Liga Kejohanan Bola Sepak Inggeris|Kejohanan]].<ref>{{cite news|title=Reading 0-0 QPR|url=http://www.bbc.co.uk/sport/0/football/22237302|work=BBC Sport|accessdate=30 July 2013|date=28 April 2013}}</ref>

[[File:Tonyfernandesmay2015.jpg|thumb|Tony Fernandes menonton QPR v Newcastle bersama Les Ferdinand di Loftus Road pada Mei 2015]]

Bercakap kepada media hanya seminggu selepas penyingkiran Rangers kembali ke Kejohanan, Fernandes berkata beliau telah dieksploitasi sejak beliau mengambil alih di Loftus Road. Selepas melabur kira-kira £50 juta ke dalam kelab itu, beliau berkata: "Saya tidak fikir saya akan dimanfaatkan lagi, saya rasa saya membenarkan diri saya dimanfaatkan tetapi itu pilihan saya. Tidak ada dua cara mengenainya, saya perlu bayar premium. Saya telah melihat semua bahagian yang membuatkan bola sepak sepi - mungkin tidak bermoral adalah perkataan yang kuat - tetapi mereka akan menjual nenek mereka untuk melakukan sesuatu. Ini semua adalah sebahagian daripada ekosistem bola sepak."

Pada 11 September 2016, Fernandes mengisytiharkan bahawa beliau tidak berminat menjadi Presiden [[Persatuan Bola Sepak Malaysia]] (FAM) walaupun terdapat soalan-soalan yang diajukan daripada perkadarannya.<ref name="No interest">{{cite web|url=http://www.freemalaysiatoday.com/category/nation/2016/09/11/no-interest-in-being-fam-president-says-tony-fernandes/|title=No interest in being FAM president, says Tony Fernandes|date=11 September 2016|publisher=[[Free Malaysia Today]]|accessdate=28 January 2018|quote=He gives three reasons why it's a long shot, and says his response to an impromptu question was blown out of proportion.}}</ref>

==Pencapaian dan anugerah==
Pencapaian Fernandes yang terbesar ialah pemulihan syarikat AirAsia sebagai sebuah syarikat penerbangan antarabangsa. Sebelum beliau memasuki perindustrian ini, negara-negara di Wilayah Asia Tenggara Selatan tidak mempunyai sebarang persetujuan Langit Terbuka. Pada pertengahan 2003, Fernandes telah meminta [[Mahathir Mohamad|Dr. Mahathir]] untuk mengemukakan cadangan persetujuan itu kepada negara Thailand, Indonesia dan Singapura. Atas permintaanya, beliau mencapai kejayaaan dalam mendapat hak pendaratan, bukan sahaja untuk AirAsia, tetapi juga untuk syarikat-syarikat penerbangan tambang rendah yang lain. 

Fernandes juga berjaya merevolusikan perindustrian penerbangan serantau melalui penerbangan tambang rendah. Sekarang, terdapat beberapa syarikat penerbangan tambang rendah di wilayah ini, iaitu:
* [[Tiger Airways]], sebuah syarikat Singapura yang dimiliki oleh [[Singapore Airlines]];
* Penggabungan syarikat [[Valuair]] dari Singapura, dengan [[JetStar]] yang dimiliki oleh [[Qantas Airways]] dari [[Australia]];
* [[Nok Air]], sebuah syarikat Thailand; dan
* [[Lion Air]], sebuah syarikat Indonesia.

Fernandes telah menerima banyak anugerah, termasuknya:
* "Siri Pengkhayal-Pengkhayal dan Kepimpinan" (''Visionaries & Leadership Series'') oleh ''International Herald Tribune'', sebuah syarikat akhbar di Amerika Syarikat, bagi kerjanya yang cemerlang di syarikat AirAsia;
* "Ketua Syarikat Malaysia bagi Tahun 2003" (''Malaysian CEO of the Year 2003'') pada Disember, 2003 &mdash; sejenis anugerah tertinggi yang sehingga kini, hanya diberikan kepada sembilan pengusaha di Malaysia oleh [[American Express]] dan [[Business Times]]. Anugerah ini diberikan kepada Fernandes bagi mengakui prestasi pengusahaan dan kemahiran pengurusannya di kalangan pemimpin-pemimpin syarikat-syarikat Malaysia;
* "Pengusaha Baru Malaysia Yang Terutama Bagi Tahun 2003" (''Emerging Entrepreneur of the Year - Malaysia 2003'') pada tahun 2004;
* "25 Bintang Asia" (''25 Stars of Asia'') oleh ''[[Business Week]]'' pada tahun 2005.
* 2010 Forbes Asia businessman of the year<ref>{{cite news| url=http://www.forbes.com/global/2010/1220/features-airasia-tony-fernandes-flying-on-budget.html | work=Forbes | first=Brian | last=Mertens | title=Flying On A Budget | date=20 December 2010}}</ref>
* 2011 No. 52, in FastCompany Top 100 Most Creative People in Business.<ref>{{cite web| url=http://www.fastcompany.com/most-creative-people/2011 |title=The 100 Most Creative People in Business 2011 |publisher=Fast Company |accessdate=8 June 2013}}</ref>
*"Brand Builder of the Year" 2014 di World Branding Awards, untuk kerjanya dalam membina jenama AirAsia<ref name=yahoo-fin-wba>{{cite news|title=Asian Brands Honoured at the 2014 World Branding Awards|url=https://finance.yahoo.com/news/asian-brands-honoured-2014-world-160500286.html|accessdate=16 February 2015|publisher=Yahoo Finance|date=29 October 2014}}</ref>

==Kehidupan peribadi==
Beliau telah berkahwin dengan seorang gadis [[Korea Selatan]] iaitu Chloe Kim di Cote d'Azur, [[Perancis]] pada 14 Oktober 2017.<ref>[https://m.utusan.com.my/bisnes/tony-fernandes-kahwin-teman-wanita-korea-1.538163 Tony Fernandes kahwini gadis Korea Selatan] Utusan Online, 15 Oktober 2017</ref>

Fernandes sebelum ini berkahwin dengan Deborah Lee Bergstrom pada 1 Jun 1994 dan berpisah pada tahun 2004. Mereka mempunyai seorang anak perempuan dan seorang anak lelaki, Stephanie dan Stephen<ref>{{Cite news|url=http://www.channelnewsasia.com/news/business/airasia-tony-fernandes-wants-to-slow-down-9358960|title=He still dreams of flying high, but AirAsia's Tony Fernandes now wants to ‘slow down a bit’|access-date=2017-10-31|work=Channel NewsAsia|language=en-US}}</ref> (masing-masing berusia 23 dan 16 tahun pada 2017) menurut ''The Independent''. Stephanie menamatkan pengajian di Universiti Durham pada 26 Jun 2015 sementara adiknya masih belajar di Kuala Lumpur, Malaysia.

Beliau tidak bertutur dalam [[bahasa Melayu]].<ref name="No interest" />

==Rujukan==
{{Reflist}}

==Pautan luar==
{{Commons category}}
{{Portal|Malaysia}}
* [http://www.tonyfernandesblog.com Blog Tony Fernandes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130428121936/http://www.tonyfernandesblog.com/ |date=2013-04-28 }}
* [http://www.businessweek.com/magazine/content/04_28/b3891409.htm BusinessWeek Online] 
* [http://www.asiaweek.com/asiaweek/magazine/enterprise/0,8782,185613,00.html Asiaweek.com]
* [http://www.skorcareer.com/malaysia-eng/tonyfernandes-airasia-profile.htm SkorCareer]
* [http://www.theedgedaily.com/cms/content.jsp?id=com.tms.cms.article.Article_b9ee670d-cb73c03a-174a6e20-3cacf6cf The Edge Daily] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928003019/http://www.theedgedaily.com/cms/content.jsp?id=com.tms.cms.article.Article_b9ee670d-cb73c03a-174a6e20-3cacf6cf |date=2007-09-28 }}
* [http://members.forbes.com/global/2006/0605/035_2.html Forbes] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120206060435/http://members.forbes.com/global/2006/0605/035_2.html |date=2012-02-06 }}

{{Caterham F1}}
{{Lotus Racing}}
{{Kawalan kewibawaan}}

{{lifetime|1964||Fernandes, Tony}}
[[Kategori: Orang dari Kuala Lumpur]]
[[Kategori:Orang Malaysia berketurunan Goan]]
[[Kategori:Orang Malaysia berketurunan Malayali]]
[[Kategori:Orang Malaysia berketurunan Portugis]]
[[Kategori:Penganut Kristian]]
[[Kategori:Usahawan Malaysia]]
[[Kategori:Orang Malaysia berketurunan India]]
[[Kategori:Orang Malaysia berketurunan Kristang]]
[[Kategori:Penerima Darjah Dato' Paduka Tuanku Jaafar]]