în
Xuyakirin
Bilêvkirin
[biguhêre]Navdêr
[biguhêre]Zayenda mê ya binavkirî | ||
---|---|---|
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | în | în |
Îzafe | îna | înên |
Çemandî | înê | înan |
Nîşandera çemandî | wê înê | wan înan |
Bangkirin | înê | înino |
Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
Navkî | înek | înin |
Îzafe | îneke | înine |
Çemandî | înekê | îninan |
în mê
- Ji rojên hefteyê ya piştî pêncşemê û berî şemiyê.
- Xelat û şefqe û dildan
Şukurxwaz în ko Baxwey da
Mi hadir secdeya şukrê — (Melayê Cizîrî, Dîwana Melayê Cizirî, ~1640)
- Xelat û şefqe û dildan
Herwiha
[biguhêre]Hevmane
[biguhêre]Binêre herwiha
[biguhêre]- (rojên hefteyê bi kurmancî) Rojên hefteyê; duşem, sêşem, çarşem, pêncşem, în, şemî, yekşem [biguhêre]
Etîmolojî
[biguhêre]Ji zimanên îranî, hevrehên kurmancî înî, eynî, soranî ههینی (heynî), zazakî yene, farisî آدینه (/adîne, adînê/).
Werger
[biguhêre]în, eynî, cume
- Abxazî: ахәаша (āx°āšā)
- Adîgeyî: бэрэскэшху (bărăskăšx°)
- Afrîkansî: Vrydag → af
- Aghwanî: 𐕗𐔰𐕙𐔰𐕚𐕄𐔴 (ṗarasḳe)
- Alabamayî: atáɬɬàapi, nihta istáɬɬàapi
- Albanî: e premte
- Almaniya bilind a kevn: frīatag n, pherintag n
- Almaniya Pennsylvania: Freidaag
- Almanî: Freitag → de n
- Alutîqî: Tallimiin
- Amharî: ዓርብ (ʿarb)
- Aragonî: viernes → an
- Aramî: ערובתא m (ʿruvta)
- Aromanî: viniri → roa-rup
- Asamî: শুক্রবাৰ
- Astûrî: vienres → ast n
- Atîkamekwî: tcipaiatikw kicikaw
- Avarî: Рузман (Ruzman)
- Azerî: cümə → az
- Baskî: ostiral → eu
- Başkîrî: йома (yoma)
- Batsbî: პარასკ (ṗarasḳ), პარასკინა̄ (ṗarasḳinā)
- Belarusî: пя́тніца m (pjátnica)
- Bengalî: শুক্রবার → bn (śukrôbar), জুম্মাবার → bn (jummabar)
- Blakfotî: mamiiksistsiko
- Bretonî: Gwener → br n, digwener → br
- Bugî: juma
- Bulgarî: пе́тък n (pétǎk)
- Burmayî: သောကြာ → my (sau:kra)
- Buryatî: пятница (pjatnica), баасан (baasan)
- Conxayî: སྤེན་པ (spen pa)
- Çeçenî: пӏераска (ṗeraska)
- Çekî: pátek → cs n
- Çerokî: ᏧᎾᎩᎶᏍᏗ (tsunagilosdi)
- Çîçewayî: Lachisanu
- Çîkasawî: Nittak Ishtalhlha'pi'
- Çînî:
- Çuvaşî: эрнекун (ernekun)
- Dakotayî: Aŋpetu Izaptaŋ
- Dalmatî: vindre
- Danmarkî: fredag → da
- Endonezyayî: Jumat → id
- Erebî: الْجُمُعَة m (al-jumuʿa), الجُمْعَة m (al-jumʿa), يَوْم الْجُمُعَة n (yawm al-jumuʿa)
- Erebiya misrî: الجمعة m (el-gómʕa)
- Erebiya kendavî: يوم اليمعة n (yōm ʔil-yimʕa)
- Ermenî: ուրբաթ → hy (urbatʻ)
- Ermeniya kevn: ուրբաթ (urbatʻ)
- Erzayî: сюконьчи (sjukonʹči)
- Esperantoyî: vendredo → eo
- Estonî: reede → et
- Extremaduranî: viernis
- Farefareyî: Arzũma
- Farisî: آدینه → fa (âdine), جمعه → fa (jom'e)
- Ferî: fríggjadagur → fo n
- Fîjî: siga Vakaraubuka
- Fînî: perjantai → fi
- Frankoprovansî: divendres, di-Vendres
- Fransî: vendredi → fr n
- Friyolî: vinars
- Frîsiya bakur:
- Frîsî: freed → fy
- Gaelîka skotî: Dihaoine → gd n
- Galîsî: venres → gl n, sexta feira → gl m
- Gujaratî: શુક્રવાર → gu n (śukravār)
- Gurcî: პარასკევი → ka (ṗarasḳevi)
- Haîtî: vandredi
- Hawayî: Pōʻalima
- Hawsayî: Jumma'a
- Hindî: शुक्रवार → hi n (śukravār), जुमा → hi n (jumā), जुम्मा → hi n (jummā), शुक्र → hi n (śukra)
- Hîlîgaynonî: Biyernes
- Holendî: vrijdag → nl n
- Îbranî: יוֹם שִׁשִּׁי → he n (yom shishí), יוֹם ו' n (yom vav)
- Îdoyî: venerdio → io
- Îngilîziya kevn: frigedæg n, Fríandæg n
- Îngilîzî: Friday → en
- Îngûşî: пӏаьраска (ṗäraska)
- Înterlîngua: venerdi → ia
- Îrlendî: Aoine → ga m
- Îtalî: venerdì → it n
- Îzlendî: föstudagur → is n
- Japonî: 金曜日 → ja (きんようび, kin'yōbi), 金曜 → ja (きんよう, kin'yō)
- Kabardî: мэрем (mărem)
- Kalalîsûtî: tallimanngorneq
- Kalmîkî: басң өдр (basñ ödr)
- Karakalpakî: juma
- Karelî: piätteniččy
- Kaşûbî: piątk → csb n
- Katalanî: divendres → ca n
- Keçwayî: ch'askachaw
- Keşmîrî: جُمعہ → ks (jumāh), شۆکُروار → ks (śokurvār)
- Kirgizî: жума → ky (cuma)
- Kîkongoyî: Lumbu kia ntanu
- Kîngalî: සිකුරාදා → si (sikurādā)
- Kînyarwandayî: Kwagatanu
- Samî:
- Samiya bakurî: bearjadat
- Kîrîbatî: Danimabong
- Komî-permyakî: пекнича (pekniča)
- Koreyî: 금요일 → ko (geumyoil)
- Kornî: Gwener, de Gwener, dy'Gwener
- Korsîkayî: vènnari → co
- Kreyoliya fransî ya Louisiana: vendredi, vendrédi
- Kreyoliya morîtanî: vandredi
- Kreyoliya seyşelî: vandredi
- Kumikî: жумагюн (jumagün)
- Kusaalî: arzũm daat
- Ladînî: vender
- Lakotayî: Aŋpétu Záptaŋ
- Latînî: diēs Veneris → la n an m, parascēvē m, fēria sexta m
- Latviyayî: piektdiena → lv m
- Lawsî: ວັນສຸກ → lo (wan suk), ສຸກ (suk)
- Lazî: პარასკე (ṗarasḳe), ობიჩხა (običxa)
- Lezgînî: жумя (žumä)
- Lîmbûrgî: vriedig → li
- Lîtwanî: penktadienis → lt n
- Lîvonî: brēḑig
- Lombardî: venerdi
- Lueyî: ᦞᧃᦉᦳᧅ (vanṡuk)
- Lugandayî: Lwakutaano
- Luksembûrgî: Freiden → lb n, Freideg → lb n
- Mòçenoyî: vraita n
- Makasarî: juma
- Malay:
- Makedonî: петок → mk n (petok)
- Malayalamî: വെള്ളിയാഴ്ച → ml (veḷḷiyāḻca)
- Maltayî: il-Ġimgħa
- Mançûyî: ᠠᡳᠰᡳᠨ
ᡠᠰᡳᠩᡤᡳ (aisin usinggi) - Maorî: Paraire, Rārima, Rāmere
- Maratî: शुक्रवार → mr n (śukravār)
- Marî:
- Mariya rojhilatî: кугарня
- Mecarî: péntek → hu
- Megrelî: ობიშხა (obišxa)
- Mîrandî: sesta-feira
- Mongolî:
- Kirîlî: баасан → mn (baasan), тав дахь өдөр (tav dahʹ ödör), ᠭᠠᠷᠠᠭ ᠦᠨ
ᠲᠠᠪᠤᠨ (ɣaraɣ-ün tabun)
- Kirîlî: баасан → mn (baasan), тав дахь өдөр (tav dahʹ ödör), ᠭᠠᠷᠠᠭ ᠦᠨ
- Moreyî: arzũma
- Napolîtanî: viernarì
- Navajoyî: Ndaʼiiníísh
- Nedersaksî:
- Norsiya kevn: frjádagr n
- Norwecî: fredag → no
- Ojibweyî: naanogiizhigad
- Oksîtanî: divendres → oc n
- Oriyayî: ଶୁକ୍ରବାର (śukrôbarô)
- Oromoyî: Jimmata
- Ossetian:
- Oygurî: جۈمە → ug (jüme)
- Ozbekî: juma → uz
- Papyamentoyî: djabièrnè
- Peştûyî: آدينه m (ādiná), جمعه → ps m (ǰum'á)
- Piedmontîsî: vëner n, vënner n
- Plodîşî: Friedach n
- Polonî: piątek → pl m inan
- Portugalî: sexta-feira → pt m, sexta → pt m
- Puncabî: ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ → pa (śukkarvār), ਜੁਮਾ → pa (jumā)
- Qazaxî: жұма → kk (jūma)
- Rohingyayî: jumá
- Romancî: venderdi, venderdis, vendergis, vendarde
- Romanî: paraśtuj m
- Romanyayî: vineri → ro m
- Rusî: пя́тница m (pjátnica)
- Samiya înarî: vástuppeivi
- Samiya skoltî: piâtnâc
- Samoayî: Aso Faraile
- Sanskrîtî: शुक्रवार → sa n (śukravāra)
- Sardînî: canàbara, chenàbura m, cenàbara
- Semaî: Jumaat
- Sicîlî: vènniri → scn, venniridìa → scn
- Sindhî: جُمعو → sd, ٿاروُن, ٿانرُ, شُڪرُ
- Sirboxirwatî:
- Slaviya kevn:
- Kirîlî: пѧтъкъ n (pętŭkŭ)
- Slovakî: piatok → sk n
- Slovenî: pétek → sl n
- Somalî: jimco
- Sorbiya jêrîn: pětk n
- Sorbiya jorîn: pjatk n
- Sotoyiya başûr: Labohlano → st
- Spanî: viernes → es n
- Svanî: უ̂ებიშ (ûebiš)
- Swahîlî: Ijumaa
- Swazî: Lesíhlánu
- Swêdî: fredag → sv g
- Şonayî: Chishanu
- Tabasaranî: жвуми (ž°umi)
- Tacikî: ҷумъа → tg (jumʾa), одина → tg (odina)
- Tagalogî: Biyernes → tl, biyernes
- Tahîtî: mahana pae
- Tamîlî: வெள்ளி → ta (veḷḷi)
- Taosî: míalnąsi
- Tarantinoyî: venerdìe
- Tausugî: Jumaat
- Tayî: วันศุกร์ → th (wan sùk), ศุกร์ → th
- Telûgûyî: శుక్రవారము → te (śukravāramu)
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⵙⴰⵎ (sam)
- Teteriya krîmî: cuma
- Teterî: җомга → tt (comga)
- Tetûmî: loron-sesta
- Tigrînî: ዓርቢ → ti (ʿarbi)
- Tirkî: cuma → tr
- Tirkmenî: anna → tk, juma
- Tîbetî: གཟའ་པ་སངས (gza' pa sangs)
- Tokpisinî: Fraide
- Tongî: Falaite
- Tswanayî: Labotlhano → tn
- Udî: пӏараскӏи (ṗarasḳi)
- Udmurtî: пятница (pjatnica), удмуртарня (udmurtarnja)
- Urdûyî: جمعہ → ur (jum'ā), شکروار n (śukarvār), شکر n (śukar), آدینہ → ur (ādīna), بھرگوبار (bhargobār)
- Ûkraynî: п'я́тниця m (pʺjátnycja)
- Venîsî: vènere n, vénare → vec
- Vepsî: videnz'päiv
- Viyetnamî: thứ sáu → vi
- Volapûkî: fridel → vo, mälüdel, flidel
- Voroyî: riidi
- Walonî: vénrdi → wa, divénr → wa
- Weylsî: dydd Gwener → cy n
- Wînnebagoyî: Hąąp Hisacąhą
- Wolofî: àjjuma → wo
- Ximêrî: ថ្ងៃសុក្រ → km (thngaysokrɔɔ)
- Xosayî: uLwesihlanu
- Yakanî: Juma'at
- Yakutî: бээтинсэ (beetinse)
- Yidîşî: פֿרײַטאָג n (fraytog)
- Yupîkiya navendî: Tallimirin
- Yûnanî: Παρασκευή → el m (Paraskeví)
- Zuluyî: uLwesihlanu
- Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
Formeke lêkerê
[biguhêre]în
- Di hin devokan de forma dema niho ji lêkera bûn li gel cînavê "em".
- Em kurd în. ― Em kurd in.
- Em ne azad în. ― Em ne azad in.
Herwiha
[biguhêre]Têkildar
[biguhêre]Bide ber
[biguhêre](formên lêkera bûn):
Bilêvkirin
[biguhêre]Daçek
[biguhêre]în