Bergiriya sist

Bergiriya sist an jî bi ingilîzî passive immunity.^[1] Heke di laşê mirov de ji bo nexweşiyek diyarkirî dijeten nehatibe çêkirin û ji bo saxbûnê dijeten ji derve bi awayekî hazir, ji yekê din hatibe wergirtin, bergiriya sisit peyda dibe. Anko bi bergiriya sist, ji bo dabînkirina bergiriyê, lîmfexaneyên nexweş çalak nabin.^[2] Bergiriya sist bergiriyek demkî ye.^[3] Bergiriya sist bi du rêbazan di laşê mirov de peyda dibe. A yekem bi awayekî sirûştî, a din jî bi awayekî destkarî çêdibe.

Bergiriya sist a sirûştî

Ev bergirî ji dayikê derbasî dergûş dibe.^[2] Dema ducaniya dayikê, hin dijetenên dayikê bi navbeynkariya lûleyên xwînê, derbasê laşê korpele dibin. Bi taybetî dijetena bi navê IgG derbasî laşê korpele dibe û piştî zayinê di laşê dergûşê de bi qasî şeş mehan bergiriya demkî ya sist dabîn dike.^[4] Piştî ji dayikbûnê, îcar dergûş di nav şîrê dayikê de dijeten ji dayika xwe werdigre. Dijetena IgA bi mijînê, di nav şîrê dayikê de derbasî dergûşê dibe.^[4]

Bergiriya sist a destkarî

Dijeten bi destkarî ji xwîna zindiyên bibergirî tê bi destxistin. Di zanista bijîşkî de, dijeten ji bexşker (mirov an ji ajal) tên tovkirin û bi awayekî serûm didin laşê mirovê nexweş. Bi vî awayê di demek kurt de di nav xwîna nexweş de dijeten zêde dibe û hokara nexweşiyê têk dibe. Wekî mînak, piştî pêvêdana marek jahrî^[5] an jî gezkirina kûçikêk har^[3], li dij jehra maran an jî li dij vîrusa nexweşiya harbûnê serûm didin mirovê nexweş. Bandora serûm gelek zû çêdibe.^[5] Serûm gelek dijeten lixwe digire, loma di nav laşê nexweş de bi hêsanî êrîş li hember hokara nexweşiyê dibe û mirov di demek kurt de sax dibe.

Çavkanî

^ Lawrence, E. (2005). Hendersons dictionary of biology. Harlow: Pearson/Prentice Hall. ISBN 978-0-13-127384-9 passive immunity
^ ^a ^b OpenStax, Anatomy & Physiology, OpenStax ,2013 [1]
^ ^a ^b Waugh, A., Grant, A., Chambers, G., Ross, J. S., & Wilson, K. J. (2014). Ross and Wilson anatomy & physiology in health and illness 12th ed.
^ ^a ^b OpenStax, Microbiology, openstax, 2016 https://openstax.org/details/books/microbiology]
^ ^a ^b Campbell, Neil A., and Jane B. Reece. Biology. 8th ed., Pearson Education, Inc., 2008. ISBN 978-0-8053-6844-4

Ev gotara têkildarî biyolojiyê şitlekê ye. Heke tu bixwazî berfireh bikî pê li biguhêre bike. (Çawa?)

[1] Lawrence, E. (2005). Hendersons dictionary of biology. Harlow: Pearson/Prentice Hall. ISBN 978-0-13-127384-9 passive immunity

[OpenStax,_Anatomy_&_Physiology-2] OpenStax, Anatomy & Physiology, OpenStax ,2013 [1]

[Anatomy_and_physiology-3] Waugh, A., Grant, A., Chambers, G., Ross, J. S., & Wilson, K. J. (2014). Ross and Wilson anatomy & physiology in health and illness 12th ed.

[Microbiology-4] OpenStax, Microbiology, openstax, 2016 https://openstax.org/details/books/microbiology]

[Campbell-5] Campbell, Neil A., and Jane B. Reece. Biology. 8th ed., Pearson Education, Inc., 2008. ISBN 978-0-8053-6844-4

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]