Ahmet Davutoğlu
Serokwezîrê Tirkiyeyê | |
---|---|
- | |
Ahmet Davutoğlu | |
Endamê Meclîsa Mezin a Neteweyî ya Tirkiyeyê Konya (en) | |
dp. | |
Serokwezîrê Tirkiyeyê | |
- | |
Ahmet Davutoğlu Ahmet Davutoğlu | |
Serokwezîrê Tirkiyeyê | |
- | |
Ahmet Davutoğlu | |
Wezîrê Karên Derveyî | |
- | |
Ahmet Davutoğlu | |
Wezîrê Karên Derveyî | |
- | |
Ahmet Davutoğlu | |
Ambassador of Turkey (d) |
Jidayikbûn | |
---|---|
Hevwelatî | |
Perwerde |
Zanîngeha Bosforê Lîseya Stembolê (en) |
Pîşe |
Dîplomat, siyasetmedar, siyasetmas, pedagog, nivîskar, profesor, aborînas |
Hevjîn |
Sare Davutoğlu (d) |
Karder |
Istanbul Beykent University (en) |
Qadên xebatê | |
Partiyên siyasî |
Partiya Dadwerî û Werarê ( - Future Party (Turkey) (en) (dp. ) |
Ahmet Davutoğlu (jdb. 26ê sibata 1959an, Qonye) siyasetmedarekî tirk e. Ji tebaxa sala 2014an heta gulana sala 2016an serokê Partiya Dad û Geşedanê (AKP) û serokwezîrê Tirkiyeyê bû.
Jînenîgarî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]Ahmet Davutoğlu di sala 1959an de wek kurê Mehmet û Memnune Davutoğlu hatiye dinyayê. Dema ku ew tenê çar salî bû, diya wî ji nişka ve mir; bavê wî - pêlavfiroşekî - cara duyemîn zewicî. Davutoğlu ji bilî tirkî, inglîzî, erebî û bi almanî jî dizane.[1] Bi doktorê jineolojî û welidandinê Sare Davutoğlu re zewicî ye û çar zarokên wî hene.
Davutoğlu beşdarî Lisesi ya Stembolê û Fakulteya Aborî û Zanistên Siyasî ya Zanîngeha Bosforê bû. Davutoğlu teza xwe ya masterê li Enstîtuya Îdareya Dewletê û teza xwe jî li Enstîtuya Zanistên Siyasî û Têkiliyên Navneteweyî ya li heman zanîngehê nivîsand. Di navbera salên 1990-1995an de li Zanîngeha Mermereyê xebitî. Di sala 1993an de dibe mamoste û di sala 1999an de jî dibe profesor. Davutoğlu Serokê Enstîtuya Têkiliyên Navneteweyî ya Zanîngeha Beykentê bû.
Piştî serkeftina AKPê ya di hilbijartinên 2002an de, ew bû şêwirmendê sereke yê siyaseta derve yê serokê partiyê û piştre jî ji bo serokwezîr Erdoğan. Bi biryara serokê tirk Ahmet Nejdet Sezer û serokwezîr Abdullah Gül di 17 Çile 2003 de, ew jî wek balyozê taybetî hat tayîn kirin.
Di 1ê gulana 2009ê de Serokwezîr Revîzyona kabîneyê ragihand û Davutoğlu li şûna Ali Babacan bû Wezîrê Derve. Ew wekî nûnerê herî bihêz ê neo-osmanîzm û siyaseta nû ya piralî ya derve ya Tirkiyê tê dîtin. Xebata wî ya bi navê “Kûrahiya Stratejîk” (Stratejik Derinlik) wek xebata standard a vê siyaseta derve ya nû tê dîtin.
Di 27ê tebaxa 2014an de wek serokê nû yê Partiya Dad û Geşepêdanê (AKP) hat hilbijartin. Di 28ê tebaxê de serokkomar Recep Tayyip Erdoğan fermana avakirina hikûmetê da û di 29ê tebaxê de jî kabîneya Davutoğlu I dest bi kar kir. Kabîneya Davutoğlu II "kabîneya hilbijartinê" bû ku ji 28ê Tebaxa 24ê mijdara 2015an ve ji bo amadekarî û pêkanîna hilbijartinên nû yên parlamenê di mijdara 2015an de hebû, piştî ku hilbijartinên parlamena Tirkiyeyê di hezîrana 2015an de ti hikûmet nehat avakirin. Di hilbijartinên nû yên meha Mijdarê de, AKP û Davutoğlu piraniya mutleq dîsa bi dest xistin û kabîneya Davutoğlu ya sêyem hat avakirin.[2][3] Lê desthilatdariya serokwezîr Davutoğlu bi îdiaya serokkomar Erdoğan a li ser desthilatdariyê re di pêşbirkê de bû, ku dixwaze sîstema serokatiyê li Tirkiyeyê pêk bîne, ku di destpêka gulana 2016an de di çapemeniya navneteweyî de spekulasyonek li ser îstifakirina Davutoğlu derket holê. Di destpêka gulana 2016an de kesên nêzîkî serokomar bi eşkere rexne li karê serokwezîr û serokê partiyê Davutoğlu girtin.[4] Di 5ê gulanê de, Davutoğlu ragihand ku ew ê êdî di konferansa partiya taybet a AKPê ya di 22ê gulanê de ji bo serokatiya partiyê nebe namzed,[5] ev jî tê wateya îstifakirina wî ji posta serokwezîriyê ji ber qanûna AKPê. Wî ev yek bi cudahiyên di komîteya birêvebir a partiyê de hincet kir, hê jî li ser paşperdeyê şîrove nekiriye.[5] Di 22ê gulanê de Binali Yıldırım wek serokê nû yê partiya AKPê hat hilbijartin û Davutoğlu bi fermî îstifa xwe ji serokwezîrtiyê pêşkêş kiribû.
Di 13ê îlona 2019an de Davutoğlu ragihandibû ku ji ber ku AKP ji nirxên xwe yên esasî dûr ketiye, wî îstifa kiriye. Di heman demê de, wî ragihand ku ew dixwaze bi siyasetmedarên din ên berê yên AKPê re partiyek nû ava bike. Çend roj berê AKP’ê ragihandibû ku der barê hinek endamên partiyê yên derdora Davutoğlu de dozên dîsîplînê hatiye vekirin.[6]
Di 12ê kanûna 2019an de Gelecek Partisi ku Davutoğlu serokê wê ye hat damezrandin.[7]
Berhêmên wî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Alternative Paradigms: The impact of Islamic and Western Weltanschauungs on political theory, Lanham: University Press of America, 1993, ISBN 0-8191-9046-2
- Civilizational transformation and the Muslim world, Kuala Lumpur: Mahir, 1994, ISBN 983-70-0313-8
- Stratejik Derinlik: Türkiye'nin Uluslararası Konumu, Istanbul: Küre Yayınları, 2001, ISBN 975-6614-00-5
- Küresel Bunalım: 11 Eylül konuşmaları, Istanbul: Küre Yayınları, 2002, ISBN 975-6614-07-2
Çavkanî
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- ^ Kazim, Hasnain (21 tebax 2014). "Türkei: Ahmet Davutoglu folgt Erdogan als Premierminister". Der Spiegel (bi almanî). ISSN 2195-1349. Roja gihiştinê 16 çiriya paşîn 2024.
- ^ "Machtkampf mit Erdogan: Davutoglu kündigt Erklärung für Donnerstag an". FAZ.NET (bi almanî). 5 gulan 2016. Roja gihiştinê 16 çiriya paşîn 2024.
- ^ "World media review: Prime Minister Ahmet Davutoğlu looks set to resign | The Turkish Sun". web.archive.org. 5 gulan 2016. Ji orîjînalê di 5 gulan 2016 de hat arşîvkirin. Roja gihiştinê 16 çiriya paşîn 2024.
- ^ "Erdoğan-Davutoğlu rift seems only a matter of time". Hürriyet Daily News (bi îngilîzî). 2 gulan 2016. Roja gihiştinê 16 çiriya paşîn 2024.
- ^ a b "Davutoğlu stepping down as Turkish PM, AKP to hold snap congress - Türkiye News". Hürriyet Daily News (bi îngilîzî). 6 gulan 2016. Roja gihiştinê 16 çiriya paşîn 2024.
- ^ "Ahmet Davutoglu: Erdogans AKP will Parteiausschluss des Ex-Ministerpräsidenten". Der Tagesspiegel Online (bi almanî). ISSN 1865-2263. Roja gihiştinê 16 çiriya paşîn 2024.
- ^ "Davutoğlu fordert in der Türkei seinen Weggefährten Erdoğan heraus". DER STANDARD (bi Austrian German). Roja gihiştinê 16 çiriya paşîn 2024.
Girêdanên derve
[biguhêre | çavkaniyê biguhêre]- Li Wikimedia Commons medyayên di warê Ahmet Davutoğlu de hene
- CS1 Austrian German-language sources (de-at)
- Endamên Hikûmeta 62an a Tirkiyeyê
- Endamên Hikûmeta 63an a Tirkiyeyê
- Endamên Hikûmeta 64an a Tirkiyeyê
- Endamên Parlamena Tirkiyeyê ya 25an
- Endamên Parlamena Tirkiyeyê ya 26an
- Endamên Parlamena Tirkiyeyê ya 24an
- Jidayikbûn 1959
- Mirovên zindî
- Serokwezîrên Tirkiyeyê
- Siyasetmedarên tirk
- Siyasetmedarên Partiya Dadwerî û Werarê (Tirkiye)