Wukari
|
A̱ lyuut ati̱kut wuni di̱n Tyap Maba̱ta̱do ja (Maba̱ta̱do) |
| Vam-a̱byin | Afrika  |
|---|---|
| A̱byin | Naijeriya |
| Shyia̱ di̱ fam tyok a̱byin | Si̱tet Ta̱raba |
| Shyia̱ di̱ fam jen | UTC+01:00 |
| Coordinate location | 7°51′0″N 9°47′0″E, 7°57′48″N 9°50′52″E |
Wukari yet Sot A̱gwomna̱ti Mali ja mi̱ Si̱tet Ta̱raba, Naijeriya. Tyantung nji ja yet a̱keang Wukari ka̱ shyia̱ a̱ta̱lyen A4 ka. A̱ghyui Dongga ka kpa̱ra̱p nkai sot jini a̱wot A̱ghyui Benuwe ka si̱ bwuo gak Si̱tet Ta̱raba ma̱ng Si̱tet Na̱sa̱rawa di̱ fam a̱za-jenshyung hu. Shi kyai a̱byin a̱vwuo ka si̱ bai km2 4,308 a̱wot shi á̱niet hu si̱ bai 241,546 mi̱ fang a̱byin a̱lyia̱ 2006 hu.[1] Zwunzwuo-a̱muup a̱vwuo a̱kya, jija si̱ yet 670.[2]
A̱keang Wukari
[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]A̱keang kikya yet a̱tyin A̱byintyok mundundung Wukari ka, si̱tet taada Naijeriya jhyang. Ka̱ si̱ yet mali A̱ji̱kum ba kya. Lilyem nang á̱ lyiat ma̱ tai a̱ni huhwa yet Ji̱kum (Wapan, Jibu, Nyifon, Icen, ba̱ng si̱ nat) ma̱ng Zi̱ya.[3]
Lili wun
[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]Jen a̱won ji ni̱ byia̱ lywei mi̱ wun a̱wot a̱ni̱nian ni̱ ya nshyia̱ ma̱ a̱da̱dei mi̱ kyai tswazwa hu, a̱wot si̱ a̱hwa si̱ tyei a̱vwuo ka ka̱ laai swan shut a̱mgba̱m a̱lyia̱ ka, ma̱nang jen a̱kwoi ji ni̱ nhyat ma̱ng a̱vwuofi̱ri̱m ma̱ng kyai tswazwa ku swan duduu a̱ni, a̱wot ku na khat fi̱ri̱m hu ku cyok a̱ lat 55°F ku ku byiek 98°F.[4][5][6] Jen a̱won ji ni̱ ntsa ma̱ a̱tuk mam 5 Zwat Sweang a̱wot ji̱ ba̱ng si̱ tat mam 14 mi̱ Zwat Nyaai, a̱mgba̱m ji̱ labeang bai zwát 2.3 ma̱ng fi̱ri̱m kuzangmam ku na ntat ca̱caat ma̱ng si̱ ku na lan 91°F. Zwat Tsat ja yet a̱tsak jen a̱vwuofi̱ri̱m Wukari ji ma̱ a̱lyia̱ ka, ma̱ng fi̱ri̱m ku na shi ku bai ca̱caat ma̱ng 93°F a̱wot ku cyok tat 73°F. A̱cak ca̱cyat zwát 3.8 ka ni̱ ntsa neet ma̱ a̱tuk mam 24 Zwat A̱taa a̱wot ka̱ ba̱ng si̱ tat mam 16 Zwat Swak, a̱wot ka̱doot ka̱ byia̱ fi̱ri̱m a̱vwuo kuzang a̱tuk ku na shi ku bai kyang ku na lat 84°F a̱ni. Zwat Swak ma̱ng Sweang ja si̱ yet zwat ji ji̱ lan swan ca̱cyat hu ma̱ a̱lyia̱ ka mami Wukari, ma̱ng fi̱ri̱m ku na bai ca̱caat ma̱ng 86°F a̱wot ku cyok tat kpa̱mkpaan ma̱ng 63°F.[4]
A̱ni̱nian
[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]A̱mgba̱m a̱lyia̱ ka, shi a̱ni̱nian Wukari hu ma̱ ca̱caat na nvwuon ca̱caat ma̱ng a̱cak ka. Kpa̱mkpaan ma̱ng a̱tuk mam 12 Zwat Swak ma̱ng Jhyiung ba̱ng si̱ nat mam 2 Zwat Tsat, ku zwát 3.7, jen a̱ja ja jen a̱wowot kyai tswazwa Wukari ji ni̱ ntsa. Ma̱ng a̱wowot kyai tswazwa ku na ntat kpa̱mkpaan ma̱ng %48 a̱ni, ku ma̱ng a̱da̱dei lyinza ma̱ ca̱caat, Zwat Swak ma̱ng Sweang ja yet zwat ji ji̱ lan byia̱ a̱wowot kyai tswazwa a̱ swak ma̱ a̱lyia̱ ka mami Wukari. Kap a̱lyia̱ ka ku byia̱ lyinza a̱ lan a̱ni ni̱ ntsa kyiak neet ma̱ a̱tuk mam 2 Zwat Tsat ba̱ng si̱ nat a̱tuk mam 12 Zwat Swak ma̱ng Jhyiung (kpa̱mkpaan ma̱ng zwát 8.3). Mi̱ Wukari, Zwat Tswuon ja byia̱ shi lyinza ku lan a̱ swak a̱ni ma̱ng shi a̱ni̱nian ku na nyia̱ kpa̱mkpaan ma̱ng kup %83 kyai tswazwa hu.[5]
Tat-a̱pyia̱
[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]A̱ca̱cet a̱ka̱vwuofang
[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]A̱keang ka byia̱ a̱ca̱cet a̱ka̱vwuofang nang:
- Yunuvasi̱ti Kwa̱ra̱ra̱fa[7]
- Yunuvasi̱ti Mundundung Wukari
Ya̱fang
[jhyuk | jhyuk a̱tyin ka]- ↑ "Wukari Local Government – TARABA STATE GOVERNMENT" (in American English). Retrieved 2024-08-03.
- ↑ "Post Offices- with map of LGA". NIPOST. Retrieved 2009-10-20.
- ↑ Blench, Roger (2019). An Atlas of Nigerian Languages (4 ed.). Cambridge: Kay Williamson Educational Foundation.
- ↑ 4.0 4.1 "Wukari Climate, Weather By Month, Average Temperature (Nigeria) - Weather Spark". weatherspark.com (in English). Retrieved 2023-09-14.
- ↑ 5.0 5.1 "Simulated historical climate & weather data for Wukari". meteoblue (in English). Retrieved 2023-09-14.
- ↑ "Wukari Annual Weather Averages". WorldWeatherOnline.com (in English). Retrieved 2023-09-14.
- ↑ "Private Universities". National Universities Commission. Retrieved 30 December 2018.