IIBF

oğrafya kaderdir" sözünün sahibi İbn Haldun, 1300'lü yıllarda yaşadığı toprakların da iyi bir gözlemcisi olarak coğrafyanın, milletlerin kaderini belirleyen en önemli unsurlar arasında yer aldığını göstermeye çalışmıştır. İbn Haldun, en ünlü eseri Mukaddime'de insan, toprak, cemiyet, fiziki çevre, millet ve coğrafi bölge münasebetlerinden, dünyanın yapısından, yaradılışından, oluş ve en son aldığı biçimden, sahip olduğu özelliklerinden bahsederek insana, ondan kavim ve kabilelere, oradan da milletlere ve devletlere kadar detaylı açıklamalar yapar. Herşeyi kapsamlı bir düzen içerisinde görerek sosyal hayatın kapsamlı bir izahını okuyucularına sunar 1 .

Özet: Bu çalışmada; ekonomik krizlerin oluşumunda önemli bir yeri olan konjonktür kavramı üzerinde durulmuş ve özellikle 2. Dünya Savaşı'ndan sonra yaşanan savaşlar ile krizlerin; bazen bir nedeni, bazen de bir sonucu olan büyüme faktörü ile arasındaki olası ilişki Amerika örneği üzerinden tartışılmıştır. Bununla birlikte savunma tedariğinde yeni bir yapılanma olan özel askeri şirketlerin, bu ilişkinin varlığı durumunda konumlandırılacağı noktalara dikkat çekilmek istenmiştir. İncelemeler sonucunda; özellikle 1980 sonrasında yaşanan krizler ile savaşlar arasında bir ilişkinin olabilirliği saptanmış ve günümüz ekonomisinin lokomotifi olarak savunma sektörünün öne çıkartılabileceği vurgulanmıştır.

İmzalandığı anda Sevr'in hükümlerini ortadan kaldıran Lozan Antlaşması ile Türkiye Cumhuriyeti'nin hukuki, iktisadi ve mali açılardan temelleri atılmış ve sınırları belirlenmiş oldu. Yeni Türk Devleti, Osmanlı borçlarının düzenlenmesini ve tasfiyesini de gerçekleştirmek üzere Lozan Görüşmeleri'nde konuyu ayrı bir oturum olarak tartıştı. 1928'e kadar süren görüşmeler nihayet Paris'te bir antlaşmayla karara bağlanmış ve Türkiye yeni kurulan 16 devlet arasında en fazla borç yükünü üstlenen devlet olarak başı çekmiştir. Osmanlı'yı iktisaden ortadan kaldırmak isteyen Batılı devletlerin çabaları Lozan'da da devam etmiştir. Birinci Dünya Savaşı'nın yorgunluğuna rağmen kazanılan zafer ve Kurtuluş mücadelesi, tam bağımsızlık ilkesiyle Lozan Görüşmeleri'nin anafikrini oluşturuyordu. O nedenle ne pahasına olursa olsun tam bağımsızlık sağlanacaktı. Bu çalışmada da özellikle Düyun-u Umumiye sonrası Türkiye'ye kalan borçlar üzerinde durulmuş ve Osmanlı toprakları üzerinde kurulan yeni devletler arasında borç taksiminin ne kadar adaletsiz gerçekleştirilmiş olduğu ispatlanmak istenmiştir. Yapılan analizler sonucunda da Lozan görüşmelerinin, Türkiye'yi en çok zorlayan oturumunun da mali konuların görüşüldüğü oturum olduğu ortaya konulmuştur.

With his study "The Fifth Discipline" published on 1970 Senge explained the disciplines of learning organizations and classified these disciplines under five topics as; systematic thinking, personal mastery, mental models, shared vision, and team learning. These contributions Senge made to the field of administration have attracted much more attention from neuroscientists, neuropsychologists and organizational psychologists rather than the field researchers and after 1970s there has not been much discussion, especially in the field of management-organization. However, archetypes defined by system thinking derived from the theory of system dynamics have the feature of being a strategy card in organizational decisions. These features Senge mentioned also tries to put an end to the view that the world is made up of discrete parts and to show that the world is more than a linear simplicity with a head and a tail. These tools try to picture the world as circular patterns that have no connection with each other. In addition to this Senge discovered that some patterns repeat themselves and he named them as system archetypes. This study aims to bring the archetypes that Senge had defined to the management field and as a result to enrich the Turkish literature.

Özet: Günümüzde çok sık rastlanılan ancak terminolojik olarak disiplinler arasında farklılık gösteren " senaryo " kavramı Soğuk Savaş sonrası sosyal bilimlerin de ilgi alanına girmiştir. Özellikle 1980 sonrası çok uluslu şirketlerin artan sayısı rekabette her alanda üstünlüğü şirketler için zorunluluk haline getirmiştir. Geleceğin belirsizliği ve bu belirsizliklerin beraberinde getirebileceği risklerin önceden görülebilmesi, gün geçtikçe rekabet avantajı haline dönüşmüştür. Elbette şirketlerle birlikte devletler de uluslar üstü güç olma savaşında senaryolara geçmişten daha çok ihtiyaç duyar hale gelmiştir. Araştırmacıların çalışmalarında senaryo kavramına eskisinden daha fazla yer ayırır hale gelmesi konu ile ilgili literatürün taranması ve temel tanımların öğrenilmesini de ihtiyaç haline getirmiştir. Bu çalışma da bahsi geçen konu ile ilgili yapılmış en geniş tarama makalesinin Türkçe'ye kazandırılmasını amaçlayarak İngilizce'den tercüme edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Senaryo, planlama, senaryo planlama, gelecek, belirsizlik yönetimi. Abstract: The concept of "scenario", which is very common today, but whose terminology differs between disciplines, has also become a topic of interest for social sciences researchs after Cold War. The increasing number of multinational corporations, especially after 1980, has made each field superior of competition a necessity for companies. The uncertainty of the future and the anticipation of the risks that these uncertainties may bring into the day has become a competitive advantage. It's for sure that, with the corporations, the states have become more and more need for scriptwriters in the struggle to become supranational forces. The fact that researchers have more room for the concept of scenarios in their work has made it necessary to screen the literature and learn the basic definitions. Fort his reason this study has been translated from English with the aim of bringing the widest screening method made in this subject to Turkish. GİRİŞ Dünya bilgi çağında hızla yol aldıkça örgütler de değişimlere aynı hızda karşılık verme ihtiyacıyla yüz yüze kalmıştır. Değişimle birlikte belirsizlik de yöneticiler ve planlamacılar için göz önünde bulundurulması gereken önemli bir etken halini almıştır. Bu kadar hızlı değişen bir iş çevresinde değişimlere hızlıca ayak uydurma becerisi, büyüyen bir iş ile iflas arasındaki fark olarak tanımlanabilir. Bu değişimler çoğunlukla

Although the concept of strategy has begun to be used with military terminology, it is possible to bring the history of the concept to the beginning of human life. There are decisions that people take and think, think and implement. Strategy, at this point, can find its place in the framework of the decisions taken and applied by people. Apart from this, there are instinctively decisions that the body system takes or warns people to survive, which are insufficient to fully explain the concept, although they are thought of as strategic movements. Strategic thinking must also be included in the system to form the concept of strategy at this point. Therefore, in this article; within the context of system thinking; strategic thinking ability and the question of whether the relationship between buyers of strategic decisions and strategic thinking should be devised or not has tried to be answered.

Araştırmacıların örgütlerde çatışma yönetimi ile ilgili üzerinde durdukları konuların; çatışmaların ortaya çıkış biçimleri, türleri ve çatışmaların yönetim strarejileri ile yöneticilerin çözümleme tarzları olduğu bilinmektedir. Literatür incelendiğinde çatışmaların ele alınma biçimlerinin iki veya üç boyutlu modeler çerçevesinde açıklandığı görülmektedir. Her ne kadar teorik açıdan bakıldığında çatışma yönetim tarzlarının statik olma durumu söz konusu ise de, koşullar değiştiğinde ve çatışmanın dinamik yapısı dikkate alındığında çatışmanın sonucunun ne olacağı sorunsalı ile karşılaşılmaktadır. Bahsi geçen soruya cevap verebileceği düşüncesi ile sistem düşüncesi çerçevesinde sistem arketipleri modellendirilmiştir. Sistem arketiplerinin tanımlanması ve sınıflandırılması ile ilgili sosyal bilimlerde yeterli çalışmaya rastlanılmamaktadır. Bu sebeple, çalışmamızda sistem arketipleri kavramını alana kazandıran Senge'nin tanımından yola çıkılarak, çatışma yönetimi ile sistem arketipleri ilişkilendirilmeye çalışılmıştır. Çatışmaların yönetilememesi durumunda ortaya çıkabilecek olan çözümsüzlük, tırmanma arketipi ile açıklanmıştır. Anahtar Kelimeler: Çatışma Yönetimi, Çözümsüzlük, Sistem Arketipleri, Senge, Tırmanma Kısır Döngüsü. Abstract The subjects that the researchers focus on conflict management in organizations are; the way in which conflicts arise, the types of conflicts, the management strategies of managers and conflict resolution styles. When the literature is examined, it is seen that the ways of handling conflicts are explained in the framework of two or three-dimensional models. Though from a theoretical point of view, the conflict management styles are static, but when conditions change and the dynamic structure of the conflict is taken into consideration, it is confronted with what the result of the conflict is. To answer the question mentioned above systems archetypes are modelled within the framework of systems thinking. There are not enough studies in social sciences related to identification and classification of system archetypes. For this reason, we attempted to associate conflict management with system archetypes based on the definition of Senge who appended the concept of system archetypes to the literature. The resolution that can be emerged in the case of unmanageable conflicts explained by the escalation archetype.

Öz Bireyin yaşamını sürdürebilmesi için çalışmaya ihtiyacı vardır ve iş, bireyin ihtiyaçlarını karşılamasını sağlayan başlıca araçtır. Eğitim ise, üretim sisteminin en ilkel yöntemlerle yapıldığı dönemlerden günümüze, bilgi birikiminin kuşaktan kuşağa aktarılmasında önemli bir sistemdir. Eğitim ve istihdam arasındaki ilişki de ilkel çağlardan günümüze, değişik şekillerde süregelmiştir. İşler ve içerikleri değişmiş; eğitim, bireylerin bu değişime daha kolay adapte olabilmeleri için sürekli olarak kendisini yenilemiştir. Toplumsal yaşam geliştikçe iş bölümü ve uzmanlaşma artmış ve bu da mesleki bilgi ve becerilerin aktarımı için okullaşmanın artmasına sebep olmuştur. Firmalar da piyasaya sunulan bu eğitimsel niteliklerin kullanıcılarıdır. İşverenler, eğitimsel nitelikler ile işbaşındaki verimlilik arasında var olan ilişki konusunda farklı tutumlara sahiptir. Bu tutumlar; işe alma ve yükseltme konusunda belli kuralların oluşmasına sebebiyet verir. Bütün bu kuralların toplamı da şirketlerin işgücü politikalarını oluşturur. Bu çalışmada, gelecekte daha büyük gelişmeler göstermesi beklenilen Türk Savunma Sanayi'nde faaliyet gösteren ve SSM25 Endeksinde ilk 10'da yer alan şirketlerdeki işverenlerin, işe alım kararlarını, eğitimin hangi düzeyde etkilediğini ortaya koymak amaçlanmıştır. Eğitim-istihdam ilişkisi, işverenler tarafından hangi kuram çerçevesinde şekillenmektedir sorusuna yanıt aranmış ve seçilen örneklem için; orta düzey yönetici, mühendis ve teknisyen kadrolarına istihdamda Beşerî Sermaye Kuramı'nın çalıştığı, eğitimin bu kadrolardaki istihdam üzerinde doğrudan etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır.