Saloniki jarasıw pitimi
Salonik waqtinsha jarasiw hu'jjeti — 1918-jıl 29 -sentyabrde Bolgariya patshasi hám Arqa awqamlaslar armiyası komandiri fransuz generali Lui Franshe d'Espere arasında qol qoyilǵan. Bul Bolgariya húkimetiniń 24-sentyabrde oq ashıwdi toqtatıw haqqındaǵı shaqırıǵınan keyin júz berdi.
Kelisiw Bolgariya Oraylıq kúshler mámleketinde birinshi jáhán urısında qatnasıwdı toqtatıwdı belgileydi hám 30-sentyabr kúni tu'sten keyin Salonik frontinda kúshke kiredi.
Saloniki kelisiminin' mánisi Germaniya imperatori Vilgelm II tárepinen Bolgariya patshası Ferdinand I ge jibergen telegrammada sonday suwretlengen: „Qádirsizlik! Urıstı 62 mıń serb sheshedi! “.
1918-jıl 29-sentyabrde Germaniya Joqarı armiyası komandirligi Kayzer vilgelm II hám imperiya kansleri graf Georg fon Gertlingge Germaniyadaǵı áskeriy jaǵday úmitsiz ekenligin xabarladı. 1918-jıl 14-oktyabrde Avstriya-Vengriya imperiyasi da kelisim shártlerin izlep, 1918-jıl 15-oktyabrde Ahmed izzet Posho, general Charlz vere Ferrers birlespeshileri tárepinen qolǵa jiberilgen kelisim dúziwdi talap etti. Ámelde, bul birinshi jáhán urısınıń tawsiliwın kórsetti.
Sap áskeriy tárepten tısqarı, Salonikidag'i oq ashıwdi toqtatıw Germaniyanıń Bolgariya hám Arqa Dobrujaga sheginiw boyınsha birlespeshi minnetlemeleri atqarılmaganinan keyin Bolgariya sırtqı siyasatındaǵı qádem bolıp tabıladı. Basqa tárepten, Marne ekinshi sawashinda jeńiliwge dus kelgeninen keyin, Germaniya bas komandiri kayzer vilgelm arqalı Germaniyanıń basqınshı operatsiyaları ushın resursları joq ekenligin hám qorǵaw háreketi menen urıstı qolǵa kirgiziw múmkin emesligin tán aldı.
Ekinshi jáhán urısı waqtında, Bolgariya armiyası komandiri Nikola Jekov jeke o'zi Neyski shártnama denonsatsiya (1940-jıl 23-iyul) ushın Neyi-sur-Sen dástúrinde Adolf Gitler tárepinen usınıs etilgen, Bolgariya óz birlespeshisine Germaniyanıń „Marita“ operatsiyasında qatnasqan halda Gretsiya ústinen utıwina kepillik bermegen.
Ámelde, Salonikidagi bólek tınıshlıqtıń bul pretsedenti inglizler tárepinen Mudros kelisimi ushın qollanılǵan.
Derekler
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]Bul maqalada derekler kórsetilmegen. |
A'debiyatlar
[redaktorlaw | derekti redaktorlaw]- Axelrod, Alan. How America Won World War I. Rowman & Littlefield, 2018. ISBN 978-1493031924.