Menyang kontèn

Tethis

Saka Wikipédia Jawa, bauwarna mardika basa Jawa

Wonten ing mitologi Yunani, Tethis (Grikenlan: Τηθύς) inggih punika satunggaling Titan sarta dewi sagara.

Ètimologi

[besut | besut sumber]
Mosaik Romawi ingkang nggambaraken Tethis, kapanggihaken wonten ingAntakya, Turkey.

Sanajan wonten titikan ingkang dados indikasi wontenipun perang Tethis ingkang kuwat nalika masa-masa ingkang kuna sanget, Tethis boten kathah kacariyosaken ing naskah Yunani Kuno utawi cathetan sajarah babagan pamujan kuna Walter Burkert[1]. Mirsani kawontenan Tethis ing pérangan Iliad ingkang déning tiyang Yunani Kuno dipunwastani Muslihat untuk Zeus. Ingkang nyariosaken bilih Hera nembé usaha supados damel Zeus sesat lajeng ngendika bilih piyambakipun badhé kesah tumuju ing Okeanos, asal mualing para déwa lan Tethis "sang ibu"[2] Burkert [3]. Mirsani wonten ing namanipun wonten transformasi saking Basa Akkadioa tiamtu utawi tâmtu,, laut ingkang saged dipunkenali wonten ing Tiamat. Alternatif sanèsipun punika namanipun kanthi ringkes gadhah teges perempuan tuwa. Kanthi cetha punika wonten miripipun kaliyan ἡ τήθη ingkang ateges nenek lan ugi piyambakipun asring dipungambaraken minangka dewi ingkang kuna sanget [4].

Gambaran

[besut | besut sumber]

Satunggaling gambaran Tethis inggih punika mosaik lantai saking abad kaping sekawan Masehi ing Antiokhus lan sapunika wonten ing Harvard Business School ing Boston, Massachusetts [5] saasampunipun Dumbarton Oaks.[6] Ing mosaik Dumbarton Oaks, sirah Tethis ingkang kaubengi déning ulam-ulam medal saking toya. Ing pundhakipun wonten kemudi kapal, sarta wonten ing janggutipun wonten satunggal pasang swiwi warni klawu.

Wonten ing mitologi

[besut | besut sumber]
Mosaik Tethis saking tengahan abad kaping sekawan Masehi, Philipopolis (Shahba, Syria), Shahba Museum.

Tethis punika lare saking Uranus lan Gaia.[7][8]. Tethis medal wonten ing geguritan-geguritan klasik nanging piyambakipun boten dipunsembah. Tethis punika sedhèrèk sarta garwanipunOkeanos.[9][10][11] Tethis ugi kalebet ibu saking lepen-lepen ing donya kados ta Nil, Alfios, Maiander. Tethis ugi gadhah tigang èwu putri ingkang dipunwastani Okeanid.[12] Dipunwastani minangka wujuding toya ing donya, Tethis ugi dipunsebat wonten gegayutanipun kaliyan Thalassa, perwujudan lautan. Wonten ing Titanomakhia, Tethis ngurus Hera dumugi ageng minangka laré kuwalonipun,[13] Awit saking punika, Hera nyebut Tethis minangka perawatipun.[14]

Ing sawijining dinten Hera rumaos boten remen awit saking Kallisto lan Arkas dipunmapanaken wonten ing langit minangka rasi bintang Ursa Mayor lan Ursa Minor. Dados Hera nyuwun dhateng Tethis supados nyegah konstelasi kalih punika dhawah ing ngandhaping horison.[15]

Tethis asring ijolan kaliyan Thetis, ingkang kalebet dewi sagara lan garwanipun Peleus sarta ibu saking Akhilles.[16] Wonten saperngan mitos ingkang nedahaken bilih gayutan antawisipun kalih dewi sagara punika simbah lan putu.

Wonten ing astronomi

[besut | besut sumber]

Tethys, sanès planit Saturnus, lan Samodra Tethys nalika masa prasajarah dipunparingi nama dewi Tethis punika.

Keturunan

[besut | besut sumber]

Wonten ing ngandhap punika laré-larénipun Tethis:

Cathetan suku

[besut | besut sumber]
  1. Burkert 1992:92 berpendapat bahwa "Tethis bukanlah tokoh yang aktif dalam mitologi Yunani."
  2. Homeros, Iliad 14
  3. Burkert 1992:93.
  4. Callimachus, Iamb 4.52. 194)
  5. http://médhia.www.harbus.org/médhia/storage/paper343/news/2007/04/02/BakerLibrary/This-Month.From.Baker.Library-2815258.shtml[pranala mati permanèn]
  6. Sara M. Wages, "A Note on the Dumbarton Oaks 'Tethys Mosaic'"Dumbarton Oaks Papers 40 (1986), hlm. 119-128
  7. Hesiodos, Theogonia baris 136, 337
  8. Apollodoros, Bibliotheka, 1.2.
  9. Kallimakhos, Himne 4.17
  10. Apollonios, Argonautika 3.244
  11. Harrison. S. J."Mythological Incest: Catullus 88" The Classical Quarterly New Series, 46.2 (1996), hal. 581-582.
  12. Hesiodos. Theogonia, 337-70.
  13. "...waktu ketika Zeus membuat Kronos sang ayah menggali ke dalam bumi dan laut. Pada masa itu Zeus dan Hera tinggal di pura Okeanos dan Tethis, yang menerima anak-anak déwa itu dari tangan Rea dan menyembunyikan mereka." (Karl Kerenyi, The Gods of the Greeks, 1951: 96, mengutip Iliad 14.239).
  14. Robert Graves, The Greek Myths, 24.9, 164.1
  15. Pseudo-Hyginus, Fabulae, 177: "Tethis, istri Okeanos, dan ibu tiri Hera, melarang mereka tenggelam di Okeanos."
  16. bahkan hal in terjadi juga di masa kuna (Burkert 1992:92)

Pranala njawi

[besut | besut sumber]