Masna a Parke ti Pasonanca
| Masna a Parke ti Pasonanca | |
|---|---|
Kategoria II ti IUCN (nailian a parke) | |
  Lokasion idiay Filipinas | |
| Lokasion | Zamboanga del Norte ken Zamboanga del Sur, Filipinas |
| Kaasitgan a siudad | Zamboanga City |
| Nagsasabtan | 7°4′15.96″N 122°4′31.8″E / 7.0711000°N 122.075500°ENagsasabtan: 7°4′15.96″N 122°4′31.8″E / 7.0711000°N 122.075500°E |
| Kalawa | 12,107 ektaria (29,920 acre) |
| Nabangon | Disiembre 17, 1987 (Reserba ti balir ti pagbibingayan ti danum) Hulio 5, 1999 (Masna a parke) |
| Mangituray a bagi | Departamento ti Enbironmento ken dagiti Masna a Rekurso |
Ti Masna a Parke ti Pasonanca ket ti maysa a nasalakniban a lugar a mangpreserba iti maysa a nangruna a pagbibingayan ti danum iti akin-abagatan nga isla ti Filipinas iti Mindanao iti Peninsula ti Zamboanga. Daytoy ket aglaon kadagiti taudan ti danum ti Karayan Tumaga iti akin-abagatan a kabambantayan ti Kordiliera ti Zamboanga a mangipaay iti kasapulan a danum dagiti agarup a 800,000 nga agtataeng iti Siudad ti Zamboanga. Daytoy ket nanaganan manipud iti purok ti Pasonanca a mabirukan iti akin-amianan a kaarrubayan ti siudad a pakabirukan pay ti Parke Pasonanca, ti maysa a publiko nga eko-parke, ken ti Paeke ti Abong-Abong.
Ti masna a parke ket maimatonan a kas parte ti National Integrated Protected Areas System ti Filipinas. Daytoy ket immuna a naitakder idi 1987 a kas ti Bakir ti Pagbibingayan ti danum ti Pasonanca a nangsakop iti naiyuna a kalawa iti 10,560 ektaria (26,100 acre) a nairangarang babaen ti Proklamasion Blng. 199 babaen ni Presidente Corazon Aquino.[1] Idi 1999, babaen ti Proklamasion Blng. 132 babaen ni Presidente Joseph Estrada, naipadakkel idi ti parke ken naidasig manen a kas masna a parke.[2] Daytoy ket addaan iti kadakkelan a nabati a duog a tubo ti bakir ti dipterokarpo iti Zamboanga.[3]
Deskripsion
[urnosen | urnosen ti taudan].JPG)
Sakupen ti Masna a Parke ti Pasonanca iti kalawa iti 12,107 ektaria (29,920 acre) ken ti maysa a sona ti paglappedan iti 5,307 ektaria (13,110 acre) iti akin-abagatan a patingga ti kabambantayan ti Kordiliera ti Zamboanga nga agtaray iti amianan aginggana iti abagatan nga agserbi a kas duri para iti peninsula ti Zamboanga. Daytoy ket mabirukan iti kaunegan dagiti lugar ti lokal a gobierno ti Pasonanca, Lunzuran, Lumayang Cacao, Lapacan, Lamisan, Bungiao, La Paz, Balurno ken Dulian iti Siudad ti Zamboanga ken dagiti parte ti ili ti Sibuco iti Zamboanga del Norte.[1][4] Ti Bantay Pulong Bato ket maysa a prominente a pantok a mabirukan iti kaunegan ti parke nga agtayag iti 360 metro (1,180 ft). Daytoy ket ballasiwen babaen ti Karayan Tumaga ken dagiti tributariona nga agserbi iti kaaduan a paay ti danum para iti Distrito ti Danum ti Siudad ti Zamboanga babaen ti maysa dibersion a penned.[3] Aglaon pay ti parke kadagiti nadumaduma a pormasion ti bato, dagiti ubbog ken dagiti dissuor a mairaman ti Dissuor Dulian.
Ti parke ket buklen dagiti bakir ti 60% a duog a tubo ken sekondario a tubo nga adda dagiti nabati a lugar para kadagiti daga iti talon, dagiti plantasion ti niog, ken dagiti nabangonan a lugar.[3] Daytoy ket addaan iti agtulatulatid a langa ti daga nga agraman kadagiti moderado a napadsok a bakras. Dagiti pasilidad iti kaunegan ti parke ket mairaman ti pagpatubuan iti mula, dagiti uppat a lugar iti ruar, ti maysa a sentro ti pakaammo ken ti maysa a sentro ti pagisalakanan iti biag ti kaatapan.[4] Adda pay dagiti bassit a pagliwliwaan, maysa nga otel, dagiti bassit a balay ken dagiti panganan iti asideg a sumrekan ti parke iti Pasonanca.
Ti parke ket mabirukan iti 10 kilometro (6.2 mi) iti amianan ti maitutop a Siudad ti Zamboanga. Daytoy ket nalaka a maserrekan manipud iti Sangalubongan nga Eropuerto ti Zamboanga babaen ti kalsada ti Pasonanca–Santa Maria.
Kaatapan
[urnosen | urnosen ti taudan]Mangited ti habitat ti Masna a Parke ti Pasonanca kadagiti adu a naipangta ken nagawidan a sakup dagiti sebbangan iti Lugar ti Endemiko a Billit ti Mindanao ken Akindaya a Visayas a mairaman ti Zamboanga bulbul, agdardara iti puso ti Mindanao, salaksak ti Filipinas, billit-bulong ti Filipinas ken ti little slaty flycatcher. Daytoy ket mangsuporta pay iti agila ti Filipinas, akaba ti sippit ti Mindanao, azure-breasted pitta, celestial monarch, southern silvery kingfisher, blue-capped kingfisher, spotted imperial pigeon, giant scops owl, Japanese night heron, Chinese egret, rufous-lored kingfisher, Philippine dwarf kingfisher ken Philippine cockatoo.[3]
Dagiti nagibasaran
[urnosen | urnosen ti taudan]- ^ a b "Proclamation No. 199, s. 1987". Official Gazette of the Republic of the Philippines. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-10-14. Naala idi Nobiembre 16, 2014.
- ^ "Proclamation No. 132, s. 1999". Official Gazette of the Republic of the Philippines. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2014-11-29. Naala idi Nobiembre 16, 2014.
- ^ a b c d "PH112 Pasonanca Natural Park". BirdLife International. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2016-03-04. Naala idi Nobiembre 16, 2014.
- ^ a b "Region 9 – Ecotourism Sites". Department of Environment and Natural Resources Biodiversity Management Bureau. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2014-11-29. Naala idi Nobiembre 16, 2014.