K wobsahej skočić

Wrjosowe rostliny

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Holanske jahodki
Ameriska holanska jahodka (Vaccinium corymbosum)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
rjadownja: Krytosymjenjak (Magnoliopsida)
Eudikotyledony
Jadrowe eudikotyledony
  Asteridy
rjad: (Ericales)
swójba: Wrjosowe rostliny
wědomostne mjeno
Ericaceae
Juss.
Projektowa strona Wikipedija:Projekt za botaniku
Wobdźěłać
p • d • w

Wrjosowe rostliny (Ericaceae) su swójba krytosymjenjakow (Magnoliopsida). W Europje wažny ród je holanska jahodka[1][2] (Vaccinium).

Wopis

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Stejnišćo

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Systematika a rozšěrjenje

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlinowe družiny tuteje swójby nimale swětodaloko wustupuja. Wone wšě klimatowe cony a wysokostne łožišća nimo stajnje zmjerznjeneje cony wobsydleja, z tym faluja jenož na antarktiskim kontinenće. Jenož mało družinow rosće w tropiskim nižinje.

Swójba Ericaceae bu w lěće 1789 jako „Ericae“ wot Antoine Laurent de Jussieu w Genera Plantarum, S. 159-160 najprjedy wozjewjena. Typusowy ród je Erica L.. Jenož hišće Synonymy za Ericaceae Juss. su: Vacciniaceae Lindl. Monotropaceae Nuttall, Pyrolaceae Dum., Siphonandraceae Klotzsch.

Hižo dołho buchu Ericaceae do porjada Ericales Bercht. & J.Presl stajene, kotrež buchu w poslednim lětdźesatku wo někotre swójby rozšěrjene. Znutřka Ericales tworja Ericaceae z Clethraceae a Cyrillaceae jednu kladu.

Swójba Ericaceae so do wósom podswójbow poddźěli a wobsahuje cyłkownje 24 tribusow. W swójbje je něhdźe 126 rodow z něhdźe 4000 družinami.

Tu sćěhuje dospołne rjadowanje swójby do podswójbow a tribusow:

  • Podswójba Arbutoideae (Meisn.) Nied.: Wot druhich podswójbow so rozeznawa předewšěm přez redukowanu ličbu symjenišćow, tu su jenož mało hač jedne na płódnikowym komorje. Měnjate lisćowe łopjena njejsu jehličkojće (nic „erikoid“) redukowane. Jahody abo póčkate płody so wutworja. [3] Z jeničkim tribusom:
    • Tribus Arbuteae Meisn.: Ze šěsć rodami.
  • Podswójba Cassiopoideae Kron & Judd:
    • Tribus Cassiopeae H.T.Cox ex Stevens: Z jeničkim rodom:
  • Podswójba Enkianthoideae Kron, Judd & Anderb.: Měnjate abo pseudowirteligen lisćowe łopjena njejsu jehličkojće (nic „erikoid“) redukowane. Z jeničkim tribusom:
    • Enkiantheae Stevens: Z jeničkim rodom:
  • Podswójba Ericoideae Link (inkluziwnje Rhododendroideae (Juss.) Sweet): Z pjeć tribusami:
    • Tribus Bejarieae Copeland: Krónowe łopješka su swobodne. Próšniki njewobsedźa žane róžki (přiwisk). Z třomi rodami.
    • Tribus Empetreae D.Don: Jenož dwě abo tři próškowe łopješka eksistuja a jenož dwě płodowej łopješce eksistujetej. Próšniki njewobsedźa žane róžki (přiwisk). Póčkate płody so wutworja. Z třomi rodami.
    • Tribus Ericeae DC. ex Duby: Próšniki su zdźěla su abo bjez dweju róžkow (přiwisk). Z třomi rodami.
    • Tribus Phyllodoceae Drude: Eksistuje pjeć hač dźesać próškowych łopješkow. Próšniki njewobsedźa žane róžki (přiwisk). Kapslowe płody so wutworja. Ze sydom rodami.
    • Tribus Rhodoreae DC. ex Duby: Eksistuje 5 hač 15 próškowych łopješkow. Próšniki njewobsedźa žane róžki (přiwisk). Kapselowe płody so wutworja. Ze štyrjomi rodami.
  • Podswójba Harrimanelloideae Kron & Judd: Z jeničkim rodom:
  • Podswójba Monotropoideae Kostel. (inklusive Pyroloideae): Wone su mykotrofne rostliny. Z třomi tribusami:
    • Tribus Monotropeae Dum.: Chlorofyl faluje. Z wósom rodami.
    • Tribus Pterosporeae Baillon: Chlorofyl faluje. Z dwěmaj rodomaj.
    • Tribus Pyroleae Dum.: Eksistuje chlorofyl. Ze štyrjomi rodami.
  • Podswójba Styphelioideae Sweet (Syn.: Epacridoideae Link): Měnjate lisćowe łopjena njejsu jehličkojće (nic „erikoid“) redukowane. Ze sydom tribusami, 35 rodami a něhdźe 420 družinami:
    • Tribus Archerieae Crayn & Quinn: Eksistuje jenož pjeć próškowych łopješkow z krótkimi, zrunanymi próškowymi nitkami. Z jenož jednym rodom.
    • Tribus Cosmelieae Crayn & Quinn: Eksistuje jenož pjeć próškowych łopješkow. Kapslowe płody so wutworja. Z třomi rodami.
    • Tribus Epacrideae Dum.: Eksistuje jenož pjeć próškowych łopješkow. Kapslowe płody so wutworja. Z pjeć rodami.
    • Tribus Oligarrheneae Crayn & Quinn: Eksistujetej jenož dwě abo štyri próškowe łopješka. Pěsta je jara krótka. Póškate płody so wutworja. Z dwěmaj rodomaj.
    • Tribus Prionoteae Drude: Eksistuje jenož pjeć próškowych łopješkow z dołhimi próškowymi nitkami. Z dwěmaj rodomaj.
    • Tribus Richeeae Crayn & Quinn: Eksistuje jenož pjeć próškowych łopješkow. Hłójčkojta pěstka je małka. Kapslowe płody so wutworja. Z třomi rodami.
    • Tribus Styphelieae Bartl.: Eksistuje jenož pjeć próškowych łopješkow. Swěćo barbjene póčkate płody so wutworja. Z 19 rodami.
  • Podswójba Vaccinioideae Am.: Wone su epigyne a eksistuja přiwiski na próškowych łopješkach. Z pjeć tribusami:
    • Tribus Andromedeae Klotzsch: Kapslowe płody so wutworja. Z dwěmaj rodomaj.
    • Tribus Gaultherieae Nied.: Kapslowe płody abo jahody wutworja. Ze dźesać rodami. [4]
    • Tribus Lyonieae Kron & Judd: Kapslowe płody so wutworja. Ze štyrjomi rodami.
    • Tribus Oxydendreae Cox: Z jeničkim rodom:
      • Oxydendrum DC.: Z jeničkej družinu Sauerbaum (Oxydendrum arboreum). Wón je lisćo wotmjetowacy štom, kotryž kapslowe płody wutwori.
    • Tribus Vaccinieae Rchb.: Jahody abo póčkate płody so wutworja. Na rody najbóle bohaty tribus z 32 rodami. [5]

Nóžki

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
  1. ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 149.
  2. ↑ W internetowym słowniku: Heidelbeere
  3. ↑ L. C. Hileman et al.: Phylogeny and biogeography of the Arbutoideae (Ericaceae): implications for the Madrean-Tethyan hypothesis., in Syst. Bot., 26, 2001, S. 131-143.
  4. ↑ C. M. Bush, L. Lu, P. W. Fritsch, D.-Z. Li & K. A. Kron: Phylogeny of Gaultherieae (Ericaceae: Vaccinoideae) based on DNA sequence data from matK, ndhF, and nrITS., in Internat. J. Plant Sci., 170, 2009, S. 355-364.
  5. ↑ Kathleen A. Kron, E. Ann Powell & James L. Luteyn:Phylogenetic relationships within the blueberry tribe (Vaccinieae, Ericaceae) based on sequence data from MATK and nuclear ribosomal ITS regions, with comments on the placement of Satyria, in American Journal of Botany, 89, 2002, S. 327-336.

Žórła

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
  • Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12023-1, strony 5-6 (němsce)

Wotkazy

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
 Commons: Wrjosowe rostliny – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije