Ekirajaa
Ekirajaa (alijunaiki: educación) shia tü a'yatawaaka sünain apünajaa suchikua suwashirüin wakua'ipa, sükajee mainmain kasa tü nekirajaakaa anain naa tepichikana natuma naa ekirajüliikana[1].
Süchiki ekirajawaa
[anaataa | anaatawaa suurala]Mainma na'yataka anain chi ekirajüikai. Mainma su'yataaka anain tura Jier ekirajutka. Ekirajaashi tepichikana sünain aashajeeraa jee ashajaa karalo'uta. Ekirajaashii waya sünain sukua'ipa yootoo jee kamaneewaa. Ekirajaashii waya sünain we'raajiraain we'iruku, wanülia jee sünülia woumain. Eesü Ekirajaa sünain washajüin sünülia kasairua. Eesü ayaawajiaa sulu'u karalo'uta. Eesü ekirajaa sünain sukua'ipa ekülüü. Ekirajaashi waya sünain sünulia kasa anain. Mainma kasa wekirajaaka anain. Ekirajaashii tepichi sünain akuawa'ipaa. Aleewashii tepichikana sünain ekirajawa sünain atiijaa karalo'uta. Wainma kasa wekirajaaka anain.
Ekirajaashi waya suchukua wayuu pütchipu'üi, suchukua wayuu ouutsu, aküjalaa sutuma wayuu süchukua chaama. Sünain tü ekirajawaaka kottuinjatü tü wakua'ipaka süpüla natüjain na tepichikana jee nashatüinjatü süpüla watta'ain tü wanüikika otta süpüla süchecheraain tü wakua'ipaka sulu'u nekii na wayuukana anteenaka wachikirü mapeena.
Tü nekirajaaka achiki tepichi natuma ekirajüliikana
[anaataa | anaatawaa suurala]Süchukua kasaka supushua'a makatka wuchii alinalüin. Ekirajaashi waya süchukua pütchi: Maima sukua'ipa tü ekirajawaka sunain pütchikalü sutuma wayuu. Tü pütchi anasükaa anashaanasü saashajaya. Sünoutia jee sujuntia atumaa, kajutuka - Lakashia yaawa süpa'a mma.
Wanee pütchi anale'e ma'in, kajutusu atumaa, oonoona amaalü, atüjaasü wayuu sünainjee. Anaate'esu sukua'ipa wayuu sulu'ujee pütchi, ayaawajaashi wayuu nüchiaanülee süka pütchi anasü. Tü pütchikaa cho'ujaasü süpula yootaa natuma wayuu.
Ekirajaa süpüla kamaneewa
[anaataa | anaatawaa suurala]Wanee wayuu anasüle saashajaaya eesü kamanewaa sutuma, anasü süpula sünatia akua'ipaa su'utpünaa kasachiki, anasü yootaa natuma wayuu su'utpünaa alapajaa, eesü süpula aanejirawaa sünain a'yaataa jee o'onowaa.
Akujünüsü eekai alatüin, eekai atijalaain, eekai aapajalaain süpula apaalaajatüin shia weinshi namüin wayuu.
-Apünuinsü suku'aipa tü aküjalaakaa natuma wayuu, eesu ma'in sunaatüin suchuntia pütchi süpula sütüjaanajatüin oo'u kasakaa süpüshua'a, makatka sukua'ipa sünüiki lapü, sukua'ipa süüttajia wayuu ayuuisü sutuma ousutawaa, shi'irain wayuu ouutsu. Niyoroloo wayuu oo'ulakü. Sunüiki Lania namuin wayuu eekai kama'anain, suchukua püloüi, süchukua wanülüü jee yolujaa, nuchukua ma'leiwa, süchiraa mma, sükujia shiroloyo wuchii sükujia sünüiki sünuiki mmakaa sümüin süchonyuu.
-Eetaaka wanee sukua'ipa aküjiaakaa sukua'ipa kasa sümaiwajatü, eejatülee suurala kasakaa süpüshua'a, suurala tü kataakalü o'u, eere joo' anain ma'in süküjia sutuma laaülayuu nanüki napülashiikana sulu'u mmakaa nnojoluiwa'a kasain eein, pütchi tüü kamai'airü akujalaa natuma watuushinuu. Sükajee tü akujalaakaa sutuma wayuu anochonsü tü achukuaa alatüitkaa süpüla a'yatajatüin wakua'ipa süpüla ka'ikaa süpüshua'a. Sükajeesü pütchi aküjalaa paala sümaiwa. Müsü yaasukuaipa tü ekiraajaka sünain wakua'ipa otaa pütchi sümaiwa.