Articulados (protóstomos)

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Articulata.

O dos articulados (Articulata) é un grupo taxonómico clásico de rango superior que agrupa os filos dos anélidos e os artrópodos.

Foi proposto por Georges Cuvier en 1812, e aceptado sen problemas durante case 200 anos.

As análises cladísticos modernos chegaron, porén, a conclusións contraditorias.

Algúns autores, como Nielsen et. al., corroboraron a existencia do clado dos Articulata. De maneira esquemática:

	Acoelomata       Pseudocoelomata   Coelomata   Deuterostomia       Mollusca   Articulata   Annelida     Arthropoda

Pero cada vez máis estudos, tanto morfolóxicos (Eernise et al.), como moleculares (Giribet & Ribera), e de datos combinados (Zrzavý et al.). están chegando á conclusión de que anélidos e artrópodos non están directamente relacionados.

A presenza de metamerización en anélidos e artrópodos debería considerarse, pois, como unha converxencia evolutiva. Pola contra, estes estudos propoñen o clado dos ecdisozoos (Ecdysozoa), no que os artrópodos mostran estreitas relacións filoxenéticas con grupos de pseudocelomados, como nematodos, nematomorfos, priapúlidos e quinorrincos, pola presenza compartida dunha cutícula quitinosa e un proceso de muda (écdise) da mesma.

Os anélidos estarían emparentados con grupos que, como eles, tamén posúen larvas trocóforas (clado Trochozoa), como os moluscos, sipuncúlidos, equiúridos e entoproctos. De forma esquemática, a hipótese alternativa aos Articulata sería:

	Deuterostomia   Protostomia Ecdysozoa   Pseudocoelomata     Arthropoda         Acoelomata   Trochozoa   Annelida     Mollusca