Terbant

	Terbant
	Terbantster tsjerke
	Emblemen
	Bestjoer
Lân	Nederlân
Provinsje	Fryslân
Gemeente	It Hearrenfean
	Sifers
Ynwennertal	270 (1 jannewaris 2023)
Oerflak	7,31 km², wêrfan ; - lân: 6,80 km² ; - wetter 0,51 km²
Befolkingsticht.	39 ynw./km²
	Oar
Tiidsône	UTC +1
Simmertiid	UTC +2
Koördinaten	52° 59' N 5° 54' E
	Offisjele webside
	webstee fan Aenjewier
	Kaart
	; Lokaasje Terbant yn Fryslân
	Kaart
	Lokaasje Terbant (grien) yn 'e gemeente It Hearrenfean

Terbant is in doarp yn it noardwesten fan 'e gemeente It Hearrenfean. Under it doarp falt foar in part ek it buorskip Spitsendyk.

Terbant hat 270 (1 jannewaris 2023)^[2] ynwenners.

Skiednis

Aldere nammen fan Terband binne 'Bant' (1315), 'Terband' (1492) en 'Katrynbant' of 'Opperbant' (1505). Bant is âldsaksysk foar 'streek'. De namme Katrynbant ferwiisde nei de hillige Katarina, patroanhillige fan de tsjerke. Opperbant bestjut safolle as "Op de Streek". De midsiuwske tsjerke fan Terbant wie yn 1638 sa ferfallen, dat der besletten waard om in nije tsjerke te bouwen fan 70 by 23 houtfoet.^[3] De tsjintwurdige neoklassisistyske tsjerke ferfong yn 1845 de âldere tsjerke en is boud neffens in ûntwerp fan Thomas Romein.

Yn de Tachtichjierrige Oarloch waard by it doarp de Bantsterskâns oanlein. It moat in aardich grutte skâns west ha mei in besetting fan wol 300 man.^[4] Op it plak dêr't yn It Hearrenfean de strjitten Fok en Skâns yn inoar oergeane is ta neitins fan de Bantsterskâns in keunstwurk fan Albert Oost set.^[5] Ek betinkt de strjitnamme De Skâns yn It Hearrenfean-Noard de eardere Bantsterskâns.

Yn Terbant stie earder Fioletta, in neisoarchkoloanje fan it Griene Krús.

Terbant foarme foar 1934 mei de doarpen Tsjalbert, Lúnbert en Gersleat de gemeente Aenjewier. De fjouwer doarpen lizze oan de Aenjewierwei en wurde noch altyd 'Aenjewier of 'De Streek' neamd.

Yn 'e jierren 1950 is in diel fan de âlde himrik fan Terband mei in grinskorreksje oergien nei de himrik fan It Hearrenfean. Yn dy tiid waard ek de rotonde oanlein op de krusing fan de lettere A32 en A7, tsjintwurdich it Knooppunt It Hearrenfean . Foar dat doel moast in diel fan Terband ôfbrutsen wurde.

Mienskip

De fjouwer doarpen fan 'e eardere gemeente Aenjewier hawwe mienskiplik in yn 2016 iepene Multyfunksjonele Akkomodaasje, dy't yn Tsjalbert stiet. It doarp docht in soad yn 'e mande mei de oare Aenjewierster doarpen en hat ek in mienskiplik Pleatslik Belang. "Aengwirden Aktief" is de doarpskrante.

Tsjerke

PKN-gemeente Tsjalbert-De Knipe

Skoalle

Sûnt 2022 geane de bern fan alle Aenjewierster doarpen nei de doe iepene gearwurkingsskoalle De Nijewier. De skoalle stiet yn Tsjalbert.

Ferienings

Aenjewierster Senioaren Soas Under Ien Dak
Biljertklub Lúnbert
Iisklub Togearre Fierder
Kaartklub De Streek
Fuotbalkub Aengwirden
Keatsferiening Foarút
Kabaretploech RynkRank

Sportferiening Hercules (gymnastyk, tennis en follybal)
Stifting Natuerbad "De Wispel"
Iisklub Tegearre Fierder
Toanielferiening Dito
Toanielferiening Rjucht en Slucht

(De list is yn 2023 bywurke mei help fan de hiemside fan 'e Aenjewierster doarpen. Sjoch foar de meast aktuele ynformaasje oer ferienings op dy hiemside)

Befolkingsferrin

Jier	1850	1900	1950	1960	1970	1980	2005	2010
Ynwenners	355	979	721	276	220	234	304	301
Jier	2015	2020
Ynwenners	275	265

(Boarnen: 1850-1980: De Heeren en de Anderen, R. Boltendal, side 301-302; 2015 en 2020: Alle Cijfers)

Berne

Lammert Popma (18921971), toanielspiler en regisseur
Elske Schotanus (1957), skriuwster en keunstner
Robert Zandvliet (1970), keunstskilder

Wapen

It wapen fan Terbant bestiet út in swart fjild mei dêrop in deadskop op twa krúste bonken yn sulver en trije griene nôtieren yn elts eachgat. Under it wapen in wyt lint mei yn swarte letters it wurd Resurrectio (weropstanning). De nôtieren út de eachkassen jouwe oan dat it fruchtbere libben út de dea fuortkomt.

Strjitten

Alle strjitten yn Terbant mei ferklearring fan de nammen.

Publikaasje(s)

S. Bakker "Vier dorpen, één streek. Terband, Luinjeberd, Tjalleberd, Gersloot"

Sjoch ek

Fryske doarpen.

Keppeling om utens

Webstee fan Aenjewier

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

webstee fan Aenjewier
Skiednis en ferklearring strjitnammen
H. Halbertsma - artikel 'Bornego' yn de 'De Vrije Fries' 45e diel.

↑ https://opendata.cbs.nl/statline
↑ https://opendata.cbs.nl/statline
↑ Stifting Alde Fryske Tsjerken, Keppelstok (desimber 1991): Verdwenen Kerken in Aengwirden kerken (D.M. Bunskoeke)
↑ Histoarje It Hearrenfean, 20 july 2023
↑ Keunstwurk, oproppen 20 july 2023

Wikimedia Commons

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Terband fan Wikimedia Commons.

52° 60' NB, 5° 54' EL

	It Hearrenfean
Doarpen en útbuorrens: Aldeboarn • Aldhoarne • Aldskoat • Akkrum • Bontebok • Gersleat • Haskerdiken • Hoarnstersweach • It Hearrenfean • Jobbegea • Ketlik • De Knipe • Lúnbert • Mildaam • Nes • Nijbrêge • Nijhoarne • Nijskoat • It Oranjewâld • Terbant • Tsjalbert
Buorskippen: Aldskou • Annebuorren • Brongergea • Burstum • Easterboarn • Jinshuzen • Meskenwier • Pean • Poppenhuzen • Jobbegea-Skuorregea • Soarremoarre • Spitsendyk • Sythuzen • Warniahuzen
· ·

[1] ttps://opendata.cbs.nl/statline

[2] ttps://opendata.cbs.nl/statline

[3] Stifting Alde Fryske Tsjerken, Keppelstok (desimber 1991): Verdwenen Kerken in Aengwirden kerken (D.M. Bunskoeke)

[4] Histoarje It Hearrenfean, 20 july 2023

[5] Keunstwurk, oproppen 20 july 2023

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]