Bontebok
| Bontebok | ||
.jpg)
| ||
| Bok op de hjouwerkiste | ||
| Emblemen | ||
 
| ||
| Bestjoer | ||
| Lân |  Nederlân
| |
| Provinsje |  Fryslân
| |
| Gemeente |  It Hearrenfean
| |
| Sifers | ||
| Ynwennertal | 425 (1 jannewaris 2023)[1] | |
| Oerflak | 3,50 km² lân: 3,46 km² wetter: 0,04 km² | |
| Befolkingsticht. | 121 ynw./km² | |
| Oar | ||
| Postkoade | 8415 | |
| Netnûmer | 0513 | |
| Tiidsône | UTC +1 | |
| Simmertiid | UTC +2 | |
| Koördinaten | 52° 57' N 6° 01' E | |
| Offisjele webside | ||
| Side Bontebok | ||
| Kaart | ||
  | ||
| Kaart | ||
| ||
| Himrik fan Bontebok yn de gemeente It Hearrenfean | ||
Bontebok is in doarp oan de Skoatterlânske Kompanjonsfeart yn de gemeente It Hearrenfean, east fan de flekke. Op 4 augustus 1979 krige Bontebok de status fan selsstannich doarp. Foar dy tiid wie it in buorskip yn de himrik fan Nijhoarne en yn de himrik fan De Knipe.
Bontebok hat 425 ynwenners (1 jannewaris 2023).
Skiednis
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
It doarp ûntstie sûnt healwei de 17e iuw troch de turfwinning yn de krite oan de Skoatterlânske Kompanjonsfeart, dy't groeven wie om de turf ôf te fieren nei It Hearrenfean. Op de lokaasje fan it hjoeddeiske doarp lei in slús, dêr't de turfskippers fakentiden wachtsje moasten. Dêr stiene wol fiif herbergen en op it krúspunt fan de feart mei de dyk hie ien fan dy kafee's de namme 'Bonte Bock'. By dat kafee hong in úthingboerd mei de spreuk:
Een bok is een bok, een bok ben ik geheten.
Menigeen is in bok, maar wil het niet weten".
It graven fan de feart en de wiken (dwersfearten), de winning fan en it ferfier fan it fean en it nei de tiid wer yn kultuer bringe fan de ôfgroeven gebieten joegen minsken in krap bestean. Troch al dat wurk setten minsken harren dêr nei wenjen en kamen der ek winkels en letter ek in suvelfabryk en tsiismakkerij.
Yn 1955 kaam der in nije wei lâns de feart en krigen de huzen elektrysk ljocht en in jier letter ek wetterlieding. It Molkfabryk De Gemeenschap (1898-1966) is ôfbrutsen en de grûn is brûkt foar wenningbou.
Mienskip
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
It doarpshûs hjit 'De Bokkesprong'. It doarpsblêd hjit 'Het Bontebokkertje', eartiids 'Het Bontebokkeblaadje’. Yn Bontebok binne ein augustus de Floraliafeesten mei in Bonteboksejûn. 'De Balstien' is de soarchbuorkerij fan it doarp.
Befolking
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]| 1998 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2022 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 404 | 443 | 455 | 445 | 447 | 438 | 450 | 445 | 420 |
Tsjerke
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Tsjerklik hearde it doarp by Nijhoarne. In eigen tsjerke hat it doarp nea hân. De protestanten fan it doarp hearre tsjintwurdich by de PKN gemeente Ketlyk-Mildaam.
Skoalle
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]It doarp hie earder in iepenbiere skoalle, dy't yn 'e simmer fan 2012 sletten waard.[2] It gemeentebeslut om de doarren fan de doarpsskoalle te sluten brocht in soad ûnfrede yn it doarp.[3] Neitiid is it skoalgebou ta wente ferboud.
Ferieningen
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Berne
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]- Imke Klaver (1880-1967), folksdichter en feanarbeider. Klaver hie ferskate bestjoersfunksjes, hy wie û.o. siktaris fan de lanlike Federaasje fan Lân-, Tún- en Feanarbeiders. Skreau it boek Herinneringen van een Friese landarbeider.
Strjitten
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
- Bonteboksleane - hiet eartiids Hogeveensewei
- Boskpaad - neamd nei de boskjes oan it paad dat eartiids de lannen yn rûn. By de ruilferkaveling is it paad trochlutsen as fytspaad oer de eardere 4e Wyk.
- De Draai - neamd nei in brechje oer de wiken.
- De Grift - is in yn de tiid fan de feanterij brûkt wurd foar in groeven wettergong, feart of kanaal. Stamt út it Utertse, tink hjirby oan grêft.
- Dominee Veenwei - hearde eartiids by De Knipe mar kaam mei ferlienen fan de doarpssteatus by Bontebok. Sjoch fierder by "Ds. Veenwei" yn De Knipe.
- Earste Kompanjonswei - de Kompanjons hawwe yn de 16e iuw dit gebiet út de gemeente Skoatterlân ferfeante. De wei waard yn 1953 oanlein en ferfong de earder besteande paden mei in soad barten.
- Hogeveenswei - Nei alle gedachten is dizze eardere reed om 1800 oanlein as diel fan de ferbining Nijhoarne-De Gordyk oer Bontebok. Ferskate leden fan de famylje Hogeveen wienen 'administrateur' fan de Van Dekema, Cuyck en Foeits Feankompanjy. De earsten wiene nei alle gedachten Klaas Roelofs (1759-1795) en Jacob Klazes (1795-1827), dy't yn 1811 de namme Hogeveen offisjeel oannomd hat. Syn soan Marcus Jacobs Hogeveen wie yn funksje fan 1827-1842 en waard doe opfolge troch Roel Marcus Hogeveen. De Hogeveens hawwe mear as in iuw lang in grutte rol spile yn de ferfeanting fan dizze kontreien. Yn 1979 waard de wei omneamd yn "Bonteboksleane". By de oprjochting fan it koöperative molkfabryk 'De Gemeenschap' yn 1898 waard de wei ferhurde en ferbettere.
- Imke Klaverpaad - Imke Klaver (1880-1967) wie in bekende feanarbeider.
- Langewykswei - is ûnderdiel fan de "wei op lange wyk", fan de "Twadde Kompanjonswei. De wei krige yn 1958 om praktyske reden syn hjoeddeiske namme.
- Spekpôledraai - neamd nei de draaibrêge dy't op dit plak wie en leit foar it stik lân oer mei de namme Spekpôle.It sil in fruchtber stik grûn wêze mei in wat fetlike struktuer.
- Twadde Kompanjonswei - nei de kompanjons Piter Dekema, Cuyck en Foeyts dy't yn de 16e iuw de feanterij opsetten hawwe.
- Twadde Wyksreed - rint bylâns de 'Twadde Wyk'.
Sjoch ek
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|
|
|
It Hearrenfean | 
|
|---|---|---|
| Doarpen en útbuorrens: Aldeboarn • Aldhoarne • Aldskoat • Akkrum • Bontebok • Gersleat • Haskerdiken • Hoarnstersweach • It Hearrenfean • Jobbegea • Ketlik • De Knipe • Lúnbert • Mildaam • Nes • Nijbrêge • Nijhoarne • Nijskoat • It Oranjewâld • Terbant • Tsjalbert | ||
| Buorskippen: Aldskou • Annebuorren • Brongergea • Burstum • Easterboarn • Jinshuzen • Meskenwier • Pean • Poppenhuzen • Jobbegea-Skuorregea • Soarremoarre • Spitsendyk • Sythuzen • Warniahuzen | ||
 ·  · 
| ||