پرش به محتوا

هدونیسم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
با اپیکوریسم اشتباه نشود.
نمایش هدونیسم ابتدائی یک کودک با بازی با آب

لذت‌گرایی (لذت‌طلبی، شادی‌جویی) یا هدونیسم (به فرانسوی: Hédonisme) مکتبی فلسفی است که یافتن لذت و شادی جویی را هدف و ارزش غایی، و مهم‌ترین پیشهٔ انسان می‌داند. واژهٔ هدونیسم از واژهٔ یونانی هدونی به معنای «شهوت» گرفته شده است. هدونیسم یعنی فلسفه لذّت‌طلبی، عشرت‌طلبی و خوشگذرانی. پیروان این فلسفه معتقدند فرجام و هدف از زندگی تنها کسب لذّت و خوشگذرانی است. در واقع هدف و غایت اعمال را کسب لذّت معرفی می‌کنند.[۱]

اساساً هدونیسم به خانواده‌ای از نظریه‌ها گفته می‌شود که لذت نقش اصلی را در آنها بازی می‌کند و در همه آنها مشترک است. لذت‌گرایی روانشناختی یا انگیزشی بیان می‌کند که رفتار ما با تمایل به افزایش لذت و کاهش درد بیان می‌شود.[۲][۳] از جانب دیگر، لذت‌گرایی هنجاری یا اخلاقی مربوط به این نیست که ما چگونه عمل می‌کنیم، بلکه به این است که ما باید چگونه عمل کنیم: ما باید لذت را دنبال کنیم و از درد دوری گزینیم.[۲] لذت‌گرایی بدیهی که بعضاً به عنوان بخشی از لذت‌گرایی اخلاقی تلقی می‌شود، تزهایی است که در آنها فقط لذت دارای ارزش ذاتی است.[۴]

طبیعت و ذات لذت

[ویرایش]

لذت بردن در تمام اشکال لذت‌گرایی نقشی بنیادی دارد. این اشاره به تجربه‌ای است که احساس خوبی دارد که شامل لذت بردن از چیزی است.[۵][۶] لذت با درد یا رنج، که نوعی احساس بد قلمداد می‌شود، در تضاد است.[۷] مباحث درون لذت‌گرایی معمولاً بیشتر بر لذت تمرکز دارند اما به عنوان جنبه منفی آن، درد در این مباحث به همان اندازه ضمنی است. لذت و درد هر دو درجه دارند و به عنوان ابعادی در نظر گرفته می‌شوند که از درجه‌های مثبت از یک نقطه خنثی به درجه منفی می‌رود. اصطلاح «خوشبختی» اغلب در این سنت به معنای تعادل لذت بر درد است.[۸]

در زبان طبیعی، اصطلاح «لذت» در درجه اول با لذت‌های حسی مانند لذت بردن از میل کردن غذا، نوشیدن یا رابطه جنسی همراه است[۹] اما در معنای عرفی و عمومی، شامل انواع تجارب مثبت یا دلپذیر از جمله لذت بردن از ورزش، تماشای غروب آفتاب یا انجام یک فعالیت ارضا کننده ذهنی است. نظریه‌های لذت تلاش می‌کنند تا مشخص کنند که این تجربیات لذت بخش بین انسان‌ها مشترک هستند، و این برای آنها ضروری است.[۶] آنها به‌طور سنتی به نظریه‌های کیفیت و نظریه‌های نگرش تقسیم می‌شوند.[۱۰] نظریه‌ها بیان می‌کنند که لذت خود نوعی تجربهٔ لذت بخش است، در حالی که نظریه‌های نگرش بیان می‌کنند که لذت به نوعی از تجربه خارج است، زیرا به « «نگرش آزمودنی»» تجربه بستگی دارد.[۶][۱۰]

قابل قبول بودن نسخه‌های مختلف لذت‌گرایی تحت تأثیر نحوهٔ تصور طبیعت لذت است.[۸] یکی از اشکال مهم لذت‌گرایی این است که آنها قادر به ارائه یک گزارش ساده و واحد از زمینه‌های مربوط خود هستند. اما این تنها در صورتی ممکن است که لذت خود پدیده ای یکپارچه باشد. این مورد زیر سؤال رفته است، عمدتاً به دلیل طیف گسترده‌ای از تجارب لذت که به نظر می‌رسد هیچ‌یک از ویژگی‌های مشترک مشترک نیست.[۱۱][۱۲][۱۳] یکی از راه‌های پاسخ‌گویی به نظریه‌پردازان کیفیت برای پاسخ به این ایراد وارد شده به نظریه، اشاره به این است که لحن لذت‌جویانه تجربه‌ها کیفیت منظمی نیست؛ بلکه کیفیت مرتبه بالاتر است.[۱۴][۱۵]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ http://www.welayatnet.com/fa/news/44167
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Weijers, Dan. "Hedonism". Internet Encyclopedia of Philosophy. Retrieved 29 January 2021.
  3. ↑ Oberhelman, David D. "Stanford Encyclopedia of Philosophy2001311Principal Editor, Edward N. Zalta. Stanford Encyclopedia of Philosophy. Stanford, CA: The Metaphysics Research Lab, Center for the Study of Language and Information, Stanford University 1999; updated every three months. Internet URL: http://plato.stanford.edu, ISSN 1095-5054 Gratis Last visited: May 2001". Reference Reviews. 15 (6): 9–9. doi:10.1108/rr.2001.15.6.9.311. ISSN 0950-4125.
  4. ↑ HAWKINS, JENNIFER (2011-05-23). "Daniel M. Haybron, The Pursuit of Unhappiness: The Elusive Psychology of Well-Being (Oxford: Oxford University Press, 2008), pp. ix + 357". Utilitas. 23 (2): 237–241. doi:10.1017/s0953820811000094. ISSN 0953-8208.
  5. ↑ Pallies, Daniel (2020-05-12). "An honest look at hybrid theories of pleasure". Philosophical Studies. 178 (3): 887–907. doi:10.1007/s11098-020-01464-5. ISSN 0031-8116.
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ Pallies, Daniel. "An honest look at hybrid theories of pleasure". Philosophical Studies (به انگلیسی). 178 (3): 887–907. doi:10.1007/s11098-020-01464-5. ISSN 0031-8116.
  7. ↑ Katz, Leonard D. (2016). "Pleasure". The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
  8. ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Weijers, Dan. "Hedonism". Internet Encyclopedia of Philosophy. Retrieved 29 January 2021.
  9. ↑ Franco, Eli (2007-07-14). "The Macmillan Encyclopedia of Philosophy–40 years later". Journal of Indian Philosophy. 35 (3): 287–297. doi:10.1007/s10781-006-9006-0. ISSN 0022-1791.
  10. ↑ ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Bramble, Ben (2013). "The Distinctive Feeling Theory of Pleasure". Philosophical Studies. 162 (2): 201–217. doi:10.1007/s11098-011-9755-9. S2CID 170819498.
  11. ↑ Franco, Eli (2007-07-14). "The Macmillan Encyclopedia of Philosophy–40 years later". Journal of Indian Philosophy. 35 (3): 287–297. doi:10.1007/s10781-006-9006-0. ISSN 0022-1791.
  12. ↑ Pallies, Daniel. "An honest look at hybrid theories of pleasure". Philosophical Studies (به انگلیسی). 178 (3): 887–907. doi:10.1007/s11098-020-01464-5. ISSN 0031-8116.
  13. ↑ Smuts, Aaron (2011). "The Feels Good Theory of Pleasure". Philosophical Studies. 155 (2): 241–265. doi:10.1007/s11098-010-9566-4. S2CID 170258796.
  14. ↑ Franco, Eli (2007-07-14). "The Macmillan Encyclopedia of Philosophy–40 years later". Journal of Indian Philosophy. 35 (3): 287–297. doi:10.1007/s10781-006-9006-0. ISSN 0022-1791.
  15. ↑ Pallies, Daniel. "An honest look at hybrid theories of pleasure". Philosophical Studies (به انگلیسی). 178 (3): 887–907. doi:10.1007/s11098-020-01464-5. ISSN 0031-8116.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=هدونیسم&oldid=40526703»