جندبادستر
کاستوریوم یا جُندُبادَستَر، معربِ گُندِبیدَستَر، ماده‌ای زردرنگ است که از کیسه‌های مخصوصی در بدن بیدستر آمریکایی (Castor canadensis) و بیدستر اروپایی (Castor fiber) ترشح می‌شود.
سگ آبی یا بیدستر از این ماده به همراه ادرار برای علامت‌گذاری قلمرو خود استفاده می‌کند.[۱][۲] بیدسترِ نر و ماده هر دو یک جفت کیسهٔ جندبادستر و یک جفت غدهٔ مقعدی دارند که در دو حفره زیر پوست بین لگن و پایه دم قرار دارند.[۳] کلمهٔ گُند به معنی بیضه است٬ اما کیسه‌های گندبیدستر از نظر سلولی ربطی به بیضه ندارند و حتی غدهٔ واقعی (غدد درون‌ریز یا برون‌ریز) هم نیستند، از این رو نام بردن از آنها با عنوان غدهٔ غلفه، غدهٔ جندبادستر یا غدهٔ عطری درست نیست.[۴]
در بعضی از عطرها از جندبادستر به عنوان تنتور استفاده می‌شود[۵] و نیز گاهی در اوایل قرن بیستم به عنوان افزودنی غذایی از آن استفاده می‌شد.[۶]
کاربردها
[ویرایش]در عطرها
[ویرایش]
در عطرسازی، اصطلاح کاستوریم یا جندبادستر به عصاره رزینوئید حاصل از تنتور الکلیِ جندبادستر خشک‌شده گفته می‌شود.[۷] کیسه‌های خشک‌شدهٔ جندبادستر را معمولاً به مدت دو یا چند سال نگه می‌دارند تا نرم شوند.
در غذا
[ویرایش]در ایالات متحده، سازمان غذا و دارو، عصاره جندبادستر را به عنوان یک افزودنی غذایی بی خطر مجاز دانسته‌است.[۸] انجمن تولیدکنندگان طعم و عصاره، عصاره و مایع جندبادستر را از سال ۱۹۶۵ مجاز دانسته‌است.[۹] با این حال مصرف آن در صنعت بسیار کم و در حدود سالیانه ۳۰۰ پوند است.[۱۰] در مقایسه مصرف وانیل سالانه بیش از ۲٫۶ میلیون پوند است.[۱۱]
در طب سنتی
[ویرایش]جندبیدستر در ترکیبات بعضی از معجونها بکار رفته است و دارای مزاج گرم و خشک است.[۱۲]
جستارهای وابسته
[ویرایش]- مشک
- عنبر
- عطر - منابع جانوری
- غده بنفشه
منابع
[ویرایش]- ابن سینا، حسین (۱۳۷۰). قانون در طب. ج. ۲. ترجمهٔ عبدالرحمان شرفکندی. تهران: سروش. ص. ۱۶۶.
- ↑ Walro, J.M. and Svendsen, G.E. , "Castor sacs and anal glands of the North American beaver (Castor canadensis): their histology, development, and relationship to scent communication" Journal of Chemical Ecology, Volume 8, Number 5 / May 1982, Department of Zoology and Microbiology, Ohio University,
- ↑ Müller-Schwarze, Dietland (1992). "Castoreum of beaver (Castor canadensis): function, chemistry and biological activity of its components" Chemical Signals in Vertebrates IV, 457–464, Plenum Press.
- ↑ Johnston, Robert E. ; Sorenson, Peter W. ; and Müller-Schwarze, Dietland (1999). Advances in Chemical Signals in Vertebrates, Springer, 1, 282. شابک ۰−۳۰۶−۴۶۱۱۴−۵.
- ↑ Svendsen, G.E. , Huntsman, W.D, "A field Assay of Beaver Castoreum and Some of its Components" American Midland Naturalist, Vol. 120, No. 1 (Jul. , 1988), pp. 144–149, University of Notre Dame.
- ↑ International Perfume Museum, Grasse, France, Website: "Archived copy". Archived from the original on 2007-06-24. Retrieved 2006-02-28.
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link) - ↑ Burdock, G. A. (2007-01-01). "Safety assessment of castoreum extract as a food ingredient". International Journal of Toxicology. 26 (1): 51–55. doi:10.1080/10915810601120145. ISSN 1091-5818. PMID 17365147.
- ↑ Hyraceum.com, "Castoreum, Perfumer's Ancient Intrigue," http://www.hyraceum.com بایگانی‌شده در فوریه ۷, ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine
- ↑ Burdock GA (2007). "Safety assessment of castoreum extract as a food ingredient". International Journal of Toxicology. 26 (1): 51–5. doi:10.1080/10915810601120145. PMID 17365147.
- ↑ Recent Progress In the Consideration Under of Flavoring Ingredients the Food Additives Amendment (1965)
- ↑ Burdock, George A. , Fenaroli's handbook of flavor ingredients بایگانی‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine. CRC Press, 2010. p. 273-5.
- ↑ Burdock, George A. , Fenaroli's handbook of flavor ingredients بایگانی‌شده در ۹ ژانویه ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine. CRC Press, 2010. p. 674.
- ↑ ابن سینا، قانون در طب، ۲: ۱۰۶.
