پرش به محتوا

بوپوموفو

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
Bopomofo / Zhuyin
注音符號
注音符号
(ㄅㄆㄇㄈ)
ㄅㄞˇ ㄎㄜ ㄑㄩㄢˊ ㄕㄨ چینی سنتی: 百科全書 چینی ساده: 百科全书 (encyclopedia) in Bopomofo
نوعSemisyllabary (letters for onsets and rhymes; diacritics for tones)
سازندهCommission on the Unification of Pronunciation
Introduced by the Beiyang government of the Republic of China
دورهٔ زمانی1918[۱] to 1958 in mainland China (used in a secondary position to Hanyu Pinyin in all editions of Xiandai Hanyu Cidian from 1960 to present 2016 edition);
1945 to the present in Taiwan
سامانهٔ مادر
Oracle Bone Script
سامانهٔ فرزندTaiwanese Phonetic Symbols, Suzhou Phonetic Symbols, Hmu Phonetic Symbols
سامانهٔ خواهرSimplified Chinese, Kanji, Hanja, Chữ Nôm, Khitan script
ایزو ۱۵۹۲۴Bopo, 285
جهتچپ به راست
مخفف یونیکدBopomofo
دامنه یونیکد
Mandarin Phonetic Symbol
نویسه‌های چینی سنتی注音符號
نویسه‌های چینی ساده‌شده注音符号

ژویین (Zhuyin از چینی: 注音�) یا نمادهای آوانگاری ماندارین، همچنین با نام مستعار بوپوموفو (Bopomofo)، یک سیستم نویسه‌گردانی چینی برای چینی ماندارین و دیگر زبان‌ها و گویش مرتبط است که معمولاً امروزه برای ماندارین تایوانی استفاده می‌شود. این روش همچنین برای رونویسی دیگر گونه‌های چینی، به ویژه انواع دیگر چینی استاندارد و گویش‌های مرتبط ماندارین و همچنین هاوکین تایوانی استفاده می‌شود.

Zhuyin Fuhao و ژویین اصطلاحات سنتی هستند، در حالی که بوپوموفو اصطلاح محاوره‌ای است که توسط ISO و Unicode نیز استفاده می‌شود. بوپوموفو متشکل از ۳۷ نویسه و چهار نواخت است و تمام صداهای ممکن را به زبان ماندارین رونویسی می‌کند. ژویین در دهه ۱۹۱۰ توسط دولت جمهوری‌خواه در چین معرفی شد و در کنار سیستم وید جایلز که از الفبای لاتین اصلاح شده استفاده می‌کرد، استفاده شد. در سال ۱۹۵۸ پین‌یین توسط دولت جمهوری خلق چین و در سال ۱۹۸۲ توسط سازمان بین‌المللی استاندارد[۲] جایگزین سیستم وید شد.[۳]

تایوان در سال ۲۰۰۹ پین‌یین سرزمین اصلی چین را به عنوان سیستم رسمی لاتین نویسی برای چینی ماندارین پذیرفت، که تا حد زیادی جایگزین en:Tongyong pinyin شد که فقط کمتر از یک دهه قبل از آن استفاده می‌شد.[۴] با این وجود، بوپوموفو همچنان یک سیستم نویسه نویسی اختیاری در تایوان است که در برخی از دیکشنری‌ها و اسناد دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد و همچنین به عنوان روش ورودی الکترونیکی برای چینی ماندارین در تایوان (ROC) در دسترس است.

واژه‌شناسی

[ویرایش]

بوپوموفو نامی است که توسط ISO و یونی‌کد استفاده می‌شود. ژویین (注音) در لغت به معنای نت آوایی است. نام رسمی اصلی این سیستم Guóyīn Zìmǔ)國音字母) بود که بعداً به 註音字母؛ 注音符號 تغییر نام یافت. در اسناد رسمی، گاهی اوقات "بوپوموفو" "نمادهای آوایی ماندارین I به چینی (國語注音符號第一式) به اختصار MPS I به چینی(注音一式) نامیده می‌شود. این سیستم گاهی اوقاتChu-in یا نمادهای آوایی ماندارین نیز نامیده می‌شود.[۵][۶] یک سیستم آوایی لاتین‌شده نیز در سال ۱۹۸۴ با نام en:Mandarin Phonetic Symbols II منتشر شد.[نیازمند منبع]

نام بوپوموفو از چهار حرف اول سیستم آمده‌است: ㄅ، ㄆ، ㄇ و ㄈ تشکیل شده.[۷] به همان روشی که کلمه " الفبا " از نام دو حرف اول حروف الفبا (آلفا و بتا) گرفته شده‌است، نام "بوپوموفو" از چهار هجا اول در ترتیب متعارف هجاهای موجود در چینی ماندارین ایجاد شده. چهار نویسه بوپوموفو (ㄅㄆㄇㄈ) که با این هجاها مطابقت دارند معمولاً در اولین لیست از این حروف قرار می‌گیرند. سایر توالی‌های چینی برای دنبال کردن سایر سیستم‌های آوایی از همین ترتیب استفاده می‌کنند.[نیازمند منبع]

تاریخچه

[ویرایش]

ریشه‌ها

[ویرایش]

کمیسیون وحدت تلفظ، به رهبری وو ژیهوی از سال ۱۹۱۲ تا ۱۹۱۳، سیستمی را ایجاد کرد به نام ژویین زیمو[۵] که براساس مختصر نویسی ژانگ بینگلین بود. این به عنوان خط آوایی رسمی برای حاشیه نویسی صداهای نویسه‌ها مطابق با سیستم تلفظ به نام " تلفظ ملی قدیمی " (Laoguoyin) استفاده شد. پیش نویس در ۱۱ ژوئیه ۱۹۱۳ توسط وزارت آموزش ملی جمهوری چین منتشر شد، اما تا ۲۳ نوامبر ۱۹۲۸ رسماً اعلام نشد. بعداً ابتدا به Guoyin Zimu و سپس در آوریل ۱۹۳۰ به Zhuyin Fuhao تغییر نام داد. آخرین تغییر نام این نگرانی بود که مبادا سیستم الفبایی به‌طور مستقل جایگزین حروف چینی شود.[۸]

استفاده مدرن

[ویرایش]

بوپوموفو سیستم آوایی غالب در آموزش خواندن و نوشتن در دبستان در تایوان است. همچنین محبوب‌ترین راه برای ورود حروف چینی به رایانه‌ها و تلفن‌های هوشمند و جستجوی حروف در فرهنگ لغت است.

در مدرسه ابتدایی، به ویژه در سال‌های پایین، نویسه‌های چینی در کتاب‌های درسی اغلب با بوپوموفو به عنوان حروف یاقوتی یادداشت می‌شوند تا به عنوان کمک به یادگیری باشد. علاوه بر این، یک روزنامه کودک در تایوان، Mandarin Daily News، تمام مقالات را با حروف یاقوتی en:Ruby characterبوپوموفو شرح می‌دهد.

در تدریس زبان ماندارین، موسسات تایوان و برخی جوامع خارج از کشور چین مانند چینی‌های فیلیپینی از بوپوموفو استفاده می‌کنند.

بوپوموفو در همه نسخه‌های Xiandai Hanyu Cidian از چاپ ۱۹۶۰ تا نسخه ۲۰۱۶ تاکنون (چاپ هفتم) در جایگاه ثانویه نسبت به پین‌یین نشان داده شده‌است.

منشأ نمادها

[ویرایش]
بوپوموفو در قالب‌های منظم، دست‌نویس منظم و مختصر

نمادهای بوپوموفو توسط ژانگ بینگلین خلق شده‌اند، که عمدتاً از فرم‌های "قاعده مند " حروف چینی باستان گرفته شده‌اند، که خوانش‌های مدرن آن شامل صدایی است که هر حرف نشان می‌دهد. صامت‌ها به ترتیب محل بیان، [از جلوی دهان به عقب] ذکر شده اند :


(.t/./d/./f/./m/./p/./b/./n/./l/ etc/)


منابع

[ویرایش]
  1. 中國文字改革委員會 (Committee for the Reform of the Chinese Written Language). 漢語拼音方案(草案) (Scheme for the Chinese Phonetic Alphabet (Draft)). Beijing. Feb 1956. Page 15. "注音字母是1913年拟定,1918年公布的。"
  2. "ISO 7098:1982 – Documentation – Romanization of Chinese". Retrieved 2009-03-01.
  3. "Pinyin celebrates 50th birthday". Xinhua News Agency. 2008-02-11. Retrieved 2008-09-20.
  4. Shih Hsiu-Chuan (18 Sep 2008). "Hanyu Pinyin to be standard system in 2009". Taipei Times. p. 2.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ The Republic of China government, Government Information Office. "Taiwan Yearbook 2006: The People & Languages". Archived from the original on 2007-05-09. |Also available at
  6. Taiwan Headlines. "Taiwan Headlines: Society News: New Taiwanese dictionary unveiled". Government Information Office, Taiwan(ROC). Archived from the original on 2007-10-31. Retrieved 2007-09-15.
  7. "Zhuyin fuhao / Bopomofo (注音符號/ㄅㄆㄇㄈ)" Omniglot
  8. John DeFrancis. The Chinese Language: Fact and Fantasy. Honolulu, HI, USA: University of Hawaii Press, 1984. p. 242.