صفحهٔ اصلی
ظاهر
توابع مثلثاتی در ریاضیات شش تابع سینوس، کسینوس، تانژانت، کتانژانت، سکانت و کسکانت است که این توابع رابطهٔ میان زاویهها و ضلعهای یک مثلث قائمالزاویه را نشان میدهند و به همین دلیل توابع مثلثاتی نامیده میشوند. قدمت اولین متنهای بهجامانده از توابع مثلثاتی به دوران پیش از میلاد در مصر و یونان بازمیگردد. قضیهٔ تالس توسط تالس در سدهٔ ششم پیش از میلاد در مصر مطرح شد، همچنین از قضیهٔ فیثاغورس به عنوان سنگ بنای مثلثات یاد میشود. علاوه بر مصر و یونان، کشورهای دیگری از جمله چین، هند، کشورهای اسلامی و کشورهای اروپایی پیشبردهای مطرحی در زمینهٔ مثلثات داشتند که میتوان به افرادی چون خوارزمی، بتانی، ابوالوفا محمد بوزجانی، شن کو، گو شوجینگ و رتیکوس اشاره کرد. تعاریف متفاوتی از توابع مثلثاتی بیان شده است، سادهترین آنها بر پایهٔ دایرهٔ واحد است که در این تعریف دایرهای با شعاع ۱ ترسیم میشود و شعاعی با زاویهٔ مشخص نسبت به محور افقی روی آن رسم شده و یک مثلث را تشکیل میدهد. هر یک از توابع مثلثاتی را میتوان با پارهخطی در این دایره نشان داد. تعاریف دیگری از توابع مثلثاتی نیز بر پایهٔ انتگرال، سری توانی و معادلهٔ دیفرانسیل بیان شده است که هر یک از آنها کاربرد خاص خود را دارند. برای نمونه در تعریف بر پایهٔ سری توانی، از سری مکلورن استفاده میشود که در محاسبهٔ مقدار تقریبی آنها توابع مثلثاتی استفاده فراوان دارد. توابع مثلثاتی بر روی یک زاویه عملیات انجام میدهند و یک عدد حقیقی را برمیگردانند و هر یک از آنها ویژگیهای خاص خود را دارند، از جمله زوج یا فرد بودن، متناوب بودن، پیوسته بودن، متعامد بودن. کاربرد اصلی این تابعها در محاسبهٔ اندازهٔ ضلعها و زاویههای یک مثلث و سایر عوامل مرتبط با آنها است.

- … در آزمایش ترینیتی که منجر به انفجار نخستین بمب اتمی شد، ماسه بیابان تبدیل به شیشههای سبزرنگ و رادیواکتیوی شد که ترینیتیت نامگذاری شد؟ (در تصویر)
- …قلعه ادراکپور یک قلعهٔ رودخانهای در بنگلادش است که توسط میر محمد اردستانی ساخته شد؟
- …در میان آثار هنری که نشاندهندۀ تاریخچه ورزش کشتی هستند، دیواری در مصر باستان وجود دارد که تقریباً تمام تکنیکهای کشتی آزاد مدرن را به تصویر کشیده است؟
- … مقاله مشهور «پیرمرد چشم ما بود» نخستین بار در مجلهٔ آرش به چاپ رسید؟
- … جیمز هریسون در طول بیش از ۶۰ سال اهدای پلاسمای خون، جان بیش از ۲.۴ میلیون بچه را نجات داده است؟
- … شاعر سعودی، ثریا قابل، نویسندهٔ اولین مجموعه شعر فصیح زنانه در تاریخ عربستان سعودی است؟
ویکیپدیا دانشنامهای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته میشود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد میتواند مقالههای آن را ویرایش کند. هدف ویکیپدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبانهای زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکیمدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکیواژه، ویکیکتاب، ویکیگفتاورد، ویکیخبر، ویکیدانشگاه، ویکیسفر، ویکیداده و ویکیگونه را پدیدآوردند.
ویکیپدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۱۱ فروردین ۱۴۰۴ خورشیدی) ۱٬۰۳۴٬۳۱۲ نوشتار دارد.
- در زمینلرزه ۷٫۷ ریشتری (در نقشه) بیش از ۱۰۰۰ تن در میانمار و تایلند کشته شدهاند.
- نیروهای مسلح سودان پس از نزدیک به دو سال درگیری، خارطوم را از نیروهای واکنش سریع بازپس گرفتند.
- اعتراضات سراسری، در اندونزی به دنبال تصویب قانون افزایش مشارکت نظامیان در سمتهای دولتی برگزار شد.
- کرستی کاونتری از زیمبابوه به عنوان اولین آفریقایی و اولین زن رئیس کمیته بینالمللی المپیک انتخاب شد.
- پس از دستگیری اکرم اماماوغلو شهردار استانبول، توسط پلیس ملی، تظاهرات ضد دولتی در سراسر ترکیه شکل گرفت.
امروز: دوشنبه، ۳۱ مارس ۲۰۲۵ میلادی برابر ۱۱ فروردین ۱۴۰۴ هجری خورشیدی و ۱ شوّال ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

روز بینالمللی آشکارسازی تراجنسیتی، عید فطر
- رویدادها
- ۱۳۵۸ - روز جمهوری اسلامی در ایران و استقرار حکومت جمهوری اسلامی در کشور با اعلام سید روحالله خمینی پس از همهپرسی
- ۱۸۸۹ - برج ایفل (در تصویر) در پاریس بطور رسمی گشایش یافت.
- ۱۹۴۹ - استان نیوفاندلند و لابرادور به عنوان دهمین استان به کانادا پیوست.
- زادروزها
- ۱۵۹۶ - زادروز رنه دکارت ریاضیدان و فیلسوف فرانسوی
- ۱۶۷۵ - زادروز بندیکت چهاردهم از پاپهای کلیسای کاتولیک رم
- ۱۶۸۵ - زادروز یوهان سباستیان باخ آهنگساز و نوازنده ارگ آلمانی
- ۱۷۳۲ - زادروز یوزف هایدن آهنگساز و موسیقیدان اتریشی، از پایهگذاران موسیقی کلاسیک
- ۱۹۱۴ - زادروز اکتاویو پاز شاعر، نویسنده، دیپلمات و منتقد مکزیکی
- ۱۹۴۸ - زادروز ال گور معاون رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا بین سالهای ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۱ در دورهٔ ریاست جمهوری بیل کلینتون
- درگذشتها
- ۱۵۴۷ - درگذشت فرانسوای اول پادشاه فرانسه
- ۱۶۲۱ - درگذشت فیلیپ سوم پادشاه پرتغال و اسپانیا
- ۱۸۵۵ - درگذشت شارلوت برونته نویسندۀ انگلیسی، خالق رمان جین ایر
- ۱۹۱۷ - درگذشت امیل آدولف فون برینگ فیزیولوژیست آلمانی، برندهٔ اولین جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی در سال ۱۹۰۱
- ۱۹۸۰ - درگذشت جسی اونز دوندهٔ مرد آمریکایی، برندهٔ ۴ مدال طلا در بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۳۶
- ۱۹۹۵ - درگذشت سلنا خوانندۀ پاپ، ترانهسرا، رقاص، مدل، طراح مدل، بازیگر و تهیهکننده آمریکایی-مکزیکی، ملکهٔ موسیقی تجانو