صفحهٔ اصلی
تاکدا شینگن با نام رسمی میناموتو هارونوبو، نوزدهمین رهبر خاندان کای گنجی و شانزدهمین رهبر خاندان تاکدا در ولایت کای در قرن شانزدهم ژاپن و در اواخر دوره جنگهای داخلی موسوم به سنگوکو بود. شینگن بهعنوان فرماندار ولایت کای نیز خدمت میکرد. ولایت کای در دوران پدر او، تاکدا نوبوتورا، به اتحاد داخلی دست پیدا کرد و شینگن پس از به ارث بردن رهبری این خاندان، حمله به ولایت همسایه، ولایت شینانو را آغاز کرد و سرانجام پس از ۱۰ سال نبرد توانست آنجا را به قلمروی خود الحاق کند. در این سالها، نبردهای پنجگانه کاواناکاجیما که با اوئهسوگی کنشین در شمال ولایت شینانو رخ داد، شهرت بسیار دارند. شینگن خود را وقف مدیریت قلمرویش کرد و تصویب قوانین برای ولایت کای و ساخت «خاکریز شینگن» برای کنترل سیل در این راستا بودند. همسر پسر ارشد شینگِن، تاکدا یوشینوبو، از خاندان ایماگاوا بود و از آنجا که شینگن شروع به برنامهریزی برای حمله به سوروگا سرزمین خاندان ایماگاوا کرده بود، شینوبو که علیه پدرش شورش کرده بود پس از دستگیری مجبور به خودکشی شد. پس از غلبه بر خاندان ایماگاوا، شینگِن نقشه پیشروی به پایتخت آن زمان کیوتو را در سر داشت. برای این حمله نخست لازم بود از قلمروی توکوگاوا ایهیاسو بگذرد. او ایهیاسو را در نبرد میکاتاگاهارا شکست داد و وارد قلمروی او ولایت میکاوا شد، اما پس از پیروزی در این نبرد به علت بیماری درگذشت و نیروهایش مجبور به عقبنشینی شدند. تاکدا شینگن وصیت کرد که مرگ او را به مدت سه سال مخفی نگه دارند. آکیرا کوروساوا در فیلم کاگهموشا حوادث پیرامون پنهان نگه داشتن مرگ او را به تصویر کشیده است. پس از او پسرش تاکدا کاتسویوری که نسبت به پدرش از تواناییهایی کمتری برخوردار بود، به ریاست خاندان رسید.

- …از ورزش زورخانهای در ابتدا برای آموزش جنگجویان در ایران باستان استفاده میشد؟ (در تصویر)
- … نمایندهٔ واشینگتن، دی.سی. در مجلس نمایندگان ایالات متحدهٔ آمریکا حق رأی ندارد؟
- … چالازا زرده تخممرغ را در جای خود ثابت نگه می دارد؟
- … پس از درگذشت عسل بدیعی، که نخستین بازیاش در فیلم بودن یا نبودن با موضوع اهدای عضو بود، هفت عضو بدنش اهدا شد؟
- … یکی از دلایل مخالفت با احداث راهآهن در ایران، ترس از این بود که مردم اجساد مردگانشان را برای دفن به کربلا بفرستند و دولت عراق از «شلوغی قبرستانها» ناراحت شود؟
- … جایزهٔ صلح نوبل، برخلاف دیگر جوایز موقوفهٔ آلفرد نوبل، هرساله در کشور نروژ اهدا میشود؟
ویکیپدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ خورشیدی) ۱٬۰۳۹٬۷۲۱ نوشتار دارد.
- در مسابقهٔ یوروویژن ۲۰۲۵ که در کشور سوئیس برگزار شد، جیجی نمایندهٔ اتریش با اجرای قطعهٔ پاپ-اپرای «عشق هدررفته» به مقام اول دست یافت.
- حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) اعلام کرد که منحل شده و به شورش خود علیه ترکیه پایان داده است.
- رابرت فرانسیس پرووست (در تصویر) به عنوان پاپ لئو چهاردهم، اولین پاپ کاتولیک متولد ایالات متحده انتخاب شد.
- فریدریش مرتس به عنوان صدراعظم آلمان انتخاب شد و همراه دولت ائتلافی خود سوگند یاد کرد.
- هند به اهدافی در پاکستان حملات موشکی انجام داد و پاکستان تلافی نمود.
- بر اثر وقوع یک انفجار در اسکله شهید رجایی در بندرعباس، ۷۰ نفر کشته و بیش از ۱٬۲۰۰ نفر مصدوم شدند.
امروز: چهارشنبه، ۲۱ مه ۲۰۲۵ میلادی برابر ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴ هجری خورشیدی و ۲۲ ذیالقعده ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

- رویدادها
- ۱۸۷۱ - کمون پاریس علیه دولت ملی فرانسه شورید.
- ۱۹۹۱ - راجیو گاندی (در تصویر)، سیاستمدار و نخستوزیر سابق هندوستان، در جریان مبارزات انتخاباتی ترور شد.
- ۱۹۹۸ - ژنرال سوهارتو رئیسجمهور سابق اندونزی به مدت سه دهه، در پی اعتراضات گسترده مردمی، مجبور به کنارهگیری از قدرت شد.
- ۲۰۰۳ - زمینلرزهای در شمال الجزایر بیش از دو هزار کشته، ده هزار زخمی و حدود ۱۵۰٬۰۰۰ بیخانمان بر جای گذاشت.
- زادروزها
- ۱۴۷۱ - زادروز آلبرشت دورر نقاش معروف دوران اصلاحات پروتستانی اهل آلمان
- ۱۵۲۷ - زادروز فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا
- ۱۶۸۸ - زادروز الکساندر پوپ شاعر و منتقد انگلیسی
- ۱۸۴۴ - زادروز هانری روسو نقاش پسادریافتگر خودآموختهٔ فرانسوی
- ۱۹۱۶ - زادروز هارولد رابینز نویسندهٔ آمریکایی
- ۱۹۲۱ - زادروز آندره ساخاروف فیزیکدان اهل شوروی، برندهٔ جایزه صلح نوبل
- درگذشتها
- ۱۴۷۱ - درگذشت هنری ششم پادشاه انگلستان بین سالهای ۱۴۲۲ تا ۱۴۶۱ و از ۱۴۷۰ تا ۱۴۷۱ و پادشاه فرانسه از ۱۴۲۲ تا ۱۴۵۳
- ۱۷۸۶ - درگذشت کارل ویلهلم شیله داروساز آلمانی-سوئدی، کاشف چند عنصر
- ۱۹۴۹ - درگذشت کلاوس مان نویسندهٔ آلمانی و پسر توماس مان
- ۱۹۶۴ - درگذشت جیمز فرانک فیزیکدان آلمانی، برندهٔ جایزه فیزیک نوبل سال ۱۹۲۵
- ۲۰۰۰ - درگذشت جان گیلگد بازیگر، خواننده و کارگردان انگلیسی، برندهٔ جایزه اسکار
- ۲۰۱۴ - درگذشت علیرضا سلیمانی کشتیگیر آزادکار ایرانی در دسته سنگینوزن، دارندهٔ مدال طلای جهانی کشتی